اقتصاد۲۴ - چابهار یا چَهبار (به گویش محلی) یکی از مناطق مستعد برای جذب سرمایهگذار در بخشهای مختلف تولیدی و تجاری به شمار میرود. این سرزمین طلایی که عنوان تنها بندر اقیانوسی ایران را هم یدک میکشد و به آبهای آزاد بینالمللی هم متصل است طی چند سال اخیر با پیگیریها و تلاشهای «مدیران منطقه آزاد» به دیاری ارزشمند برای ایران و سایر کشورهای منطقه تبدیل شده است چراکه با موقعیت جغرافیایی خود میتواند برخی کشورهای همسایه و محصور در خشکی را از طریق دریا به دیگر نقاط دنیا ارتباط دهد. «این ارتباط، از طریق شبکه لجستیکی به صورت زمینی و ترانزیت و خطوط ریلی، دریایی، هوایی و دریایی برقرار میشود».
هماینک با فراهم شدن زیرساختها و هزینه شدن میلیاردها ریال سرمایهگذاری کلان توسط دولت، بخش خصوصی و خصوصا تاکید رهبر معظم انقلاب بر توسعه سواحل مَکُّران، میتوان گفت «چابهار به یکی از مراکز مهم اقتصادی ایران تبدیل شده است» حال که این دروازه طلایی تجارت برای ورود سرمایهگذاران داخلی و خارجی مهیا شده است، آینده روشنی برای استان سیستان و بلوچستان و استانهای شرقی و جنوب شرقی کشور رقم خواهد خورد.
شعار امسال «تولید، پشتیبانیها و مانعزدایی» است و انتخاب چنین شعار پُرمحتوایی از جانب رهبر معظم انقلاب باید راهگشای تمامی مشکلات در حوزههای مختلف بویژه اقتصادی و تولیدی شود و در همین راستا، مشاور رییس جمهوری و دبیر شورایعالی مناطق آزاد کشور در نخستین روزهای سال جدید به منطقه آزاد چابهار سفر کرد تا از نزدیک با روند پیشرفت طرحها و پروژههای اقتصادی و عمرانی این منطقه آشنا شود. حمیدرضا مومنی طی ۲ روزی که گذشت تقریبا بیشتر طرحهای کلان منطقه آزاد چابهار را مورد بررسی و ارزیابی قرار داد و بر رفع کامل موانع توسعه این منطقه تاکید کرد.
دبیر شورایعالی مناطق آزاد کشور پس از ادای احترام به مقام والای شهدای گمنام در نخستین برنامه خود از قطعه نخستِ بزرگراه چابهار - کُنارک که با اعتبار ۲ هزار و ۸۹۹ میلیارد ریال در حال ساخت است دیدن کرد.
عبدالرحیم کردی مدیرعامل سازمان منطقه آزاد تجاری صنعتی چابهار در این خصوص اظهارداشت: مطالعات این پروژه توسط وزاری راه و شهرسازی انجام شده و در ادامه با بازطراحی طرح، حدود ۶۰ میلیارد تومان کاهش هزینه داشتیم. برآورد اولیه بیشاز ۹۰ میلیارد تومان بوده است.
به گفته وی، این محور، ترافیک ۲۰ میلیون تُنی حمل بارِ بندرچابهار را هم پوشش خواهد داد.
ساخت باند دوم جاده چابهار- کنارک از محل بندر شهید بهشتی تا پلیس راه بطول ۱۸ کیلومتر توسط سازمان بنادر و دریانوردی، قطعه دوم از پلیس راه به طرف کنارک بطول ۲۴ کیلومتر توسط منطقه آزادچابهار و ۲۴ کیلومتر دیگر تا شهر کنارک توسط شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور برنامهریزی شده است.
طرح احداث مجتمع فولاد مکران در منطقه آزاد چابهار، مقصد بعدی دبیر شورایعالی مناطق آزاد کشور بود. مومنی در این بازدید عنوان کرد: همانگونه که مدیرعامل منطقه آزاد چابهار گفته، مجتمع فولاد مکران به عنوان یک طرح بزرگ صنعتی در شرق کشور نقش مهمی در ایجاد اشتغال و توسعه سیستان و بلوچستان دارد.
طرح فولاد مکُران در زمینی به گستره ۳۰۰ هکتار احداث میشود که در مراحل نخست و دوم آن تولید آهن اسفنجی، ۲ واحد گندله سازی، یک واحد فولادسازی و یک واحد نوردسازی پیشبینی شده است.
مدیرعامل مجتمع فولاد مکران نیز تصریح کرد: ۱۵ درصد سهام این مجموعه دولتی در اختیار ایمیدرو و منطقه آزاد چابهار و ۸۵ درصد دیگر در اختیار چند شرکت بخش خصوصی است.
محمد پارسا گفت: آهن اسفنجی به دلیل اشتعالزا بودن با مشکلاتی در صادرات به ویژه با کشتی مواجه است، اما وقتی به صورت هات بریکت تبدیل شود قابلیت دپو یا صادرات خواهد داشت. «بریکت آهن اسفنجی خطرات اکسیداسیون و اشتعال آهن اسفنجی را ندارد» مجتمع فولاد مکران در محدوده منطقه آزاد چابهار در حال ساخت است.
بازدید از طرح شهر فرودگاهی منطقه آزاد چابهار
مومنی، مشاور رییس جمهوری و دبیر شورایعالی مناطق آزاد کشور در برنامهای ویژه از طرح شهر فرودگاهی منطقه آزاد چابهار با ظرفیت جابهجایی یک و نیم میلیون مسافر در سال بازدید کرد.
به گفته سعید چلندری معاون حمل و نقل و ترانزیت سازمان تجاری صنعتی منطقه آزاد چابهار، این فرودگاه بینالمللی در کنار جاده، راهآهن و بندرچابهار احداث میشود و هماینک پیشرفت فیزیکی ۵۰ درصدی دارد.
وی هم معتقد است با تحقق شعار سال، برخی موانع پیش روی ساخت این فرودگاه مرتفع شود.
عملیات ساخت فرودگاه بین المللی چابهار از آذرماه ۹۸ با حضور وزیر راه و شهرسازی در زمینی به مساحت ۲ هزار و ۸۱۵ هکتار آغاز شد، اما از آنجایی که پایگاه دهم شکاری نیروی هوایی کنارک با ساخت این فرودگاه در مکان مورد نظر مخالف بود از ۲۰ شهریور پارسال اجرای این طرح با مانع روبرو شد.
بازدید از طرح آبرسانی روستای «تیس»
دبیر شورایعالی مناطق آزاد کشور در ادامه سفر خود از طرح ۸۸ میلیارد تومانی آبرسانی به روستای ۱۰ هزار نفری «تیس» این منطقه دیدن کرد.
عبدالرحیم کردی مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار و معینالدین سعیدی نماینده مردم حوزه انتخابیه چابهار در مجلس شورای اسلامی نیز در این برنامه وی را همراهی کردند.
به گفته ابوالقاسم اسدی معاون فنی و مهندسی منطقه آزاد چابهار، فاز نخست پروژه آبرسانی روستای تیس با اعتباری بالغ بر ۸۸ میلیارد تومان اردیبهشت ۱۴۰۰ به بهرهبرداری میرسد.
احداث مخازن بتنی به ظرفیت ۲ هزار و ۵۰۰ مترمکعب، ایستگاه پمپاژ، خطوط انتقال و توزیع آب به طول مجموعا ۷۰ کیلومتر، حفاریها، اجرای شبکه و ترمیم مسیرهای حفاری ازجمله فعالیتهای این پروژه است.
روستای تیس با چند هزار سال قدمت سالها حتی یک متر شبکه آبرسانی نداشته و بصورت سیار آبرسانی میشده است.
بازدید از مجموعه ورزشی کریکت منطقه آزاد چابهار
مدیرعامل و رییس هیات مدیره منطقه آزاد چابهار در بازدید دبیر شورای عالی مناطق آزاد کشور از مجموعه ورزشی کریکت چابهار گفت: این پروژه برای پذیرش چهار هزار تماشاچی طراحی شده و با ۴۹ درصد پیشرفت فیزیکی در حال ساخت است.
عبدارحیم کردی اظهارداشت: طبق برنامه اولیه، برای این طرح ورزشی پیشرفت فیزیکی ۴۳ درصدی پیشبینی شده بود، اما امروز با ۴۹ درصد پیشرفت در حال تکمیل است.
وی در تشریح بیشتر این طرح که در محل دهکده ورزشی المپیک پیلبند احداث میشود افزود: در این دهکده ورزشی امکانات متعددی برای انجام بازیهای بینالمللی پیشبینی شده است که ازجمله آنها میتوان به همین مجموعه چهار هزار نفری کریکت و زمین فوتبال ۱۲ هزار نفری اشاره کرد.
مدیرعامل منطقه آزاد چابهار تصریح کرد: همچنین مجموعههای ورزشی والیبال، بسکتبال، هندبال و انواع بازیهای داخل سالن و فضای باز و بازیهای آبی و ساحلی، رزمی، تنیس، مینیگلف، اسکواش و کارتینگ در این دهکده پیشبینی شده و در دست اجراست.
زمین چمن بینالمللی کریکت چابهار ۴۲ هزار مترمربع وسعت دارد
دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور همچنین از طرح آمادهسازی زمینهای مسکونی منطقه آزاد چابهار و طرح هتل گیلان دیدن کرد.
هتل گیلان با زیربنای چهار هزار و ۵۵۰ مترمربع در هفت طبقه با ۹۶ اتاق و ۱۴ سوئیت با ۹۷ درصد پیشرفت فیزیکی در منطقه آزاد چابهار توسط بخش خصوصی درحال تکمیل است.
تحقق سه هزار میلیارد تومان سرمایهگذاری در چابهار
مدیرعامل و رییس هیات مدیره منطقه آزاد تجاری صنعتی چابهار در نشست شورای اداری با بیان اینکه طی یک سال گذشته سه هزار میلیارد تومان سرمایهگذاری در چابهار محقق شده است گفت: این رقم در سال ۹۲ حدود ۳۶۰ میلیارد تومان بود.
کردی همچنین اظهارداشت: ۲۹ هزار میلیارد ریال طرح زیرساختی و عمرانی در این منطقه در حال اجراست.
وی با اشاره به اینکه ۱۶ میلیون دلار سرمایهگذاری خارجی در چابهار داشتیم، تصریح کرد: منطقه آزاد چابهار تنها در سال ۹۹ بیش از پنج هزار میلیارد تومان قرارداد جدید سرمایهگذاری منعقد کرده است.
رییس هیات مدیره منطقه آزاد تجاری صنعتی چابهار اضافه کرد: اقداماتی که با همت همه مدیران و کارکنان در منطقه آزاد انجام شده، چابهار را به مسیر توسعه آورده است.
هموار شدن مسیر توسعه مناطق آزاد کشور
دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور در نشست شورای اداری با بیان اینکه افتتاحهای زیادی در مناطق آزاد پیش رو داریم گفت: مسیر توسعه مناطق آزاد کشور را هموار شده است و کار را برای آیندگان آسان کردهایم.
وی بر همافزایی بیشتر بین مناطق آزاد تاکید کرد و افزود: مناطق آزادِ هشتگانه کشور باید از تجربیات هم استفاده کنند. بیشتر ضعفها را برطرف کردهایم، ولی همچنان میبایست بهسمت تقویت نقاط قوت و برطرف کردن نقاط ضعف قدم برداریم.
مومنی بیان داشت: در منطقه آزاد چابهار در حوزههای مختلف پتروشیمی، صنایع، گردشگری و اجرای طرحهای عمرانی و تولیدی به خوبی کار شده است.
وی با اشاره به اینکه در دولت تدبیر و امید در مناطق آزاد در برخی موارد به اندازه ۲۰ سال گذشته کار شده است ادامه داد: در بسیاری از حوزهها میتوان گفت، چهار برابر ۲۰ سال گذشته کار شده است.
دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور با بیان اینکه به جرات میتوان ادعا کرد که توسعه همه جانبه در مناطق در حال شکل گیری است گفت: از این حیث، منطقه آزاد چابهار از ظرفیت بالایی برخوردار است.
وی با تاکید بر اینکه همه شرایط در مناطق آزاد باید شفاف باشد بیان داشت: میطلبد در این زمینه، حوزه اطلاعرسانی را بیش از پیش تقویت کنیم.
مومنی تصریح کرد: برای ایجاد تحول در حوزه گردشگری باید خطوط هوایی اختصاصی مناطق آزاد را هرچهسریعتر فعال کنیم.
پشتیبانی و مانعزدایی از منطقه آزاد چابهار در اولویت است
دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور در حاشیه بازدیدها و جلسات به خبرنگار ایرنا گفت: پشتیبانی از تولید و مانعزدایی از منطقه آزاد تجاری صنعتی چابهار در اولویت است.
وی افزود: در منطقه آزاد چابهار ۲ هدف کلی در بحث تولید را پیگیری میکنیم و برای اینکه تولید مستمر با رویکرد صادرات داشته باشیم باید برای تامین منابع واحدهای تولید کمک کنیم و پشتیبانیهای لازم را در دستور کار قرار دهیم تا موانع بخش خصوصی برطرف شود.
مومنی ادامه داد: به لحاظ امکانات پشتیبانی، تامین زمین و سایر زیرساختها نیز باید اقداماتی را انجام دهیم که این مهم نیز در دستور کار قرار دارد.
وی تصریح کرد: بحث مانعزداییها را در دستورالعملها و روشها پیشبینی میکنیم و موضوع اصلاح برخی قوانین و مقررات را پیگیری خواهیم کرد.
دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور با بیان اینکه طی ۲ روز گذشته دیدیم که در منطقه آزاد چابهار کارهای زیرساختی بسیار موثری انجام شده است اظهارداشت: بسیاری از موانع زیرساختی در این منطقه مرتفع و مسیر برای آینده هموار شده تا سایر طرحهای اجرایی و زیرساختی، تکمیل شود.
وی به طرح تولید فولاد اسفنجی چابهار با تولید ۱.۸ دهم میلیون تن ظرفیت اشاره کرد و گفت: تاکنون حدود ۱۲۱ میلیون دلار اعتبار از محل صندوق ذخیره ارزی تامین شده است و این پروژه هم حدود ۴۷ درصد پیشرفت فیزیکی دارد. این طرح میتواند برای توسعه منطقه آزاد چابهار اثرگذار باشد و با اجرای آن، زنجیره تولید منطقه تکمیل شود.
مومنی در این گفتگو به موضوع توسعه گردشگری منطقه آزاد چابهار هم اشاره کرد و افزود: با توجه به افزایش زمینهایی که در طرح توسعه منطقه آزاد پیشبینی شده است به نظر میرسد چابهار بتواند به یکی از قطبهای جذاب گردشگری جنوب کشور تبدیل شود.
وی ادامه داد: با توجه به زیرساختهایی همچون ساخت هتل و ایجاد امکانات گردشگری برای استفاده از دریا و وجود سواحل زیبا، مردم سفر به چابهار را بیشتر در برنامههای خود قرار خواهند داد؛ و در پایان «مناطق آزاد در توسعه و آبادانی کشور موثر هستند»
دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور در دیدار با فعالان اقتصادی چابهار با بیان اینکه مناطق آزاد در توسعه و آبادانی کشور موثر هستند گفت: برای تحقق این مهم باید بسیاری از موانع را برداریم.
وی تصریح کرد: مانعزدایی، یکی از مهمترین کارها در مناطق آزاد است تا شاهد افزایش تولید و توسعه و آبادانی باشیم و در آبادانی کشور نقش موثری داشته باشیم.
مومنی با تاکید بر اینکه باید ساختار دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد تقویت شود تصریح کرد: مکانیزه کردن امورات در مناطق آزاد در دستور کار است.
وی بیان کرد: مدیرعاملهای مناطق آزاد باید مدیران و معاونان را با اختیار کامل انتخاب کنند و خودشان پاسخگوی فعالیتها و عملکردها باشند و هر سه ماه گزارش فعالیتهای منطقه تحت پوشش را ارائه کنند.
دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور، ظرفیتهای زیادی در مناطق آزاد وجود دارد که بخش خصوصی میتواند با استفاده از این ظرفیتها کارهای زیادی انجام دهد.
منطقه آزاد چابهار که امروزه از آن با عناوینی، چون دروازه طلایی ترانزیت و تجارت، سرزمین فرصتهای سرمایهگذاری، قطب صنعت و توسعه شرق کشور، نگین بیبدیل گردشگری و چهار راه تجارت جهانی یاد میشود، با تمامی فراز و فرودهایش در مسیر پیشرفت قرار گرفته است و رفع موانعی که در سطور بالا به آنها اشاره شد میتواند شکوفایی هرچه بهتر این منطقه را به دنبال داشته باشد.