پاسخ به مهمترین سوالات درباره کرونا

 

اقتصاد۲۴- شما که غریبه نیستید. کرونا بیماری جدیدی که تا همین سه ماه گذشته ناشناخته بود حالا با همه شایعات و واقعیت‌های پیرامونش تبدیل به سوهان جسم و روح جمعی ما شده است. آن‌هایی که بیشتر می‌دانند و عمری با ویروس‌ها سر کرده اند از انتشار برخی خبر‌های کذب دلخورند و در سکوت لب می‌گزند و تعداد زیادی که درگیر جو اغراق آلود فضای مجازی شده اند حالا مطالبه‌هایی از دولت دارند. به انتشار شایعه‌ها و دست به دست شدن خبر‌های نگران کننده دامن می‌زنند و بی آنکه خیلی متوجه باشند با ناآرام کردن فضای افکار عمومی جامعه از خود این بیماری خطرناک‌تر عمل می‌کنند. سوال‌ها و نگرانی‌های بی شماری در باره این بیماری در اذهان عمومی مطرح است. سعی کردیم با استفاده از نظر متخصصان و پزشکان تکلیف پاسخ این سوال‌ها از خط ملتهب شایعات جدا کنیم تا با شناخت هرچه بهتر این بیماری رفتار منطقی تری نسبت به خبر‌های داغ و لحظه به لحظه فضای مجازی داشته باشیم.

 

کرونا ویروس جدید یا کووید ۱۹ چه نوع بیماری است؟
کرونا ویروس‌ها خانواده گسترده‌ای از ویروس‌هایی هستند که برای نخستین بار در سال ۱۹ کشف شدند. نام این ویروس‌ها زمانی مورد متوجه متخصصان قرار گرفت که باعث اپیدمی فعال در بیماری سارس شدند. سندروم تنفسی که علائمی مانند داشت کرونا ویروس‌ها از حیوان به انسان و از انسان به حیوان منتقل می‌شوند.

آیا این برای نخستین بار است که کرونا به شکل اپیدمی فعال درآمده است؟
پیش از این هم کرونا ویروس‌ها مسبب شیوع و ایجاد اپیدمی فعال شده اند. بیماری‌های سارس و مرس که از آن با عنوان ویروس خاورمیانه یا ویروس خلیج نام برده می‌شد منشائی از کرونا ویروس‌ها داشتند.

 

ویژگی‌ها و علائم این بیماری ویروسی چیست؟
کووید ۱۹ یک بیماری ویروسی است. ویروس‌ها بسیار کوچک‌تر از باکتری‌ها هستند. آنتی بیوتیک‌ها روی آن‌ها تاثیری ندارد. ویروس‌ها توان بزرگ‌تر شدن ندارند، اما با رفتن به سلول میزبان به سرعت تکثیر می‌شوند. تنها دارویی که روی ویروس‌ها تاثیر دارد واکسن آن ویروس است که مانند پادزهر در بدن عمل می‌کند و باعث تقویت سیستم ایمنی و بیمه شدن نسبی آن در برابر آن ویروس می‌شود. کرونا یا کووید شماره ۱۹ از خفاش به انسان منتقل شده است. شیوع این بیماری از مرکز فروش غذا‌های دریایی و برخی حیوانات وحشی در مرکز ووهان چین آغاز شده است. در مراحل نخست به نظر می‌رسید که این بیماری تنها از حیوان به انسان منتقل می‌شود و تنها افرادی که به این بازار رفت و آمد داشتند مورد قرنطینه قرار گرفتند، اما بعد از شیوع گسترده مشخص شد این بیماری به ساده‌ترین شکل ممکن از انسان به انسان نیز منتقل می‌شود. علائم این بیماری در سه روز اول مانند سرماخوردگی است. تب خفیف، سرفه، عطسه، گلودرد، سردرد، تهوع، سرگیجه و نفس تنگی و در مواردی بدن درد از علائم فعال شدن این بیماری در بدن هستند.

مبتلایان در چه شرایطی قربانی این بیماری می‌شوند؟
بسیاری از مبتلایان به بیماری کووید ۱۹ با دو روش حمایتی و نگهدارنده رو به بهبودی می‌روند. بیشتر قربانیان کرونا بالای ۶۰ سال سن دارند. درگیر بیماری‌هایی مانند دیابت پنهان، بیماری‌های عفونی، ریوی و قلبی عروقی بوده اند.

کرونا برای چه گروه سنی خطرناک‌تر است؟
کووید ۱۹ می‌تواند برای افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند خطرناک‌تر باشد. ویروس‌ها عملکرد سیستم ایمنی را به شدت کاهش می‌دهند و با تضعیف مرحله به مرحله آن در نهایت باعث مرگ بیمار می‌شوند. سالمندان از جمله گروه‌های سنی هستند که عملکرد سیستم ایمنی در بدن آن‌ها ضعیف‌تر است. بنا بر این این افراد در خانواده‌ها باید از خطر ابتلا به سرماخوردگی ساده هم مصون بمانند. داشتن بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، تنگی نفس، بیماری‌های قلبی و عروقی و عفونی نیز می‌تواند فرد مبتلا را به سمت مرگ پیش ببرد.

---

بیشتر بخوانید: پیشگیری از بیماری کرونا با استفاده از تکنولوژیکی

---

آیا این درست است که کودکان به کرونا مبتلا نمی‌شوند؟
کودکان نیز به این بیماری مبتلا می‌شوند، اما به نظر می‌رسد به دلایلی که فعلا از لحاظ علمی قطعی نیستند این بیماری در کودکان مانند یک سرماخوردگی ساده و کم خطر بروز پیدا می‌کند. نکته مهم این است که کودکان در همین شرایط می‌توانند به سادگی ناقل این بیماری به افراد مسن‌تر باشند. پس اگر در خانواده کودکی دارید که علائم سرماخوردگی داشت در این روز‌ها او را از سالمندان و افرادی که به واسطه بیماری عملکرد ضعیفی در سیستم ایمنی دارند دور نگه دارید.

 

چرا تا کنون درمانی برای این ویروس شناخته نشده است؟
کووید ۱۹ یک بیماری ویروسی است. هیچ دارو یا آنتی بیوتیکی روی ویروس‌ها تاثیر ندارند. این ویروس نسبت به واکسن‌های موجود مانند واکسن آنفولانزا مقاومت نشان می‌دهد و از آن تاثیر نمی‌گیرد بنا براین باید طی زمان معینی که معمولا ۲ تا ۳ ماه طول می‌کشد واکسن ویژه این ویروس ساخته شود. دلیل زمان بردن تهیه واکسن این است که معمولا این واکسن‌ها باید ظرف چند هفته روی مدل‌های حیوانی آزمایش شوند و بعد از تاثیر در بهبودی بیماری برای انسان‌ها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. در حال حاضر هیچ نوع واکسنی برای کووید ۱۹ ساخته نشده است. تلاش‌ها برای ساخت این واکسن ادامه دارد و متخصصان در خوشبینانه‌ترین حالت ممکن ظرف یک تا دو ماه دیگر به این واکسن دسترسی پیدا می‌کنند.

اکنون چه روش‌های درمانی برای کووید ۱۹ در نظر گرفته می‌شود. آیا بکارگیری این روش‌ها در بهبودی بیماران تاثیر دارد؟
روش‌هایی مانند تامین آب بدن با تزریق سرم و راهکار‌های حمایتی و نگهدارنده برای وضعیت بیمارانی که تب بالاتری دارند در بیمارستان‌های چین بکار گرفته شده است. جامعه جهانی نیز با الگو گیری از روش چینی‌ها در کنترل و مهار بیماری همین درمان را مد نظر قرار داده است.

آیا همه مبتلایان به این بیماری به بستری شدن نیاز پیدا می‌کنند؟
اکنون در شهر ووهان چین بیش از ۶۹ هزار نفر به این بیماری مبتلا شده اند. تنها ۲۰ تا ۳۰ در صد این بیماران در بیمارستان‌ها بستری هستند و بسیاری از آن‌ها بعد از تشخیص بیماری با آموزش‌های لازم در خانه‌های شان قرنطینه می‌شوند. رژیم غذایی را رعایت می‌کنند. به استراحت می‌پردازند. به طور مداوم درجه تب شان را کنترل می‌کنند و به تقویت سیستم ایمنی بدن شان می‌پردازند.

با توجه به این که کووید ۱۹ علائمی شبیه به سرماخوردگی و آنفولانزا دارد در درمانگاه‌ها و بیمارستان‌های ما چطور تشخیص این بیماری امکان پذیر خواهد بود؟
در هیچ نقطه از دنیا این بیماری در درمانگاه‌ها و بیمارستان‌ها تشخیص داده نمی‌شود. پروتکل معینی به پزشکان همه مراکز درمانی ابلاغ شده است. پزشک با بیمار به طور دقیق صحیت می‌کند. اگر در شرح وضعیت بیمار نکاتی بود که او را مشکوک به این بیماری نشان می‌داد پزشک موظف است که بیمار را به مراکز آزمایشگاهی ما هدایت کند. در این آزمایشگاه‌ها از بیمار نمونه آزمایشگاهی گرفته می‌شود و تا آماده شدن جواب آزمایش بیمار تحت مراقبت قرار می‌گیرد. در صورت مثبت بودن این آزمایش بیمار در بیمارستان‌های معین بستری و رسیدگی به وضعیت او در قرنطینه آغاز می‌شود.

در تهران و دیگر استان‌ها چند آزمایشگاه برای تشخیص بیماری کرونا وجود دارد؟
۲ مرکز در تهران و ۴ مرکز در استان‌های دیگر به طور شبانه روزی در حال آماده باش برای کار کردن بر روی نمونه‌های آزمایشگاهی بیماران مشکوک به کرونا هستند.

جواب آزمایش افراد مشکوک به ابتلا در چه مدت زمانی به صورت قطعی اعلام می‌شود؟
این آزمایش دارای مراحلی است. از افراد چند نوع تست مجزا گرفته می‌شود. رسیدن به جواب قطعی با توجه به علائم متفاوت بیماری در موارد مشکوک بازه زمانی نسبی را ایجاد می‌کند. اما معمولا در ۲۴ ساعت پاسخ این تست‌ها به طور قطعی اعلام می‌شود.

در بسیاری از استان‌ها و شهرستان‌ها با فقر زیر ساخت‌های درمانی روبه رو هستیم. درصورت بروز اپیدمی در هر نقطه از ایران وضعیت سیدگی به بیماران به چه صورت خواهد بود. آیا موارد مشکوک در شهرستان‌های کم برخوردار و محروم به شهر‌های دیگر منتقل می‌شوند؟
در صورت بروز طغیان و احتمال شیوع فعال این آمادگی برای رسیدگی به بیماران در هر نقطه از ایران تعبیه شده است.

این بیماری تا کنون چند کشته و چند نفر مبتلا به بیماری داشته است؟
در حال حاضر کرونا منجر به فوت ۷ نفر از هم وطنان شده است. پاسخ آزمایش نزدیک به ۵۰ نفر از بیماران مثبت اعلام شده است. این آمار دارای نوسان است و ممکن است به طور لحظه‌ای تغییر در تعداد فوتی‌ها و مبتلایان داشته باشیم.

کرونا از چه طریقی از فرد مبتلا به افراد سالم منتقل می‌شود؟
به طور کلی ویروس‌ها در ترشحات فوقانی بدن وجود دراند و بیش از همه این بخش از بدن را درگیر می‌کنند. این ویروس در ترشحات دهان، بینی، چشم و گوش فعال است و به سادگی با یک عطسه و سرفه و بیرون انداختن آب دهان و مخاط بینی می‌تواند به دیگران منتقل شود. دست‌های آلوده به ویروس مهم‌ترین عامل انتقال این بیماری هستند.

راه‌های پیشگیری از کرونا در چه مواردی خلاصه می‌شود؟
رعایت جدی نکات بهداشتی و تقویت سیستم ایمنی بدن از راهکار‌های پیشگیری کرونا معرفی شده اند. شستن مداوم دست‌ها با آب و مایع صابون به مدت ۳۰ ثانیه مهم‌ترین و کاربردی‌ترین روش برای مقابله با این ویروس‌ها معرفی شده است. ویروس کووید ۱۹ از ژنوم و غشای پروتئینی محافظ تشکیل شده است. شستشوی مداوم دست‌ها با صابون آسیب جدی به ساختار غشای پروتئینی وارد کرده و عملکرد ویروس را مختل می‌کند. توصیه می‌شود بعد از لمس وسایلی مانند گوشی تلفن، لپ تاپ، میز محل کار، مبلمان شهری، مبلمان وسایل حمل و نقل عمومی، دکمه‌های آسانسور و دستگاه‌های خودپرداز بانک‌ها و فروشگاه‌ها و همچنین بعد استفاده از سرویس‌های بهداشتی دست‌ها را به فاصله زمانی هر ۳۰ دقیقه یک بار و به مدت ۳۰ ثانیه با آب و صابون به خوبی شستشو دهید و پس از آن از لمس چهار نقطه حساس قسمت فوقانی بدن (چشم ها، گوش ها، دهان و بینی) پرهیز کنید.

کرونا از طریق تنفس هوای آلوده به ویروس نیز به بدن فرد سالم منتقل می‌شود. آیا استفاده از ماسک می‌تواند در پیشگیری از این بیماری موثر باشد؟
استفاده از ماسک برای جمعیت عادی و سالم توصیه نمی‌شود. اگر علائمی مانند آنفولانزا یا سرما خوردگی دارید بهتر است برای مدت زمان کوتاه در محیط‌های بسته عمومی از ماسک استفاده شود. استفاده طولانی مدت از ماسک‌های یک بار مصرف به دلیل مرطوب و باکتریایی شدن صحیح نیست. امحای غیر اصولی و غیر بهداشتی این ماسک‌ها و رها کردن آن‌ها در محیط‌های عمومی می‌تواند زمینه ساز بروز و شیوع بیماری‌های عفونی دیگر در اماکن عمومی شود.

روند بهبود در مورد بیماری کرونا به چه صورت است؟ آیا ماندن در قرنطینه و حفظ وضعیت عمومی بدن در بهبود بیماری موثر است؟
هیچ ویروسی در بدن پایدار نیست. تنها ویروسی که در بدن باقی می‌ماند ویروس ایدز است. ویروس کرونا هم این مکانیزم را در خود دارد و بعد از مدت یک تا سه روز از بدن خارج می‌شود. اما میزان آسیبی که به بدن وارد می‌کند ارتباط مستقیم با شرایط سیستم ایمنی بدن دارد. این از هر فرد نسبت به فرد دیگر متغیر است. آسیب‌ها در یک فرد به گونه‌ای است که بیماری منجر به فوت می‌شود و در مورد تعدادی دیگر شرایط بیماری بعد از گذشت زمان و راهکار‌های موجود مانند تامین آب بدن و حفظ دمای طبیعی رو به بهبودی می‌رود. طبق آمار وضعیت تعداد زیادی از مبتلایان که عملکرد سیستم ایمنی آن‌ها نرمال بوده و بیماری زمینه‌ای نیز نداشته اند بهبود پیدا کرده است.