اقتصاد۲۴ - شاید اگر چند سال پیش صحبت از بورس و اصطلاحات آن میشد کمتر کسی نسبت به آن واکنش نشان میداد. امروز، اما میلیونها ایرانی کد بورسی گرفته و مشغول داد و ستد در بازار سرمایه هستند، جایی که میخواهند ارزش پولشان از تورم جا نماند و البته در این میان رشد نقدینگی نیز عامل مهم در بالا رفتن شاخص بورس تلقی میشود.
کارشناسان، اما این روزها نسبت به موج نقدینگی وارد شده در بورس هشدار میدهند. اینکه رشد صعودی شاخص در چند ماه گذشته میتواند با سقوطی همراه شود که نه تنها عدهای در این بازار متضرر شوند که نقدینگی بیرون آمده هر بازاری را به هم بریزد. در این میان، اما بازار شایعات هم داغ شده است. عدهای میگویند بازار بورس تا شهریور صعودی است و عده ای این حد زمانی را تا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تعیین کرده اند، اما به راستی میتوان به راحتی برای رونق بورس حد زمانی تعیین کرد؟ در این صورت باید منتظر بود که بورس با یک ریزش ناامیدکننده روبرو شود.
کارشناسان، اما معتقدند اساساً مشکل تازه واردان به بورس نگاه کوتاه مدت آنها به این بازار است؛ بنابراین اگر فرهنگ سازی درست درباره سرمایه گذاری در بازار بورس صورت گیرد در نهایت این ضرر متوجه هیچ سرمایه گذاری نخواهد شد.
بازار بورس تا چه زمانی جذاب است؟
احسان رضاپور، کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با اقتصاد ۲۴ میگوید: نگرش افرادی که تازه وارد بورس میشوند کوتاه مدت است. گاهاً افرادی که برای مشاوره مراجعه میکنند با این پیش فرض قصد ورود به بازار بورس را دارند که تا آخر سال، تا آخر تابستان و یا تا آخر پاییز بورس خوب است و ما برای جا نماندن از رشد سرمایه گذاری میکنیم.
وی میافزاید: متاسفانه آخرین انتظار افرادی که به بورس میآیند آخر امسال است. این موضوع، ضرورت ایجاد جذابیتهای جدید در بازار سرمایه را ایجاب میکند. در واقع بهتر است بتوانیم با راهکارهایی میزبان خوبی برای افرادی که به واسطه عرضه اولیهها و یا عرضههای دولتی وارد بازار میشوند باشیم و این افراد را به صورت بلند مدت در بازار سرمایه نگه داریم.
رضاپور اظهار میکند: به واسطه رشد پرشتابی که در بازار وجود دارد، ممکن است نتوان بازدهی مورد انتظار افراد را با فاکتورهایی غیر از افزایش نرخ دلار و تورم برایشان رقم زد. پس باید با طراحی ابزارهای جدید سرمایه گذاری، ایجاد صندوقها برای جذب منابعی که بازده بورس گرفتند و حرکت آن به سمت پروژههای جدید این نقدینگی فعال در بازار سرمایه را به سمت تولید و توسعه زیربنایی در صنعت و تولید هدایت کرد تا ظرف چند سال آینده شاهد افزایش تولید ناخالص داخلی در کشور باشیم. در غیر این صورت این نقدینگی میتواند به سمت بازارهای کمتر جذاب حرکت کرده و در آن بازارها التهاب ایجاد کند که دود آن خسارتها به چشم مردم رود.
وی در پاسخ به این سوال که حد زمانی رونق بورس کجاست؟ میگوید: آنچه به نظر میرسد این است که دولت تمایل دارد تا زمان عرضه دارا سوم، بورس همچنان جذاب باشد. هرچند سایر مولفههای سیاسی، اجتماعی و ... نیز با آن همراهی کند، اما در نهایت اگر دید بلند مدتی در بازار سرمایه داشته باشیم احتمال ضرر بسیار کم است، حداقل تجربه چند سال گذشته این مسئله را ثابت کرده است.
تیغ دولبه بورس
این کارشناس بازار سرمایه تصریح میکند: بنابراین نقدینگی موجود در بورس مانند یک تیغ دو لبه است، چرا که نگاه کوتاه مدت تازه واردان به بورس میتواند برای سایر بازارها خطرآفرین باشد، اما اگر این منابع به سمت مزیتهای نسبی تولید مانند صنایع نیروگاهی، پتروشیمی و پالایشی حرکت کند، نتیجه آن مستقیم به اقتصاد خانوار برمیگردد.
وی میافزاید: این وظیفه حاکمیتی است که با ابزارهای مختلف مانند انواع صندوقها و ابزارهای تامین مالی با تعریف پروژههای خوب نقدینگی را فعال و به سمت زیر ساختها هدایت کند.
رضاپور همچنین تاکید میکند: در کنار همه اینها باید به طور وسیع فرهنگ سازی برای چند ده میلیون سهامدار بازار سرمایه صورت پذیرد. بستر امروز بسیار برای این نوع از توسعه در کشور فراهم است و باید از آن بهره برد.
این کارشناس بازار سرمایه میگوید: پیش از این اگر راجع به صندوق ها، اوراق مالی و... صحبتی میشد کسی به آن گوش نمیداد، اما امروز با آمدن سهام عدالت درگیری مردم با این مفاهیم بیشتر شده و گوشها بیشتر آماده شنیدن انواع ابزارها و روشهای سرمایه گذاری در بورس هستند. در نتیجه اگر آموزش درست انجام شود و کارآیی تخصیصی منابع در بورس ارتقاء پیدا کند قطعاً این فرصت میتواند تبدیل به یک اتفاق مهم در اقتصاد کشور شود.
رضاپور یادآور میشود: امروز فرصت خوبی است که مردم را مطلع کرد تا سرمایه گذاری در شرکتهای خوب و صندوقهای خوب انجام دهند در بلند مدت بازده آنها چندین برابر سایر بازارهای غیر مولد است.
وی میافزاید: در فرهنگ سازی که به عهده رسانهها و حاکمیت است اصلاح انتظارات غیر متعارف از بازار سرمایه مهم است و اینکه بازار سرمایه با توجه به شواهد و اعداد و ارقام در بلند مدت میتواند بهترین جای سرمایه گذاری باشد.