چرا برخی طرح‌های اشتغال‌زایی به انحراف کشیده می‌شود؟/ راستی‌آزمایی‌ شرط اصلی ارائه تسهیلات

محمد آیتی، اقتصاد۲۴- هرچند اشتغال‌زایی وظیفه دولت‌هاست، اما کشوری موفق خواهد شد که فرهنگ اشتغال و روحیه کار را در بین مردمانش ایجاد کند. از این‌رو دولت‌ها سعی می‌کنند بخش قابل ملاحظه‌ای از تسهیلات بانکی را در اختیار افرادی بگذارند که دارای طرح هستند و می‌توانند اشتغال‌زایی کنند.

چندی پیش، معاون توسعه وزارت کار گفته بود از بین ۱۳۵ هزار طرح اشتغال‌زایی، چهار هزار و ۸۰۰ طرح انحراف داشتند و با پیگیری‌های صورت گرفته، مبالغ تسهیلات پس گرفته شده است.

پرسش این است که چرا برخی طرح‌ها دچار انحراف می‌شوند و چه باید کرد که این انحرافات به حداقل برسد.

احمد دنیامالی، نماینده مردم بندرانزلی در مجلس در این باره به اقتصاد۲۴ گفت: باید مبنای ما بر اساس شفافیت باشد و طرحی که ارائه می‌شود بیشتر در راستای افزایش اشتغال و جذب نیرو باشد.

وی افزود: هرچقدر طرح‌های ارائه‌شده پخته‌تر باشد، یعنی مطالعه دقیقی روی آن‌ها صورت گرفته شده باشد، مشکل بیکاری در جامعه هم به حداقل خواهد رسید. پس مسئولانی که طرح‌ها را بررسی می‌کنند باید تا جایی که می‌توانند تحقیق کنند و ببینند آیا طرح عملیاتی است و اساساً طرفی که طرح را داده اهلیت دارد یا در گروه آن‌ها افرادی حضور دارند که در کار‌هایی مشابه طرح فعالیت کرده باشند یا نه؟ وقتی این راستی‌آزمایی‌ها انجام شد کمتر شاهد انحراف طرح‌ها خواهیم بود.

بیشتر بخوانید: تکلیف جدید نظام بانکی برای حمایت از تولیدکنندگان

عضو کمیسیون عمران مجلس تصریح کرد: اینکه برخی طرح‌ها به انحراف کشیده می‌شود دو دلیل دارد؛ ۱- تیم ارائه‌دهنده طرح، نیت پاکی دارند، اما در ادامه راه و به‌خاطر تلاطم‌هایی که به خصوص در حوزه اقتصادی رخ می‌دهد و خیلی هم قابل پیش‌بینی نیست باعث می‌شود آن مجموعه ناخواسته تغییر مسیر دهند. ۲- برخی افراد ارائه‌دهنده طرح از همان ابتدا بنا به سودجویی دارند و می‌خواهند طرحی را ارائه دهند تا به تسهیلات موردنظر برسند و کار خود را دنبال کنند که حساب این افراد از گروه اول جداست.

دنیامالی اظهار داشت: خوشبختانه آمار وزارت کار نشان می‌دهد که زیر چهار درصد از طرح‌ها به انحراف کشیده شده است و اکثر افراد، هدف خود را دنبال کردند که امیدوارم با حمایت‌هایی که می‌توان بعد از ارائه تسهیلات از آن‌ها کرد، فضایی را مهیا کنیم تا طرح به نحو احسن به سرانجام برسد، زیرا اقتصاد پویا با چنین رویکری به واقعیت تبدیل می‌شود.

وی در ادامه عنوان کرد: بسیاری از افرادی که طرح ارائه دادند و یا بدون ارائه طرح برای فعالیت اقتصادی خود وام گرفتند و شکست خوردند، کسانی بودند که اولین تجربه خود را محک می‌زدند. اینکه به فردی که نیت سالمی دارد وام داده شود و او در ادامه کار شکست بخورد و بعد بانک دست روی دارایی‌های فرد ورشکست بگذارد، اتفاق مبارکی نیست، زیرا در چنین شرایطی روز به روز بر تعداد افراد گرفتار افزوده می‌شود در حالی که قرار بود با چنین تسهیلاتی رونق اقتصادی به‌وقوع بپیوندد، پس یادمان باشد که حمایت، فقط ارائه تسهیلات نیست.

دنیامالی در پایان خاطرنشان کرد: شفافیتی که من اشاره کردم بر روی نظارتی است که ما می‌توانیم داشته باشیم، ولی بیشتر، رفتار فرهنگی مهم است تا نظارت، زیرا ما نمی‌توانیم برای هر مجموعه، تیم نظارتی بگذاریم. به‌هر تقدیر طرح عده‌ای خواسته یا ناخواسته به انحراف می‌رود و ضرورت دارد که دستگاه‌های نظارتی با کمک قوه قضاییه در بازگشت تسهیلات همت کنند، هرچند که طبق اخبار این کار در حد خوبی صورت گرفته است. هر مسئولی در هر جایگاهی باید امانت‌دار خوبی باشد، چون این بودجه‌های تخصیص داده شده شخصی نیست که به‌راحتی از سرنوشت آن عبور کنیم.