خیز آمریکا برای دستبرد ۴ میلیارد دلاری به ایران

اقتصاد۲۴ - اپراتور بازار سهام آلمان اعلام کرد افرادی که مدعی‌اند قربانی تروریسم ایران هستند بر اساس شکایتی که در دادگاه نیویورک تنظیم کرده‌اند به دنبال دستیابی به اموال بانک مرکزی ایران در شرکت «کلیراستریم» از زیر مجموعه‌های بورس آلمان هستند.

به گزارش رویترز، بورس آلمان در بیانیه‌ای اعلام کرد: این شکواییه، علیه شرکت کلیراستریم به همراه ایران، بانک مرکزی کشورمان و چند موسسه دیگر است.

شرکت خدمات مالی "کلیراستریم" که دفتر مرکزی‌اش در کشور لوکزامبورگ قرار دارد، یکی از شرکت‌های زیرمجموعه بورس آلمان، "دویچه بورزه" به شمار می‌آید.

بیشتر بخوانید: تلاش آمریکا برای دستیابی به اموال بانک مرکزی ایران در بورس آلمان

دویچه بورزه به معنای بورس آلمان شرکت اداره‌کننده بورس فرانکفورت، برای معاملات سهام و سایر معاملات مرتبط با اوراق بهادار است. دویچه بورزه، یک شرکت سهامی بوده، که در سال ۱۹۹۳ تأسیس شده‌است. کلیراستریم زیر مجموعه آن به حساب می‌آید و وظیفه مدیریت اوراق بهادار مشتریان و خرید و فروش آن را بر عهده دارد.

ماجرای ادعا‌های غرامت‌ها چیست؟

خبرگزاری رویترز در این گزارش به مشاجره قدیمی بین بورس آلمان و شاکیان پرونده حملات تروریستی سال ۱۹۹۸ به کنیا و تانزانیا پرداخته است. مشاجره‌ای بر سر میلیارد‌ها دلار پول.

در امریکا از سال­های گذشته گروه ­هایی که عموما ورثه و از خانواده ­های شهروندان کشته شده این کشور در انفجار‌ها و حملات انتحاری مختلف در اقصی نقاط جهان هستند فعال شده اند و با طرح ادعا علیه ایران به دنبال مصادره اموال کشور هستند. این خانواده‌ها که گفته می­شود با تحریک دولت امریکا فعال شده ­اند با طرح شکایت در دادگاه ­های مختلف و محکوم کردن ایران در این دادگاه‌ها حکم غرامت از ایران می­گیرند. (ایران در هیچ کدام از دادگاه­‌ها حضور ندارد و احکام یک طرفه صادر می­ شود) پس از آن نیز با استناد به این حکم به دنبال شناسایی اموال ایران در کشور‌های مختلف می ­روند تا این اموال را با فشار دولت آمریکا به نفع خود مصادره کنند.

تاکنون نیز در انگلیس، ایتالیا و نقاط دیگر علیه ایران اقدام کرده ­اند که در بسیاری موفق نبوده اند. یکی از این گروه ­ها گروهی به نام "هاولیش" است که ورثه کشته­ شدگان یک انفجار در لبنان بودند؛ این گروه برای دریافت ۶ میلیارد و ۶۰۰ هزار دلار خسارت از ایران تلاش می‌کردند.

گروه دیگر برخی از اعضای خانواده قربانیان ۱۱ سپتامبر بودند اتهامات این افراد علیه ایران در سال ۲۰۱۲ توسط دادگاهی آمریکایی تایید شد و حکم خواستار پرداخت ۷ میلیارد دلار از سوی ایران به خانواده قربانیان یازدهم سپتامبر شده است.

دادگاهی دیگر در نیویورک در سال ۲۰۱۶ ایران را به پرداخت بیش از ۱۰.۵ میلیارد دلار غرامت به بازماندگان قربانیانِ حملات تروریستی یازدهم سپتامبر و چند شرکت بیمه محکوم کرد.
درخواست هشت میلیارد دلاری علیه ایران

گروه اخیر که مجددا علیه ایران فعال شده و خواستار دریافت هشت میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار غرامت و همچنین خسارت ناشی از دیرکرد پرداخت این پول شده‌اند شاکیان پرونده حملات انتحاری سال ۱۹۹۸ به سفارت آمریکا در تانزانیا و کنیا هستند.

دادگاهی در آمریکا در سال ۲۰۱۴ مسوولیت بمب‌گذاری در سفارتخانه‌های آمریکا در کنیا و تانزانیا در سال ۱۹۹۸ را برعهده ایران دانست و حکم به پرداخت غرامت به بازماندگان و خویشاوندان قربانیان این حملات داده بود. آن‌ها در این رابطه چند بار علیه ایران و کلیراستریم به دادگاه شکایت کرده و خواستار ضبط دارایی‌های ایران نزد این شرکت شده‌اند، اما تاکنون موفق نشده ­اند. البته در یک مورد نیز موفق شدند بخشی از اموال ایران را مصادره کنند.

برای نمونه ۱.۹ میلیارد دلار از دارایی‌های بانک مرکزی ایران در آلمان در پی رأی یک دادگاه آمریکایی در سال ۲۰۱۳ به شاکیان آمریکایی در انفجار سال ١٩٨٣ در مقر تفنگداران دریایی ایالات متحده تحویل شد و ۲ میلیارد دلار دیگر نیز برای دعاوی قضایی دیگر در رابطه با درخواست غرامت مسدود شده است. اتفاقا این انتقال از سوی موسسه کلیراستریم انجام شد.

اما در ادعای جدید دست‌اندرکاران بورس آلمان نیز ادعای پرداخت خسارت از سوی دادگاه نیویورک را بی ­اساس می‌دانند.

شرکت کلیراستریم نیز ادعا‌های مطرح شده اخیر آمریکایی­‌ها را بی‌اساس دانسته و اعلام کرده گام‌هایی برای شکست آن اتخاذ خواهد کرد.

ایران و کلیراستریم

کلیراستریم یکی از دو نهاد تسویه اوراق بهادار در اروپا است نام این موسسه وقتی برجسته شد که آمریکا اوراق خریداری از سوی ایران را که سیتی بانک نگهداری می‌شد مصادره کرد.

سال ۱۳۸۶ از محل فروش نفت ایران، دولت محمود احمدی‌نژاد مقادیری اوراق بهادار از طریق "کلیر استریم" خریداری کرد؛ این کارگزار بخشی از این اوراق را در اروپا و بخش دیگری را به‌صورت فیزیکی در "سیتی بانک" نیویورک نگهداری می‌کرد.

پس از اعمال محدودیت‌های جدید از سوی دولت آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران در آبان ماه ۱۳۸۷ بر اساس مصوبه وزارت خزانه‌داری آمریکا استفاده بانک‌های ایرانی از خدمت U-Turn ممنوع شد. تا قبل از این تاریخ بانک‌های آمریکایی می‌توانستند تراکنش‌های غیر مستقیم دلاری از سوی بانک‌های ایرانی را تسویه کنند. این اختیار با عنوان U-Turn شناخته می‌شد.

در آن زمان، اما به دلایلی که دولت حسن روحانی ریشه آن را بی تدبیری می­ داند اقدام به موقعی نمی­ شود و دو میلیارد دلار از اموال ایران از سوی آمریکا بلوکه می­ شود. اما این پایان ماجرای ایران و کلیراستریم نبود.
شکایت بانک مرکزی از کلیراستریم

سال قبل نیز بانک مرکزی ایران شکایتی علیه این نهاد تنظیم کرد. بانک مرکزی ایران در شکایت خود خواستار دریافت ۴.۹ میلیارد دلار شده از این موسسه شده بود این رقم شامل دارایی‌های مسدود شده بانک مرکزی نزد موسسه کلیراستریم و بهره تعلق گرفته به آن است. این شکایت در واکنش به بلوکه شدن بخشی از دارایی‌های ایران در این موسسه تا نهایی شدن یکی از پرونده‌های ادعایی از جنس گفته شده در آمریکا بود.

حساب بانک مرکزی در "کلیراستریم" لوکزامبورگ مبلغی در حدود ۳.۹ میلیارد دلار موجودی دارد. بانک مرکزی خواهان استرداد این مبلغ به ایران است و در صورتی که "کلیر استریم" تمامی مبالغ را مسترد نکند، میزان غرامت، تأخیر و بهره دیرکرد آن، افزون بر اصل مبلغ به حدود ۲ برابر افزایش خواهد یافت.

درواقع بانک مرکزی ایران در شکایت مطرح شده در لوکزامبورگ، خواستار پرداخت ۴.۹ میلیارد دلار به عنوان غرامت از سوی "کلیراِستریم" است.

ایران و کلیراستریم دوباره به هم رسیده ­اند در نقطه‌ای که امریکا به دنبال دستبرد چهار میلیارد دلاری به اموال ایران است کلیراستریم جانب سیاست را می ­گیرد یا سمت فعالیت حرفه­ای می ­ایستد.