تاریخ انتشار: ۱۰:۰۹ - ۱۴ آذر ۱۳۹۹
علامت رونق پس از ۹ فصل در اقتصاد ایران مشاهده شد

خروج رشد از زیرصفر

رشد اقتصادی در تابستان سال‌جاری پس از ۹ فصل از سطح زیر صفر خارج شد و به رقم ۲/ ۰ درصد رسید که در صورت تداوم این رشد در فصل آینده، می‌تواند به معنای پایان رکود باشد. پس از بهار سال ۱۳۹۷ و با بازگشت تحریم‌های اقتصادی، روند رشد اقتصادی همواره منفی ثبت شده است.

رشد اقتصادی

اقتصاد۲۴ - آمار فصل تابستان می‌تواند نقطه عطفی در روند حرکتی اقتصاد کشور باشد؛ زیرا با کاهش عدم اطمینان در فصول آینده یا کم شدن اثر منفی کرونا بر اقتصاد، مسیر برای بهبود تولید ناخالص داخلی هموارتر از قبل خواهد شد. در تابستان سال‌جاری، رشد بخش کشاورزی و صنعت، مثبت گزارش شده است. همچنین تولیدات بخش نفت نیز پس از ۸ فصل حرکت در مدار منفی، در فصل دوم سال‌جاری به میزان ۴/ ۳ درصد بهبود یافت. این در حالی است که رشد منفی بخش خدمات، باعث شده که از شدت رشد کم شود. نکته امیدوارکننده دیگر این است که در فصل تابستان، رشد تشکیل سرمایه نیز پس از یازده فصل منفی، دوباره صعودی شد.تولید ناخالص داخلی در فصل تابستان امسال نسبت به تابستان سال گذشته به مقدار ۲/ ۰ درصد رشد داشته است. طبق اعلام مرکز آمار کشور رشد اقتصادی فصلی تولید ناخالص پس از ۹ فصل متوالی با رشد منفی در محدوده مثبت قرار گرفت.

آخرین‌بار حجم اقتصاد در فصل بهار سال ۹۷ رشد کرده بود. همچنین اعداد نشان می‌دهد رشد بخش استخراج نفت و گاز طبیعی نیز همانند رشد کل پس از ۸ فصل کاهش در تابستان سال‌جاری به رشد مثبت ۴/ ۳ درصدی رسیده است. گزارش‌ها حاکی از آن است که رشد اقتصادی در فصل تابستان بدون احتساب نفت در محدوده منفی قرار می‌گیرد. در واقع می‌توان گفت آنچه رشد فصل تابستان را مثبت کرده و سقف شیشه‌ای را شکسته افزایش در تولید نفتی بوده است. در این بین روند منفی گروه خدمات هنوز ادامه دارد و پس از رشد منفی فصل بهار، در سه‌ماهه تابستان هم رشد منفی ۳ درصدی را به ثبت رساند. نکته جالب در رشد محصول ناخالص داخلی از سمت هزینه‌ها، کاهش هزینه مصرف نهایی خصوصی با شیب بیش‌تری نسبت به فصل بهار است. رشد منفی ۶/ ۰ درصدی بهار در تابستان به عدد منفی ۷/ ۱ رسیده است. در بین تمام گروه‌های هزینه‌ای نیز تشکیل سرمایه در ساختمان با ۴/ ۵‌درصد رشد مثبت، بیش‌ترین افزایش حجم را به خود اختصاص داده است.

صعود در دو  بازو

طبق اعداد و ارقام، رشد ارزش‌افزوده فعالیت‌های عمده اقتصادی، تولید گروه کشاورزی در فصل تابستان ۷/ ۲‌درصد افزایش یافته است. زیرگروه کشاوزی و جنگلداری در این بخش که سهم عمده آن را داراست ۵/ ۲ درصد رشد کرده و ماهیگیری نسبت به دوره تابستان سال قبل ۶/ ۱۰ درصد افزایش یافته است. این در حالی است که فصل بهار سال ۹۹ رشد کشاورزی تقریبا به اندازه بهار قبلی بود. روند رشد کشاورزی که پس از افت کم‌سابقه سال ۹۷ دوباره جهت افزایشی پیدا کرده بود باز‌هم دنبال شد. همچنین آمار خبر از افزایش حجم تولید کشاورزی در ۶‌ماهه سال‌جاری را نیز می‌دهند. با وجود کرونا، دو فصل اول امسال تولیدات کشاورزی ۷/ ۱درصد از شش‌ماهه سال ۹۸ بیشتر بوده است. اقتصاد در بخش صنایع و معادن روند کاهشی خود را با صعود عوض کرده است. پس از دو سال سقوط مداوم فصلی در تولیدات صنعتی و معدنی، حالا رشدی مثبت مشاهده می‌شود.

گروه صنایع و معادن که سهمی ۴۰ درصدی از تولید ناخالص داخلی را در تابستان دارا بوده ۴درصد رشد مثبت را به ثبت رسانده است. همچنین رشد این بخش بدون احتساب نفت نیز مثبت بوده است. تولید گروه صنایع و معادن بدون نفت بیشتر از بخش نفتی رشد کرده و ۲/ ۴ درصد بیش از تابستان قبلی بوده است. در زیرگروه‌های غیرنفتی بخش صنایع و معادن تامین آب، برق و گاز طبیعی با ۲/ ۹ درصد رشد مثبت بیشترین افزایش فصلی را کسب کرده است. از طرف دیگر زیرگروه صنعت که بعد از نفت بیشترین سهم تولید را در این گروه دارد نیز کمترین رشد را به ثبت رسانده است.

بازیابی احتمالی نفت

در تابستان سال جاری، رشد بخش نفتی که با نام استخراج نفت و گاز طبیعی مشخص می‌شود ۴/ ۳ درصد بیشتر شده است. این یعنی برای اولین بار بعد از تابستان ۹۷ تولید فصلی بخش استخراج نفت و گاز افزایش یافته است. البته باید یادآور شد زیرگروه نفت و گاز در شش‌ماهه اول سال گذشته افت شدیدی را تجربه کرد. در تابستان ۹۸ استخراج نفت و گاز نسبت به تابستان ۹۷ نزدیک به ۴۷ درصد کاهش و در بهار حدود ۴۰ درصد سقوط کرده بود. به‌نظر می‌رسد جبران افت چشمگیر در این زیربخش به علت شیوع کرونا و تضعیف تقاضای بازار به تعویق افتاده است، به شکلی که میزان تولید در این زیربخش در شش‌ماهه سال‌جاری نسبت به نیمه اول سال ۹۸ همچنان ۹/ ۵ درصد کمتر بوده است.

تولید در زیرگروه استخراج نفت و گاز در فصل قبل یعنی بهار ۹۹ همچنان از سطوح تولیدی سال گذشته پایین‌تر بود اما در تابستان از رشدی نسبی برخوردار شد. همچنین از اعداد و ارقام نتیجه می‌شود تولید در بخش نفت و گاز در فصل دوم امسال نسبت به فصل اول ۱۰ درصد افزایش یافته است. باید اشاره کرده که اثر فصلی قابل ملاحظه‌ای برای تولید در این بخش نمی‌توان در نظر گرفت و بر همین اساس می‌توان گفت با توجه به رشد نسبی بهار ۹۹ به زمستان ۹۸ و همچنین افزایش در تابستان نسبت به بهار سال‌جاری، به‌نظر می‌رسد استخراج نفت و گاز روند مثبتی به خود گرفته اما برای جبران شوک‌های منفی گذشته به زمان احتیاج است.


بیشتر بخوانید: مشکل اقتصاد ایران کجاست؟


رشد اقتصادی در نبود کرونا

دیگر بخش اصلی در تولید ناخالص داخلی گروه خدمات است. خدمات تقریبا نیمی از فعالیت‌های اقتصادی را شامل می‌شود. آمار نشان می‌دهد رشد کل گروه خدمات در تابستان باز هم در محدوده منفی ثبت شده است. بخش خدمات با توجه به ماهیت خود از انعطاف و اثرپذیری بیشتری نسبت به بخش صنعت و کشاورزی برخوردار است.

از این‌رو به‌نظر می‌رسد شیوع کرونا و تبعات اقتصادی آن بیشترین تاثیر را روی بخش خدمات گذاشته است. گرچه پیش از شیوع گسترده کرونا و پدیدار شدن اثرات آن نیز خدمات در برخی فصول رشد منفی ثبت کرده بود اما تمامی این رشد‌ها در محدوده پایین‌تری قرار گرفته بودند. کاهش تولید بخش خدمات در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته ۵/ ۳ درصد بوده است. به این ترتیب بهار ۹۹ بالاترین افت فصلی خدمات در دهه ۹۰ را به خود اختصاص داد. در تابستان نیز این روند دنبال شد و رشد فصلی ۳ درصد منفی برای خدمات ثبت شد. با این توصیف می‌توان گفت اگر فرض شود در فصل تابستان اثرات کرونا بر بخش خدمات پایان یافته بود و رشد این بخش صفر در نظر گرفته شود، با احتساب رشد ۴ درصدی صنایع و معادن و رشد ۷/ ۲ درصدی کشاورزی، رشد کل تولید در تابستان به ۷۷/ ۳ درصد می‌رسید؛ یعنی اقتصاد می‌توانست در نبود پاندمی رشد قابل قبول و مناسبی داشته باشد. اما به‌نظر می‌رسد اثرات کرونا همچنان گریبانگیر اقتصاد ایران باشد و این شرایط بازیابی تولید ناخالص داخلی را به تاخیر بیندازد.

افول در مصرف خصوصی

هر بخش از محصولات تولید شده در کشور باید در بخش معینی از اقتصاد به مصرف رسیده و هزینه شوند. از این جهت می‌توان تولید ناخالص داخلی را از سمت هزینه‌ها نیز مورد بررسی قرار داد. داده‌های رشد محصول ناخالص داخلی به تفکیک اجزای هزینه نهایی نشان می‌دهد هزینه مصرف نهایی خصوصی باز هم منفی شده است.

رشد مصرف خصوصی که بیشترین وزن را در سمت هزینه‌ها دارد مانند رشد کل تولید از تابستان ۹۷ منفی شده بود. اما برخلاف تولید ناخالص داخلی مصرف خصوصی در تابستان مثبت نشده و روند منفی خود را حفظ کرده است. هزینه مصرف خصوصی در سه‌ماهه دوم سال‌جاری ۳ درصد کاهش داشته است. این درحالی است که طبق بودجه مصرف بخش دولتی نسبت به سال گذشته ۲/ ۱۲ درصد افزایش را نشان می‌دهد.
بخش دیگری که سهم قابل‌توجهی در سمت هزینه‌ها دارد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص است. این بخش که حدود یک‌پنجم تولید را شامل می‌شود در فصل تابستان ۸/ ۱ درصد رشد کرده است.

با توجه به همبستگی نسبی این بخش از هزینه‌ها با تولیدات بخش صنایع و معادن دور از انتظار نبود که بخش تشکیل سرمایه ثابت ناخالص پس از ۱۱ فصل رشد منفی، حالا با تغییر جهت رشد صنعت چرخش کرده و به سمت مثبت متمایل شود. در زیرگروه‌های این بخش نیز تشکیل سرمایه در ماشین آلات همچنان رشد منفی داشته و ۳/ ۱ درصد کم شده است. با توجه به داده‌های تجربی می‌توان گفت بخش ماشین‌آلات همبستگی قوی‌تری با بخش صنعت دارد و با تاخیری نسبت به روند آن واکنش نشان می‌دهد. اما در زیرگروه دیگر یعنی تشکیل سرمایه در ساختمان رشد به ۴/ ۵ درصد رسیده. یعنی پس از دو فصل رشد منفی سرمایه در ساختمان، باز هم مثبت شده و از سمت مصارف به رشد اقتصادی کمک کرده است.

منبع: دنیای اقتصاد
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت گوشت گوسفند، گوساله و مرغ + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت All-in-One اپل امروز + جدول

عکس/ ناصرالدین شاه قاجار ۱۴۰ سال پیش به همراه ملیجک دربار

قیمت انواع لپ تاپ ام اس آی MSI امروز + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز جمعه ۲۶ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ قدیمی‌ترین قلیونی‌های سیار حدود ۱۳۰ سال پیش و دوره قاجار

فاصله طبقانی به سنگ قبر‌ها رسید؛ از ۸۰.۰۰۰.۰۰۰ تا ۱.۳۰۰.۰۰۰.۰۰۰ تومان/ فراگیری خرید اقساطی سنگ قبر در تهران

عکس/ کاخ گلستان برفی حدود ۱۳۰ سال پیش و در دوره قاجار

قیمت دلار و یورو امروز جمعه ۲۶ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ عروسی ۱۵ سال پیش شهرام صولتی با نازینه شهبازی

عکس/ واکنش تند عضو دفتر رهبری به ادعای یک روزنامه

عکس/ زن و مردی بر روی سنجاق نقره بازمانده از ۲ هزار سال پیش و دوران اشکانی

عکس/ شمال شهر سرسبز تهران قدیم در دهه ۴۰

عکس/ بازی والیبال مختلط در پارک حدود ۲۴ سال پیش در تهران

عکس/ نمایی حیرت انگیز از مسیر راه‌آهن در دل کوه‌های زاگرس حدود ۸۰ سال پیش

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

فیلم/ پرچم سپاه پاسداران در تجمع امروز مردم لبنان در مسیر فرودگاه بیروت

بیانیه محسن چاووشی علیه جشنواره موسیقی فجر

فیلم/ دلیل ممانعت از ورود هواپیمای ایرانی به لبنان

هواشناسی تهران اطلاعیه داد

فیلم/ جلایی‌پور: ایران در تله تحریم افتاده است

واکنش وزیر علوم به قتل دانشجوی دانشگاه تهران

فیلم/ پرتاب گاز اشک‌آور به سمت معترضین به دست ارتش لبنان

فیلم/ تجمع مردمی در خیابان امام خمینی بیروت در پی فراخوان حزب‌الله

تولید سوخت خودرو و هواپیما از آلودگی هوا

اوضاع اقتصادی در قتل دانشجوی دانشگاه تهران دخیل است

ابلاغیه جدید کمیته انضباطی برای بازی سپاهان - پرسپولیس

تازه‌ترین موضع‌گیری ترامپ درباره غزه

چه‌کسی امیرمحمد خالقی را کشت؟

انفجار در نزدیکی فرودگاه بین‌المللی حلب

جزییات تازه درباره حادثه قتل در دانشگاه تهران

پیش بینی قیمت دلار فردا ۲۸ بهمن ۱۴۰۳/ پیش روی اسکناس آمریکایی در کریدور نهم

عکس/ افتتاح دانشگاه تهران با حضور رضاشاه

علی کفاشیان: به AFC و FIFA شکایت خواهم کرد

عکس/ ستاره اسکندری، شهاب حسینی و مهدی سلطانی؛ دهه ۷۰

هشدار اورژانس درباره جشن چهارشنبه آخرسال

تجمع تعدادی از داوطلبان کنکور مقابل سازمان سنجش + عکس

سرپرست اداره کل امور خوابگاه‌های دانشگاه تهران منصوب شد

توضیحات یوسف پزشکیان درباره یک کانال تلگرامی عجیب

فیلم/ حرکات عجیب این خانم در ارتفاعات ویژدرون ایلام

پیش‌بینی بورس فردا یک‌شنبه ۲۸ بهمن ۱۴۰۳

پیش بینی قیمت طلا و سکه فردا ۲۸ بهمن ۱۴۰۳/ طلا بخریم یا منتظر بمانیم؟

فیلم/ ورود اتوبوس‌های حامل اسرای فلسطینی به نوار غزه

باغ ملی مشهد کجاست؟ + عکس

عکس/ تحویل ششمین گروه از اسرای اسرائیلی

عکس/ مراسم یادبود امیرمحمد خالقی در دانشگاه تهران

بهترین و بدترین نوشیدنی‌ها برای سلامتی

۱۰ روش جذاب برای تقویت حافظه

عکس/ ساختمان تلگرافخانه ۱۵۹ سال پیش در میدان اصلی ساری

عکس/ سلفی جنجالی شیدا یوسفی در خانه لاکچری اش

افراد با فرهنگ چگونه رفتار می‌کنند؟

عکس/ تغییر عجیب چهره مریم بلالی مقدم پس از مهاجرتش

حسین محمدی بازیگر تئاتر در آرزوی آزادی از زندان

ارزش سهام عدالت امروز ۲۷ بهمن ۱۴۰۳+ جدول

عکس/ دیدار خاطره انگیز ۲۳ سال پیش عابدزاده و اندی

مشخصات هواپیمای ترابری نظامی سی۲۹۵

جانشین کریستیانو رونالدو برابر پرسپولیس چه کسی است؟

فیلم/ آزادی مسن‌ترین اسیر فلسطینی از زندان‌های اسرائیل

دست‌ها روی ماشه؛ فشار آمریکایی‌ها بر ۳ کشور اروپایی عضو برجام برای فعال‌کردن اسنپ بک

بازیگران سریال پایتخت ۷ چه کسانی هستند؟

افزایش بی سابقه قیمت موبایل در بازار سامسونگ؛ برخی مدل‌ها ۲۰ میلیون گران شدند

ارغون خان کیست؟/ همه چیز درباره یکی از پرتلاطم‌ترین دوره‌های ایلخانیان

تعیین تکلیف نامعلوم حصر پس از ۱۴ سال

عکس/ شباهت عجیب مجید مظفری و برادر دوقلویش حمید مظفری

فیلم/ وضعیت وحشتناک جاده خلخال به اسالم

عکس/ جلد جالب مجله تایم درباره آغاز مذاکرات آمریکایی ـ روسی