برجام در نفس‌های آخر نابودی یا احیا؟

اقتصاد ۲۴-مسئولان برنامه هسته‌ای ایران اعلام کرده‌اند که میزان تولید اورانیوم غنی‌سازی شده با خلوص ۲۰ درصد در این کشور از مرز ۱۲۰ کیلوگرم عبور کرده است.

رئیس سازمان انرژی اتمی ایران شنبه شب در یک گفتگوی تلویزیونی ضمن اعلام این مطب تصریح کرد که تهران با بالا بردن ذخایر اورانیوم غنی‌شده بیست درصدی میزان تولید را به بیش از ۱۲۰ کیلوگرم رسانده و یک آستانه جدید را پشت سر گذاشته است.
محمد اسلامی در این خصوص یادآور شد: «از رقم ۱۲۰ کیلو عبور کرده ایم و در این موضوع، از برنامه جلوتر هستیم؛ پیشتر طبق برجام قرار بود که سوخت اورانیوم ۲۰ درصد به راکتور تهران داده شود، اما داده نشد.»

رئیس سازمان انرژی اتمی ایران سپس تاکید کرد: «اگر ساخت این میزان سوخت را خودمان آغاز نمی‌کردیم؛ این موضوع امروز به یکی از معضلاتمان تبدیل می‌شد.»

بیشتر بخوانید: آمادگی ایران برای عبور از خط هسته‌ای

وی یکی از دلایل اصلی اقدام ایران به غنی‌سازی بیست درصدی اورانیوم را تامین سوخت برای راکتور تهران اعلام کرد و گفت: «این سوخت جزو یکی از نیاز‌های اساسی کشورمان است که پیشتر از طریق آمریکا تأمین می‌کردیم و بعد‌ها از آرژانتین خریداری می‌کردیم و پس از آن با تلاش‌های زیاد، توسط خودمان به تولید رسید.»

آقای اسلامی در این گفتگوی تلویزیونی در پاسخ به سوالی در خصوص آورده‌های برنامه هسته‌ای با توجه به هزینه‌های مالی و انسانی که تاکنون برای ایران داشته، برنامه‌ها و کارکرد انرژی اتمی را در چهار محور خلاصه کرد.

رئیس سازمان انرژی اتمی یکی از این کارکرد‌ها را «توانایی تولید سوخت و استفاده از آن در راکتور‌های مختلف برای کاربرد‌های پژوهشی و تولید برق» خواند و سپس به محور‌های دیگری، چون «توسعه کاربرد پرتوهاست با خروجی تولید رادیودارو‌ها»، «سرمایه گذاری در بخش کشاورزی، محیط زیست، مباحث مربوط به حوزه آب و انرژی و آب و خاک و سلامت غذا» و «تحقیق و توسعه» اشاره کرد که این آخری به اعتقاد او زمینه دستیابی به فناوری‌های برتر در این حوزه را فراهم خواهد کرد.

اروپا غنی‌سازی ۲۰ درصدی را به منزله خروج تهران از تعهدات برجامی می‌داند

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ابتدای سال جاری میلادی آغاز فرایند غنی‌سازی بیست درصدی اورانیوم را در سایت زیر زمینی فردو مورد تایید قرار داده بود.
در گزارش آژانس آمده بود که ایران برای غنی‌سازی بیست درصدی ذخایر اورانیوم از پیش غنی‌شده با خلوص ۴.۱ درصد از شش آبشار جدید سانتریفیوژ استفاده کرده است.
این اقدام ایران که از سوی ناظران به عنوان نقض کامل تعهدات برجامی توصیف شده در پی مصوبه مجلس شورای اسلامی موسوم به «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران» صورت گرفت که دولت را مکلف ساخته بود در راستای مقابله با تحریم‌ها، غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم را در دستور کار خود قرار دهد.

بیشتر بخوانید: افزایش توان هسته‌ای موجب عقب‌نشینی طرف مقابل نمی‌شود

این مصوبه همچنین سازمان انرژی اتمی ایران را مکلف ساخت تا از سانتریفیوژ‌های پیشرفته نسل ۶ برای غنی سازی اورانیوم استفاده کند؛ امری که درمغایرت کامل با مفاد توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ ایران با قدرت‌های خارجی ارزیابی شده است.

اتحادیه اروپا و طرف‌های باقی‌مانده در توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ آغاز غنی‌سازی بیست درصدی را خروج آشکار از تعهدات برجامی خوانده و بر بازگشت ایران به نقطه آغازتوافق هسته‌ای وین تاکید کرده بودند.

فرانس‌پرس در گزارشی آورده است که تهران در پایان ماه اوت سطح ذخایر اورانیوم غنی‌شده بیست درصدی خود را به بیش از ۸۴ کیلوگرم افزایش داده بود، میزانی که از لحاظ تئوری به ایران امکان می‌دهد ایزوتوپ‌های پزشکی مورد استفاده در تشخیص برخی بیماری‌ها با منشا سرطان را تولید کند.

جمهوری اسلامی ایران در ماه آوریل گذشته نیز از مرز بی‌سابقه غنی‌سازی اورانیوم با خلوص ۶۰ درصدی عبور کرد و با تولید ۱۰ کیلوگرم از این محصول عملا به ظرفیت ۹۰ درصدی لازم برای ساخت بمب اتمی نزدیک شد.

ایران پس از کاهش تعهدات برجامی همواره از سوی کشور‌های اروپایی باقی‌مانده در توافق هسته‌ای وین به دلیل نقض مفاد این توافقنامه مورد انتقاد قرار گرفته است.

این در حالیست که تهران طرف‌های اروپایی را به ناتوانی در عمل به عهداتشان پس از خروج یکجانبه ایالات متحده از برجام متهم کرده و تاکید دارد به دلیل محقق نشدن امتیاز‌های تجاری پیش بینی شده زیر سایه تحریم‌های یکجانبه واشنگتن، بر اساس مفاد برجام از تعهدات پیشین فاصله گرفته است.

یورونیوز