مجید ابهری، آسیبشناس و متخصص علوم رفتاری در رابطه با علت گرایش بیش از حد افراد به محیط مجازی گفت: برخی افراد سعی میکنند از طریق شبکههای مجازی به بیان افکار و احساساتی بپردازند که در جامعه امکانش را نداشتند.
اقتصاد24- مجید ابهری، آسیبشناس و متخصص علوم رفتاری در رابطه با علت استفاده بیش از حد از تلفن همراه در میهمانیها گفت: «هر فناوری قبل از ورود به یک جامعه باید دچار فرهنگسازی و بسترسازی فکری و کاربردی شود، در غیر اینصورت به جای محاسن و امتیازات، عوارض و آسیبهای آن بیشتر گریبانگیر جامعه خواهد شد.»
این رفتارشناس با تاکید بر اینکه تلفن همراه یکی از فناوریهای است که بدون بسترسازی فکری و فرهنگسازی به جامعه ما هجوم آورده گفت: «اکنون حدود 40 میلیون گوشی همراه در دست شهروندان است و حداقل سن استفاده از آن به 8 سال رسیده است.»
او همچنین با تاکید بر اینکه زندگی در فضاهای مجازی میتواند تاثیرات مثبت و منفی مختلفی بر «سبک زندگی» کاربران داشته باشد، گفت: «بر اساس اعلام مرکز ملی بازیهای رایانهای کودکان زیر 12 سال روزانه معادل 18 میلیون ساعت مشغول بازیهای رایانهای هستند که قسمت اعظم آن در تلفنهای هوشمند است. این وقتگذرانی بدون کنترل و بیقید در فضای مجازی منجر به ایجاد هویت کاذب و زودگذر برای آنها میشود.»
ابهری با بیان اینکه متاسفانه امروزه در هر میهمانی اعم از شادی یا غم مشاهده میکنیم که سرها در تلفن همراه است و کمتر به اطراف توجه میشود، گفت: «حتی کودکان نیز به مثابه بزرگان توجهی به محیط پیرامون خود نشان نمیدهند. میهمانیها تبدیل به همایش «موزائیکی» شده است که گویای این است که اگر چه افراد در کنار هم قرار دارند اما هیچ ارتباطی با هم ندارند و هر کس به کار خود مشغول است. با این حساب دیگر از گفتمانهای عاطفی و احوالپرسیهای متداول خبری نیست.»
این آسیبشناس و متخصص علوم رفتاری معتقد است شبکههای اجتماعی جایگزین گفتمان روزانه شده است: «به طور متوسط زمان گفتوگو در خانوادههای ایرانی به 17 دقیقه در روز رسیده است. بنابراین نفوذ شبکههای اجتماعی آسیب جدی تلقی شده و باید بیش از گذشته مورد توجه قرار گیرد.»
ابهری ادامه داد: «بعضی افراد آنچنان به گوشی تلفن همراه خیره میشوند که گویی در انتظار حرکت کشتیهای نفتکش و تجاری خود هستند در حالی که تنها یک لطیفه و یا یک خبر دروغ و شایعه در شبکههای اجتماعی پخش شده است.»
این رفتارشناس با بیان اینکه از زمان ورود شبکههای اجتماعی و فضای مجازی حجم شایعات در جامعه 700 برابر شده گفت: «حرفها و تصاویری به دروغ در جامعه پخش میشود، سپس معلوم میشود این تصاویر و اخبار اصلا مربوط به جامعه ما نبوده است. این از آسیبهای فضای مجازی محسوب میشود.»
این آسیبشناس در رابطه با اینکه چرا افراد مجازی بیشتر از افراد واقعی اهمیت دارند، گفت: «از دیدگاه رفتار روانشناسی علت ترجیح افراد مجازی به افراد حقیقی این است که افراد مجازی دیده نمیشوند. به بیان سادهتر علت گرایش به ارتباط با افراد مجازی این است که افراد مجازی به این علت که دیده نمیشوند، دروغهای آنها را باور میکنند یا آنان نیز در مقابل به ما دروغ تحویل میدهند. این در حالی است که وقتی چهره در چهره کسی باشد نمیتوانیم مانورهای فضای مجازی را برای هم انجام دهیم.»
ابهری در رابطه با علت گرایش بیش از حد افراد به محیط مجازی گفت: «از آنجایی که در جامعه ما افراد نمیتوانند در محیطهای واقعی و طبیعی بهراحتی خودافشاگری کنند و از افکار و احساساتشان صحبت کنند، آن هم به این دلیل که نقد و قضاوتها در جامعه ما زیاد است، برخی افراد سعی میکنند از طریق این شبکهها به بیان افکار و احساسات خود بپردازد و خود را بهتر از آنچه هستند، عرضه کنند.»
به گفته این رفتار شناس تقلب در هویت یکی از مشکلاتی است که از فضای مجازی نشأت گرفته است: «از طرف دیگر مخاطبان فردی که شخصیت کاذب ارائه میدهد، دچار صدمات جدی روانی میشوند. دوستیهای کاذب و عشقهای کاذب، زندگیها را از پاشیده که پایه «اعتماد اجتماعی» را سست میکند و انسانها را از نزدیکتر شدن به هم گریزان میکند. میتوان گفت فضای مجازی در کنار محاسنی که دارد مملو از کلاهبرداریها و دروغهاست.»
ابهری اضافه کرد: «جذابیتهای جنسی، چشم و همچشمی برای فعالیت در فضای مجازی، ماجراجویی و پرکردن خلأ شکست عشقی نیز از دیگر دلایل گرایش نوجوانان و جوانان به سمت فضاهای مجازی است.»
این آسیبشناس و متخصص علوم رفتاری در پایان با تاکید بر این که جامعه ما در حال وقوع حوادث تلخ موزاییکی شدن روابط عاطفیست، گفت: «با توجه به اینکه تمام لذت نوروز دید و بازدیدهای آن است بیایید تصمیم بگیریم نوروز 98 سرآغاز فاصله گرفتن از فضای مجازی باشد و حداقل یک ساعت از این تکنولوژی در میهمانیها فاصله بگیریم. مطمئن باشید هیچ اتفاقی نخواهد افتاد، نه قیمت نفت سقوط میکند و نه قیمت دلار و نه در عرصه بینالمللی جنگی جهانی رخ میدهد.»