تاریخ انتشار: ۰۶:۳۸ - ۰۵ دی ۱۳۹۹
در گفتگو با اقتصاد۲۴ بررسی شد؛

چرا ایجاد بازار متشکل بیمه‌ خواهانی ندارد؟/ صنعت بیمه هم به سرنوشت صنعت خودرو دچار خواهد شد؟

کارشناس و تحلیلگر ریسک‌های بیمه‌های بازرگانی درباره تشکیل بازار متشکل بیمه گفت: کسانی که قصد احیای نظام تعرفه گذاری در قالب ایجاد بازار متشکل بیمه‌ را دارند بیشتر به شکل‌گیری نوعی انحصار در این بازار کمک خواهند کرد؛ اتفاقی مشابه آنچه که سال‌هاست در صنعت خودروسازی اتفاق افتاده است.

بازار متشکل بیمه‌

اقتصاد۲۴ - ایجاد بازار متشکل بیمه ای، عنوان پرطمطراقی است که در ماه های واپسین دولت دوازدهم برای اطلاق یکی از سیاست های بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران انتخاب شده است اما از زمان رونمایی تاکنون این سیاست با واکنش سرد و منفی فعالان حوزه بیمه های بازرگانی روبرو شده است.

از روی گفته های مسئولان بیمه مرکزی اینطور پیداست که طرح ایجاد بازار متشکل بیمه ای نسخه گرته برداری شده است که مدیران دولتی بیمه کشور آن را از روی سندیکاهای پیشرو صنعت بیمه جهان نظیر لویدز لندن انجام داده اند؛ طرحی که قرار است از طریق ایجاد شفافیت در شرایط نرخ گذاری، مدیریت ریسک و تنظیم مفاد بیمه نامه های اتکایی کمک حال صنعت بیمه کشور باشد؛ صنعتی که در نتیجه تحریم های اقتصادی بیش از هر فعالیت اقتصادی دیگری در داخل کشور محبوس شده و نیاز دارد تا هرچه سریعتر خود را با استانداردهای روز دنیا تطبیق دهد.

اما جملاتی از این دست که بیشتر تاکیدشان بر ضرورت شکل گیری چنین بازاری است تنها یک روی سکه است و در برابر این نگاه های خوشبینانه و خوش باورانه روی دیگری هم هست که بیشتر در میان کارشناسان صنعت بیمه رواج دارد و در آن کوچکترین ردی از خیرخواهی به سختی دیده می شود.

بیمه اتکایی یعنی چه؟

برای اینکه بدانیم که فحوای کلام موافقان و مخالفان ایجاد بازار متشکل بیمه ای چیست لازم است ابتدا تعریفی حداقی از بیمه اتکایی داشته باشیم: در صنعت بیمه مرسوم است که شرکت ها ریسک بیمه های پذیرفته شده را نزد شرکت ثالث دیگری مجددا بیمه کنند تا از این طریق به صورت همزمان از منافع خود و مشتریانشان نهایت محافظت را به عمل آورند. در اصلاح رایج و عامیانه تر اما بیمه اتکایی بیشتر در رابطه با قبول ریسک های کلانی کاربرد دارد که شرکت های بیمه در ارتباط با پروژه های صنعتی و عمرانی بزرگ آن را متقبل شده اند. فرض کنید در فلان گوشه از کشور قرار است یک مرکز پالایشگاهی دایر شود؛ قطع یقین ریسک ساخت، راه اندازی و بهره برداری از چنین پروژه هایی آنقدر بالاست که یک شرکت بیمه نتواند به تنهایی همه آن را پوشش دهد و برای همین در چنین مواقعی چند شرکت بیمه در قالب بیمه های اتکایی به صورت مشترک بخشی از ریسک را متقبل می شوند.

میان این تعاریف شاید تفاوت هایی وجود داشته باشد اما در کل ماهیت بیمه های اتکایی همان بیمه مجدد بیمه نامه های صادر شده قبلی توسط یک شرکت دیگر از طریق قبول بخشی از ریسک محسوب می شود؛ براین اساس دور از ذهن نخواهد بود که اگر یک شرکت بیمه برای تضمین منافع خود و خریداران بیمه های شخص ثالث خودروی آنها را نزد یک شرکت بیمه ای دیگر به صورت اتکایی بیمه نکند.


بیشتر بخوانید: افزایش تعداد شرکت‌های بیمه؛ تقویت صنعت یا ورود به گرداب حبس‌شدگی


طرح بازار متشکل بیمه چه حرفی برای گفتن دارد

با دانستن ماهیت بیمه اتکایی و کارکردش نوبت آن است تا بدانیم حرف مدیران بیمه مرکزی در دفاع از ضرورت ایجاد بازار متشکل بیمه ای در کشور چیست؟ در این رابطه نقل قولی هست مربوط به یک ماه و نیم پیش از غلامعلی جهانگیری، معاون اتکایی بیمه مرکزی ایران که جان کلامش از این قرار است: در صورت راه‌اندازی بازار متشکل بیمه‌ای، تمامی بیمه‌گران اتکایی می‌توانند از نرخ و شرایط اعلام شده تبعیت کنند تا اختلالی در امر بیمه‌گری رخ ندهد. در این بازار خریدار و فروشنده، نرخی را با شرایط خاصی تعیین و توافق می کنند.

وی می‌افزاید: منظور از بازار متشکل فضایی است که بازیگران آن با تکیه بر اصول بیمه ای و قواعد بیمه گری، مناسب ترین نرخ و شرایط را کشف می کنند که این موضوع هیچ ربطی به تعرفه‌گذاری ندارد. بیمه مرکزی از تاسیس این بازار استقبال می کند اما هیچ نقشی را در اداره آن بر عهده نخواهد گرفت.

به گفته معاون اتکایی بیمه مرکزی ایران، بازار متشکل بیمه ای در چند فاز راه‌اندازی خواهد شد و نهادهایی نظیر سندیکای بیمه‌گران ایران در انسجام آن نقشی اساسی را بر عهده خواهند داشت و کارگزاران بیمه‌ای و شرکت‌های بیمه بازیگران اصلی این بازار خواهند بود. بیمه‌نامه‌های اشخاص، مسئولیت، درمان، زندگی و نظایر آن در بازار متشکل عرضه نمی‌شوند و فقط نرخ و شرایط بیمه‌نامه‌هایی احصا می‌شود که از حجم و ریسک بزرگی برخوردارند که کمتر از ده درصد بازار بیمه (از نظر حجم حق بیمه تولیدی) کشور را تشکیل می دهند. در بازار متشکل است مشخص می شود که تعیین نرخ گذاری و شرایط بیمه نامه ها با چه روش هایی انجام شود.

جهانگیری معتقد است: وجود بازار متشکل بیمه ای می تواند در شرایط تحریمی کمک حال صنعت بیمه کشور باشد؛ از این طریق است که می توان با تجزیه و تحلیل فنی، به نرخ و شرایط نزدیک به استانداردهای بین المللی دست پیدا کرد؛ در سایه این بازار هم بیمه‌گر موفق است و هم بیمه‌گذاران منتفع خواهند شد؛ بازار متشکل بیمه‌ای باید به گونه‌ای بومی‌سازی شود که بتواند نیازهای مشترک بیمه‌گران و بیمه‌گذاران را با بهترین کیفیت ممکن پوشش دهد. نابسامانی در نرخ و شرایط ریسک‌های متوسط به بالا از انگیزه‌های اصلی راه‌اندازی بازار متشکل بیمه‌ای است و ان‌شاء‌الله بعد از رفع تحریم‌ها، صنعت بیمه کشور به بازارهای جهانی برمی‌گردد و به همین خاطر باید استانداردهای بین‌المللی را در رفتار این بازار نهادینه کنیم تا از بازارهای جهانی عقب نمانیم. تاسیس این بازار می تواند علاوه بر کمک به رشد و شکوفایی صنعت بیمه، راه ورود بیمه گران را به بازارهای بین المللی هموارتر کند؛ این بازار منافاتی با چابک‌سازی در صنعت بیمه و تربیت نیروهای متخصص ندارد و با تاسیس آن شکاف زمانی بین صدور بیمه‌نامه و پوشش اتکایی برطرف شود؛ هیچ ریسکی نباید حتی برای چند ساعت بدون پوشش اتکایی باقی بماند و اگر این بازار نرخ و شرایط را به شکل حرفه‌ای تعیین کند، این فاصله زمانی خطرناک بین صدور و پوشش اتکایی برداشته خواهد شد.

ایراد منتقدان ایجاد بازار متشکل بیمه چیست؟

از زمان بالا گرفتن ایده تشکیل بازار بیمه متشکل اشخاص متعددی یا در نقد آن زبان به سخن گشوده اند و یا علیه آن موضع گیری کرده اند؛ مثلا سندیکای بیمه گران ایران در شورای عمومی اخیر خود تشکیل این بازار را مبهم دانست.

در ادامه چنین دیدگاه‌هایی حمیدرضا حاجی اشرفی، کارشناس و تحلیلگر ریسک‌های بیمه‌های بازرگانی به اقتصاد۲۴ می‌گوید: تشکیل بازار متشکل بیمه تنها محملی است برای به عقب برگرداندن تمام اتفاقاتی که از زمان خصوصی سازی صنعت بیمه در ایران اتفاق افتاده است. بعد از انقلاب همه شرکت‌های بیمه، دولتی شدند و این روالی بود که برای حدود ۲۵ سال ادامه داشت. با چراغ سبزی که حاکمیت در ابتدای دهه ۸۰ به فعالیت موسسات بانکی و بیمه‌ای خصوصی و غیر دولتی نشان دادند مانند بانک‌های خصوصی برای شرکت‌های بیمه خصوصی هم مجوز صادر شد.

وی می‌افزاید: احیای مجدد فعالیت بخش خصوصی در صنعت بیمه پایانی بود بر نظام تعرفه گذاری که در سال‌های پس از انقلاب بر صنعت بیمه حاکم بود. در دوران یاد شده، چون مجموع شرکت‌های بیمه زیر نظر مدیران منصوب دولتی اداره می‌شدند؛ سیستم جامع و یکپارچه‌ای برای تعیین و ارزیابی ریسک‌های بیمه‌ای وجود داشت و در قالب تعرفه‌هایی که سال به سال از سوی نهاد‌های بالادستی صنعت بیمه تعیین می‌شد، شرکت‌ها به مشتریانشان خدمات رسانی می‌کردند.
 
این کارشناس صنعت بیمه تصریح می‌کند: با ورود مجدد بیمه گران خصوصی بحث ارزیابی ریسک از انحصار دولت خارج و به کارشناسان هر شرکت محول شد؛ این اتفاقی بود که در سایر کشور‌هایی که تجربه خصوصی سازی شرکت‌های بیمه دولتی را با موفقیت از سرگذرانده اند نیز تکرار شده است؛ در واقع در این حالت نظام نظارت مالی جایگزین نظام تعرفه گذاری می‌شود و هر شرکت بیمه‌ای حسب نوع پروژه و مشتری و توانایی‌ها و امکاناتی که در خود سراغ دارد ریسک‌های پذیرفته شده را مدیریت می‌کند؛ برای همین طبیعی است که در این ساختار قیمت واحد و مشخصی برای صدور یک نوع بیمه نامه وجود نداشته باشد و متناسب با وضعیت بیمه گذار و بیمه گر و شرایط بیمه شونده هزینه صدور بیمه نامه از موردی به مورد دیگر متفاوت باشد.
 
حاجی اشرفی تاکید می کند: طرح ایجاد بازار متشکل بیمه‌ دقیقا بازگشت از نظام نظارت مالی به نظام تعرفه گذاری است و باعث می‌شود تا در بازار بیمه مزیت‌ها نادیده گرفته شود. تعرفه گذاری یعنی مداخله و نظارت دولت؛ این روش در رابطه با خدماتی عام المنفعه‌ای مانند ویزیت پزشکان، حق الوکاله وکلای دادگستری، تعیین مزد و قیمت گذاری نان توجیه پذیر است، اما در بحث بیمه‌های بازرگانی محلی از اعراب ندارد. کسانی که قصد احیای نظام تعرفه گذاری در قالب ایجاد بازار متشکل بیمه‌ای را دارند بیشتر به شکل گیری نوعی انحصار در این بازار کمک خواهند کرد؛ اتفاقی مشابه آنچه که سالهاست در صنعت خودروسازی اتفاق افتاده است؛ در واقع به نام مصالح عام و منفعت مردم، یک حلقه بسته به تعیین قیمت در بازار خودرو مشغولند و باعث شده اند امکان رقابت در این بخش برداشته شود اما دیگر همه می‌دانند که ماشین‌های بی کیفیت ساخت داخل در سایه این نظام تعرفه گذاری به مراتب از خودرو‌های ساخت روز جهان گرانترند و کسی هم نمی‌تواند جلوی این وضعیت را بگیرد.
 
وی ادامه می‌دهد: همین حالا هزینه‌های صدور بیمه نامه در ایران به نسبت صدور بیمه نامه در کشور‌های اروپایی به جهاتی گرانتر است؛ در این میان اگر تحت لوای بازار متشکل بیمه‌ای نظام تعرفه گذاری مجددا احیا شود قطعا هزینه خرید بیمه‌ها در ایران مانند قیمت خودرو بی جهت گران خواهد شد؛ این اتفاق خلاف قوانین بالادستی برنامه پنچ ساله ششم توسعه است که افزایش ضریب نفوذ بیمه‌های بازرگانی در میان خانوار‌های ایرانی را هدف گذاری کرده اند.
 
این تحلیلگر ریسک‌های بیمه‌های بازرگانی در پایان خاطرنشان می‌کند: مطمئن باشید با وجود همه تحریم‌هایی که صنعت بیمه ایران با آن دست به گریبان است مشکلی از بابت تربیت نیروی متخصص و به روزرسانی استاندار‌ها وجود ندارد و همین حالا جز در پروژه‌هایی مانند تاسیسات نفتی که پای سرمایه گذاران خارجی و بیمه‌های خارجی در میان است در سایر پروژه‌های اقتصادی شرکت‌های بیمه ایرانی فعالیتی خوبی در ارائه پوشش‌های اتکایی دارند؛ اینکه در جایی مانند انگلستان تجربه ایجاد چنین بازاری هست کافی نیست. مگر قوانین اقتصادی و بیمه ای رایج در ایران هم انگلیسی است که حالا قصد تشکیل بازار متشکل به سبک آنجا را دارند؟
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

قیمت انواع دستگاه ماینر امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع لپ تاپ اچ پی HP امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس امروز + جدول

عکس/ طرفداری شیلا خداداد از تتلو!

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

علائم مهم این سرطان گوارشی شایع چیست؟

قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

عکس/تصویر جنجالی مصاحبه سفیر ایران با مجری زن تلویزیون باکو

قیمت دلار و یورو امروز جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت سکه پارسیان امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

استوری احساسی یکتا ناصر بعد از پس گرفتن دخترش

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

روایت حسن روحانی از «صبح جمعه» گرانی بنزین

دلار در یک هفته چقدر بازدهی داشت؟

بازدهی بازار طلا در یک هفته گذشته

شرکت چینی BOE احتمالاً نمایشگر آیفون SE ۴ را تولید می‌کند

عکس/حمله تسنیم به سفیر ایران در باکو به دلیل عکس با خانم مجری!

«سلطان رمزارز» جهان به ۲۵ سال حبس محکوم شد!

یک مسئول سابق: صدیقی از من خواسته بود ملک بهزیستی همجوار باغ ازگل را هم به او بدهیم!

عکس/ امضای جهانبخش بر پای شکسته دختر هوادار

بازداشت فرزند حمید نوری در سوئد + عکس

عکس/ اولین نماینده عربستان در مسابقه دختر شایسته جهان

ثبت رکورد جدی در قیمت حواله خودرو‌های جانبازان!

حذف شرکت‌های ایرانی از بازار عراق

داعش برای عملیات «گرگ تنها» در خاک اروپا فرمان داد!

یک قانون جدید برای صدور پایان کار ساختمان

بهترین ارز‌های دیجیتال برای سال ۲۰۲۴

قیمت طلا به ریل تعادلی خود بازمی‌گردد؟

فیلم/ ادعای جدید امیرحسین ثابتی علیه لاریجانی در شبکه افق

آندرتیکر، ستاره کشتی کج جهان وارد ایران می‌شود؟

فیلم/ دلیل جدایی المیرا شریفی‌مقدم از شبکه خبر افشا شد

حذف کاظم صدیقی از سخنرانان شب قدر دانشگاه امام صادق + عکس

سایه سنگین حادثه تروریستی مسکو بر روابط روسیه و بوسنی/ تشدید کش مکش های قومیتی؟

علی قنبری، اقتصاددان: فعالیت اقتصادی در گرو داشت ارتباطات خاص/ اقتصاد کشور در سال ۱۴۰۲ نه شفاف بود و نه آزاد

سکوت اژد‌های زرد در دریای سرخ؛ نگاهی به موضع چین در قبال انصارالله/ دلیل صبوری پکن چیست؟

واگویه‌های جامعه در نوروز ؛ مردم را سر کار گذاشتند/همه‌چیز بهم ریخته است و همه بریده‌ایم/ فریادها به گوش دولت می‌رسد؟

دعای روز هجدهم ماه رمضان + معنی و تفسیر

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت سکه و طلا + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو + جدول

قیمت سکه پارسیان + جدول

قیمت بیت کوین و رمزارز‌ها + جدول

قیمت دلار، یورو و سایر ارز‌ها + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس

قیمت انواع دستگاه ماینر + جدول

قیمت انواع لپ تاپ اچ پی HP

اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۳ با بحران هایش چه خواهد کرد؟/ فقر امسال تشدید خواهد شد/ هزینه اختلاس‌ها را طبقات متوسط و ضعیف جامعه می‌پردازد

قیمت دینار عراق امروز + جزئیات

قیمت لیر ترکیه امروز + جزئیات

بهترین زمان خرید دلار

هفت ماده غذایی مفید برای مبتلایان به نارسایی قلبی

این دمنوش‌ها را در ماه رمضان حتما بنوشید

۱۲ توصیه مهم برای رسیدن به آرامش درونی

بهترین زمان برای وزن‌کردن چه وقتیست؟

آمپول‌های نوروبیون و ب کمپلکس؛ خوب یا بد؟

شمارش معکوس بورس برای گام صعودی در سال ۱۴۰۳/ بزرگ‌ترین مانع رشد بورس در سال ۱۴۰۲

انتقاد ابراهیم رئیسی از انفعال کشورهای اسلامی درمورد غزه

مقابله با زمین خواری ۳ هزار میلیارد تومانی در گیلان

آندرتیکر به‌زودی به ایران می‌آید

شارژ نه میلیونی حساب حقوق این بازنشستگان

عکس/ اصغر فرهادی مهمان ستاره استقلالی و همسرش