اقتصاد۲۴- کیوان گردان در برنامه درباره مشکلات در زمینه تامین ارز مواد اولیه تولید لوازم خانگی، گفت: با توجه به وضعیت تولید در ما در شرایط تحریم و رسیدن عمق ساخت داخل در صنعت لوازم خانگی به بیش از ۶۰ درصد به نظر نمیرسد چنین مشکلاتی وجود داشته باشد. همچنین در پنج ماهه اول امسال ۵۸۲ هزار دستگاه یخچال و فریزر تولید شده بود که در مدت مشابه سال جاری با ۱۳ درصد افزایش به ۶۶۰ هزار دستگاه رسیده است.
وی افزود: تولید ماشین لباسشویی نیز در پنج ماهه اول امسال با ۵۸ درصد افزایش از ۲۳۳ هزار دستگاه در مدت مشابه سال گذشته به ۳۶۸ هزار دستگاه رسیده است. همچنین با وجود اینکه بعد از جنگ اقتصادی دو شرکت کرهای که قطعات و خدمات فنی مهندسی برای شرکتهای داخلی فراهم میکردند، کشور را ترک کردند، تولید تلویزیون ۶۳.۵ درصد افزایش داشته است و تولید آن از ۲۹۵ هزار دستگاه در پنج ماهه اول سال گذشته به ۴۸۲ هزار دستگاه در مدت مشابه امسال رسیده است. این درحالی است که قبلا تقریبا ۷۰ تا ۸۰ درصد بازار تلویزیون در اختیار برندهای کرهای بود.
گردان همچنین با بیان اینکه بعد از الیاف اکریلیک، ماشین لباسشویی و تلویزیون بیشترین افزایش تولید را تا پایان تیر داشته، تصریح کرد: نمیتوان گفت هیچ مشکلی وجود ندارد، اما ما به دنبال بهبود و بسامان کردن مشکلات این صنعت هستیم و معاون امور صنایع ماموریت دارد که مشکلات مربوط به تامین ورق فولادی را برطرف کند. اما به طور کلی آمارها میگوید حال صنعت لوازم خانگی خوب است. همچنین واردات لوازم خانگی درحال حاضر صد در صد به کشور ممنوع است.
وی در ادامه در پاسخ به این که آیا با وجود افزایش تولید، قیمتها کاهش یافته، در برنامه تیتر امشب تصریح کرد: ما نسبت به توزیعکنندگان و تولیدکنندگان گلهمندیم. هرچند این مسئله در حوزه مسئولیتهای سازمان حمایت و بخشهای نظارت و بازرسی است، اما مسئله اینجاست که با توجه به افزایش تولید، تولیدکنندگان باید مکلف باشند که کالاها را عرضه کنند، اما برخی آمارها نشان میدهد میزان تولید با میزان نصب در منازل تطابق ندارد. وقتی میزان نصب کمتر است یعنی یا کالا در انبارها مانده یا افرادی لوازم خانگی را خریدند و در گوشه منازل احتکار کردهاند.
این مقام مسئول با اشاره به مجوز افزایش قیمت ۲۵ درصدی لوازم خانگی و ۲۰ درصدی تلویزیون که در اردیبهشت ماه صادر شد، گفت: قیمت محصولات در واحدها تولیدی مشخص است و از سوی تولیدکنندگان رعایت میشود، اما در مورد قیمت کف بازار مسائل مختلفی ذخیل است.
در ادامه حمیدرضا غزنوی، سخنگوی انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی هم گفت که بعد از خروج کرهایها بازار ۶۰ تا ۷۰ درصد خالی شد، بنابراین تولید باید افزایش یابد، اما در افزایش تولید و جبران این ۶۰ درصد مشکلاتی در زمینه تامین ارز، ورق فولادی و محصولات پتروشیمی مشکلاتی وجود دارد. ورق فولادی با ارز آزاد ۱۲ هزار تومان تمام میشود، در بورس به دست تولیدکننده نمیرسد و در بازار آزاد ۲۵ هزار تومان خرید و فروش میشود و در نهایت مصرفکننده تحت فشار قرار میگیرد.
وی با بیان اینکه با وجود تولید بالای ورق فولاد، میزان عرضه ورق فولاد در بورس کفاف همه تولید کنندگان را نمیدهد و بسیاری از تولیدکنندگان ورق فولاد سرد که ورق گرم را از فولاد مبارکه گرفتند، محصولاتشان را در بورس عرضه نمیکنند، تصریح کرد: یک از انتظارات تولیدکنندگان این است که ورقهای با کیفیت به صنایعی مثل خودرو و لوازم خانگی داده شود و بخشهایی مثل بشکهسازان از این ورقها استفاده نکنند. اما مشکل این است که به هر کسی که پروانه بهره برداری گرفته از طریق بهین یاب ورق فولادی میدهند، اما کسی پیگیری نمیکند که چه تعدادی از آنها به ازای آن، چه میزان تولیدات دارند و فولاد مبارکه نباید ورق گرمش را به کسانی بدهد که ورق سرد تولیدی شان را در بورس عرضه نمیکنند و در این باره وزارت صمت باید یک کار فوری بکند.
محمد تاجمیر ریاحی مدیر فروش داخلی فولاد مبارکه نیز در ادامه گفت که فولاد مبارکه صد درصد محصولاتش را در بورس عرضه میکند، یکی به صورت مستقیم در تالار بورس و دیگری به صورت اختصاصی به تولیدکنندگان خودرو و لوازم خانگی. دلایل کمبود ورق فولادی این است که قبلا واردات داشتیم، اما حالا واردات کامل حذف شده و دلیل دوم هم مربوط به سایر تولیدکنندگان محصولات مورد نیاز صنایع است که علارغم پیگیریهای وزارت صمت هنوز در بورس عرضه نمیشوند.
وی افزود: بر اساس افزایش تولید در صنایع پایین دستی و در مورد برخی از کیفیتها و ورقهای خاصی که درکشور قابل تولید نیست کمبود وجود دارد. از نظر آماری تقریبا صنعت فولاد میتواند به اندازه نیاز کشور تولید کند، اما مشکل در برخی از کیفیتهایی است که الزاما باید وارد شود و هنوز امکان تولید آنها در داخل وجود ندارد. فولاد مبارکه در سالهای اخیر از ظرفیت کامل خطوط خود استفاده و محصولات را به صنایع عرضه کرده است. مشکلاتی در بهین یاب وجود داشت که برخی خرید میکردند و در بازار میفروختند، اما اقدامات خوبی در این زمینه انجام شد. برای مثال خریدهای دو سال گذشته مشتریان مدنظر قرار گرفت، چراکه به دلیل تفاوت قیمت بازار و بورس برخی شرکتهای غیرفعال یا با نصب یک خط تولید ساده متقاضی خرید میشوند و سازمانهای صمت هم بر اساس خطوط نصب شده اجازه خرید میدادند و این افراد که مصرفکننده ورقهای فولادی نیستند این کالا را در بازار آزاد به قیمت بالاتر عرضه میکنند.
تاجمیر ریاحی ابراز امیداری کرد که با اقدامات انجام شده این مشکل به حداقل برسد یا کامل برطرف شود و گفت: بهتر است با توجه به کیفیت و تجربه فولاد مبارکه، محصولات آن به صنایع حساس مثل خودرو و لوازم خانگی اختصاص یابد و سایر صنایع با حساسیت پایینتر و به تولیدکنندگان دیگر سوق داده شوند و آنها ملزم شوند که همه کالای خود را در بورس عرضه کنند.
در ادامه حسنی سعدی سخنگوی بورس کالا درباره اینکه چه میزان از فولاد تولیدی در بورس عرضه میشود، گفت: حداقل ۸۰ درصد تولیدکنندگان ورق سرد که مورد استفاده لوازم خانگی است، خارج از بورس عرضه میشود و فقط فولاد مبارکه همه محصولاتش را در بورس عرضه میکند. در بورس کالا بر اساس سهمیهای که وزارت صمت در سامانه بهین یاب تعیین میکند به خریداران تخصیص داده میشود. مشکل اصلی در حال حاضر بخشی است که در بورس کالا عرضه نمیشود.
البته گردان در پاسخ به این اظهارات گفت که مشکل سامانه بهین یاب نیست و این سامانه برای تخصیص سهمیهها استفاده میشود و نظارت هم روی آن وجود دارد، در حال حاضر بیش از ۴۰ درصد از خرید ورق فولادی در کشور خارج از بهین یاب انجام میشود. ممکن است برخی به اسم تولیدکننده از این سامانه استفاده کنند، ولی انحراف به این میزان که گفته میشود نیست. مشکل اصلی افرادی هستند که خارج از بهین یاب ورق فولادی دریافت میکنند و برای حل مشکلات در بهین یاب هم آمار تولید شرکتها را داریم و تلاش میکنیم میزان خرید ورق فولادی را با میزان تولیدات آنها مقایسه کنیم تا بتوانیم ورق فولادی را در اختیار تولید کنندگان واقعی قرار دهیم. همچنین به دنبال این هستیم که با عقد قراردادهای بلندمدت با صنایع استراتژیک کشور این مشکلات را برای همیشه برطرف کنیم.
در ادامه این برنامه هم بحث قاچاق مطرح شد و سخنگوی انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی با اشاره به وفور کالای قاچاق در بازار، گفت: با وجود ممنوعیت واردات قاچاق از سال ۹۷، همه برندهای خارجی در بازار به راحتی یافت میشود. از طرف دیگر کالاهای نیمه منفصله از مناطق آزاد و ویژه اقتصادی وارد کشور میشود و برخی میگویند برای واردات آنها نامههای خاص دارند. کالای نیمه منفصله فرق چندانی با کالای نهایی ندارد و به راحتی سرهم میشود.
در پاسخ به این اظهارات حمیدرضا دهقانی نیا، سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا گفت: میتوان گفت با اقداماتی که تا قبل از سال ۹۹ صورت گرفته بود میزان قاچاق بدون مدیریت در حال افزایش بود، اما الآن اینطور نیست و آمارها نشان میهد و در پنج ماهه اول سال امسال ۱۸ هزار و ۷۷۱ میلیارد ریال کشفیات قاچاق بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۵۲۶ درصد افزایش یافته است. البته بین افزایش قاچاق و افزایش کشفیات رابطه مستقیمی وجود ندارد و افزایش کشفیات به معنی افزایش قاچاق نیست و باید به این نکته توجه کنیم با دیدن یک کالا نمیتوانیم بگوییم آن قاچاق است.