اقتصاد۲۴- اگر یک خانواده ایرانی، میخواست در فروردین امسال، برای خرید سبد کالاهای خوراکی و آشامیدنی مورد محاسبه مرکز آمار، با وزنهای مشخص شده برای هر کالا اقدام کند، دستکم میبایست یک میلیون و ۷۵۰ هزار تومان پول از حسابش میپرداخت. به گزارش همشهری، مرکز آمار ایران میگوید از ۵۳ قلم کالای خوراکی که کارشناسان و آمارگیران این مرکز قیمتهای آن را حساب و کتاب کردهاند، تعداد ۳۹ قلم رشد قیمت بالای ۴۹.۵ درصدی بهعنوان نرخ تورم نقطهای را تجربه کردهاند. این روایت برگرفته از روایتی رسمی درباره متوسط قیمت کالاها در سراسر کشور است، البته بسته به اینکه خانواده فرضی، در کجای ایران زندگی میکند یا در کدام منطقه روستایی و شهری ساکن است، رقم محاسباتی بر هر سبد متفاوت خواهد بود. ماجرا خیلی پیچیده نیست و به روشنی مشخص است هزینه بالای تورم خوراکیها باعث کوچکتر شدن سفرهها شده و بسیاری از شهروندان بهدلیل ناتوانی در خرید برخی اقلام خوراکی، آنها را از سبد خود حذف کردهاند.
مرکز آمار ایران هر ماه جزئیاتی از نوسان قیمت ۵۵ قلم خوراکی را منتشر میکند که در واقع میتوان از آن بهعنوان تابلوی رسمی گرانیها یاد کرد. این یک روایت رسمی است که نشان میدهد در فروردین امسال پیشتازان رشد قیمت نسبت به اسفند پارسال بهترتیب مرغ ماشینی با ٥.٩ درصد رشد، گوشت گاو یا گوساله با ٥.٦ درصد رشد و گوشت گوسفند با ٥.٢ درصد رشد قیمت، بودهاند. این گزارش میگوید در گروه نان و غلات، شیرینی خشک با ٦،٨ درصد و برنج ایرانی درجه یک با ١.٦ درصد بیشترین افزایش قیمت را در فروردین ۱۴۰۰ نسبت به اسفند ۱۳۹۹ تجربه کرده است. در گروه گوشت قرمز، سفید و فرآوردههای آنها، بالاترین سرعت رشد قیمتها مربوط به مرغ ماشینی با ٥،٩ درصد، گوشت گاو یا گوساله با ٥.٦ درصد و گوشت گوسفند با ٥.٢ درصد اختصاص داشته است. صفهای طولانی برای خرید مرغ دولتی و کاهش خرید و مصرف گوشت قرمز ۲ نشانه آشکاری است که نشان میدهد مصرفکننده وقتی پول کافی برای خرید گوشت قرمز نداشته باشد، روی به خوردن کالاهای جایگزین خوراکی میآورد. براساس برآوردهای مرکز آمار ایران، در گروه لبنیات، تخم مرغ و انواع روغن بیشترین افزایش قیمت در فروردین امسال، نسبت بهماه قبل، مربوط به روغن مایع با ٥.٣ درصد، شیر خشک با ٣.٩ درصد، کره پاستوریزه (کره حیوانی) و دوغ پاستوریزه با ٢.١ درصد بوده و فقط قیمت تخم مرغ ماشینی با ٦.١ درصد کاهش قیمت مواجه شده است.
در ماههای پایانی سال گذشته، موز سالار قیمتها در میوهفروشیها بود و خیلیها خریدن و خوردن آن را دور از دسترس دیدند. حالا آمارها نشان میدهد رشد انفجاری قیمت این میوه در فروردین فروکش کرده، بهگونهای که قیمت آن با افت ۲۶.۷ درصدی نسبت به اسفند پارسال مواجه شد. پس از موز، هندوانه در ردیف بعدی قرار داشت که ۱۶ درصد ارزانتر شد. حال آنکه انار بیشترین رشد قیمت را در بین میوهها از آن خود کرد تا کمکم بهدلیل تغییرات فصلی عرضه و تقاضا، جای خود را به میوههای فصل بهار و تابستان دهد و منتظر پاییز ۱۴۰۰ بماند تا جایگاه خاص خود را پیدا کند.
بیشتر بخوانید: نرخ تورم سال گذشته چقدر افزایش یافت؟
داستان قیمت خیار و گوجه و پیاز هم ریشه در تاریخ سفره خانوارهای ایرانی دارد، روزی باهم رشد میکنند و روز دیگری یکی پیشتازی میکند و دیگری عقب مینشیند تا زمانه بگذرد و بازی عوض شود. اما چرا به تاریخ مراجعه کنیم؟ همین ماههای پایانی سال ۹۹ بود که ناگهان قیمت خیار قد علم کرد و همه را شگفتزده کرد، با کوتاهآمدن خیار، این بار گوجه بود که یکهتاز شد تا از قافله سرعت رشد قیمتها عقب نماند. مرکز آمار این را تأیید میکند و میگوید: در فروردین امسال بیشترین افزایش قیمت مربوط به گوجه فرنگی با ١٨.٢ درصد، نخود با ٦.٦ درصد، لپه با ٤.٨ درصد و عدس با ٤.٣ درصد بود درحالیکه خیار ۱۴.۲ درصد، کدو سبز با ۱۱.۳ درصد و پیاز با ۶.۳ درصد ارزانشدن، سفره خانوارها را گرم نگه داشتند. همشهری پیشنهاد میکند؛ از این تصویر که نشاندهنده تابلوی قیمت ۵۰ قلم خوراکی در فروردین امسال است، یک عکس بگیرید و نزد خود نگه دارید تا در فروردین ۱۴۰۴ که دوباره با نامزدهای جدید انتخابات ریاستجمهوری مواجه میشوید، مقایسه کنید که قیمتها از چند تومان به چند تومان افزایش یافته است. برای اینکه ۴ سال دیگر خیلی هم شوکه نشوید، از هماکنون با توجه به تجربه نرخ تورم ۴۰ سال گذشته، سالانه ۲۰ درصد دستکم خودتان به نرخهای تابلو اضافه کنید.