اقتصاد۲۴- در موقعیتی که به گفته کارشناسان، ایران دوباره در آستانه دستیابی به سوخت کافی برای یک بمب هستهای قرار دارد، از کار انداختن دوربینهای سازمان ملل، چشم انداز وخیم شوندهای را برای توافق هستهای ۲۰۱۵ پیش روی میگذارد.
تصمیم ایران به خاموش کردن دوربینهای نظارتی آژانس بین المللی انرژی اتمی، همراه با تهدید به نصب تجهیزات تازه، توانایی این کشور برای تولید سوخت اورانیوم را به شدت افزایش میدهد و از تندترین رویارویی میان ایران و غرب از زمان خروج دونالد ترامپ از برجام تا کنون نشان دارد. مقامهای آمریکایی اکنون بر این باورند که بخت احیای برجام شدیدا کمرنگ شده است.
کارشناسان میگویند که این تشدید تازه در تنشها بسیار نگران کننده است و نشان از سختتر شدن موضع دولت ایران دارد. اقدام پنجشنبه ایران، گام چشمگیر و شاید نهایی، در نقض توافقی باشد که دولت باراک اوباما هفت سال پیش به آن دست یافت.
حتی زمانی که ترامپ از برجام خارج شد، ایران به مدت بیش از یک سال به توافق پایبند ماند، اما اجازه نداد که بازرسان برخی مکانهایی را که گمان میرفت در گذشته شاهد فعالیتهای هستهای بوده اند، وارسی کنند. ایران به آرامی دسترسی بازرسان به برخی تجهیزات نظارتی را لغو کرد تا امروز که دوربینهای نظارتی را از کار انداخت.
تریتا پارسی، تحلیلگر سیاسی و رئیس پیشین شورای ملی ایران و آمریکا در این باره میگوید که "این "ضربه پایانی" به حصول توافق نیست، اما ما بسیار به آن نقطه نزدیک شده ایم. گفتگوها در چند ماه گذشته به کما رفته و هیچ پیشرفت واقعی یا حرکتی نداشته است. "
بیشتر بخوانید: بن بست مذاکرات و خطر فروپاشی کامل برجام
از کار انداختن دوربینها و حسگرها در سایت نطنز، یک مرکز عمده غنی سازی، کار را برای آژانس هستهای ناممکن میکند تا بداند که ایران چه مقدار اورانیوم را و با چه سرعتی غنی سازی میکند. این کار همچنین به معنی از دست رفتن زنجیره دسترسی به اطلاعات درباره مواد غنی شده است که همانا تضمین کننده عدم بکارگیری آنها در یک پروژه تولید بمب هستهای است.
دیوید آلبرایت، یک کارشناس دیرینه در زمینه برنامه هستهای ایران میگوید: "از دست رفتن دادههای روز به روز، "یک ضربه" است... آنها تلاش دارند که قایق را به تلاطم اندازند، اما آن را غرق نکنند. "
تریتا پارسی میگوید: "این دوربین ها، حکم چشم و گوش آژانس را داشتند. " این ابزارها قادر بودند تا اطلاعات به لحظه را به آژانس هستهای ارسال کنند. وی میگوید: "ما اطلاعات بزرگی را درباره آنچه در سایتهای هستهای ایران رخ میدهد، از دست دادیم. "
منبع: نیویورک تایمز / دیپلماسی ایرانی