جنگ تجاری آمریکا و چین وارد فاز دوم شد

 

اقتصاد۲۴- حتی اگر چین به تعهدات خود تحت این توافق عمل کند، توافق مذکور به معنای پایان گرفتن رقابت گسترده میان دو قدرت اقتصادی نیست. رقابت ژئوپلیتیکی و اختلاف بین مدل توسعه اقتصادی چین و سیستم اقتصادی آمریکا بسیار شدید است. در مقابل، این توافق به منزله آغاز فاز دوم رقابت اقتصادی است که از طریق کنترل‌های واردات و صادرات، محدودیت‌های سرمایه‌گذاری و تحریم‌ها انجام خواهد شد.

طی دو سال گذشته واشنگتن بی‌سروصدا بنای حقوقی و قانونی برای این کمپین ایجاد کرد. کنگره آمریکا در سال ۲۰۱۸ قانونی را برای تشدید کنترل‌ها روی صادرات فناوری‌های جدید مانند روباتیک‌های پیشرفته و هوش مصنوعی و بازبینی بیشتر سرمایه گذاری‌های خارجی در آمریکا تصویب کرد. در نوامبر سال ۲۰۱۹ دولت ترامپ و کنگره گام‌هایی را برای ممانعت از استفاده شرکت‌های آمریکایی از تجهیزات شبکه مخابرات چینی در آمریکا برداشتند. در خصوص محدودیت‌های بیشتر برای روابط تجاری و سرمایه‌گذاری میان آمریکا و چین مانند محدودیت سرمایه‌گذاری صندوق‌های بازنشستگی کارمندان در چین صحبت‌های زیادی در واشنگتن مطرح می‌شود.

اما شاخص‌ترین نمونه اقدامات ضدچینی هدفمند آمریکا، کمپین یک ساله علیه شرکت مخابراتی هواوی بوده است. این کمپین درس‌های مهمی برای آمریکا داشت، زیرا از یک رویکرد تعرفه محور برای رقابت با پکن به ابزار‌های تهدید‌های هدفمند معطوف شد. کمپین علیه هواوی ضرورت برنامه ریزی بهتر، دیپلماسی موثرتر، سرمایه‌گذاری در محصولات جایگزین محصولات چینی، بازبینی سیستماتیک ریسک‌های بلندمدت استفاده از ابزار‌های اقتصادی تهدیدآمیز را منعکس کرد.

بر اساس گزارش فارین پالیسی، واشنگتن طی یک سال اخیر به چالش هواوی با یک کمپین فشار چند وجهی پاسخ داد. محدودیت‌ها روی فروش تراشه‌ها، نرم افزار و سایر محصولات شرکت‌های آمریکایی به هواوی تا حد زیادی موفق نشد روی فروش جهانی گوشی‌های هوشمند این شرکت تاثیر منفی بگذارد. اما کمپین دیپلماتیک ترامپ علیه تجهیزات مخابراتی نسل پنجم هواوی قوی‌تر شد و آمریکا استرالیا، ژاپن و نیوزیلند را متقاعد کرد جلوی شبکه‌های مخابراتی نسل پنجم هواوی را بگیرند.

فعالیت‌های دیپلماتیک آمریکا در اروپا هم باعث شد کشور‌هایی مانند آلمان، انگلیس، ایتالیا و لهستان درباره موافقت با بکارگیری تجهیزات هواوی در شبکه‌های نسل پنجم بحث کنند که ممکن است منجر به این شود که استفاده از تجهیزات هواوی تنها به بخش‌های غیرمهم محدود شود. حتی بزرگترین شرکت مخابراتی اسپانیا اخیرا اعلام کرده که با وجود اتکای گسترده‌ای که به هواوی در شبکه‌های مخابراتی فعلی دارد، قصد دارد استفاده از تجهیزات نسل پنجم هواوی را محدود کند. اما در جهان در حال توسعه به استثنای چندین کشور مانند ویتنام، هواوی همچنان نقش مهمی در توسعه شبکه ایفا می‌کند. به عنوان مثال اتحادیه آفریقا با وجود گزارش‌های گسترده درباره وجود ابزار شنود در تجهیزات چینی، تفاهم نامه‌ای با هواوی در خصوص توسعه شبکه نسل پنجم امضا کرده است.

در این بین، میزان پایبندی چین به توافق اخیر در روابط میان دو کشور در سال ۲۰۲۰ تعیین کننده خواهد بود. با وجود رضایت خاطری که از توافق آمریکا و چین به وجود آمده است، انتظار می‌رود سال ۲۰۲۰ سال پررویدادی برای تجارت باشد. هنوز مدت کوتاهی از اعلام توافق واشنگتن و پکن نگذشته که شکاف‌هایی میان دو کشور پدیدار شده است. یکی از مسائل عمده، درک متفاوت چین از زمان حذف کامل تعرفه‌های باقی مانده آمریکا پس از اجرای این توافق خواهد بود.

رابرت لایتیزر، نماینده تجاری آمریکا اظهار کرده که پکن موافقت کرده است خرید از آمریکا را در دو سال آینده به میزان ۲۰۰ میلیارد دلار افزایش دهد که بالاتر از سطح واردات در سال ۲۰۱۷ خواهد بود که هنوز جنگ تجاری میان دو کشور شعله‌ور نشده بود. پس از آن مسئله مالکیت معنوی و انتقال فناوری مطرح می‌شود که در بهترین حالت حل آن دشوار خواهد بود. اما دشوارترین مسئله برای دولت ترامپ برخورد با تقلب یا کوتاهی چین در عمل به تعهداتش خواهد بود. با توجه به باور ترامپ که روسای جمهور پیشین آمریکا در کنترل و برخورد با تقلب چین موفق نبوده‌اند، دولت وی تحت فشار شدیدی قرار خواهد شد تا سیاست ملزم کردن چین به انجام دادن تعهداتش را محقق کند.