اقتصاد۲۴ - کاهش تولیدات صنعتی علاوه بر اینکه بر تولید ناخالص داخلی اثر منفی گذاشته باعث شده تا صاحبان صنایع برای کاهش هزینههای تولید، تعطیلی واحدهای خود را علی رغم شعارهای حمایتی دولت در دستور کار قرار دهند.
نبود مواد اولیه، گرانی هزینههای تولید و سایر مسائل مرتبط با تولید، از چشم دولت دور مانده و همین موضوع شرایط را برای از هم گسیختگی زنجیره تولید تا صادرات فراهم کرده است.
فعالان صنعتی معتقدند؛ نگاه بی تدبیر دولت به تولید تنها به دلیل رانت و فساد متمرکز در بدنه دولت است از این رو چطور میتوانند در این فضا تولید را به ارز تبدیل کنند؟!
حتی تغییر وزیر صنعت هم نتوانست حقیقت این موضوع را کمرنگ کند. هرچند مبارزه با فساد، تبدیل به یکی از کلیدواژههای اصلی در بحثهای عمومی جامعه شده است، اما هنوز نشانههای آن در بخشهای تأثیرگذار بر تولید کشور دیده و هر روز بیشتر میشود.
از تخصیص ارز صادراتی تا اخلال در تأمین مواد اولیه مورد نیاز نظام تولید کشور موضوعاتی است که تشدید فضای رانت در آن به وضوح نمایان میشود.
امیررضا واعظ آشتیانی، مدیر عامل اسبق شرکت شهرکهای صنعتی ایران به اقتصاد۲۴ گفت: سیاست حمایتی دولت از تولید تنها بر پایه بلف سیاسی میچرخد و این موضوع با توجه به رانت و فساد در تولید و تجارت شرایط را برای صنعت کشور نگران کننده کرده است.
واعظ آشتیانی گفت: متأسفانه طی ۷ سال و نیم گذشته تاکنون کسی که صنعت را بشناسد و دلسوز آن باشد، سکاندار وزارت خانه صمت نشده و حالا با این رویکرد مخرب میخواهند چالشهای صنعت را برطرف کنند.
وی تصریح کرد: این چالشها در نظام تولید نیازمند کلینیک درمانی است که این کار را باید قبلاً انجام میدادند یعنی باید مشکلات را احصا میکردند نه اینکه طی ۷ ماه باقی مانده از دولت دوازدهم به دنبال تغییر وزیر و مانور اصلاح وضعیت باشند.
این کارشناس مسائل صنعتی ادامه داد: متأسفانه دولتها در دورههای مختلف طی این ۴۲ سال در دو موضوع هیچگاه خردمندانه عمل نکرده اند؛ تقویت و توسعه برنامه ها و حل مشکلات دو وزارت اقتصاد و صمت! این دو وزارتخانه هیچگاه جدی گرفته نشده اند.
واعظ آشتیانی تاکید کرد: با وجود این چالش بزرگ که در دولت نهادینه شده موضوع تولید و صادرات به مقولهای فراموش شده تبدیل شده است و انگار قرار هم نیست حتی در این زمان کوتاه باقی مانده ترتیب اثری داده شود.
این کارشناس صنعتی افزود: هرچند شرایط کنونی اقتصاد آشفته کشور موضوع تازهای نیست، اما با بی تدبیریهای متولیان و مسئولان در وزارت صمت، این موضوع به حدی رسیده که تمامی صاحبان صنایع این مشکل را با پوست و گوشت و استخوان لمس کردهاند؛ آنچنان فضای کسب و کار کشور دچار سردرگمی و التهاب شده که حتی واحدهای صنعتی بزرگ که انحصاری هم بوده اند یا در حال خروج یا در آستانه تعطیلی هستند.
به گفته مدیر عامل اسبق شرکت شهرکهای صنعتی ایران، بزرگترین مسئلهای که باید بر آن توجه داشت این است که دولت تصدی گری خود را علی رغم هشدارهای متعدد از سوی صاحبنظران و در راستای خصوصی سازی در ۷ سال و نیم گذشته کاهش نداده بلکه این موضوع را همچنان وسیعتر از قبل انجام میدهد.
وی گفت: امروز به تولید گرفتاریهای جدیدی تحمیل میشود که اقتصاد را از مسیر اصلی خود منحرف کرده است.
این کارشناس مسائل صنعتی تصریح کرد: ۸۵ درصد اقتصاد کشور دست دولت است آن هم از نوع اقتصاد سیاسی دستوری در حالی که از این اقتصاد هیچ چیزی برون رفت ندارد یعنی چیزی از آن نمیتوانیم دربیاوریم که به درد مردم بخورد.
واعظ آشتیانی یادآور شد: دولتها خودشان را رقیب بخش خصوصی میدانند و رمق و توان بخش تولید را از بخش خصوصی گرفته اند و تنها چشم به واردات دوخته اند؛ در اجرای اصل ۴۴ آنقدر مانع تراشی کرده اند که این اصل اندر خم یک کوچه گرفتار شده است.
به اعتقاد این فعال سیاسی، آنقدر اما و اگرهای ناپسند در اجرای این مهم وجود دارد که نهایتا منجر به این میشود که میبینند عدهای با رانت و فرصت طلبی و مسائل مختلف میخواهند بیت المال را غارت کنند و ببرند.
این کارشناس مسائل صنعتی گفت: اگر تکلیف اقتصاد کشور در بازرگانی داخلی و بازرگانی خارجی مشخص نشود، همین شرایط موجود همراه با چالشهای کهنه در صنعت خود را بروز خواهد داد؛ یعنی رانت و فساد به حدی بزرگ شده که مجالی برای قدرت نمایی تولید نگذاشته است.
وی تصریح کرد: بخش تولیدی که گرفتار تهیه مواد اولیه در داخل کشور است و امروز ناگزیر به گدایی از دولت شده است و همواره باید منتظر بماند که پول لازم برای هزینههای خود را با بهرههای بالای بانکی تأمین کند، چطور میتواند در جنگ اقتصادی در مقابل فشارهای ناشی از تحریمها ایستادگی کند؟! مگر میشود با سود بانکی ۲۰ درصد تولید کشور را چرخاند؛ مگر تولید چقدر سود میکند که ۲۰ درصد را به بانکها بدهد؛ تازه اگر مسائل متفرقه در کنار این موضوع وامها نباشد.
واعظ آشتیانی خاطرنشان کرد: تولید در کشور ما هزینه سربار است و با مشکلات متعدد دست در گریبان است. بلاتکلیفی و وجود چالش در امر صادرات و واردات مواد اولیه، تکلیف قیمتها را نامشخص کرده و این شرایط در زمان حاضر به اوج رسیده است.
به گفته این کارشناس صنعتی، وزیر جدید با کلی وعده وارد وزارت صمت شد، اما شرایط را بدتر از گذشته کرد. امروز تولید دچار روزمرگی شده و در این زمان هیچ اتفاق خاصی نمیافتد. کدام وعده وزیر جدید صمت محقق شد که حداقل دل صاحبان صنعت به آن خوش باشد.
بیشتر بخوانید: جای خالی نقشه نجات تولید روی میز مسئولان/ تولید فرمانده واحد میخواهد
وی گفت: از دولت تدبیر باید پرسید طی ۴ سال برای تولید چه کردند، کدام صنعت را احیاء کردند؟! وزیران قبلی باید پاسخگو باشند که چرا صنعت کشور به این افتاده؟! با وعدههای گشایش و حل مشکلات قصد دارند کارنامه خود را با کلنگ زنیهای نمایشی و حرفهای تکراری درخشان کنند؛ در صورتی که حال و روز صنایع، بسیار وخیم و ارزآوری تولیدات کاهش یافته است.
به گفته واعظ آشتیانی، افت صادرات تنها به دلیل تحریم نیست بلکه با سخت گیریهای رانتی شرایط را برای صادرات تولیدات داخلی محدودتر کرده اند. تصدی گری دولت بر نظام تولید فضا را برای رانت بیشتر فراهم کرده و با بلفهای سیاسی به دنبال کسب منافع بیشتر هستند.
مدیر عامل اسبق شرکت شهرکهای صنعتی ایران تأکید کرد: صنعت فولاد، خودرو، نساجی و سایر صنایع به یک سرنوشت محکوم شده اند؛ آنقدر تولید را در مضیقه قرار دادهاند که راه نجات آن بسیار سخت شده است.
این کارشناس مسائل صنعتی در پایان با تاکید بر اینکه برنامه و سیاستهای دولت در حمایت از تولید مشخص نیست و هیچ برنامهای هم برای رونق تولید وجود ندارد، گفت: بخش تولید و صنعت از این بیبرنامهگی بیشترین صدمه و آسیب را خورده و هر چه تلاش میکند راه به جایی نمیبرد، چراکه دولت همچنان بر بخشهای مولد چنبره انداخته و تصدیگری خود را حمایت از تولید میداند آن هم به قیمت نابودی صنعت!