قیمت روز
قیمت روز
قیمت روز
قیمت روز
قیمت روز
قیمت روز
قیمت روز
قیمت روز
شستا نماد شفافیت، پاسخگویی و مشارکت عمومی
محمد حسین رزاقی *
با توجه به سهم حضور شستا در اکثریت صنایع بالادستی همچون فولاد، نفت و پتروشیمی و نیز برخی از شرکت‌های بزرگ دیگر همچون رایتل در صنعت مخابرات، سیمان هلدینگ فارس و خوزستان که بر تمامیت بخش‌های کلان اقتصاد تاثیرگذار بوده و هرنوع تصمیم گیری در سطوح مدیریتی آن می‌تواند بر مولفه‌های اقتصادی تاثیر بسزایی داشته باشد، عرضه سهام شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی در بورس یکی از مهمترین اقدامات دولت در راستای سیاست‌های کلان دولت جمهوری اسلامی ایران برای کم کردن بار مدیریت نهاد‌های اقتصادی و عمومی در راستای خروج از بنگاه داری و تبدیل آن‌ها به سهامداری واحد‌های اقتصادی اعم از تولیدی و یا غیر تولیدی است که این امر به اصلاح ساختار اقتصادی و شفاف سازی در بزرگترین بنگاه اقتصادی کشور می‌انجامد و این موضوع اتفاق مبارکی برای اقتصاد کشور است، زیرا یک حجم سنگینی از نقدینگی در جامعه وجود دارد که اگر جذب بورس نشود موجب تورم در سایر حوزه‌های اقتصادی می‌شود.
شستا با حضور در بورس در آستانه شفافیت بیشتر قرار می‌گیرد و با این حرکت گام بزرگی به سوی مردمی شدن در اقتصاد برداشته می‌شود بنابراین حضور در بازار سرمایه به عنوان تابلوی اقتصادی و نیز الزامات حاکم بر شفافیت شرکت‌های حاضر در این بازار از جمله افشا اطلاعات ماهانه و میاندوره‌ای ۳ ماهه به همراه اطلاعات شرکت‌های زیر مجموعه تحت کنترل، می‌تواند به دلیل نظارت فعالین بازار و نهاد‌های نظارتی و افشای اطلاعات مالی که به صورت مستمر و با دقت نظر ویژه مورد بررسی قرار می‌گیرد نحوه و آثار افشا را هم برای سهامدار اصلی و هم برای سرمایه گذاران بالقوه مورد نظر قرار دهد؛ لذا با واگذاری سهام شستا در بورس، این شرکت به نهادی شفاف تبدیل شده و عملکرد این شرکت در اختیار عموم مردم بالاخص ذینفعان قرار گرفته و تمامی بیمه شدگان و بازنشستگان می‌دانند پولشان در کجا و به چه شکلی سرمایه گذاری شده و به نقش این شرکت‌ها در بالندگی اقتصادی کشور پی خواهند برد.
بررسی و نظارت سرمایه گذاران بازار سرمایه و علی الخصوص فعالان آن می‌تواند همراه با دقت نظر این گروه از عموم جامعه بر عملکرد مدیران بنگاه‌های اقتصادی که سهامداران اصلی آن از جمله نهاد‌های عمومی می‌باشند، باعث شود تصمیم گیران در این نهاد‌ها نیز به زوایای عملکردی مدیران منصوب خود از نقطه نظر سایر ذینفعان و دستیابی به اهداف اصلی این بنگاه اقتصادی آگاه گردند. همچنین با عرضه سهام شستا در بورس و تبدیل آن به شرکتی با دیوار‌های شیشه‌ای عملکرد آن در اختیار عموم قرار گرفته و میزان تولید، فروش، هزینه‌ها و سود و گردش مالی آن نیز شفاف می‌گردد و موجب آگاهی سرمایه گذاران و سایر ذینفعان از نحوه عملکرد پولشان در سرمایه گذاری‌ها می‌گردد که این امر موجبات نظارت همگانی و توسعه و افزایش کارایی در بازار سرمایه را به دنبال خواهد داشت.
شستا سهم بزرگی از اقتصاد نهاد‌های عمومی است که با عرضه آن در بازار سرمایه عمق بیشتری پیدا می‌کند و مانع از نوسانات غیرعادی اقتصادی خواهد شد. بازار سرمایه در بخش اوراق بهادار آن که در حال حاضر دارای ارزش تقریبی بالغ بر ۱۲۰ میلیارد دلار می‌باشد با ورود مگا هلدینگ شستا، ضمن افزایش ارزش ارزی و ریالی آن، در زمان‌هایی که نماگر بازار (شاخص) روند افزایش و یا کاهشی دارد توانایی اثرگذاری بیش از پیش را بر این بازار داشته و مازاد تقاضای خرید در بورس را تغذیه کرده و بر اساس وزن خود مانع از نوسانات غیرعادی بورس خواهد شد، لذا وقتی بازار با هجوم تقاضای مازاد بر عرضه مواجه گردد این سهام ضمن تنظیم تعادل تقاضا و عرضه باعث موازنه و عمق بخشیدن به بازار سرمایه و بزرگ شدن آن نیز می‌گردد و سهام شستا را به یکی از ارزنده‌ترین سرمایه گذاری‌ها تبدیل خواهد کرد و به دنبال آن با ورود شستا به بورس، حجم سنگینی از نقدینگی سرگردان در کشور را جذب بورس خواهد کرد و از تورم در سایر حوزه‌های اقتصادی جلوگیری می‌نماید.
سهامدار شدن عموم جامعه در بنگاه‌هایی که متعلق به نهاد‌های عمومی می‌باشند حتی به سبب عدم حضور در رأس اداره امور این بنگاه‌ها و به تبع آن عدم دخالت مستقیم در تدوین استراتژی و هدفگذاری آن‌ها می‌تواند تاثیرگذار باشد. البته به صورت غیر مستقیم و با حضور در مجامع عمومی این گونه بنگاه‌ها می‌توانند در بلند مدت اثراتی را به همراه داشته باشد. در چنین شرایطی که بورس جایگاه مورد اطمینان عموم جامعه برای سرمایه گذاری شده است نقش نهاد‌های سیاستگذار و نظارتی بازار بیش از پیش پررنگ شده و باید در جهت افزایش آگاهی و هدایت نقدینگی به سمت این بخش ارزنده اقتصادی، اقداماتی را انجام دهند. عرضه سهام بنگاه‌های بزرگ اقتصادی با توجه به رویه‌های نظارتی و اطلاع رسانی موجب افزایش شفافیت اقتصادی در بازار مالی کشور گشته و منجر به افزایش بهره وری در نحوه مصرف منابع شده و از بروز بحران‌ها و فساد جلوگیری می‌کند.
با توجه به اینکه سهامدار اصلی شستا سازمان تامین اجتماعی می‌باشد، بازار سرمایه در بخش بازار اوراق سرمایه‌ای (سهام) و بازار بدهی (اوراق اسلامی) به سبب شفافیت در اطلاعات مالی و نیز تشریح کامل دلایل تأمین مالی از طریق این بازار در فرایندی که منجر به اخذ مجوز‌های لازم می‌گردد توانایی تأمین منابع مناسب با هزینه‌های پایین مالی منابع تأمین شده را می‌تواند برای سازمان تامین اجتماعی به همراه داشته باشد. واگذاری شستا در بورس باعث از دسترس خارج شدن منابعی که این شرکت مدیریت می‌کند نمی‌گردد و لذا می‌تواند با نقدینگی به دست آمده در بخش‌های دیگر سرمایه گذاری کرده و به توسعه فعالیت‌های این شرکت کمک شایانی نماید و در این راستا تامین اجتماعی می‌تواند با این پشتوانه نقدینگی در خصوص اجرای پروژه‌هایی که متوقف شده اند، همسان سازی وضعیت بازنشستگان و مستمری بگیران و جلوگیری از ایجاد فضای ملتهب مطالبات اجتماعی اقدام نماید.
حضور نهاد‌های مالی متعدد و حرفه‌ای در بازار سرمایه (همچون شرکت‌های سبد گردانی، مشاوره سرمایه گذاری، کارگزاری، تأمین سرمایه، صندوق‌های سرمایه گذاری و.) که از نیرو‌های حرفه‌ای تحلیلی در بخش‌ها و صنایع مختلف و دارای توانمندی‌های متعدد بهره مند می‌باشند، با بررسی موشکافانه و دقیق عملکرد و برنامه‌های کلیه شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه، این امکان را به مجموعه شستا خواهد داد که با گرفتن بازخورد‌ها از برنامه‌های خود هم در شرکت شستا و هم در سایر شرکت‌های تحت مدیریت حاضر در بورس و یا خارج از بورس، ضمن اصلاح اشکالات و ایرادات صحیح وارد بر برنامه نسبت به اصلاح، بهبود و توسعۀ آن‌ها اقدامات مناسبی را به انجام رسانند. بازار سرمایه در شرایط کنونی در انتظار عرضه اولیه بنگاه‌های با بازده مناسب است و شستا می‌تواند پاسخگوی این نیاز و هدایتگر نقدینگی بازار باشد. ارزندگی سبد پورتفوی شستا موتور محرک این شرکت است و شستا می‌تواند با اصلاحاتی که از این مسیر در بورس برای این بنگاه رخ خواهد داد چشم انداز متفاوتی را تجربه کند.
به سبب الزام برگزاری مجامع عمومی با حضور سهامداران خرد و سایر سهامداران غیرمدیریتی شرکت و در برخی موارد برگزاری کنفرانس‌های اطلاع رسانی که با رعایت ضوابط حاکم بر شرکت‌های بورسی که توسط سازمان بورس و سایر ارکان آن سازمان اعمال می‌گردد، مدیران شرکت شستا را ملزم به پاسخگویی خواهد نمود. قطعا این عرضه به اصلاح ساختار اقتصادی و شفاف سازی منجر می‌شود و می‌تواند در درازمدت با نظارت‌های صورت گرفته از طریق نهاد‌های نظارتی و سازمان بورس منجر به مسئولیت پذیری بیشتر مدیران این شرکت و در نهایت افزایش بازدهی برای طیف وسیعی از بازنشستگان به عنوان سهامداران اصلی این بنگاه اقتصادی و طیف گسترده‌ای از سهامداران بازار سرمایه گردد.
* سرپرست شرکت نفت ایرانول
