طلاق و علاجی که پیش از ازدواج است

نتایج یک پژوهشی داخلی در خصوص بسترها و پیامدهای طلاق نشان می‌دهد که متولیان امر برای کاهش بروز این راه‌حل ناخوشایند، مشاوره پیش از ازدواج را جدی‌تر گرفته و به‌طور مؤثرتری به تقویت مهارت‌های زناشویی زوجین بپردازند.

اقتصاد24 - بر اساس آمار ثبت احوال کشور، رشد نرخ طلاق در کشور با گذشت زمان افزایش یافته و نگران‌کننده است. پدیده طلاق راه‌حل رایج و قانونی عدم سازش زن و شوهر، فروریختن ساختمان خانواده، قطع پیوند زناشویی و اختلال ارتباط پدر و مادر با فرزند است اما این پدیده‌، موضوعی چندبعدی است که متأثر از عوامل روانی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است. در تحقیقی، علل طلاق به چهار دسته عوامل اجتماعی، روان‌شناختی، خانوادگی و اقتصادی تقسیم‌بندی شده است.

طلاق به اعتقاد متخصصان، سلامت روانی و فیزیکی زنان، مردان و فرزندان آنان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اما آسیب‌پذیری زنان از پیامدهای اجتماعی طلاق معمولاً بیشتر است. در این مورد، نگرانی زنان از آینده اقتصادی خود، در مورد فرزندانشان و گفته مردم بیشتر از مردان است. مردان و زنان مطلقه، هر دو به‌نوعی از ازدواج مجدد بیزار می‌شوند و هم زنان و هم مردان، اغلب احساس مشابهی از رها شدن پس از طلاق، بدبینی نسبت به آینده، عدم تمایل به مشورت با دوستان درباره جدایی خود و تفاهم نداشتن با همسر خود دارند. بدین معنی که آن‌ها با احساس طرد شدن، سردی و سرزنش بیشتری از سوی اطرافیان نزدیک روبه‌رو هستند.

در رابطه با این موضوع مهم اجتماعی، گروهی از محققان کشور از دانشگاه علوم پزشکی گیلان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج و دانشگاه شهید چمران اهواز به انجام مطالعه‌ای دست زده‌اند که در آن به‌صورت کیفی، به بسترها و پیامدهای طلاق پرداخته شده است.

این مطالعه با تمرکز بر شهر رشت در استان گیلان صورت گرفته و با استفاده از مصاحبه‌های عمیق با مشارکت‌کنندگان انجام شده است.

نتایج به‌دست‌آمده از این تحقیق، تلویحات کاربردی فراوانی را برای متخصصان مرتبط به همراه دارد. به این شکل که باید نگاه سیستمیک، چند علتی و تعاملی در بافت فرهنگی و اجتماعی افراد مطلقه به پدیده طلاق وجود داشته باشد.

بر این اساس، حسین احمد دوست، محقق اداره مشاوره دانشگاه علوم پزشکی گیلان و همکارانش در این پژوهش، می‌گویند: «در پژوهش ما، بررسی تجربه زنان شرکت‌کننده نشان داد که بیشترین پیامدها برای زنان در این خصوص، در بعد اجتماعی- فرهنگی وجود داشته است. ابعاد اجتماعی طلاق که زنان به آن اشاره کردند، شامل اعمال کنترل، انگ خوردن، ترحم اطرافیان و سردی روابط آنان، مورد طمع واقع‌شدن، نگاه ابزاری و دشواری امر ازدواج مجدد بود که همگی خاص دوران بعد از طلاق هستند».

پژوهشگران فوق می‌افزایند: «طبق گزارش زنان شرکت‌کننده در این تحقیق، مردان پس از طلاق نسبت به آن‌ها بدبین شده بودند و همین بدبینی موجب بروز مشکلات هیجانی برای آن‌ها شده بود».

احمد دوست و همکارانش طبق یافته‌های این تحقیق که آن را به‌صورت مقاله‌ای علمی پژوهشی در مجله «تحقیقات کیفی در علوم سلامت» منتشر کرده‌اند، می‌گویند: «در خارج از کشور آمار طلاق به علت خیانت‌های زناشویی بیشتر از داخل است و در مقابل، تغییر ارزش‌ها در داخل کشور به نسبت خارج از کشور بیشتر به‌عنوان علت طلاق مطرح شده است. همچنین طلاق به دلیل مسئله اعتیاد، امری است که همواره وجود داشته است. هرچند در خارج از کشور مسئله اعتیاد بیشتر به سوءمصرف الکل مطرح است، اما در داخل کشور بیشتر سوءمصرف موادی مانند شیشه گزارش می‌شود».

مجریان پژوهش فوق با توجه به نتایج پژوهش خود اظهار داشته‌اند: «طبق نتایج به‌دست‌آمده، طلاق یک پدیده پیچیده و چندبعدی است و بسترها و پیامدهای آن در تعامل و دارای روابط حلقوی و چرخشی هستند و در این خصوص بایستی به تفاوت‌های جنسیتی مراجعان طلاق و عدم درک تفاوت‌های همدیگر توسط زوجین متقاضی طلاق توجه کرد. بر این اساس بهتر است جهت‌گیری متخصصان برای پیشگیری از طلاق، بیشتر به سمت مشاوره پیش از ازدواج و تقویت مهارت‌های زناشویی باشد».

مجله "تحقیقات کیفی در علوم سلامت"، فصل‌نامه‌ای با رتبه علمی پژوهشی از کمیسیون نشریات علوم پزشکی کشور است که توسط دانشگاه علوم پزشکی کرمان و با همکاری انجمن علمی پرستاری ایران منتشر می‌شود.

منبع: ایسنا