دیپلماسی نمی‌تواند شکست بخورد/آژانس ضامن اجرای تعهدات هر توافق جدیدی خواهد بود / بازرسی از سایت کرج هنوز برای ما یک چالش است

اقتصاد ۲۴-رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که برای دیدار با انریکو مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده نشست‌های احیای برجام به بروکسل سفر کرده در گفتگوی اختصاصی با یورونیوز تاکید کرد که «هیچ راهی جز دیپلماسی برای حل چالش‌های ناشی از برنامه هسته‌ای ایران متصور نیست.»

وی با بیان اینکه آژانس طرف مذاکره نیست گفت که با این وجود نتیجه مذاکره برای این نهاد بین المللی «اهمیت زیادی دارد.»آقای گروسی همچنین تاکید که آژانس بین المللی انرژی اتمی «ضامن اجرای تعهدات هر توافق جدیدی» خواهد بود.

در ادامه مشروح این گفتگو را بخوانید.

همان‌طور که می‌دانید پیش از دیدار شما با آقای مورا، مقام‌های ایرانی با ایشان در بروکسل درباره روند ادامه مذاکرات احیای برجام گفتگو کردند. آیا اخبار جدیدی از محتوا و نتایج این مذاکرات دارید؟ در این باره چه می‌توانید به ما بگویید؟ در حالی که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده نیز گفته که «پنجره دیپلماسی» در حال بسته شدن است، آیا فکر می‌کنید همچنان راهی برای نجات برجام باقی مانده است؟

رافائل گروسی: من فکر می‌کنم آغاز دوباره مذاکرات احیای برجام بسیار مهم است؛ مذاکراتی که پیشتر شش دور از آن برگزار شده و طبیعتا مذاکرات تازه نیز ادامه همان روند خواهد بود. از این نظر، ما از انجام این مذاکرات استقبال می‌کنیم. البته مسائل زیادی وجود دارد که باید بین طرفین حل شود، با این حال، فکر می‌کنیم که از سرگیری سریع این مذاکرات مهم است.

 آیا اروپا هم در این خصوص تمام تلاش خود را می‌کند؟

رافائل گروسی: همان‌طور که می‌دانید، آقای مورا از سوی همه طرف‌ها، از جمله ایران، به عنوان هماهنگ کننده این مذاکرات پذیرفته شده است. بنابراین، اتحادیه اروپا، البته، نقش مهمی، جدای از تک تک کشور‌ها و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در زمینه حل بحران هسته‌ای ایران دارد. اگر چه ما طرف مذاکره نیستیم، اما نتیجه مذاکرات (برای ما) اهمیت زیادی دارد. ما ضامن اجرای تعهدات هر توافق جدیدی خواهیم بود. بنابراین، آژانس همواره از نزدیک روند مذاکرات برجامی را دنبال می‌کند. همچنین درباره مسائل فنی به تمام کشور‌های امضا کننده برجام مشورت می‌دهیم.

با توجه به آن چه که درباره «اعتماد متقابل» می‌دانیم، هم اکنون در کجا قرار داریم؟ آیا به دولت جدید ایران در زمینه اعطای اجازه بازرسی‌های اعتماد دارید؟

رافائل گروسی: فکر می‌کنم که ما باید اعتماد و اطمینان متقابل داشته باشیم. رابطه ما با ایران یک رابطه دائمی است، زیرا به برجام یا چیز‌های دیگر بستگی ندارد. این یک رابطه دائمی است که بر اساس عضویت کشور‌ها در معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای شکل می‌گیرد. این معاهده همه کشور‌های عضو را ملزم می‌کند که به کارکنان آژانس اجازه بازرسی بدهند. البته مانند هر رابطه‌ای فراز و نشیب‌هایی وجود دارد و ما سعی و تمام تلاش خود را می‌کنیم تا آن را در سطح خوبی نگه داریم. این پیام همیشگی من است.

 آیا با رئیس جمهوری جدید ایران دیدار کرده‌اید؟

رافائل گروسی: متأسفانه نه، البته بهتر است بگویم، هنوز نه. امیدوارم که بتوانم. من قبلاً با رئیس جمهوری و وزیر خارجه سابق در تماس بودم. اما هنوز این فرصت را نداشته‌ایم که زمینه این گفتگوی سیاسی بسیار ضروری با رئیس جمهوری جدید را برقرار کنیم، زیرا جدا از جنبه‌های فنی که به بازرسی‌ها مربوط می‌شود، باید جلب اعتماد صورت گیرد.

شما درخواست بازرسی اضطراری آژانس را به مقام‌های ایرانی ارائه کرده‌اید. آیا به شما مجوز این بازرسی‌ها داده شده است؟

رافائل گروسی: خُب، ما در این مورد در حال گفت وگو هستیم. تاکنون نتوانسته‌ایم دوباره از این مرکز (سایت کرج) بازدید کنیم که مجبوریم برخی از تجهیزات نظارتی خود را تعویض کنیم. بازرسی از این سایت برای ما یک چالش است؛ بنابراین به طور واضح این را با مقامات ایرانی در میان گذاشته‌ایم و صمیمانه امیدوارم که در اسرع وقت مجوز صادر شود چرا که این موضوع به نفع ایران است.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران می‌گوید که انتشار اطلاعات محرمانه و در اختیار همه گذاشتن آن، در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به یک رویه تبدیل شده که باید هر چه زودتر متوقف شود، وی تاکید کرده است که ایران حتما اقداماتی انجام می‌دهد که جلوی این اتفاق گرفته شود. آیا نسبت به این سخنان واکنشی دارید؟

رافائل گروسی: با توجه به اهمیت این موضوع، برنامه هسته‌ای ایران، ما به شنیدن و دیدن این نوع پیام‌ها عادت کرده‌ایم، گاهی با فشارها، گاهی اوقات هم با انتقاد‌هایی از این دست مواجه می‌شویم.
البته که این یک موضوع بسیار حساس است. اما ما فقط می‌خواهیم به گفتگو‌ها ادامه بدهیم.

اگردر جریان بررسی پرونده هسته‌ای ایران، دیپلماسی شکست بخورد، باید منتظر چه رخداد‌هایی باشیم؟

رافائل گروسی:نمی‌خواهم به آن فکر کنم. دیپلماسی نمی‌تواند شکست بخورد. ما حتما باید از هر امکانی در این زمینه بهره ببریم. ایران می‌تواند برنامه هسته‌ای خود را البته با محدودیت‌های جدی ادامه دهد. در عین حال ایران باید تمام تضمین‌های لازم را به جامعه بین‌المللی بدهد و نشان دهد که هیچ چیز نادرستی در این برنامه وجود ندارد. البته برای روشن شدن این موضوع، نقش بازرسان مهم است.