تحقق «کرم نما و فرود آ که خانه، خانه توست» در شیراز
روایت همدلی اجتماعی نهفته در مردمان خونگرم شیرازی در جریان وقوع سیل غافلگیرکننده، اگر بیسابقه نباشد، کم سابقه است. روایت این انسجام، دست کم میتواند دستاویزی برای کمرنگ شدن سیاهی و غم نهفته در این فاجعه باشد.
اقتصاد24-با شدت گرفتن بارندگیها در چندین استان ایران در روزهای پایانی سال ۹۷ تصاویر آبگرفتگی از دهها شهر و روستا در فضای مجازی منتشر شد. انتشار تصاویر و اخبار کشتهشدگان و مجروحان سیل در استان گلستان و شهرستان آققلا، در روزهای آغازین سال جدید کام نوروزی ایرانیان را تلخ کرد.
هنوز اشک داغدیدگان حادثه آققلا خشک نشده بود که بارندگی شدید به همراه تگرگ از حدود ساعت ۸ صبح دوشنبه ۵ فروردین ماه ۱۳۹۸ در شیراز آغاز شد. این بارندگی شدید منجر به جاری شدن سیلی غافلگیرانه شد.
طبق آخرین گفته جانشین مدیریت بحران سازمان پزشکی قانونی کشور تاکنون ۲۶ نفر بر اثر وقوع سیل در استانهای مختلف جان خود را از دست دادهاند که سهم استان شیراز در موج دوم بارندگیها ۱۸ نفر بوده است و در بین کشتهشدگان ۳ کودک وجود دارد. سیل شدید استان شیراز همچنین موجب برجای گذاشتن ۹۴ مصدوم و تخریب ۱۵۰ دستگاه وسیله نقلیه شد.
این سیل به از بین بردن انسانها و وسایل نقلیه اکتفا نکرد و دامن بعضی قسمتهای معروف شهر مثل بلوار چهل و پنج متری سعدی، میدان هفتتن شیراز، و خیابان حجت الله خلیلی را هم گرفت.
در این میان اعزام وزیر اطلاعات، عیادت محمدباقر نوبخت و استاندار فارس از مصدومان، پیام تسلیت مقام معظم رهبری، رئیس جمهور و رئیس مجلس شورای اسلامی، هزینه رایگان درمان مصدومان و اقدامات توانبخشی برای دوران نقاهت و تلاشهای شبانه روزی هلالاحمر و ستاد بحران برای جلوگیری از عمق فاجعه کمک حال مردم بود و بر روحیه آنها بسیار تاثیر گذاشت.
بحث بر سر علل وقوع سیل و بررسی کم کاریها و کمبودها نیازمند بحثی کارشناسی است. با وجود تمامی تخریبها و فجایع جانی و مالی وارد شده به شیرازیها و مهمانان نوروزی این شهر، در شیراز عنصری وجود داشت که توانست رنگ سیاهی از مصائب تلخ چند روز گذشته را به یکباره بشوید. نام آن عنصر «همدلی» بود. در توجیه اهمیت همدلی اجتماعی همین بس که دلخوشی انسانها در لحظات سخت به آنانی است که آنها را میفهمند. شیرازیها اما در این میدان فداکاری، سنگ تمام گذاشتند و از حداقلترین امکان مهماننوازی از افرادی که برای نوروز به آن شهر سفر کرده بودند و حالا گرفتار شده بودند، فروگذار نکردند.
ساعتی بعد از سیل ویرانگر، شهروندان شیراز، آستینها را بالا زدند تا هر در راه ماندهای را در کنار خود جای دهند. شامگاه پنجم فروردین در شیراز نه تنها در سالنهای ورزشی و نمایشگاه بینالمللی و اماکن دولتی و نیمه دولتی، که در ِخانه مردمان این شهر بر روی میهمانانی که نگران نامهربانی باران و سیل بودند، باز شد تا باور کنند انسانیت چه معنا و وسعتی دارد.
مهماننوازی مردمان خونگرم این خطه صرفا به تامین سرپناه برای مسافران محدود نمیشد. میدان فداکاری وسیع بود و هر کسی با اتکا به توانمندیهای خود گوشهای از کار را گرفته بود و به مردم خدمت میکرد. از توزیع پتو و غذا گرفته تا تعمیر موبایل و صافکاری ماشین همگی در سایهی وحدت و همدلی کمنظیری قابل مشاهده بود.
در همین راستا مسعود رضایی نماینده مردم شیراز در گفتوگو با ایسنا ضمن بررسی مختصر علت وقوع سیل در این استان در مورد همدلی مردم گفت: این حادثه یک مصیبتی بود که همه ما را نارحت کرد. ما مهمانان زیادی داشتیم و دلمان نمیخواست که چنین حادثهای پیش بیاید. به هر حال روحیه لطیف شیرازیها و فارسها همیشه زبانزد بوده است و ما به این اتفاق افتخار می کنیم.
نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس با تاکید بر همدلی اجتماعی کمسابقهای که در شیراز اتفاق افتاد، تاکید کرد: روحیه انسجام، وحدت و یکپارچگی از قدیم الایام در فرهنگ ما وجود داشته و امروزه خود را بازنمایی میکند. نکته مهم در اینجا این است که این اتفاق تجربهای بسیار مهمی برای نسل جدید -که معمولا با گذشته خود ارتباط کمتری دارند- شد. در واقع عنصر وحدت و انسجام است که امکان حل مشکلات بین حاکمیت، مسئولین و مردم را ممکن ساخته و یکپارچگی «بنیآدم» را رغم میزنند.
صحنه زیبای انسانیت و انسان دوستی موجب شد که وزیر جهرمی تبار کابینه دولت به همشهریانش با زبان محلی بگوید:« آدِیا: دمتون گرم.»
وی در صفحه اینستاگرام خود نوشت:« مردم شیراز این بار هم حماسهای از مهربانی آفریدند. شهرِشعرِ «بنی آدم اعضای یک پیکرند / که در آفرینش ز یک گوهرند» خود نمونه آشکار این شعر شد.
مردم عزیز شیراز به معنای واقعی نشان دادند که «چو عضوی به درد آورد روزگار / دگر عضوها را نماند قرار».
پیش باد این نغمههای عشق و همدلی.
خوشا شیراز و وضع بی مثالش
خداوندا نگه دار از زوالش
به قول جرمیها، آدِیا: دمتون گرم.»
وفور فراخوان شیرازیها برای اسکان رایگان مهمانان نوروزی در شیراز چه در فضای حقیقی و چه در فضای مجازی آنقدر ملموس بود که روایتی دستکم کمسابقه را رقم زد. روایتی که در تاریخ ماندگار و درسی برای نسلهای آینده شد.