ساجده رحیمی ، اقتصاد۲۴ - سه شنبه ۱۴ مردادماه بر اثر انفجار مقادیر زیادی نیترات آمونیوم در یکی از انبارهای بندر بیروت، پایتخت لبنان، شمار زیادی کشته و زخمی شدند. موج ناشی از انفجار باعث وارد شدن خسارات گسترده به ساختمانهای اطراف محل انفجار شد. شدت این انفجارها به حدی بود که به عنوان یکی از قویترین انفجارهای غیرهستهای تاریخ محسوب میشود. در جریان این اتفاق یک میلیون نفر دچار خسارتهای مادی شده اند و از آنجایی که این انفجار در کنار سیلوهای شهر بیروت و بندر بیروت اتفاق افتاد، سیلوی بزرگ غلات در بیروت که یکی از منابع مهم تامین غلات برای لبنان بود در نتیجه این انفجار تخریب شد.
در همین راستا فواد اوکتای، معاون رئیسجمهور ترکیه در جریان کنفرانس خبری بعد از دیدار با «میشل عون» رئیس جمهور لبنان اظهار داشت: تا فعالیت دوباره بندر بیروت، بندر مرسین در خدمت لبنان است.
در این گزارش اقتصاد ۲۴ به معرفی بندر و منطقه آزاد مرسین میپردازد.
کشور ترکیه دارای ۷ هزار و ۲۰۰ کیلومتر مرز آبی با دریای سیاه و دریای مدیترانه است و به همین دلیل دارای بنادر فراوانی است که هر یک ویژگی خاص خود را داشته و برای تخلیه و بارگیری کالا و یا حمل و نقل مسافران به کار میروند. بنادر ترکیه به سه دسته بنادر دولتی، بنادر شهرداری و بنادر خصوصی تقسیم میشوند که از این میان تمامی بنادر مهم، دولتی بوده و توسط موسسات اقتصادی دولتی اداره میشوند.
بیشتر بخوانید: بررسی نقش مناطق آزاد در توسعه اقتصادی ترکیه/ چرا سرمایهگذاران خارجی به بنادر ترکیه سراریز شدهاند؟
ناوگان کشتیرانی ترکیه از ۵۴۵ کشتی هزار تنی و بزرگتر تشکیل شده که از این میان ۳۲ کشتی مخصوص حمل نفت، ۵۸ کشتی مخصوص حمل و نقل مواد شیمیایی، هفت کشتی خاص حمل گاز مایع و یک کشتی دارای سردخانه است و باقی ناوگان، انواع کالا و مسافر را جابجا میکنند. علاوه بر این تعداد، هشت کشتی نیز متعلق به کشورهای دیگر بوده و این ناوگان را همراهی میکنند.
ناوگان کشتیرانی ترکیه از ۵۴۵ کشتی هزار تنی و بزرگتر تشکیل شده که از این میان ۳۲ کشتی مخصوص حمل نفت، ۵۸ کشتی مخصوص حمل و نقل مواد شیمیایی، هفت کشتی خاص حمل گاز مایع و یک کشتی دارای سردخانه است و باقی ناوگان، انواع کالا و مسافر را جابجا میکنند. علاوه بر این تعداد، هشت کشتی نیز متعلق به کشورهای دیگر بوده و این ناوگان را همراهی میکنند.
۴۷۰ کشتی دیگر نیز در بنادر ترکیه رفت و آمد میکنند که توسط دیگر کشورهای جهان ثبت شدهاند. مالت با ۱۴۳ کشتی، روسیه با ۷۰ کشتی و پاناما با ۵۳ کشتی بیشترین ثبت کنندگان کشتی در خاک ترکیه هستند.
منطقه آزاد مرسین Mersin یکی از شهرهای ساحلی و از مهمترین مناطق ترکیه است که در جنوب این کشور و شمال شرقی جزیره قبرس قرار دارد و به عنوان یک قطب بین المللی برای بسیاری از کشتیهای مسافرتی به کشورهای اروپایی مطرح است.
به شهر مرسین ایچل İçel نیز میگویند که با ظرفیت حمل ۹ میلیون تن فله و ۲، ۶ میلیون تن محموله کانتینر شده، دومین منطقه آزاد ترکیه محسوب میشود.
مرسین چشم انداز زیبایی دارد و در امتداد دریای مدیترانه قرار گرفته است و گفته میشود قدمت زیادی دارد و آثاری در آن یافت شده که مربوط به دوران نوسنگی هستند و آثار زیادی هم از دوران امپراتوری رومیان در مرسین وجود دارد.
منطقه آزاد مرسین با نوار ساحلی طویلش یکی از مهمترین مراکز توریستی کشور ترکیه محسوب میشود.
در این منطقه؛ ۴۷ درصد از کاربران به عنوان بنگاههای تجاری و ۲۴ درصد به عنوان تولیدکننده عمل میکنند. تعداد بنگاههای فعال در منطقه ۴۲۱ است که ۸۱ درصد از آنها محلی هستند. در چارچوب زمینه فعالیت سرمایه گذاران، بیشتر نساجی با وزن مخصوص و پوشاک و پوشاک با داشتن استانداردهای اتحادیه اروپا و همچنین تولید محصولات کاغذی و کاغذی (مواد بسته بندی، ساخت کاغذ و مقوا، ساخت کالاهای خانگی و بهداشتی و مایعات توالت) تولید میشود.
فلزات اساسی (ساخت سایر محصولات اول پردازش فلز) مقام اول را دارند و همچنین فعالیتهای عمده فروشی، انبارداری، مونتاژ، بانکداری - بیمه، تعمیر و نگهداری در منطقه انجام میشود.
بیشتر بخوانید: اثرات انفجار بندر بیروت در آینده آن/ آیا اقتصاد لبنان به سمت ورشکستگی حرکت میکند؟
از مزایای فعالیت اقتصادی در منطقه آزاد مرسین این است که شرکتها ۱۰۰ درصد از مالیات شرکتها (۲۰ درصد) و مالیات بر درآمد (۱۵ درصد - ۳۵ درصد) معاف هستند و هیچگونه عوارض گمرکی، مالیات بر ارزش افزوده (مالیات بر ارزش افزوده) یا KKDF (۶ درصد بیش از پرداخت اعتبار) برای کالاهایی که وارد منطقه میشوند اعمال نمیشود.
از مزایای فعالیت اقتصادی در منطقه آزاد مرسین این است که شرکتها ۱۰۰ درصد از مالیات شرکتها (۲۰ درصد) و مالیات بر درآمد (۱۵ درصد - ۳۵ درصد) معاف هستند و هیچگونه عوارض گمرکی، مالیات بر ارزش افزوده (مالیات بر ارزش افزوده) یا KKDF (۶ درصد بیش از پرداخت اعتبار) برای کالاهایی که وارد منطقه میشوند اعمال نمیشود.
شرکتهایی که حداقل ۸۵ درصد از محصولات خود را در خارج از کشور میفروشند، ۱۰۰ درصد از مالیات درآمد پرداخت شده نسبت به حقوق کارمندان معاف هستند و شرکتها میتوانند سود و درآمد خود را آزادانه به ترکیه یا هر کشور دیگر منتقل کنند.
از آنجا که مناطق آزاد خارج از مرز گمرک هستند، شرکتها میتوانند با قیمت صادراتی کالاهای خوبی را از ترکیه خریداری کنند. (بدون مالیات بر ارزش افزوده)، خدمات زیرساختی هم معاف از مالیات بر ارزش افزوده (برق، آب، گاز، ارتباطات) هستند و شرکتها میتوانند سهام خود را برای مدت زمان نامحدودی بدون وظیفه نگه دارند.
امروز مرسین یک شهر بزرگ است که در امتداد ساحل، با آسمان خراشها، هتلهای بزرگ، یک خانه اپرا، املاک و مستغلات گران قیمت در نزدیکی دریا یا بالاتر از تپهها و بسیاری دیگر از امکانات مدرن شهری در حال گسترش است. ساحل مرسین طولانیترین ساحل در ترکیه و همچنین در دریای مدیترانه است. ترکیه قصد دارد اولین نیروگاه هستهای خود را در حدود ۸۰ مایلی غرب مرسین بسازد.
این بندر پایه اصلی اقتصاد مرسین است که به دلیل نزدیکی به بازارهای عمده در (خاورمیانه، شمال آفریقا، شرق و غرب اروپا، فدراسیون روسیه و آسیای میانه) اهمیت بسیاری دارد.
حال ترکیه با پیشنهاد در اختیار قرار دادن مرسین به لبنان، هم فرصتی برای اقتصاد لبنان به وجود آورده تا بتوانند با جبران خسارتها و بازسازی بندر بیروت، فعالیت اقتصادی خود را سرپا نگه دارد و هم به این وسیله میتواند موقعیت بهتری برای این منطقه آزاد به وجود آورد که البته باید دید آیا لبنان پیشنهاد ترکیه را قبول خواهد کرد یا خیر.
اقتصاد۲۴ پیشتر نقش مناطق آزاد در اقتصاد آلمان، چین، ترکیه، امارات، هند، سنگاپور، اسپانیا، کره جنوبی، کاستاریکا، یونان ، ایتالیا ، عمان، نیجریه، موریس ، مالزی، کانادا، بنگلادش، تونس و مناطق ویژه اقتصادی روسیه، ازبکستان، بلاروس، عربستان، لبنان، تانزانیا، آرژانتین، لیتوانی، غنا، گرجستان، اندونزی، اولین منطقه آزاد تجاری جهان و همچنین شهر اینترنتی دبی را نیز بررسی کرده بود که گزارش آن را میتوانید مطالعه کنید.