با مروری بر روند تغییر پایتخت در ایران، میتوان دریافت که تغییر پایتختها در طول تاریخ ایران، دلایل گوناگون و قابلبررسی داشته است. تاریخچه تغییر پایتخت در ایران نشاندهنده تحولات عمیق سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی این سرزمین است. هر یک از پایتختهای ایران، نقش مهمی در تاریخ کشور ایفا کردهاند و میراث فرهنگی و تاریخی غنی را برای آیندگان به یادگار گذاشتهاند.
جاسک در مرز بین هرمزگان و سیستانوبلوچستان واقع شده است. منطقه بعدی در نوار ساحلی مکران، کنارک است. از کنارک کمکم زیباییهای خیره کننده سواحل سیستانوبلوچستان رخنمایی میکند. شاید اولین نقطه تماشایی کنارک، روستای درک باشد.
محمد طبیبیان نوشت: طرح انتقال پایتخت بار دیگر مطرح شده که اوهامی زودگذر است و با آمدن بهار (و حل موقتی آلودگیهوا) به فراموشی سپرده میشود؛ اما این مدل تصمیمات نشانه اعتراف به شکست در اداره و برنامهریزی تهران است.
یک کارشناس گفت: «زیرآب رفتن این منطقه دور از ذهن نیست. مقالهای با عنوان شناسایی سواحل در معرض بالا آمدن آب دریا تحت سناریوهای تغییر اقلیم، که تمرکز آن سواحل جنوب ایران در کرانه دریای عمان بود در سال ۱۴۰۰ منتشر شده است، نتایج این مقاله به احتمال بالا آمدن آب در منطقه مکران اشاره کرده است.»
حسین مرادی، استاد دانشگاه گفت: تغییرات اقلیمی و کمبود منابع آبی منطقه مکران با افزایش دما و کاهش بارندگی مواجه است که شرایط زیستمحیطی آن را بسیار شکننده کرده و امکان توسعه گسترده را محدود میسازد.
انتخاب مکانهای پروژههای مهم مانند پایتخت جدید نباید نظیر پروژههای مهم قبلی از جمله سد گتوند، بزرگراه دریاچه ارومیه و نیروگاه بوشهر باشد که بر پایه الگویی از اولویتبندی اهداف کوتاهمدت توسعه نسبت به ملاحظات پایداری محیط زیستی و ایمنی بلندمدت انتخاب شده و ساخته شدهاند.
در این تصاویر که با استفاده از هوش مصنوعی تولید شده، زیرساختهای بندری در کنار ساحل مکران را با معماری سنتی و مدرن میبینید. همچنین یک مجموعه بزرگ حکومتی با تلفیق معماری سنتی جنوب ایران و سبکهای مدرن در کنار باغهای سبز و نخلهای بلند و مجموعهای که شاید حیاط دولت باشد! حیاط مرکزی ریاست جمهوری با طراحی کاربردی و هماهنگی با محیط بومی
یک فوریت لایحه اساسنامه سازمان توسعه سواحل مکران در حالی در صحن علنی مجلس به تصویب رسید که این لایحه مخالفان زیادی دارد. مجید صیادنورد، کارشناس مناطق آزاد میگوید: تشکیل سازمان توسعه سواحل مکران باوجود همه ظرفیتها و فرصتها نیازمند مداقه بیشتری است.
حسین امامی نوشت: برای قرارگیری مکران در مسیر رشد باید باز تعریفی اساسی در اداره مستقل این منطقه بصورت استقلال در تصمیمات و اقدامات و نیز بهینه سازی، چابکی سازی حاکمیت در تصمیم گیری و اقدام حاصل این تغییرات باشد و این مهم رخ نخواهد داد جز با کسب اجازه ای ویژه از رهبری یا تصمیم هم زمان سران قوا در جهت باز تعریف اداره و حکمرانی برای ساخت آرمان شهر ایران در منطقه ای مستعد به نام مکران.
حسین امامی نوشت: اگر به همان مسیر متداول در اداره منطقه به روش مدیران سابق و اسبق مکران برویم، هرچند ممکن است با بودجه دولتی تسریع در انجام برخی پروژههای اتفاق بیفتد، ولی این نشانهای از ایجاد ساخت و توسعه پایدار منطقه نیست، زیرا با تغییر مدیریت موجود این زیرساختها در چرخه، رها شده و یا در حداقل بازدهی و پیشرفت قرار میگیرد.
معین الدین سعیدی گفت: در حال حاضر از لحاظ راههای دسترسی و امکان انتقال کالا از سواحل مکران به افغانستان یا کشورهای آسیای میانه، این منطقه بسیار نزدیکتر از بندرعباس است، بنابراین این ظرفیتها تاکنون مورد غفلت واقع شدهاند که باعث شده رهبر انقلاب نگاه ویژهای به آن داشته باشند.
شرکت سرمایهگذاری تامیناجتماعی نیروهای مسلح(ساتا) در سال ۹۱ طی تفاهمی با وزارت نفت مسئولیت توسعه صنایع پتروشیمی در سواحل مکران را به عهده گرفته و در حاضر بزرگترین شهرک انرژی شرق کشور در سواحل مکران واقع در منطقه آزاد چابهار در حال ساخت است.