بازگشت کوپن نشانهای از وجود بحران است/ تشدید بار روانی در اقتصاد با آمدن کوپن
در حالی که به نظر میرسد مصوبه توزیع کالابرگ الکترونیکی در میان مردم به معنای بازگشت کوپن باشد، برخی کارشناسان معتقدند که آمدن دوباره کوپن میتواند بار روانی موجود در اقتصاد را تشدید کند.
اقتصاد۲۴– از روز گذشته نمایندگان مصوبهای را در خصوص کالابرگ و استفاده از آن تصویب کردند و مساله استفاده دوباره از کوپن در شبکههای مجازی داغ شد.
مجلس در این مصوبه دولت را مکلف کرد در سال ۱۳۹۸ مابهالتفاوت ریالی ۱۴ میلیارد دلار از منابع حاصل از صدور نفت سهم خود را به شیوه واردات یا خرید و حمایت از تولید داخل و توزیع کالاهای اساسی، دارو، تجهیزات پزشکی و نهادههای کشاورزی و دامی با نرخ ارز ترجیحی، واردات و یا خرید تولیدات داخل و توزیع کالاهای اساسی، دارو و تجهیزات پزشکی و نهادههای کشاورزی و دامی با نرخ ارز نیمایی و اختصاص مابهالتفاوت آن با نرخ نیمایی برای معیشت مردم و حمایت از تولید صرف حمایت از معیشت مردم و حمایت از تولید کند.
چیزی که حالا مردم از آن با عنوان بازگشت کوپن یاد میکنند. اما این مصوبه چقدر میتواند برای مردم مفید باشد و چه تاثیراتی بر اقتصاد داشته باشد. جمشید عدالتیان عضو اتاق بازرگانی تهران در این رابطه معتقد است که شاید دولت چارهای جز در پیش گرفتن چنین راهکاری نداشته باشد. وی به اقتصاد24 میگوید: «دولت برای تنظیم بازار ناچار به استفاده از چنین راهکاری است. در حقیقت دولت چارهای ندارد جز اینکه راهکاری در پیش بگیرد تا اقشار آسیبپذیر کمتر با مشکل روبرو شوند.»
به گفته وی، برای گذراندن این دوران سخت راهکاری جز جیرهبندی وجود ندارد. اما اینکه چگونه انجام میشود، ممکن است به استفاده از کوپن منجر شود. این عضو اتاق تهران معتقد است که حالا روزگار تغییر کرده و اگر زمانی از کوپن استفاده میشد، حالا از کالابرگ الکترونیکی استفاده میشود.
عدالتیان تاکید میکند: «در کل باید بگویم که وضعیت کشور بحرانی است و اینها نشانهای از بحران است. باید دید که طبقات آسیبپذیر جامعه که زیاد هم شدهاند، در این شرایط چطور زندگی میکنند. دولت هر بار یک راهکار را در پیش میگیرد؛ یک بار یارانه نقدی و این بار هم کالابرگ الکترونیکی.» به گفته وی، آنچه مهم است کمک به اقشار آسیبپذیر است.
اما مساله دیگری که عدالتیان بر آن تاکید میکند، تاثیر روانی توزیع چنین کالابرگ یا کوپنهایی است که حالا به صورت مصوبه درآمده است: «این مساله قطعا روی بازار تاثیر روانی میگذارد. توزیع کوپن به معنای این است که جامعه وارد مرحله بحرانی شده است؛ این پیام طرح است. البته دولت چارهای ندارد جز اینکه مساله را به گونهای مدیریت کند.»
عدالتیان با تاکید بر اینکه با توزیع کالابرگ صفهای طولانی ایجاد میشود و شکل کلی اقتصاد به هم خواهد خورد، میگوید: «پیش از این هم دیدیم که در تخصیص ارز 4200 به کالاهای اساسی، مردم نصیبی از آن نبردند. به نظر میرسد که با توجه به احتمال قطعی شدن ممنوعیت اختصاص ارز 4200 به کالاهای اساسی، باید این مصوبه را با توزیع کوپن در یک راستا دانست، یعنی دولت قصد دارد کمک خود به مردم را از طریق کالابرگ ارائه کند.»
این عضو اتاق تهران معتقد است که هر طرحی خوبی و بدیهایی دارد اما به طور قطع توزیع کوپن میتواند سبب ایجاد صفهای طولانی شده و در نهایت بار روانی خود را بر اقتصاد تحمیل کند.