مستمری حداکثری بگیران تامین اجتماعی چقدر شبیه بازنشستگان کشوری است؟

اقتصاد ۲۴- پانید فاضلیان: با توضیحات هفته پیش مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی معلوم شد که قرار نیست حداقل بگیران این سازمان برای سال ۱۴۰۰ مستمری کمتر از حداقل بگیران کشوری داشته باشند.

این ادعایی است که به دلیل تبعیضات سنوات گذشته می‌شود تا پیش از واریز مستمری‌های سال فرودین ماه کارگران بازنشسته و نهایی شدن تکلیف افزایش سالانه و اجرای فاز دوم متناسب سازی بادیده شک و تردید به آن نگریست.

با توجه به اینکه مقامات رسمی سازمان تامین اجتماعی بار‌ها اذعان داشته اند که بیش از نیمی از مستمری بگیران این سازمان در زمره جماعت نزدیک به حداقل بگیر قرار دارند؛ اطلاع از سرنوشت مستمری‌های حداقلی و سایر سطوح کارگران بازنشسته و نزدیک شدن آن به دریافتی مستمربیگران کشوری در سال ۱۴۰۰ یک موضوع فراگیر است، اما در کنار این پرسش، پرسشی دیگر وجود دارد و آن اطلاع از شباهتی است که قرار است میان مستمری اقلیت حداکثری بگیر تامین اجتماعی با صندوق بازنشستگی کشوری به وجود بیاید.

بیشتری بخوانید: حداقل حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی به ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان رسید

نیازی به گفتن نیست که در مقررات تامین اجتماعی پراخت مستمری بازنشستگی کف و سقفی دارد؛ ماده ۱۱۱ این قانون تاکید دارد که حداقل مستمری نباید از حداقل مزد مصوبه شورای عالی کار بیشتر باشد و ماده ۹۶ این قانون هم بر ضرورت تبعیت افزایش عمومی مستمری‌ها از سبد معیشت زندگی تاکید دارد.

اما در مورد سقف مستمری‌های این سازمان معیار و ملاک محاسبه و پرداخت ماده ۷۶ قانون خدمات کشوری است که در آن هفت برابر حداقل حقوق مصوب مبنای پرداخت به بازنشستگان حداکثربگیران تعیین شده است؛ هرچند عمر این بیشینه پرداخت بیش از یک سال نیست و از سال دوم پرداخت مستمری مبلغ پرداختی براساس نرخ ضریب تعدیلی که در ماده ۹۶ تامین اجتماعی قرار دارد محاسبه خواهد شد.

علیرضا حیدری، نائب رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری و از کارشناسان حوزه بیمه‌های اجتماعی در رابطه با وضعیت جماعت کوچک، اما حداکثر بگیر مستمریبگیران سازمان تامین اجتماعی و شباهت حال روز درآمدی آن‌ها با حدکثریبگیران کشوری به اقتصاد ۲۴ می‌گوید: یک محاسبه سرانگشتی نشان می‌دهد که حداکثر مستمری ماهانه سازمان تامین اجتماعی در سال ۱۴۰۰ چیزی در حد و اندازه ۱۹ میلیون تومان خواهد بود که تا اسفندماه به واجدان شرایطش پرداخت خواهد شد، اما در صندوق بازنشستگی کشوری الگوی پرداخت مستمری حداکثری مدتی است که تغییر کرده و حالا شرایط متفاوت برقرار است.

بیشتر بخوانید: حداقل حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی به ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان رسید

این کارشناس بیمه های اجتماعی در توضیح شرایط نحوه محاسبه مستمری بازنشستگان کشوری می‌گوید: کف این مبلغ همانی است که دولت سال به سال در لایحه بودجه برای افزایش حداقل حقوق کارکنان شاغل و بازنشسته خود در نظر می‌گیرد و در نهایت با تصویب مجلس تبدیل به قانون می‌شود، اما در مورد محاسبه سقف مستمری کشوری تا چندی پیش مبنای محاسبه همین ماده ۷۶ قانون خدمات کشوری بود، اما با رایی که حالا از سوی دیوان عدالت اداری صادر شده است دیگر سقف مستمری‌ها محدود به هفت برابر نیست.

وی در توضیح روال جدید محاسبه مستمری حداکثر بگیران تازه بازنشسته شده می‌گوید: مبنای این حساب و کتاب فیش حقوقی است که مبنای کسر حق بیمه بوده است؛ به بیان دیگر وقتی مجلس مصوب می‌کند که حداقل حقوق کارکنان دستگاه‌های دولتی در یک سال تا ۳۰ میلیون تومان هم افزایش یابد؛ این مبلغ از حالا به بعد مبنای محاسبه مستمری بازنشستگی حداکثر بگیران قرار خواهد گرفت و در نتیجه طبیعی است که برای سال ۱۴۰۰ حداکثر مستمری صندوق بازنشستگی کشوری مبلغی بیش از ۱۹ میلیون تومانی باشد که سازمان تامین اجتماعی آنرا به مستمربگیران واجد شرایط پرداخت می‌کند.

حیدری بایادآوری اینکه عمر پرداخت سقف مستمری در نهایت یک سال مالی است و از سال دوم صدور حکم بازنشستگی مبنای محاسبه مستمری‌های جدید نرخ تعدیلی است که در محاسبات فنی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ ادامه می‌دهد: خوشبختانه سقف مستمری هنوز در سازمان تامین اجتماعی برقرار است و رای دیوان عدالت اداری شامل بازنشستگان حداکثر بگیر این سازمان نمی‌شود؛ باید درنظر داشت که این رای بار مالی سنگینی را متوجه صندوق‌های بازنشستگی مشمول خواهد کرد و اگر اقدامی در راستای تامین منابع مالی صورت نگیرد دیر یا زود صندوق بازنشستگی کشوری هم ممکن است با چالش‌هایی مواجه شوند که چند سال پیش بازنشستگان صندوق‌های بازنشستگی مس و فولاد مواجه بودند.