ترسیم مسیر جدید برای جایگاه فرش دستباف ایران در دنیا

 

اقتصاد24- حسین مدرس خیابانی با حضور در مرکز ملی فرش ایران و در دیدار با رئیس و اعضای هیات مدیره مرکز ملی فرش ایران و اعضای اتحادیه صادرکنندگان فرش دستباف با یادآوری وقایع مهم، غرورآفرین و تاسف بار هفته‌های اخیر، به بیان حماسه‌آفرینی و رستاخیز مردم در تشییع سردار سپهبد حاج قاسم سلیمانی و خدمات صادقانه این شهید بزرگوار پرداخت و گفت: اتفاق تاریخی و بی بدیلی که در مراسم تشییع پیکر مطهر حاج قاسم سلیمانی در عتبات مقدسه رخ داد، در هیچ جای تاریخ به ثبت نرسیده بود و هیچ شخصیتی را سراغ نداریم که پیکر مطهر ایشان را در تمامی این مکان‌های مهم و مقدس طواف دهند و به نظر می‌رسد این اتفاق، پاداش پاسداری ایشان از حریم ولایت و اهل بیت علیهم السلام بوده است.

وی تصریح کرد: پرچم ضدآمریکایی و ضد استکباری که حاج قاسم سلیمانی برافراشت، سبب شد که ایران جلوی آمریکا بایستد و الحق و الانصاف پاسخ سخت و عبرت آمیزی نیز به این کشور داده شد که برای تک تک مردم ایران غرورآفرین است.

مدرس خیابانی با ابراز تاسف از سقوط هواپیمای اوکراینی که منجر به شهادت عده‌ای از مردم و هموطنان شده برای بازماندگان این حادثه صبر خواستار شد.

به گفته مدرس خیابانی، عزم جدی در تصمیم‌گیری‌های حوزه بازرگانی آن است که بخش خصوصی را در قالب تشکل‌های منسجم کنار خود داشته باشد، بنابراین به جای اینکه بگوییم که ما از ظرفیت بخش خصوصی استفاده خواهیم کرد، باید مسیر را برای بخش خصوصی هموار کرده تا دولت را برای پیشبرد اهداف اقتصادی کشور همراهی نماید؛ بر این اساس باید بخش خصوصی از پتانسیل‌های مرکز ملی فرش ایران استفاده کرده و مسیر مجددی برای ترسیم جایگاه واقعی فرش دستباف ایران در عرصه‌های مختلف جهانی طراحی نماید؛ این در حالی است که به لحاظ مزیت‌های متعددی که در حوزه اشتغال و تولید فرش وجود دارد، باید به این هنر-صنعت اصیل ایرانی، توجه ویژه‌ای صورت داد.

قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور بازرگانی افزود: دولت چیزی به نام تولید، تجارت و صادرات فرش ندارد بلکه باید بعنوان یک تسهیل گر بستر شکوفایی و رشد بخش خصوصی، در این حوزه را وارد عمل نماید و همیشه در هر جلسه، بخش خصوصی را وارد میدان کند و در تمامی جلسات حضور فعالان اقتصادی را در کنار خود داشته باشد، تا بتوان به خوبی اهداف را پیش برد.

وی افزود: در حال حاضر، کارگروه توسعه صادرات، مشابه ستاد تنظیم بازار در سازمان توسعه تجارت شکل گرفته تا در حوزه تجارت خارجی بتواند مسائل و مشکلات حوزه تجارت خارجی را حل و فصل نماید.

مدرس خیابانی با بیان اینکه مادامی که یک شورای دائم میان دولت و بخش خصوصی وجود نداشته باشد، موضوع مرتبط با فرش دستباف را نمی‌توان به راحتی حل و فصل کرد، گفت: اگر قرار باشد تا با بررسی مسائل و چالش‌هایی پیش روی فرش دستباف به صورت ریشه‌ای و در کوتاه‌ترین زمان ممکن، برخورد مناسب و تصمیم‌گیری شایسته داشته باشیم، باید یک شورای دائمی، به صورت هفتگی تشکیل جلسه داده و مباحث و موضوعات را بررسی موضوع به موضوع، حل و فصل نماید.

وی اظهار داشت: شورای حمایت از تولید و صادرات فرش با حضور مرتبطین و همه دست‌اندرکاران حوزه فرش دستباف اعم از دولتی و غیردولتی باید تشکیل شود تا به بررسی موانع و مشکلات پیش روی تولید و صادرات فرش دستباف به عنوان یک هنر-صنعت اصیل ایرانی که دارای بازار‌های صادراتی است، بپردازد؛ همانطور که هم اکنون، ستاد توسعه صادرات حتی پیش از اینکه راه‌اندازی آن با اختیارات ویژه از سوی دولت ابلاغ شود، جلسات خود در سازمان توسعه تجارت ایران به صورت مرتب، برگزار می‌کند.

این مقام مسئول در وزارت صنعت، معدن و تجارت خاطرنشان کرد: درخواست ما این بود که این ستاد توسعه صادرات، اختیارات ویژه‌ای از دولت داشته باشد که این موضوع هم اکنون در مراحل ابلاغ به سر می‌برد، اما ما حتی معطل این ابلاغیه هم نشده و هم اکنون به صورت مرتب جلسات را با حضور همه دستگاه‌ها و تشکل‌های بخش‌خصوصی تشکیل می‌دهیم.

مدرس خیابانی گفت: هر دوشنبه ساعت ۸.۵ صبح ستاد تنظیم بازار و هر چهارشنبه ساعت ۸.۵ صبح کارگروه توسعه صادرات تشکیل جلسه می‌دهد؛ بنابراین باید همفکری با تشکل‌های بخش خصوصی صورت گیرد تا بتوان مشابه این ستاد را هم در حوزه فرش دستباف داشت و به موازات تشکیل آن، اختیارات را نیز درخواست و پیگیری کرد. به ویژه اینکه فرش دستباف پرچم دوم صادراتی کشور است.

مدرس خیابانی با اشاره به آمار‌های صادراتی فرش دستباف به این نکته اشاره کرد که آن زمانی که صادرات غیرنفتی کشور ۴-۵ میلیارد دلار بود، فرش یک تا دو میلیارد صادرات داشت؛ در حالیکه هم اکنون که صادرات کشور از مرز ۴۰ میلیارد دلار هم عبور کرده است، باز هم سهم فرش در خوشبینانه‌ترین شرایط و خارج از تحریم‌ها، در حد نیم میلیارد دلار دیده می‌شود؛ اما به تناسب رشد صادرات کشور، صادرات فرش رشد نکرده و اگرچه سال به سال صادرات سایر کالا‌های صنعتی کشور رشد کرده، اما صادرات فرش محدود باقی مانده است؛ در حالیکه این کالا‌ها جایگزینی برای فرش دستباف و سایر کالا‌های سنتی صادراتی ایران نیستند؛ ضمن اینکه به موازات رشد صادرات کالا‌های صنعتی، کالا‌های سنتی کشور همچون فرش دستباف می‌تواند در صادرات غیرنفتی افزایش چشمگیری داشته باشند.

وی اظهار داشت: اولین خواسته از مرکز ملی فرش ایران آن است که هر چه سریعتر و ظرف هفته پیش رو، کارگروه تولید و صادرات فرش دستباف را با حضور تشکل‌های تولیدی و صادراتی بخش خصوصی به عنوان دبیر تشکیل داده و حتما در آن دستگاه‌های ذیربط از جمله گمرک و بانک مرکزی به جهت بازگشت ارز صادراتی و استرداد مالیات بر ارزش افزوده صادرات نیز عضو باشند.

مدرس خیابانی با بیان اینکه نقطه تماس دولت و بخش خصوصی، تشکل‌ها و انجمن‌ها هستند و بر این اساس، باید عضویت در کارگروه‌های تخصصی نیز، حتما از سوی تشکل‌های تخصصی صورت گیرد؛ به نحوی که ملاک تشکیل جلسات و پیگیری مسائل و مشکلات هر فرد، باید عضویت در تشکل‌ها و پیگیری امور با تشکل مربوطه باشد؛ چراکه در غیر این صورت کار به کندی پیش رفته و اهداف نیز محقق نمی‌شود.

قائم‌مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور بازرگانی گفت: باید به انجمن‌ها و تشکل‌های تخصصی اختیار داد و به تناسب همین اختیار نیز، از آن‌ها مسئولیت طلب کرد.

وی با تاکید بر ضرورت توجه به رسانه‌ها و دعوت از آن‌ها جهت حضور در کارگروه تخصصی فرش دستباف که قرار است به زودی با حضور تشکل‌های بخش خصوصی در مرکز ملی فرش ایران تشکیل شود، افزود: امروز برخی قدرت‌های دنیا به واسطه جنگ نرم و تمرکز بر فعالیت‌های رسانه‌ای، فشار بالایی را بر اقتصاد ایران وارد می‌آورند و اینجا است که رسانه می‌تواند وارد عمل شده و به موازات جنگ رسانه‌ای که دشمن به راه انداخته، میدان نبرد را صحنه‌گردانی کند. به هر حال امروز یکی از ادوات جنگی ما رسانه‌ها هستند.

مدرس خیابانی گفت: تکثر و تعدد افراد در حوزه تجارت خارجی تنها به این موضوع منتهی شد که کالا‌های صادراتی ارزان فروخته شده و در مقابل، کالا‌های وارداتی گران خریداری شده‌اند؛ در حالیکه این موضوع به تجارت خارجی کشور لطمه وارد می‌آورد؛ این در حالی است که کل صادرات یک کالای خاص از سوی یکی از کشور‌های همسایه، تنها با دو برند ملی به بازار‌های جهانی صورت می‌گیرد و مابقی در قالب یک تشکل و یا شرکت مدیریتی صادراتی یکپارچه صادرات می‌کنند که این خود باعث حرکت واحد در حوزه دفاع از نرخ کالا‌های صادراتی و ارزآوری بیشتر و قدرت چانه‌زنی با رقبای خارجی در بازار‌های هدف خواهد شد.

قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت خاطرنشان کرد: باید برش ویژه برای استان‌ها در برنامه‌های فرش دستباف در نظر گرفته شود؛ این در حالی است که نباید از ظرفیت استان‌ها و مناطق غافل شد؛ چراکه این استان‌ها ظرفیت بسیار خاصی دارند و به خوبی می‌توان از آن استفاده کرد. در این میان از اختیارات و امکانات ویژه بسیاری از استان‌هایی که قطب تولید و صادرات فرش هستند، باید استفاده کرد.

وی در خصوص حذف تعهد ارزی اظهار داشت: ما به ارز صادرکنندگان نیاز داریم و صحبت از حذف تعهد ارزی صحیح نیست، اما اکنون بانک مرکزی گزینه‌ها و شیوه‌های متعددی را برای بازگشت ارز صادرات پیش روی صادرکنندگان قرار داده و تسهیل زیادی ایجاد کرده است؛ تا ارز حاصل از صادرات جهت تأمین مواد اولیه و نیاز‌های اساسی خود واحد‌ها مصرف شوند؛ همانطور که همگان نیز به این ضرورت اذعان دارند که اگر صادراتی صورت می‌گیرد باید ارز حاصل از آن به چرخه اقتصادی برگشت داده شود؛ در غیر این صورت خروج سرمایه از کشور و اتلاف منابع رخ خواهد داد.

مدرس خیابانی معتقد است که چه پیمان سپاری باشد چه نباشد، همیشه این ارز به چرخه اقتصادی برمی‌گردد؛ لیکن تعهد ارزی به معنای بهره‌گیری مناسب از منابع ارزی براساس سیاست‌های تجاری کشور است. این در حالی است که امروز صادرات غیرنفتی کشور پررنگ شده است؛ همانطور که صادرات غیرنفتی جایگزین سهم قابل توجهی از صادرات نفتی شده است و عمده اتکای کشور بر درآمد‌های ارز صادراتی است. دولت هیچگاه تولیدکننده و تاجر خوبی نبوده است.

وی با بیان اینکه کشوری با این وسعت را نمی‌توان تحریم کرد، گفت: ما وسط بن‌بست قرار نگرفته‌ایم و تحریم‌پذیر هم نیستیم؛ این در حالی است که در شرایط تحریمی، تمامی بخش‌های کشور به جز نفت، با رشد صادرات مواجه بوده‌اند به نحوی که در همین شرایط، تنها محصولات معدنی کشور با ۱۱ درصد رشد مواجه بوده است که البته با احتساب نرخ‌های تعدیل نشده، این صادرات بسیار بیشتر است؛ به همین دلیل با توجه به اینکه قیمت‌های پایه صادراتی ۳۰ درصد تعدیل شده است، اما همچنان صادرات کشور مثبت است و رشد ارزشی و وزنی را تجربه می‌کند.

مدرس خیابانی با بیان اینکه بی‌سابقه‌ترین تحریم‌ها پیش روی اقتصاد ایران قرار داده شده است، گفت: اگر یک درصد کوچک از این تحریم‌ها پیش روی صادرکنندگان سایر کشور‌ها قرار داده می‎‌شد، حتما صادرات آن‌ها به شدت لطمه می‌خورد؛ به خصوص اینکه بانک، بیمه و حمل و نقل کشور تحریم است، ولی با این وجود، ۳۲ میلیارد دلار صادرات صورت می‌گیرد.

وی افزود: امروز رفته رفته به دلیل تحریم نفت، ظرفیت‌های کشور در حال دیده شدن است.

این در حالی است که امروز مستعدترین بخش برای جایگزینی با نفت، معدن و صنایع معدنی است که باید به خوبی از ظرفیت آن به دلیل گستردگی و تنوع مواد معدنی که در اختیار کشور است، بهره گرفت.

وی اظهار داشت: با هماهنگی‌های صورت گرفته با گمرک جمهوری اسلامی ایران و بانک مرکزی، قرار بر این است که از پس، فهرست صادرکنندگانی که رفع تعهد ارزی نموده اند، به صورت یکماهه از سوی بانک مرکزی به گمرک ارایه داده شود تا بازگشت مالیات بر ارزش افزوده صادرات سرعت گیرد؛ به خصوص اینکه نقدینگی واحد‌های تولیدی-صادراتی نیز به دلیل برخی تاخیرها، قفل شده است.

به گفته مدرس خیابانی، مشکلات مرتبط با بازگشت ارز صادراتی صادرکنندگان فرش دستباف و نیز فرش‌های مرجوعی حتماً پیگیری و حل و فصل خواهد شد؛ اما باید تلاش کرد پرونده فرش دستباف نیز روی میز بیاید و مسائل و مشکلات آن پیگیری شود؛ چراکه موضوع فرش دستباف خاک می‌خورد و اکنون باید در دستور کار قرار گیرد و مسائل آن در جلسات و دستگاه‌ها پیگیری شود.

وی با تاکید بر ضرورت توجه به تولید داخلی و استفاده از پتانسیل‌های تولیدکنندگان ایرانی به جای واردات، اظهار داشت: اگر کالایی در داخل کشور تولید می‌شود را وارد کنیم، به فرمایش مقام معظم رهبری، عملا حرام شرعی انجام داده‌ایم و بنابراین باید از تمامی ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های داخلی استفاده نمود؛ همانطور که هم اکنون واردات نزدیک به ۱۶۰۰ قلم کالایی که دارای ساخت داخل و یا غیرضروری است، ممنوع شده است و این آمادگی وجود دارد که هر کالایی که توان تولید داخلی و برآورده کردن نیاز‌های صنایع پایین دستی را داشته باشد، وارداتش به کشور ممنوع شود؛ البته این اطمینان باید به تولیدکنندگان داخلی داده شود که تمام کالا‌های آن‌ها بازار دارد.

مدرس خیابانی با بیان اینکه نمایشگاه‌ها باید عرصه‌ای برای تمرین تشکل محوری باشند، گفت: امروز عضویت در تشکل‌ها باید مزیت داشته باشد، این در حالی است که به شرکت سهامی نمایشگاه‌های بین المللی جمهوری اسلامی ایران و سازمان توسعه تجارت ایران دستور داده شده است که اگر تشکلی برای حضور در نمایشگاهی اعلام آمادگی کرد، با ۵۰ درصد تخفیف در نمایشگاه حضور یابد.

وی با تاکید بر ضرورت توجه به نیاز‌ها و سلایق مشتریان فرش دستباف ایرانی در بازار‌های جهانی گفت: باید علاوه بر اینکه نقشه‌های اصیل ایرانی را به عنوان یک هویت ملی و برند معتبر جهانی در عرصه فرش دستباف در نظر می‌گیریم، نقشه‌های جدید را نیز از باب تامین سلیقه مشتری وارد عمل کرده و بر اساس نیاز بازار‌های جدید، تولیدات را صورت دهیم.

مدرس خیابانی با تاکید بر اینکه صندوق توسعه ملی، بانک توسعه صادرات ایران، نظام بانکی آمادگی تامین مالی صادرات هستند، گفت: فارغ از اینکه نرخ این تامین مالی مناسب است، اما این آمادگی برای تامین مالی حوزه صادرات اعلام شده است.

قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه بزرگترین رویداد بین المللی بعد از المپیک و جام جهانی، اکسپو است که هر ۵ سال یکبار به مدت شش ماه برگزار می‌شود، گفت: موضوع فرش باید یک موضوع برجسته در اکسپو بوده و یک زون اصلی را به خود اختصاص دهد، همانطور که دستور داده شده تا یک سالن هم به نام فرش دستباف و سالن‌های دیگر به نام کالا‌های سنتی نامگذاری شود؛ ضمن اینکه فرش باید با همکاری ۳۱ استان یک سالن بسیار قوی در اکسپو داشته باشد.

وی با تاکید بر ضرورت معرفی یک نماینده ویژه از سوی مرکز ملی فرش دستباف ایران و مراکز فرش استان‌ها و بخش خصوصی برای حضور در جلسات سیاستگذاری و برنامه ریزی اکسپوی ۲۰۲۰ دبی اظهار داشت: ما طیف عمده‌ای از کالا‌ها را در حوزه صادرات داریم که یک سر کالا‌های سنتی و انتهای آن کالا‌های تک و صنایع نوین است که باید به خوبی معرفی و جهت صادرات مسیر آن مهیا و صادرات آن مورد مراقبت قرار گیرند.