اقتصاد۲۴- در پی کاهش شدید تقاضای جهانی نفت در روزهای گذشته به دلیل بحران اقتصادی ناشی از شیوع کرونا، نفت سبک تگزاس در کف قیمتی خود معامله شد. برخی گزارشهای بین المللی نیز حاکی از آن است که ممکن است تقاضا برای نفت حتی تا ۲۹ میلیون بشکه در روز کاهش یابد.
به تازگی بانک آمریکایی گلدمن ساکس پیشبینی کرده است که بازار جهانی نفت حداقل سه تا چهار هفته دیگر با محدودیت ظرفیت مخازن نفت روبرو خواهد شد که کاهش حدود ۲۰ درصد از تولید جهان را ضروری میسازد.
تحلیلگران گلدمن ساکس از جمله جفری کوری در گزارشی به تاریخ ۲۴ آوریل نوشتند: رشد سطح مخازن نفت در جهان به رکورد بالایی رسیده و به معنای آن است که ظرفیت مخازن جهانی در سه تا چهار هفته آینده ممکن است به محدودیت خود برسند.
زمانی که جایی برای نگهداری نفت نباشد، شرکتهای حفاری ناچار خواهند شد میزان عرضه را برای تطبیق دادن با افت تقاضا، کاهش دهند و این کاهش ممکن است تا اواسط آوریل به ۱۸ میلیون بشکه در روز بالغ شود.
این امر احتمالا نوسان قابل توجهی را برخواهد انگیخت و باعث تشدید فشار نزولی بر قیمتها میشود تا زمانی که میزان عرضه سرانجام با تقاضا برابری کند.
ورشکستگی شرکتهای نفتی نزدیک است
پس از قیمتهای منفی نفت، تبدیل کشتیها به مخازن شناور در دریا با محمولههای بدون مشتری و افزایش خلاقیت معاملهگران برای انبار کردن نفت، فصل بعدی در بحران نفت را رقم زده و کارشناسان بر این باورند که در این شرایط شرکتهای کوچک و متوسط نفت در معرض ورشکستگی قرار گرفتهاند.
این کارشناسان معتقدند؛ تنها کاری که در این شرایط باید انجام شود تا روند فعلی کاهش قیمتها تغییر یابد، تحریک تقاضاست و تا زمانی که مصرف احیا نشود، شرایط خوبی در بازار ایجاد نخواهد شد.
از سوی دیگر کارشناسان اعلام میکنند، ظرفیت برای تولید پالایشگاهها باید افزایش یابد تا بتوانند تولید بیشتری داشته باشند و یا بهعبارت بهتر بازار دچار تحریک و تعادل شود و تا زمانی که تقاضا و مصرف احیا نشود، این رکود در بازار وجود خواهد داشت و امیدی به بهبود روند قیمتها نخواهد بود.
تولید نفت گران صرفه اقتصادی ندارد
امروز غولهای نفتی با نوسان قیمت نفت در حدود ۲۰ دلار و ادامه پاندمی کرونا با بحران بیسابقهای روبرو شده و بین کاهش فعالیت و کاهش پرداخت سود نقدی به سهامداران بر سر دو راهی ماندهاند.
سعید ساویز، کارشناس حوزه نفت در گفتگو با خبرنگار اقتصاد ۲۴ با اشاره به بحران به وجود آمده در بازار نفت جهانی گفت: طبق برآوردهای جهانی قرار بود سال ۲۰۲۳ پیک تولید نفت جهان باشد و از آن سال به بعد تقاضای جهانی برای خرید نفت کم خواهد شد و از آنجا که کشورهای تولید کننده حاضر به کاهش تولید خود نیستند، نفتهای گران به دلیل عدم صرفه اقتصادی کنار گذاشته میشوند.
ساویز ادامه داد: هرچند به دلیل شرایط بازار برخی معتقدند کرونا این پیک را جلو انداخته و به سال ۲۰۲۰ رسانده است یعنی امروز با مازاد عرضه روبرو شده اند و حتی اگر بازار به شرایط عادی هم برگردد ضرورت دارد، خیلی از نفتهای گران مانند نفت شیل و غیره تولید نشوند.
این کارشناس حوزه انرژی گفت: بحران به وجود آمده در بازار جهانی به حدی شدید است که با توجه به درگیری جهان با ویروس کرونا وضعیت نفت در شرایط بحرانیتر قرار گرفته است این در حالی است که تنها تعادل بخشی به عرضه و تقاضا میتواند، مشکل بازار را تا حد زیادی مرتفع کند.
خداحافظی با گرانترها
وی درباره مواجهه بازار جهانی نفت با محدودیت ظرفیت مخازن نفت گفت: در حالی که هنوز برای فروش نفت هیچ برنامهای مشخصی وجود ندارد، فروشندگان نفت پول انبارداری را هم پرداخت میکنند تا نفت روی دست مانده را واگذار کنند.
این کارشناس حوزه نفت ادامه داد: وقتی قیمت نفت افت میکند و مازاد عرضه وجود دارد و آنهایی هم که قرار است از تولید نفت خود بکاهند رغبتی برای این کار نشان نداده اند، اتفاقی که رخ میدهد این است که در سررسید ماه می، تمام مخازن سطحی مملو از نفت میشوند.
به گفته ساویز، ناگفته نماند هر نفت گرانی که تا امروز تولید میشد مانند نفتهایی مانند نفت شل، نفت گران فراساحل، به دلیل آنکه دیگر برای تولیدکنندگان آنها از نظر اقتصادی توجیه اقتصادی ندارد در حال حاضر تولید آن متوقف شده است .
کاهش تقاضای نفت عمیقتر میشود
کارشناس حوزه نفت در ادامه درباره توافق کشورهای اوپک و همکاران کشورهای گروه ۲۰ با یکدیگر برای کاهش ۱۹ میلیون بشکه از تولید نفت گفت: کاهش روزانه ۳۰ میلیون بشکه از تقاضای نفت جهانی نشان میدهد بحران کرونا و کاهش تقاضا بسیار عمیقتر از اینها است و شاید این رقم افزایش یابد. امروز در بازار جهانی نفت، ترس حرف اول را میزند و قیمتها پایینتر از قیمت واقعی در نظر گرفته میشود.
وی تاکید کرد: سابقه کشورهای طرف توافق مانند عربستان، آمریکا، روسیه، برزیل و مکزیک در کاهش تولید، سابقه خوبی نیست و احتمالا هنوز از میزان تولید خود کم نکرده و یا شاید هم برنامهای برای کاهش آن ندارند.
رقابت برای ارزان فروشی
این کارشناس انرژی پیش بینی کرد: اگر نقطه عرضه و تقاضا به تعادل برسد قیمت نفت به ۲۰ دلار خواهد رسید؛ در حال حاضر معادلات کمی به هم خورده است، زیرا میزان نفت روی آب و نفت ذخیره شده در تانکرها بسیار زیاد است. بنابراین به جرأت میتوان گفت که میزان تولید قطعا به میزان عرضه و تقاضا خواهد رسید.
ساویز در همین خصوص گفت: وجود این همه ذخیره و انبار نفت نیز موجب میشود برگشتن قیمت نفت به نقطه سر به سر خود، چندین ماه به تعلیق بیافتد؛ زیرا مادامی که این ذخایر پر هستند ارزانتر به فروش میروند و اجازه نمیدهند تا بازار به نقطه تعادل برگردد.
وی در پایان ادامه داد: به دلیل اینکه میزان نفتی که در بازار وجود دارد بیشتر از مقدار تقاضاست، تولیدکنندگان درتلاشند تا نفت را با قیمتی ارزانتر هم شده به فروش برسانند و این مسئله موجب میشود تا پس از چند ماه سرریز کردن مخازن، قیمت نفت به بشکهای حتی زیر ۱۵ دلار هم برسد؛ در این زمان دیگر جمع کردن بازار بسیار سخت خواهد شد.