بازدهی ۱۱ درصدی بورس در ۷۲ ساعت

اقتصاد۲۴-در حال حاضرهمه چیز دست به دست هم داده تا رکوردزنی‌های بورس اوراق بهادار تهران ادامه یابد. درحالی که در هفته گذشته بواسطه تنش‌های سیاسی شدید میان ایران و امریکا، بازار سهام تهران ۷.۸ درصد کوچک شد و شاخص کل بورس ۳۰ هزار و ۲۹۲ واحد ریخت، تنها در سه روز نخست هفته جاری (شنبه تا دوشنبه) شاخص توانست نه تنها ریزش‌های شدید هفته قبل خود را پس بگیرد، بلکه ۸ کانال جدید را نیز فتح کند.
بدین ترتیب پس از یک اصلاح تاریخی در هفته گذشته، در نخستین روز هفته جاری بورس تهران با رشد ۱.۷ درصدی، ۶ هزار واحد رشد کرد. اما در دومین روز هفته (۲۲ دی) که دامنه نوسان دوباره به ۵ درصد بازگشت، شاخص ۴.۴ درصد دیگر رشد کرد و با افزایش ۱۵ هزار و ۸۴۳ واحدی وارد کانال ۳۷۵ هزار واحدی شد.

روز گذشته و در سومین روز هفته جاری نیز رشد بازار ادامه یافت به‌طوری که دراین روز شاخص با رشد تاریخی ۱۶ هزار و ۳۸۸ واحدی، ۴.۳۶ درصد دیگر رشد کرد و به کانال ۳۹۲ هزار واحدی رسید. بدین ترتیب در مجموع در سه روز اول هفته جاری شاخص کل بورس با رشد ۳۸ هزار و ۲۳۱ واحدی، ۱۰.۸ درصد بزرگتر شد که نزدیک به ۳ درصد بیش از ریزش‌های کل هفته گذشته است؛ بنابراین بورس به سرعت توانست کانال‌هایی که از دست داده بود را پس بگیرد.

درمیان متغیر‌هایی که در سه روز نخست هفته جاری، شاخص را در آستانه ۴۰۰ هزار واحد قرار داده است، سه متغیر کلیدی‌تر و مؤثرتر است. اصلی‌ترین دلیلی که به رشد جهشی شاخص منجر شده است، از بین رفتن احتمال درگیری نظامی میان ایران و امریکاست که در هفته گذشته به‌خصوص پس از انتقام موشکی ایران به اوج خود رسیده بود. اما با گذشت چند روز از این حادثه و موضع‌گیری سیاستمداران این خوش‌بینی در میان سهامداران شکل گرفته است که حداقل در میان مدت خطر درگیری نظامی در منطقه از بین رفته است. برهمین اساس، کسانی که هفته گذشته از بازار عقب کشیدند، پرقدرت‌تر از قبل به معاملات بازگشتند و معاملات پرحجمی را رقم زدند.

متغیر دیگری که از ماه‌ها پیش و از خارج از بازار در بورس نقش بازی می‌کند، نقدینگی بالای اقتصاد است که در رکود بازار‌های دیگر مانند ارز، طلا و مسکن راه بازار سرمایه را در پیش گرفته است و از نگاه کارشناسان یکی از طلایی‌ترین فرصت‌ها را در بازار سرمایه ایجاد کرده است. برهمین اساس صاحبنظران به دولت توصیه می‌کنند که با افزایش عرضه‌های اولیه شرکت‌ها در بورس، بستر‌های جذب این نقدینگی را فراهم کند. این درحالی است که هیچ گونه چشم‌اندازی حداقل در میان مدت برای تغییر مسیر بازار ارز و طلا وجود ندارد و در بازار مسکن که در ماه‌های اخیر اندکی بر معاملات آن افزوده شده به دلیل نیاز به نقدینگی بالا، برای سرمایه گذاران خرد جذابیتی ندارد. ضمن اینکه بالا رفتن شدید قیمت دراین بازار تنها خریداران واقعی را راهی این بازار کرده است.
سومین متغیری که به جهش بورس در روزگذشته کمک کرد، ابلاغ آیین‌نامه تجدید ارزیابی دارایی‌ها برای افزایش سرمایه شرکت‌هاست. در نخستین روز هفته جاری انتشار خبر تصویب تجدید ارزیابی دارایی‌ها تأثیر اولیه خود را روی شاخص گذاشته بود و دیروز با ابلاغ آیین نامه آن از سوی معاون اول رئیس جمهوری، سهولت زیادی برای شرکت‌های بورسی فراهم کرده است، این تأثیرگذاری دوچندان شد. برهمین اساس روز گذشته سهام شرکت‌هایی که پتانسیل بیشتری برای تجدید ارزیابی دارایی‌های خود دارند، با صف‌های خرید مواجه شد.
براساس این آیین نامه که با هدف تسهیل فضای کسب و کار، تقویت بازار سرمایه و رفع تعارض مبنی بر حذف محدودیت استاندارد‌های حسابداری درخصوص انتقال مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها به حساب افزایش سرمایه، در هیأت وزیران به تصویب رسیده است، پوشش زیان از محل مازاد تجدید ارزیابی، انتقال این مازاد به حساب سود و زیان یا اندوخته یا توزیع آن به هر شکل بین صاحبان سرمایه، به منزله عدم رعایت استاندارد‌های حسابداری و همچنین تحقق درآمد در آن سال است و مشمول مالیات بر درآمد خواهد بود.
همچنین، در صورتی که اشخاص حقوقی موضوع قانون مالیات‌های مستقیم ظرف یک سال پس از تجدید ارزیابی (شناسایی و ثبت تجدید ارزیابی در دفاتر قانونی شرکت)، تشریفات قانونی جهت انتقال مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها به حساب سرمایه و نیز ثبت افزایش سرمایه نزد مرجع ثبت شرکت‌ها را انجام دهند، مازاد تجدید ارزیابی که به حساب سرمایه منتقل می‌شود مشمول مالیات بر درآمد نخواهد بود.

افزون بر این، اشخاص حقوقی که با استفاده از مقررات قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی نسبت به افزایش سرمایه خود از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها اقدام کرده‌اند، تا مدت پنج سال مجاز به افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها برای استفاده از این معافیت نخواهند بود. لازم به ذکر است، عدم رعایت هریک از شروط قانون فوق (افزایش سرمایه و ثبت آن پس از مهلت یک ساله مقرر یا افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها در فواصل کمتر از پنج سال) موجب شمول مالیات نسبت به مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌های مربوط می‌شود.