اختلاف ۱۸ میلیون تومانی نرخ دولتی و آزاد زعفران

 اقتصاد ۲۴ - علی حسینی با اشاره به افزایش قیمت زعفران، گفت: آنچه مسلم است خشکسالی میزان تولید زعفران در سال زراعی ۹۹-۱۴۰۰ را بین ۲۰ تا ۷۰ درصد کاهش داده است.

این فعال اقتصادی بابیان اینکه بخشی از آمار‌های ارائه شده در کشور احساسی هستند، افزود: مزرعه‌ای که ۱۰ سال از عمر آن گذشته است حتی اگر خشکسالی هم رخ نمی‌داد بدون تردید میزان تولیدش کم می‌شد؛ پس ملاک میانگین تولید در مزارعی است که عمر برداشت آن متوسط باشد.

وی در پاسخ به این پرسش که میزان تولید زعفران در سال جاری چند تن بوده است؟ بیان کرد: برداشت زعفران به اتمام نرسیده است از این‌رو هنوز نمی‌توان در این زمینه اظهار نظر کرد.

این فعال اقتصادی با اشاره به افزایش بی‌رویه قیمت زعفران در ماه‌های اخیر، گفت: زحمات کشاورز را نباید با گرانی محصول جبران کرد. باید با افزایش دانش و آگاهی آن‌ها تلاش کنیم که میانگین تولید آن‌ها افزایش بدهیم در این شرایط کشاورز به سود واقعی دست می‌یابد؛ افزایش بی‌رویه قیمت به‌معنی از دست دادن بازار‌های جهانی خواهد بود و در نهایت ما تماشاچی از دست دادن بازار‌های خود خواهیم بود.

حسینی ادامه داد: خشکسالی باعث شد کشاورزی که انتظار تولید ۵ کیلو زعفران را داشت تولیدش به ۲ کیلو تقلیل پیدا کند. پس هر میزان قیمت بالا برود نمی‌توان کاهش تولید را جبران کرد از این‌رو برای حفظ تعادل عرضه و تقاضا باید سیاست‌های دیگری درپیش بگیریم.

وی با بیان این که مقداری از زعفران ۲ سال پیش در برخی از انبار‌ها موجود است، خاطر نشان کرد: این زعفران با یک سوم قیمت فعلی خریداری شده است و دارنده این بار سود هنگفتی نصیب‌اش شده است باید بدانیم که کشاورز سودی از زعفران سنوات گذشته نخواهد برد.

این فعال اقتصادی بابیان اینکه قیمت را عرضه و تقاضا تعیین می‌کند، تصریح کرد: اگر تقاضا بیشتر از عرضه باشد قیمت نیز روند افزایشی به خود می‌گیرد. متاسفانه در این میان برخی توصیه‌های غیرکارشناسی نیز طرح می‌شود به عنوان مثال به کشاورزان توصیه می‌شود که محصول خود را نفروشند تا بتوانند در روز‌های آینده آن را گران‌تر عرضه کنند؛ اینجاست که حقوق مصرف‌کنندگان ضایع می‌شود.

وی با اشاره به ورود قدرتمند رقبای تجاری، تصریح کرد: اگر هوشمندانه ساختار تولید و تجارت را اصلاح نکنیم بدون تردید بازار‌های خود را از دست خواهیم داد. برای حفظ منافع ملی باید کالای باکیفیت و باقیمت رقابتی تولید و عرضه کنیم. پس سیاست‌گذاری دقیق در این زمینه را باید جدی بگیریم. باید روی این نکته پافشاری کنیم که رقبای ما در انتظار کوچکترین ضعف در حوزه تولید و تجارت ما هستند تا بازار‌های ما را تصاحب کنند، من تردیدی ندارم که در سال‌های آینده آن‌ها جایگاه ما را در بازار‌های جهانی خواهند گرفت.

به گفته حسینی، زعفران ایران به ۶۵ کشور دنیا صادر می‌شود تصاحب این بازار‌ها یک شبه رخ نداده و این مهم در یک بازه زمانی ۴۰ ساله به وجود آمده است. موقعیت ما در بازار‌های جهانی مرهون زحمات کشاورزان و صادرکنندگان است.

بیشتربخوانید:رد پای دلالان در گرانی دوباره زعفران

این فعال اقتصادی بابیان اینکه نباید با سیاست‌گذاری غلط تولیدکنندگان و صادرکنندگان را رودر روی هم قرار داد، تصریح کرد: باید این دو را باهم دید نه اینکه یک گروه را فرصت طلب و مافیا معرفی کرد و گروه دیگر را مظلوم. همانگونه که اشاره کردم استراتژی منسجمی برای تولید و صادرات زعفران نداریم و فقط به سخن گفتن بسنده و تشکل‌ها را محکوم می‌کنیم. این در حالیست که تشکل‌ها از بطن مردم و کشاورزان بیرون آمده‌اند و با درد‌های آن‌ها آشنا هستند.

وی بابیان اینکه طرح بهبود تولید و تجارت زعفران تدوین شده بود، خاطر نشان کرد: حدود ۱۰ سال این طرح از سوی سازمان جهاد کشاورزی و شورای ملی زعفران تهیه و تدوین شد. فعالان این بخش ۱۰ سال منتظر اجرای آن بودند، اما در عمل اجرا نشد. دولت برای عملیاتی شدن این طرح باید ورود می‌کرد و بودجه تخصیص می‌داد تا به ثمر برسد متاسفانه در این زمینه اقدامی نکرد. حالا که به بن بست رسیدیم صدا‌ها در آمده است که چرا کسی کاری نمی‌کند، در حالی که در این طرح تولید، بسته‌بندی، صادرات، صنعت تبدیلی و آزمایشگاهی دیده شده بود که اگر اجرا می‌شد شاید امروز با این چالش‌ها درگیر نبودیم.

حسینی با اشاره به عملکرد اسپانیا در تولید زعفران، گفت: در دهه ۶۰ اسپانیا تلاش کرد به رقیب جدی ما در تولید زعفران تبدیل شود. در این دهه اسپانیا ۱۰ تن بیشتر از ما تولید می‌کرد و قیمت فروش زعفران در اسپانیا کیلویی ۶۵۰ دلار بود. همزمان با آن‌ها ما به بازار‌های جهانی ورود کردیم و با کیفیت بهتر از زعفران اسپانیایی این محصول را کیلویی ۳۶۰ دلار در بازار‌های جهانی عرضه کردیم در نتیجه زعفران‌کاران اسپانیای نتوانستند باقیمت تولید ما رقابت کند در نهایت تولید زعفران در اسپانیا صفر شد و تولید ما از ۲۸ تن به ۴۵۰ تن ترقی کرد.

به گفته وی، اسپانیا نتوانست در دهه ۶۰ از نظر قیمت و کیفیت با ما رقابت کند. باید بتوانیم پایین‌تر از قیمت رقبای خود محصول را در بازار جهانی عرضه کنیم درغیر این صورت بازار به‌سمت رقبای ما سرازیر می‌شود. در حال حاضر افغانستان به رقیب جدی ما در تولید زعفران تبدیل شده است.

این فعال اقتصادی با اشاره به قاچاق پیاز زعفران به افغانستان، تصریح کرد: جلوی چشم ما پیاز زعفران به افغانستان قاچاق می‌شود و هیچ کس هم حساسیتی نشان نمی‌دهد. متاسفانه در زمینه مدیریت مازاد تولید پیاز زعفران در کشور اقدامی نکردیم. هم اکنون در ۲۲ استان زعفران کشت می‌شود.

حسینی با معرفی رقبای تجاری در کشت زعفران، افزود: کشور‌های یونان، مراکش، چین، اسرائیل، قزاقستان و ازبکستان با سرمایه‌گذاران ایتالیایی در این زمینه ورود کردند و اگر اینگونه ادامه بدهند آینده خوبی برای ما قابل تصور نیست.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا دولت در سال جاری زعفرانی خریداری کرد؟ گفت: امسال دولت زعفرانی خریداری نکرد چراکه قیمت پیشنهادی دولت به کشاورز بسیار پایان‌تر از نرخ بازار بود. سقف خرید زعفران از سوی دولت کیلویی ۲۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان اعلام شد این در حالیست که قیمت زعفران در بازار کیلویی ۳۸ میلیون تومان است؛ ۱۸ میلیون تفاوت قیمت بین نرخ دولت و بازار آزاد وجود دارد پس کمتر کشاورزی تمایل با معامله با دولت است.

این فعال اقتصادی در پایان با بیان اینکه دولت زعفران را با هدف صادراتی خریداری می‌کند، گفت: تا آنجایی که من اطلاع دارم دولت زعفرانی صادر نکرده است و حتی زعفران خریداری شده را به صادرکننده‌ای هم نداده است؛ عملکرد دولت در این زمینه شفاف نیست و سربسته عمل می‌کند.