تنش‌های سیاسی مانع پیوستن ایران به پیمان‌های تجاری

اقتصاد۲۴- مجیدرضا حریری در مورد لزوم پیوستن ایران به پیمان‌های تجاری بین‌المللی اظهار کرد: اقتصاد جهانی و به خصوص تجارت بین کشورها، امروزه از شکل تجارت بدون برنامه خارج شده و عموم کشور‌هایی که سهم بزرگی از کیک تجارت جهانی دارند در پیمان‌های چندجانبه، دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی عضویت دارند. استفاده از پیمان‌های دوجانبه، چندجانبه و بین‌المللی امروزه یک ابزار مناسب برای توسعه تجارت کشور‌ها است.

وی افزود: پله اول این کار پیمان‌های دوجانبه ترجیحی یا آزاد با کشور‌ها است. تجربه ما در این مورد برای مثال در مورد ترکیه نشان می‌دهد که حتی صدای فعالین اقتصادی هم در می‌آید، چراکه ما به این نوع مبادله عادت نداریم. الان ما اگر بخواهیم از کشوری واردات انجام دهیم تعرفه بالایی می‌گیریم، ما به نوعی از تجارت سنتی عادت کرده‌ایم، یعنی ما عادت نداریم وارد فضایی شویم که در آن موانع تعرفه‌ای وجود ندارد.

حریری ادامه داد: برای این موضوع هم از طرف سیاست‌گذاران ما در این چند دهه اهمال شده و هم بخش خصوصی به تولیدی که رقیب خارجی ندارد و حمایت‌های دولتی زیاد عادت کرده است. این تنبلی بخش خصوصی هم به سیاست‌گذاری‌های بخش دولتی برمی‌گردد. در نتیجه شاهد هستیم که الان نه عضو پیمان‌های منطقه‌ای و نه عضو WTO هستیم و نه پیمان‌های تجاری دوجانبه‌ی مناسبی داریم. همه این‌ها باعث شده که ما در صحنه بین‌المللی قدرت مانور نداشته باشیم، خرید و فروش ما در دنیا متکی بر توانایی‌های افراد شده است. از همین جهت هم بیشترین صاردات ما محصولات خام یا با کمترین فرآوری هستند.

رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین تصریح کرد: فاکتور تاثیرگذار دیگر نگاه بسته و داخلی به اقتصاد است که از برون‌گرایی وحشت دارد. ما در هیچ حوزه‌ای چندان به روابط بین‌الملل اهمیت نمی‌دهیم. از طرف دیگر وارد پیمان تجاری شدن مستلزم داشتن یک رابطه سیاسی مناسب با آن کشور‌ها است، ما این رابطه مناسب سیاسی را با بسیاری از کشور‌های دنیا نداریم.

بیشتربخوانید:کاهش ارزش تجارت خارجی به کمترین سطح در یک دهه اخیر

وی خاطرنشان کرد: الزام اقتصاد ما این است که با اقتصاد بین‌الملل گره بخورد، به هر میزان که یک اقتصاد منزوی و داخلی داشته باشیم و هر چقدر که از فضا‌های بین‌المللی فاصله بگیریم، این استعداد در اقتصاد ما افزون می‌شود که هرکسی به هر دلیلی از ما خوشش نیامد، دور ما یک خط قرمز بکشد و تحریم کند. زمانی که سرمایه‌ها و بازار‌های ما در دنیا بتواند ارتباط تقابل شکل بدهد به راحتی نمی‌توانند دور سرمایه یا بازار یک خط بکشند و آن را جدا کنند. بنابریان این انزوا باعث شده که اقتصاد ما به راحتی تحریم‌پذیر شود.

حریری در پاسخ به سوالی در مورد امکان پیوستن به پیمان‌های تجاری با شرق آسیا گفت: پیمان‌هایی در شرق آسیا وجود دارد از جمله «آسه‌آن» که متعلق به کشور‌های شرق آسیا است. اما در مورد پیمانی که چین در سال گذشته بین چین، کشور‌های آسه آن بسته شد برای ما نیز امکان اقتصادی این وجود دارد که در چنین پیمان‌هایی حضور داشته باشیم. ما این ظرفیت را داریم که پیمان‌های تجاری حتی با کشور‌های غرب آسیا داشته باشیم.

وی با اشاره به مشکلات سیاسی موجود بیان کرد: دلیل اینکه این امکان بالفعل درنمی‌آید این است که از نظر سیاسی ما کشوری هستیم که با قدرت‌های اقتصادی و سیاسی دنیا درگیر هستیم. بقیه کشور‌ها مایل نیستند که این تنش و درگیری به پیمان‌هایی که با ما دارند کشیده شود. به همین دلیل در بیشتر پیمان‌های تجاری اصلا به ما رجوع نمی‌شود، چراکه از نظر سیاسی پرتنش هستیم و این تنش می‌تواند به جمع کشور‌ها کشیده شود.