پاسخ به پرسش‌های مهم بیمه شدگان تامین اجتماعی

اقتصاد۲۴- مهدی شکوری در ارتباط زنده با مخاطبان سازمان تأمین اجتماعی در ایسنتاگرام با اشاره به اجرای طرح ۳۰۷۰ و غیرحضوری شدن ۳۰ خدمت بیمه‌ای پرمراجعه و پرمخاطب گفت: ۱۲ سرویس از این ۳۰ سرویس مربوط به حوزه بیمه شدگان است. برای هرخدمت، آمد و شد‌هایی داشتیم که اکنون بدون نیاز به مراجعه به شعبه می‌توانند نامنویسی و عقد قرارداد کنند و منتظر تأیید شعبه باشند.

وی افزود: امیدواریم با این کار رضایت بیمه شدگان محقق شده باشد. اگر با افتخار و عشق و علاقه کار می‌کنیم به جهت تأمین رضایت بیمه شدگان است. بیش از ۸۰ درصد پرونده بیمه شدگان ما الکترونیکی شده و دیگر آن دغدغه گم شدن و جابجایی پرونده به شعب مختلف را دیگر شاهد نیستیم.

شرایط بیمه دانشجویان و زنان خانه دار

مدیر کل امور بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی درباره بیمه دانشجویان گفت: بستر پوشش بیمه‌ای برای تمام دانشجویان فراهم است و می‌توانند با ثبت نام در سامانه خدمات غیرحضوری از این امکان بهره‌مند شوند.

بیشتر بخوانید: نحوه و آخرین مهلت بهره‌مندی از بخشودگی جرایم بیمه تامین اجتماعی

وی افزود: سه نرخ حق بیمه ۱۲ درصد (بازنشستگی)، ۱۴ درصد (بازنشستگی وفوت) و ۱۸ درصد (بازنشستگی، فوت و ازکارفتادگی) برای برقراری این بیمه قابل انتخاب هستند.

شکوری همچنین با اشاره به بیمه زنان خانه دار گفت: اگر دانشجویان و یا زنان خانه دار به عنوان افراد تبعی تحت پوشش همسر یا پدر خود هستند لازم نیست حتماً سرانه درمان را بپردازند و می‌توانند از خدمات درمانی تحت پوشش همسر و پدر خود استفاده کنند و حق بیمه‌شان را به صورت خاص با نرخ‌هایی که انتخاب می‌کنند بپردازند.

مدیر کل امور بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی افزود: همچنین اگر بانویی خودش را بیمه کرد، همسرش هم بیمه پرداز بود و بازنشسته شد، همسرش حقوق خودش را می‌گیرد و ایشان هم حقوق مستمری خودش را به صورت مستقل دریافت می‌کند.

وی با اشاره به امکان انتخاب سه نرخ حق بیمه گفت: نرخ ۱۲ درصد فقط برای سابقه بازنشستگی است و حمایت دیگری ندارد. عمدتاً از سوی دختران و پسران جوان و مجرد مورد استقبال قرار می‌گیرد. این نرخ را برای افراد متأهل و متکفل توصیه نمی‌کنیم. نرخ ۱۴ درصد بازنشستگی و فوت دارد و در صورت فوت بیمه شده حقوقش را به خانواده و فرزندانش می‌پردازند. نرخ ۱۸ درصد علاوه بر بازنشستگی و فوت، از کارافتادگی را هم پوشش می‌دهد که افراد می‌توانند از مستمری از کارافتادگی کلی نیز برخوردار شوند.

به گفته شکوری در بیمه مشاغل آزاد اگر فرد تمایل دارد که از درمان استفاده کند باید جداگانه سرانه‌اش را بپردازد که امسال ۷۱ هزار و ۶۰۰ تومان بوده است.

مدیر کل امور بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه «زن خانه داری هستم که تحت پوشش بیمه زنان خانه دار قرار گرفته‌ام، اگر همسرم فوت کند، می‌توانم حقوق خودم و همسرم را با هم دریافت کنم؟» گفت: بله، هر دو را می‌توان در قالب دو بیمه دریافت کرد. اگر دو بیمه از بابت زن و از قبَل همسر پرداخت شده باشد دریافت هر دو مستمری امکان پذیر است.

وی در پاسخ به پرسشی درباره شرایط بازنشستگی زنان خانه دار بیمه شده گفت: شرایط عمومی بازنشستگی برای زنان خانه دار بیمه شده نیز برقرار است. به طور کلی شرایط بازنشستگی به این ترتیب است که درخواست بازنشستگی برای مران ۵۰ سال سن و ۳۰ سال سابقه و برای زنان ۴۵ سال سن و ۳۰ سال سابقه بیمه است. افراد با ۳۵ سال سابقه بدون شرط سنی بازنشسته می‌شوند. مردان با ۶۰ سال سن و حداقل ۲۰ سال سابقه پرداخت بیمه و زنان با ۵۵ سال سن و ۲۰ سال سابقه بیمه می‌توانند بازنشسته شوند. همچنین مران ۶۰ سال سن و زنان ۵۵ سال سن که سابقه ۱۰ تا ۲۰ سال دارند نیز به نسبت مدت بیمه پردازی از مستمری برخوردار می‌شوند.

شکوری درباره شرط سنی این بیمه‌ها نیز افزود: سن بیمه زنان خانه دار و دانشجویان نیز ۱۸ تا ۵۰ سال است. برای زنان خانه دار اگر گواهی رشد از ۱۵ سال به بالا از مقامات صالحه در مراجع قضایی داشته باشند می‌توانند زیر ۱۸ سال هم بیمه شوند، اما عرف، همان ۱۸ تا ۵۰ سال است.

شرایط احتساب و خرید سابقه خدمت سربازی

وی درباره احتساب سابقه خدمت سربازی اظهار کرد: مراحل مربوط، در سامانه خدمات غیرحضوری طی می‌شود و خرید و احتساب سابقه سربازی نیز نیازی به مراجعه حضوری به شعب ندارد. شرط خرید سربازی این است که فرد در حال حاضر بیمه پرداز بوده و قبل از تقاضا هم دارای دو سال سابقه بیمه پردازی باشد که نرخ حق بیمه آن ۳۰ درصد است که هفت درصد را از بیمه شده می‌گیریم و ۲۳ درصد را به حساب دولت منظور می‌کنیم.

مدیر کل امور بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی درباره زمان لحاظ شدن سابقه خدمت سربازی گفت: اگر امروز اراده و ثبت درخواست کنید سیستم همان روز درخواست بررسی و محاسبه می‌کند. ارتباط ما با پایگاه اطلاعات سازمان نظام وظیفه برقرار شده و نیازی به بارگذاری کارت پایان خدمت و یا ارائه کارت در شعبه نیست و سامانه به صورت برخط کنترل می‌کند که فرد سربازی را انجام داده یا خیر و مدت آن چه قدر است و همان لحظه اعلام بدهی صورت می‌گیرد و اگر پرداخت نقدی باشد همان روز سابقه تولید می‌شود و اگر تقسیط شود که تا ۱۲ قسط امکان پذیر است بعد از پرداخت اقساط، سابقه منظور می‌شود.

چگونگی پرداخت حق بیمه کسر از ماه

وی در پاسخ به پرسشی درباره پرداخت حق بیمه کسری از ماه توضیح داد و گفت: برخی افراد بنا به ماهیت شغلی، شغل نیمه وقت دارند به عنوان مثال در مطب پزشکان و برخی معلمان حق التدریس که چند روز در ماه کار می‌کنند. خوشبختانه از سال گذشته مصوبه‌ای اخذ شد که این افراد می‌توانند کسری آن ایام را به صورت اختیاری بپردازند. این خدمت هم در سامانه خدمات غیرحضوری قابل دریافت است.

شکوری درباره زمان ثبت درخواست و مهلت پرداخت حق بیمه کسری از ماه گفت: این حق بیمه دو مرتبه در سال، شش ماه اول و شش ماه دوم سال پرداخت می‌شود. برای پرداخت حق بیمه شش ماه اول سال از آذر تا بهمن همان سال مهلت تعیین شده و برای پرداخت حق بیمه شش ماه دوم سال از خرداد تا مرداد سال بعد مهلت هست.

اعلام مبلغ کمک هزینه ازدواج، فوت، زایمان و ایام بیماری

مدیر کل امور بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی در پاسخ به سؤال دیگری درباره شرایط دریافت کمک هزینه ازدواج گفت: کمک هزینه ازدواج شرایطی دارد از جمله اینکه ازدواج بار اول و دائم باشد و طی پنج سال قبل از عقد، ۷۲۰ روز سابقه بیمه پردازی داشته باشد که ما یک ماه حقوق را به عنوان پاداش می‌پردازیم.

شکوری به شرایط دریافت غرامت ایام مرخصی زایمان نیز اشاره و عنوان کرد: مرخصی زایمان جزو تعهدات کوتاه مدت تأمین اجتماعی است و اگر بانویی برای استراحت زایمان می‌رود قبلاً تا شش ماه از این غرامت برخوردار می‌شد که از خرداد امسال به ۹ ماه افزاش یافته است و اگر تمایل داشته باشند کمک هزینه این ایام را می‌پردازیم. متقاضی می‌تواند در سامانه خدمات غیرحضوری مدارک لازم اعم از گواهی ولادت نوزاد، شناسنامه و تأییدیه پزشکی را بارگذاری کند تا نسبت به پرداخت کمک هزینه اقدام شود.

مدیرکل امور بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی درباره مبلغی که تحت کمک هزینه زایمان پرداخت می‌شود توضیح داد و گفت: مدت مرخصی زایمان به ۹ ماه افزایش پیدا کرده است. مبلغ این غرامت، دو سوم میانگین ۹۰ روز ایام اشتغال قبل از مرخصی زایمان است. چون غرامت و کمک هزینه و در واقع جبران بخشی از مزد است و حقوق کامل پرداخت نمی‌شود.

شکوری افزود: غرامت دستمزد ایام بیماری برای افراد متأهل و متکفل سه چهارم میانگین ۹۰ روز ایام اشتغال قبل از مرخصی است. برای افراد مجرد در بیماری عادی و سرپایی دو سوم و برای بستری یک دوم میانگین آن ۹۰ روز است.

وی درباره غرامت ایام بیماری کرونا نیز گفت: اگر فرد شاغل بوده و رابطه مزدبگیری دارد و کارفرما در آن دوران بیمه‌ای رد نکرده باشد، فرد می‌تواند با ارائه گواهی استراحت از غرامت دستمزد ایام بیماری برخوردار شود که برای این مورد هم کافی است مدارک را در سامانه بارگذاری کند که اگر شرایط احراز شد غرامت پرداخته می‌شود.

مدیر کل امور بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی درباره مبلغ کمک هزینه فوت نیز گفت: کمک هزینه فوت یک مبلغ مقطوع و معادل حداقل حقوق سال فوت است که به خانواده پرداخت می‌شود. امسال این مبلغ دو میلیون و ۶۵۰ هزار تومان است. یک مساعدتی هم صورت گرفته که اگر همسر بیمه شده اصلی هم فوت شد، این کمک هزینه به بیمه شده اصلی پرداخت شود.

چگونگی به عهده گرفتن کفالت والدین

شکوری درباره چگونگی کفالت والدین گفت: اگر بیمه شده یا مستمری بگیری خواست پدر و مادرش را تحت تکفل قرار دهد پدر باید ۶۰ و مادر ۵۵ سال تمام سن داشته باشد و عمده معیشت و مخارج آنها، توسط بیمه شده اصلی تأمین شود که اگر چنین باشد می‌توانند تقاضای کفالت بدهند که این امر هم در سامانه خدمات غیرحضوری قابل انجام است. اگر کفالت و معیشت از سوی فرزند احراز شد پدر و مادر را به عنوان افراد تبعی لحاظ می‌کنیم که می‌توانند از خدمات درمانی استفاده کنند و اگر بیمه شده اصلی فوت کند پدر و مادر در آن مستمری هم به نسبت سهمی که دارند سهیم خواهند بود.

وی افزود: البته ممکن است پدر و مادری شرایط سنی ۶۰ و ۵۵ سال را نداشته باشند، اما بیمار و ازکارافتاده باشند که در این صورت می‌توانند از پزشک متخصص گواهی لازم را اخذ کنند که به کمیسیون پزشکی ارجاع می‌شود و درنهایت اگر تأیید شد فارغ از شرایط سنی هم کفالت برقرار می‌شود.

هزینه انتقال سوابق بیمه‌ای

مدیر کل امور بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی در ادامه در پاسخ به این سؤال که «سه سال در آموزش و پرورش کار کرده‌ام و می‌خواهم سابقه‌ام را به تأمین اجتماعی منتقل کنم آیا امکان پذیر است؟ هزینه‌اش چقدر است؟» گفت: بله، افرادی که در دستگاه‌های دولتی کار کرده و از آنجا قطع رابطه کرده‌اند مثلاً بازخرید شده‌اند، استعفا داده‌اند یا اخراج شده‌اند و اکنون بیمه شده ما در تأمین اجتماعی هستند می‌توانند درخواست انتقال سابقه بدهند؛ به شرط آنکه کسور پرداخت شده در آن سال‌ها نزد آن صندوق محفوظ باشد و زمان بازخرید یا استعفا تسویه حساب نکرده باشند.

شکوری ادامه داد: درباره هزینه، بر اساس آیین نامه اجرایی مقررات نقل و انتقال ۱۸ درصد حقوق زمان تقاضای فرد ملاک محاسبه است و ۱۸ درصد را به عنوان مابه التفاوت از فرد می‌گیریم البته به کسر کسوری که از صندوق به حساب تأمین اجتماعی منتقل می‌شود که این مبلغ قابل تقسیط هم هست.

شرایط بیمه اختیاری

وی درباره شرایط بیمه اختیاری گفت: اگر فردی بخواهد شخصاً خودش را بیمه کند نرخ حق بیمه آن ۲۷ درصد است و به جز غرامت بیماری و بیکاری که شامل حالشان نمی‌شود از سایر مزایای بیمه‌ای بهره مند می‌شوند.

شکوری افزود: برای نامنویسی اولیه انعقاد قرارداد بیمه حرف و مشاغل آزاد و اختیاری نیز نیازی به مراجعه حضوری نیست.

مدیر کل امور بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی درباره حداکثر مهلت زمانی پرداخت حق بیمه اختیاری و مشاغل آزاد گفت: حداکثر مهلت پرداخت حق بیمه هرماه، تا دوماه بعد خواهد بود. برای بیمه قالیباقان، زنان خانه دار و ... هم به همین صورت است که اگر از دوماه بگذرد قراردادشان باطل می‌شود و آن وقفه ایجاد شده نیز قابل خریدن نیست.

وی در پاسخ به اینکه «آیا قالیبافان می‌توانند از غرامت ایام بیماری استفاده کنند؟» عنوان کرد: بیمه این‌ها انفرادی است و رابطه مزدبگیری ندارند و، چون رابطه مزدبگیری ندارند نمی‌توانند از غرامت دستمزد استفاده کنند.

شکوری درباره شرایط برقراری مستمری از کارافتادگی گفت: طبق ماده ۷۰ قانون تأمین اجتماعی فرد باید مسیر درمان را طی کرده باشد و تشخیص پزشک این باشد که مسیر درمان و توانبخشی را طی کرده و بیماری کماکان رفع نشده و سبب می‌شود فرد نتواند به صورت کامل کار کند و طبیعتاً درآمدش کاهش می‌یابد، فرد گواهی را به شعبه ارائه می‌کند و شعبه وی را به کمیسیون‌های پزشکی معرفی می‌کند و اگر کمیسیون وی را از کارافتاده تلقی کرد می‌توانند از مستمری ازکارافتادگی برخوردار شوند.

مدیر کل امور بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی اضافه کرد: برای کمیسیون پزشکی هم سامانه جامعی را راه اندازی کرده‌ایم که در دو استان تحت پایلوت است و طی روز‌های آینده به کل کشور تعمیم می‌یابد و می‌توان مدارک را در آنجا بارگذاری کرد که نتیجه هم به صورت سیستماتیک اعلام و اطلاع رسانی برای حضور در جلسه کمیسیون با پیامک اطلاع رسانی می‌شود.

وی در پاسخ به اینکه «دوجا کار می‌کنم، آیا باید کارفرما بیمه‌ام را در هر دو محل رد کند؟» گفت: بله، در ماده ۳۴ قانون تأمین اجتماعی، تاکید شده که اگر فردی دو یا چند جا کار می‌کند کارفرما تکلیف دارد حق بیمه را واریز کند و حمایت ما متناسب با این دو بیمه پردازی در زمان خودش است.

شکوری شرایط بیمه بیکاری را نیز تشریح کرد و گفت: بیکار کسی است که به صورت غیرارادی از کار بیکار شده باشد و دخل و تصرف و اراده‌ای برای بیکار شدن نداشته باشد. وی ابتدا به سامانه جامع روابط کار مراجعه و تقاضای خود را ثبت کرده و مدارک لازم را بارگذاری می‌کند. اگر دو طرف تأمین اجتماعی و اداره کار شرایط را احراز کردند ما هم مقرری را می‌پردازیم و مراجعه به شعبه نیاز نیست.

مدیر کل امور بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی درباره ایرانیان خارج از کشور نیز اظهار کرد: ماهیت بیمه ایرانیان خارج از کشور از نوع بیمه اختیاری و مشاغل آزاد است. کارگزارانی در ۲۲ کشور داریم که می‌توانند از طریق سایت سازمان، آدرس و شماره تماس را دریافت کنند و یا در سامانه‌ای که موجود است درخواست را به ما بدهند. به محض ثبت درخواست در سامانه یا کارگزاری، قرارداد منعقد می‌شود. ایرانیان هم همان مزایا را بر اساس نرخ‌های انتخابی ۱۴ و ۱۸ درصد خواهند داشت.