آثار باستانی سرقت‌شده از ایران، به‌طرز شگفت‌انگیزی یا در موزه‌های خارجی زینت‌بخش ویترین‌ها شده‌اند، یا در میانه کشمکش‌های حقوقی گیر کرده و هنوز به وطن خود بازنگشته‌اند، یا به‌کلی در غیاب شناسنامه مشخصی در دل تاریخ گم شده‌اند. با توجه به تجربه‌های تلخ گذشته، در صورت مفقود شدن یک اثر، بعید نیست که مسئولان اصلاً سرقت را اعلام نکنند و خبری از آن به رسانه‌ها نرسد. به نظر می‌رسد که بعضی از آثار باستانی ما به سرنوشت تاریخی که سعی در تحریف و پنهان کردنش وجود دارد، دچار شده و گویی حال از اهمیت نیز تهی می‌شوند.
پایگاه میراث جهانی پاسارگاد، صبح چهارشنبه ۲۴ مردادماه از آغاز مرمت آرامگاه کوروش بزرگ خبر داد. این پروژه با عنوان «حفاظت، استحکام‌بخشی و مرمت جداره بیرونی آرامگاه کوروش» درحال انجام است. به پیش‌بینی مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد، تکمیل این پروژه به دو سال زمان و ۱۰ میلیارد تومان بودجه نیاز دارد.
تقاضا برای خرید آثار تاریخی بسیار بالاست. محوطه‌های باستانی از دست حفاران غیرمجاز و قاچاقچیان آثار تاریخی جان سالم به‌در نمی‌برند. آن‌ها برای قطعه‌ای طلا یا اثری با قیمت مناسب، تاریخ ایران را زیر و رو می‌کنند و حال رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی می‌گوید: «حفاری غیرمجاز تبدیل به یک غول بی‌شاخ‌و‌دم شده که نمی‌توان جلوی آن را گرفت.»
تیمی از باستان‌شناسان در دانشگاه میشیگان آمریکا سکه‌هایی از طلا متعلق به دوران امپراتوری ایران باستان را در یک گلدان کوچک در شهر باستانی نوتیون در غرب ترکیه کشف کردند.
حفاری غیرمجاز و فروش آثار تاریخی اصل و تقلبی شکل افسارگسیخته‌ای دارد. شیوه‌ای که سودجویان تلاش دارند تا با فروش این آثار از راه‌های مختلف زیرزمینی تا گذاشتن آگهی آن روی سایت پرمخاطب دیوار به درآمد‌های کلان دست پیدا کنند. هر چند که به گفته باستان‌شناسان و کارشناسان میراث‌فرهنگی بیش از ۹۵ درصد این آثار تقلبی هستند، اما بی‌پروایی این افراد در نبود اهرم‌های قانونی محکم سبب شده تا این فعالیت غیرقانونی که حالا بازار خود را با راه‌اندازی انواع مشاغل سیاه تثبیت کرده، هر روز گسترده‌تر شود.
نقش رستم یکی محوطه باستانی و تاریخی در کوه‌های استان فارس است که آثار باستانی مهمی از جمله آرامگاه‌های پادشاهان هخامنشی و سنگ‌نگاره‌های دوران ساسانی است
دولت ایران پس از شکست محاصره هرات منشوری صادر کرد که نشانگر خشم عمیق محمدشاه بود. در این منشور آمده بود که تلاش دولت ایران برای آزادسازی اُسرای ایرانی پایان نیافتهاست. از سربازان تشکر کرد که در «سرما و گرما… با شوق و غیرت تاب آوردند.» به انگلیسیان تاخت که ما «عهدنامههایی با آنان داشتیم که آن را محکمتر از صد قلعه میپنداشتیم… اما نقض عهد کردند.
عمارت دیوانخانه وکیل، یکی از بناهای حکومتی دوره زندیه از مجموعه کریم خانی است که همچون دیگر بناهای شاخص زندیه در شیراز، دارای نقاشی‌هایی با تزیینات طلا و رنگ‌های لاجوردی برگرفته از داستان‌های تاریخی که شاخص‌ترین آن‌ها نبرد رستم و اشکبوس است.
تخریب نقش نگاره بهرام دوم ساسانی با مواد منفجره، مفقود شدن ۴۸ تخته فرش نفیس کاخ‌موزه سعدآباد، نقض حریم و عدم حفاظت از بنا‌ها و مراکز ثبت جهانی، چون تخت جمشید و میدان نقش جهان، آسیب به باغ عفیف آباد شیراز برای ساخت یک سریال، تخریب بافت تاریخی شیراز برای توسعه حرم شاهچراغ و حراج دو کاروانسرای گردنه آهوان تنها چند نمونه از اهمال‌کاری دولت سیزدهم در مواجهه با میراث ملی و فرهنگی ایران است.
مباحث مطرح شده مبنی بر ویرانی بخشی از سازه آرامگاه سعدی موجب نگرانی برخی از دوستداران میراث فرهنگی شده که متولیان امر در واکنش به این موضوع خبر از اجرای طرح مقاوم‌سازی و تقویت سازه آرامگاه دادند.
بی توجهی به آثار و بناهای تاریخی آن‌ها را در معرض نابودی قرار می‌دهد یا ممکن است از هویت اصلی خود دور کند، در ادامه به چند مورد از بی توجهی ها به این آثار اشاره شده است.
از سال ۹۰ هر یکی دوسال یکبار، برخی خانهها و بافت تاریخی را تخریب می‌کنند و یکی دوسال بعد به تخریب قسمتی دیگر میپردازند. اما می‌دانند که اگر به یکباره بافت تاریخی را تخریب کنند، مردم اعتراض خواهند کرد. همانگونه که طرح حرم تا حرم در مشهد اجرا شد،