سدهای افغانستان بر رودخانههای مرزی، هریرود را از جریان طبیعی محروم کردهاند؛ کاهش شدید آورد آب این رودخانه به سد دوستی، تأمین آب شرب خراسانرضوی را با بحران جدی مواجه میکند
طالبان افغانستان و حکومت پاکستان که زمانی در خفا متحدان نزدیک هم بودند، مدتی است به دشمنان هم تبدیل شدهاند. پس از حملات اخیر ارتش پاکستان به مواضع طالبان در افغانستان، وزارت دفاع طالبان مدعی شد چندین نقطه در خاک پاکستان را هدف حملات «انتقامجویانه» قرار داده است.
هریرود پس از گذر از افغانستان به مرز ایران میرسد و منبع اصلی تامین آب شرب بیش از ۲ میلیون ایرانی ساکن استان خراسان رضوی است. حالا هیئت حاکمه افغانستان جایی حوالی هرات بر روی یکی از سرشاخههای هریرود سدی به نام پاشدان ساخته و آن را آبگیری کرده است.
هبتالله آخندزاده، رهبر امارت اسلامی افغانستان براساس یک فرمان جدید، ساختن پنجرههایی که از آن زنان در آشپزخانه و یا خانه همسایه دیده میشوند را ممنوع اعلام کرده است.
در حالی که ترکیه با پروژههای خود بهویژه سدهای متعدد در نواحی مرزی به بهرهبرداری از منابع آبی پرداخته، ایران با کمبود آب و مشکلات ناشی از عدم اجرای معاهدات گذشته روبهروست. سدهای ترکیه نه تنها منابع آبی ایران را تهدید میکنند، بلکه ناتوانی ایران در اعمال نظارتهای بینالمللی و پیگیری معاهدات آبی، وضعیت را پیچیدهتر میکند. در نهایت باید گفت که آب بهعنوان یک منبع مشترک، نیازمند سیاستهای مشترک است. اما تا وقتی که ایران بهجای اقدامات فوری، به مذاکرههای بینتیجه دل خوش کرده باشد، سراب سیاستهای آبی طالبان همچنان سایه خود را بر منطقه خواهد افکند.
تغییر تدریجی در رویکرد دولتهای آسیای مرکزی در قبال افغانستان رخ داده است. در حالی که واکنشهای اولیه دولتهای آن منطقه به بازگشت طالبان به قدرت در سال ۲۰۲۱ با احتیاط همراه بود، کشورهای هم مرز افغانستان، اکنون در حال تجدید نظر در استراتژیهای خود با هدف عادی سازی روابط اقتصادی هستند. کشورهای آسیای مرکزی و همسایگان طالبان به این اجماع نظر رسیدهاند که آن گروه قوی بوده و بعید است به زودی ساقط شود.
مسئولان مراکز آموزش پرستاری و مامایی در افغانستان گزارش دادهاند که رهبر حکومت طالبان با صدور فرمانی آموزش زنان و دختران در این مراکز را منع کرده است. این گزارش میافزاید که طبق دستور رهبر طالبان، همه مؤسساتی که در زمینه مامایی، پرستاری و علوم آزمایشگاهی آموزش میدهند، از ثبت نام یا آموزش دانشجویان دختر منع شدهاند.
روز گذشته تصاویری از دیدار پدر آرزو خاوری با نمایندگان طالبان در ایران منتشر شد. آرزو دانشآموز پانزده ساله افغانی بود که ظهر یکشنبه ۱۳ آبانماه پس از خروج از مدرسه با پریدن از پشت بام یک ساختمان مسکونی به زندگی خود پایان داد.