اقتصاد۲۴ - بررسی نمودار قیمت خودرو در طول سالیان گذشته نشان دهنده رشد مداوم این کالای بادوام است، اتفاقی که براحتی با مقایسه قیمت انواع خودرو در چند سال گذشته با امروز مشخص میشود. اما از سال گذشته روند صعودی قیمت خودرو شتاب گرفت و با وجود ثبات نسبی قیمتها در کارخانه، رکوردهای تازهای درقیمت خودروی بازار به ثبت رسید.
بیشتر بخوانید: چگونه در قرعهکشی خودرو شرکت کنیم؟
درهمین زمینه پژوهشکده آمار، در یک پژوهش سهم خودرو از تورم کل را مورد بررسی قرار داده است که در فروردین ماه سالجاری این سهم به ۶.۶۳ درصد میرسد که در طول یکسال اخیر افزایش یافته است.
این درحالی است که افزایش قیمت خودرو بهعنوان یکی از کالاهایی که در سبد تورم قراردارد، تأثیر مستقیم و غیرمستقیمی بر نرخ تورم کل کشور دارد. درواقع رشد قیمت خودرو بهصورت مستقیم براساس ضریب اهمیت و وزنی که در سبد تورم دارد، باعث بالا رفتن نرخ تورم میشود و با افزایش قیمت سایر کالاهایی که به نوعی با آن ارتباط دارد هم بهصورت غیرمستقیم به رشد نرخ تورم منجر میشود. همواره با افزایش قیمت خودرو، قیمت خدمات جانبی، قطعات یدکی و... نیز با رشد همراه میشود؛ بنابراین در اثر افزایش قیمت خودرو طیفی از کالاها و خدمات نیز رشد قیمتی را تجربه میکند و برهمین اساس این کالا از منظر مهار و کنترل نرخ تورم کل اهمیت ویژهای پیدا میکند.
جانمایی حملونقل در سبد تورم
هماکنون سبد تورم کشور از ۴۷۵ قلم کالا و خدمت تشکیل میشود که هر یک از این اقلام نماینده هزار قلم کالا و خدماتی است که در طرح درآمد و هزینه خانوار مورد پرسش قرار میگیرد. دراین میان خودرو در قالب «خرید وسائل نقلیه» بهعنوان زیرگروه اصلی حملونقل در تورم کل نقش بازی میکند. براساس آخرین طبقهبندی صورت گرفته، سبد تورم درمجموع به ۱۲ گروه اصلی تقسیمبندی شده است که هر یک از این گروهها ضریب اهمیت متفاوتی در تعیین نرخ تورم دارند.
درمجموع دراین سبد ضریب اهمیت غیرخوراکیها و خدمات به ۷۲.۷۷ درصد میرسد و مابقی یعنی ۲۷.۲۳ درصد در اختیار خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات قرار دارد. درمیان ۱۲ گروه اصلی بیشترین ضریب اهمیت که در تورم نقش دارد متعلق به گروه مسکن، آب، برق و گاز است که اهمیت آن به ۳۵.۵۰ درصد میرسد. پس از آن خوراکیها و آشامیدنیها با ۲۶.۶۴ درصد و در رتبه سوم گروه حملونقل با ۹.۴۱ درصد قرار دارد.
سهم ۲.۹۲ درصدی خودرو از سبد خانوار
گروه اصلی حملونقل که در سبد تورم ضریب اهمیت ۹.۴۱ درصدی دارد خود دارای چهار زیرگروه است که خرید وسایل نقلیه با ضریب ۲.۷۲ درصدی یکی از آنهاست. سایر زیرگروههای حملونقل نیز شامل حملونقل شخصی با ضریب ۷.۱۹، استفاده از وسایل حملونقل عمومی با ۴.۴۷ و خدمات حملونقل عمومی با ۲.۲۱ درصد میشود.
براین اساس میتوان گفت که ضریب اهمیت خرید وسایل نقلیه ۲.۹۲ درصد از کل سبد خانوار و ۳۱ درصد از گروه حملونقل است که به معنای تأثیر این زیربخش در نرخ تورم کل است.
روند صعودی سهم خودرو از تورم
براساس گزارش پژوهشکده آمار ایران که سهم خودرو از تورم سالانه در ۱۲ ماه سال گذشته و نخستین ماه سالجاری مورد بررسی قرار گرفته است شاهد رشد این سهم هستیم. دراین گزارش سهم خودرو از تورم به دو صورت محاسبه شده است یکی سهم درصدی از تورم کل (برمبنای ۱۰۰ درصد) و دیگری سهم عددی از تورم هر ماه؛ بنابراین در فروردین ماه سال گذشته که نرخ تورم سالانه ۳۰.۲ درصد بوده است، سهم خودرو از تورم کل سالانه ۵.۸۶ درصد بوده است. از نظر عدد جبری نیز ۱.۷۷ درصد از تورم ۳۰.۲ درصد دراین ماه متعلق به خودرو بوده است. این درحالی است که این سهم در فروردین ماه سالجاری به ۶.۶۳ درصد از تورم کل رسیده است به عبارت دیگر ۲.۱۳ درصد از تورم ۳۲.۲ درصدی این ماه در اثر خودرو بوده است.
طبق این گزارش در اردیبهشت ماه سال گذشته که نرخ تورم سالانه به ۳۳.۷ درصد رسیده است سهم خودرو به ۶.۱۹ درصد افزایش یافته است. بدین ترتیب ۲.۰۹ درصد از تورم ۳۳.۷ درصدی این ماه مربوط به خودرو بوده است. در خرداد ماه این سال همچنان شاهد رشد سهم خودرو در تورم هستیم به طوری که خودرو ۲.۳۶ درصد از تورم ۳۶.۹ درصدی این ماه را دراختیار داشته است دراین ماه سهم تورمی خودرو به ۶.۳۸ درصد رسیده است. در تیرماه نیز همچنان این سهم بالا رفته است. دراین ماه تورم سالانه ۳۹.۷ درصد بوده که ۶.۵۳ درصد آن متعلق به خودرو بوده است به عبارت دیگر ۲.۵۹ درصد از تورم ۳۹.۷ درصدی این ماه بهدلیل قیمت خودرو پدید آمده است.
در مرداد ماه که نرخ تورم سالانه به ۴۱.۴ درصد افزایش یافته است هرچند سهم درصدی خودرو از تورم نسبت به ماه قبل ثابت مانده است، ولی از نظر عددی ۲.۷۰ درصد از تورم ۴۱.۴ را به خود اختصاص داده است.
در ششمین ماه سال گذشته سهم تورمی خودرو با افت اندکی همراه بوده است دراین ماه تورم به ۴۱.۹ درصد افزایش یافته است، اما سهم خودرو به ۶.۲۵ درصد رسیده است. از تورم ۴۱.۹ درصدی این ماه ۲.۶۲ درصد مربوط به خودرو بوده است.
در مهر و آبان نیز روند نزولی سهم خودرو از تورم ادامه داشته است. درمهر ماه نرخ تورم به ۴۱.۳ درصد و سهم خودرو از آن به ۲.۵۵ درصد رسیده است دراین ماه درمجموع سهم درصدی خودرو از تورم به ۶.۱۸ درصد رسیده است. در آبان نیز که نرخ تورم کل به ۴۰.۳ درصد افت کرده است، ۲.۵۰ درصد سهم خودرو بوده است. دراین ماه سهم درصدی خودرو از تورم کل ۶.۱۹ درصد محاسبه شده است.
در آذرماه سال قبل دوباره سهم خودرو در تورم رو به افزایش گذاشته است. دراین ماه نرخ تورم به ۳۹.۳ درصد رسیده است که سهم خودرو ۶.۲۴ درصد بوده است. براین اساس ۲.۴۵ درصد از تورم ۳۹.۳ درصدی مربوط به خودرو بوده است.
در دهمین ماه سال گذشته نیز با تداوم روند نزولی نرخ تورم سالانه سهم خودرو از تورم بیشتر شده و به ۶.۳۵ درصد رسیده است. همچنین در بهمن ماه که نرخ تورم به ۳۶.۵ درصد عقبنشینی کرده است سهم خودرو به ۶.۵۴ درصد افزایش یافته است. در آخرین ماه سال گذشته نیز ۶.۴۷ درصد از تورم کل متعلق به خودرو بوده است. دراسفند ماه گذشته نرخ تورم به ۳۴.۴ درصد رسیده است.
اما در نخستین ماه سالجاری بواسطه افزایش قیمت خودرو همچنان روند صعودی سهم خودرو از تورم تداوم داشته است. دراین ماه نیز ۶.۶۳ درصد از تورم کل به خودرو تعلق داشته است.
همانگونه که مشاهده میشود با وجود نوساناتی که در سهم خودرو از تورم شاهد هستیم، در مجموع این سهم در یکسال گذشته صعودی بوده است که این صعود بهدلیل افزایش قیمت خودرو بوده است.
منبع: روزنامه ایران