شمال شهر تهران مرده است/ الگوبرداری از ژاپنی‌ها برای ساخت مسکن مجرد‌ها

اقتصاد۲۴- علی آقامحمدی در جلسه «ستاد توسعه و تحول اجتماع محور ۲۰۲۰ محله» با بیان این که باید روح زندگی را به محلات دارای بافت فرسوده بازگردانیم، اظهار کرد: انجام این کار در شمال شهر تهران غیرممکن است، زیرا شمال شهر مرده است و ساختار آن انفرادی است. اما در محلات بافت فرسوده روح جمعی حاکم است و می‌توان این کار را انجام داد. لازمه آن این است که به شرایط، نوع فرهنگ و اقوام ساکن در محلات توجه کرد حتی در جزییات هم باید به این موارد پرداخت.

قائم مقام وزیر کشور درامور ۲۰۲۰ محله کم برخوردار کشور در این باره توضیح داد: باید تفاوت فرهنگی در همه چیز حتی در رنگ ساختمان‌ها لحاظ شود در واقع نباید تولید انبوه به شکل یکنواخت را ادامه دهیم بلکه باید تولید انبوه متناسب با نوع فرهنگ و قومیت مردم محله شکل گیرد.

بیشتر بخوانید: آغاز ساخت ۲۰ هزار واحد نهضت ملی مسکن در استان یزد

آقامحمدی با اشاره به این که باید از ظرفیت ساکنان در ساخت و نوسازی محلات بهره ببریم، اضافه کرد: نکته مهم دیگر این است که باید به محلات «هویت» بدهیم. اکنون محلات پهنه‌بندی شده‌اند و ممکن است این پهنه‌بندی بر اساس هویت محلات شکل نگرفته باشد. همچنین کار بازآفرینی محلات باید بر اساس آمار نفوس و مسکن انجام گیرد تا به هویت محله بیشتر نزدیک شویم.

وی با بیان این که با کمک معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری می‌توان به سمت و سوی انتخاب شغل ساکنان این محلات کمک کرد، افزود: برای مثال می‌توان به دانش‌آموزان ساکن در این محلات بورس تحصیلی اعطا کرد و در رشته‌های مرتبط با ساختمان‌سازی آن‌ها را آموزش داد.

عضو مجمع تشخیص مصلت نظام با اشاره به ساخت مسکن برای جوانان اظهار کرد: می‌توان جوانان را کاندید اول مسکن کنیم و «سازمان داوطلبان زندگی آینده» را تشکیل دهیم، باید کاری کنیم تا جوان بدون خانه در کشور وجود نداشته باشد.

عضو مجمع تشخصیص مصلحت نظام در ادامه با اشاره به اعطای سند مالکیت مشروط به ساکنان سکونتگاه‌های غیررسمی گفت: در این خصوص باید از کاداستر استفاده کنیم و در این راه از مجلس و شهرداری‌ها نیز کمک بگیریم. از سوی دیگر تجمیع ریزدانه‌ها نیاز به یک سیستم حقوقی محکم دارد تا مردم مطمئن شوند در موعد مقرر به آنچه به آن‌ها وعده داده شده است، می‌رسند.

آقامحمدی با اشاره به بازآفرینی شهری ۲۰۲۰ محله گفت: باید طرح این محلات را مشخص کرده و آن‌ها را دسته بندی کنیم و در هر محله یک پروژه به عنوان پایلوت آغاز به کار کند. همان طور که عنوان کردم باید بازآفرینی با توجه به شرایط فرهنگی آن محله انجام شود.
آقامحمدی با اشاره به بازآفرینی شهری ۲۰۲۰ محله گفت: باید طرح این محلات را مشخص کرده و آن‌ها را دسته بندی کنیم و در هر محله یک پروژه به عنوان پایلوت آغاز به کار کند. همان طور که عنوان کردم باید بازآفرینی با توجه به شرایط فرهنگی آن محله انجام شود.

وی همچنین با اشاره به ساخت مسکن برای مجردان و سرپناه برای معتادان متجاهر افزود: حدود ۶۰ هزار معتاد متجاهر وجود دارد که باید برای اسکان آن‌ها فکری کرد. می‌توان روی ساخت شهرک‌های سلامت فکر کرد، اعتبار آن هم قابل تامین است و خیرین بسیاری نیز حاضرند در این راه به دولت کمک کنند. در خصوص ساخت مسکن برای مجردان نیز می‌توان از کشوری مانند ژاپن الگو برداری کرد.

وی با بیان این که متولی نوسازی و بهسازی ۲۰۲۰ محله مشخص شده است، اظهار کرد: کار نوسازی ۲۰۵ محله توسط وزارت کشور، ۳۱۸ محله کمیته امداد، ۲۲۰ محله توسط ستاد اجرایی فرمان امام خمینی (ره)، ۲۱۵ محله توسط هلال احمر، ۹۲۲ محله توسط سازمان بهزیستی، ۱۶۰ محله توسط شهرداری‌ها و ۶۵ محله توسط سازمان اوقاف و ۵۰ محله توسط آستان قدس رضوی عملیاتی خواهد شد.

وی با بیان این که آموزش‌های لازم در این زمینه به تمام سازمان‌ها داده خواهد شد، مثالی زد وگفت: سازمان جوانان هلال احمر از اعضای این ستاد در اولین گام تحت عنوان «پیشگامان پیشرفت» هزار نفر از سنین ۴ تا ۱۸ سال را آموزش داده و سازماندهی می‌کند. روز ۲۲ بهمن در دروازه غار شاهد رونمایی از این افراد خواهیم بود که درطول ۳ سال آموزش خواهند دید. اکنون معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز مدرسه‌ای را به شکل پایلوت انتخاب کرده و قرار است شتاب دهنده‌ای در این مدرسه مستقر کرده و درس‌های مرتبط با استارتاپ دانش‌آموزی را راه اندازی کند. این امر باعث می‌شود، دانش‌آموزان ضمن تحصیل درآمدزایی کرده و به دلیل مشکلات مالی ترک تحصیل نکنند. در مجموع انجام این پیشنهادات می‌تواند به رشد بازآفرینی محلات هدف کمک کند.

امکان ساخت ۴ میلیون مسکن در بافت‌های فرسوده

محمد آئینی مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران نیز در این نشست با بیان اینکه ستاد‌های بازآفرینی شهری با هدف ایجاد یک شبکه همکاری بین دستگاه‌های مختلف دخیل در فرآیند بهسازی و نوسازی شهری ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار در سه سطح (شهرستانی، استانی و ملی) تشکیل شده است، اظهارکرد: ستادملی بازآفرینی شهری پایدار به ریاست رییس جمهور و نایب رییسی وزیر راه و شهرسازی تشکیل شده است.

وی افزود: دبیری ستادملی بازآفرینی شهری پایدار برعهده مدیر عامل شرکت بازآفرینی شهری ایران و دبیرخانه این ستاد در وزارت راه و شهرسازی (شرکت بازآفرینی شهری ایران) فعال است. دبیرخانه ستادملی بازآفرینی شهری پایدار با در اختیار داشتن ظرفیت و پتانسیل تمام ستاد‌های بازآفرینی شهری پایدار در سه سطح (شهرستانی – استانی و ملی) پیگیری مصوبات را در سطح ملی پیگیری می‌کند.

آئینی وظیفه اصلی ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار را تحول و اقدام مشترک در محلات هدف ناکارآمد شهری برشمرد و اظهار کرد: تاکنون حدود ۵۵ جلسه ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار تشکیل شده است که به دلیل بیماری کرونا در کشور، آخرین نشست در اسفند ماه سال گذشته تشکیل شد و درصدد هستیم، مجددا جلسه‌های این ستاد را تشکیل دهیم.

دبیر ستاد ملی بازآفرینی شهری ایران تصریح کرد: ستاد بازآفرینی شهری در سطح ملی دارای ۲۳ عضو رسمی بوده که ۱۹ دستگاه و ۴ معاونت ریاست جمهوری را شامل می‌شود و امید است با هم‌افزایی و هماهنگی بین بخشی دستگاه‌های دخیل در حوزه بازآفرینی شهری کیفیت زندگی ساکنان در محلات هدف ارتقا یابد.

مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران با اشاره به حکم وزیر راه و شهرسازی در خصوص ستاد‌های بازآفرینی شهری پایدار گفت: در ابلاغ حکم وزیر محترم راه و شهرسازی به بنده، بر نصب‌العین قرار دادن تاکیدات مقام معظم رهبری در مورد ساماندهی حاشیه‌نشینی، کاهش آسیب‌های اجتماعی و اهتمام حداکثری برای ساخت و تولید مسکن در محدوده‌های هدف شرکت در راستای تحقق نهضت ملی مسکن تاکید شده است.

آئینی با بیان این که ۱۵ درصد از نهضت ملی مسکن باید در بافت‌های ناکارآمد شهری انجام شود، عنوان کرد: شرکت بازآفرینی شهری ایران باید در گام اول باید ظرف دو سال ۳۰۰ هزار واحد مسکونی تولید کند. برنامه‌ریزی و اقدام در راستای استفاده بهینه از منابع و اراضی در اختیار شرکت و سایر دستگاه‌های مرتبط و اعطای سند مالکیت مشروط به اراضی واجد شرایط واقع در سکونتگاه‎های غیررسمی از بند‌های مهم حکم وزیر راه و شهرسازی خطاب به بنده بوده است.

مدیرعامل اسبق شرکت عمران اندیشه با بیان این که مقدمات و دستور المعل‌های اولیه این امر مهم در ستادملی بازآفرینی شهری پایدار به تصویب اعضا رسیده است و در اولین جلسه نحوه عملیاتی شدن آن مطرح خواهد شد، اظهار کرد: به طور متوسط ۱۰ درصد شهر‌های هدف را سکونتگاه‌های غیررسمی اشغال کرده و در حدود ۶۲ هزار هکتار سکونتگاه غیررسمی مصوب شناسایی شده است. ۸۰ درصد این سطح قابلیت سکونت دارد.

آئینی با اشاره به اینکه وزیر راه و شهرسازی بر برنامه‌ریزی و اقدام جهت ارتقا ضمانت اجرای مصوبات ستاد ملی بازآفرینی شهری و پیگیری جدی اجرای تکالیف دستگاه‌های عضو ستاد تاکید دارد، افزود: حضور مدیران ارشد ملی، استانی و شهرستانی در جلسات ستاد‌ها می‌تواند به ضمانت اجرایی مصوبات ستاد‌های بازآفرینی شهری پایدار کمک شایانی کند.

به گفته وی باید توجه ویژه به جلب مشارکت شهروندان ساکن در محلات هدف به ویژه جوانان برای عمران و بهسازی شهری در چارچوب «توسعه و تحول اجتماع‌محور محلات» داشته باشیم. همچنین برنامه‌ریزی لازم برای توانمندسازی اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ساکنان محلات هدف با استفاده از ظرفیت‌های همه دستگاه‌های حاکمیتی، دولتی، عمومی و سازمان‌های مردم‌نهاد باید در اولویت قرار گیرد.

معاون وزیر راه شهرسازی از آمادگی شرکت بازآفرینی شهری ایران در خصوص اجرایی شدن برنامه توسعه و تحول اجتماع محور ۲ هزار و ۲۰ محله در بافت‌های ناکارآمد شهری خبر داد و گفت: موضوع نوسازی در محلات هدف بازآفرینی شهری صرفا یک بحث کالبدی به شمار نمی‌آید و اقدامات بسیار خوبی در حوزه آموزش فنی و حرفه‌ای و کسب مهارت‌های فنی توسط شرکت بازآفرینی شهری ایران انجام شده است.

آئینی با بیان این که تولید ۳۰۰ هزار واحد مسکونی نیاز به تخریب ۱۰۰ هزار پلاک در محدوده بافت‌های هدف دارد، گفت: در این صورت ۲۰۰ هزار واحد دیگر به عنوان مازاد واحد مسکن تولید می‌شود، ما مدعی هستیم به عنوان مجموعه شرکت بازآفرینی شهری ایران در ۷۰ هزار بافت فرسوده و ۷۰ هزار سکونتگاه غیررسمی شناسایی و مصوب شده در کشور می‌توان ۴ میلیون واحد مسکن جدید تولید کرد بدون آن که به وسعت شهر یک متر مربع اضافه شود.

معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه با تحقق تولید مسکن در بافت‌های ناکارآمد شهری ابتدا امنیت جانی ساکنان به لحاظ وجود سقف‌های لرزان حفظ می‌شود، اظهارکرد: همچنین به ازای هر یک واحد بافت فرسوده تخریبی حداقل دو واحد جدید تولید می‌شود، هر یک متر که به شهر‌ها اضافه می‌شود به معنای این است که باید شهر را گران‌تر اداره کرد بنابراین باید از فرصت استفاده کرد تا با کمک دستگاه‌ها و نهاد‌های ذیربط در حوزه بازآفرینی شهری، بخش عمده‌ای از طرح جهش تولید مسکن در بافت‌های ناکارآمد شهری محقق شود.