فاجعه اقتصادی در کمین جامعه کارگری

اقتصاد ۲۴-دولت سیزدهم چندی پیش برنامه دخل و خرج کشور را برای سال ۱۴۰۱ به مجلس ارائه کرده است. در این بودجه که به نظر نسبت به سال‌های گذشته تغییراتی را شامل شده یکی از آن‌ها اخذ مالیات شدید از مردم و حذف ارز ترجیحی ۴۲۰۰ موضوعات مهمی است که در بودجه مطرح شده. در این میان سوالی که مطرح می‌شود این است که با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی چه بلایی بر سر معیشت و دستمزد کارگران می‌آید و چرا مسئله دستمزد همواره در بودجه‌ها به خصوص در بودجه ۱۴۰۱ پیچیده است. در همین راستا گفت‌وگویی داشتیم با عضو شورای‌عالی کار. برای خواندن مشروح این گزارش با ما همراه باشید:

بلایی که بر سر ارز ۴۲۰۰ تومانی خواهد آمد

فرامز توفیقی عضو شورای‌عالی کار در مورد موضوع یاد شده اظهار کرد: نکته اصلی این است که این بودجه اصلا به کجای اقتصاد می‌آید که به دستمزد بیاید.

قرار است که در بودجه ۱۴۰۱ بلایی سر ارز ۴۲۰۰ تومانی بیاورند. اما باید گفت که آذر ماه ۱۴۰۰ ارز ۴۲۰۰ تومانی را رسما حذف کردند. یعنی از آذر ماه کرکره ارز ترجیحی را پایین کشیده‌اند. بحث بعدی این است که جامعه هدف را چگونه شناسایی کرده‌اند. مگر در این بودجه گفته نشده است که متولی این امروزارت کار است. این در صورتی است که وزیر محترم کار کمتر از یک ماه پیش درجواب خبرنگاران در مورد برنامه ششم که شروع شده است بیان کرد که صراحتا به قوه مجری اعلام شده که سامانه‌ای اعلام شود برای بروزرسانی دهک‌های دریافت رایانه بی‌معنی است.

وی افزود: وزارت کار در سال ۹۷ اعلام کرد، افرادی که بیش از ۱۳میلیون درآمد دارند یارانه شان باید حذف شود و تمام سامانه‌ها و درگاه‌های اعتراضی را نیز بست. اما از سال ۹۷ به بعد خیلی‌ها بیکار شدند. خیلی‌ها که ۱۳ میلیون تومان می‌گرفتند اکنون بازنشست شده و حقوق بسیار کمتری می‌گیرند. خیلی‌ها ازدواج کردند. خیلی‌ها ورشکست شدند و... که حالا خودشان را مستحقدریافت یارانه می‌دانند. کجا باید ثبت نام کنند. سوال بعدی این است که دولت چگونه فهمیده بود که این افراد درآمد ۱۳ میلیون تومانی دارند. در کلان شهر‌های همانند تهران، مشهد، شیراز و.. خانواده‌ها محال است که با ۱۳ میلیون تومان زندگی کنند. این‌ها نیاز به بروز رسانی دارد که وزیر محترم کار اعلام کرد که مادامی بنده تا زیرساخت‌ها و شبکه اطلاعتی فراهم نشود و نتوانم افراد هدف را شناسایی کنم، سامانه جدید را نمی‌توانم باز کنم.

عضو شورای‌عالی کار ادامه داد:، اما هنوز یک ماه نشده یارانه‌ها را حذف می‌کنند بدون آنکه جامعه هدف را شناسایی کنند. بنا بر گفته خود متولیان ارز ۴۲۰۰، حذف آن تبعات بسیار زیادی دارد؛ که چند روز پیش یکی از مسئولان اتاق بازرگانی بیان کرد که اگر ارز نهاده‌های دامی حذف شود. تخم‌مرغ به بالای شانه‌ای ۱۰۰ هزار تومان می‌رسد و مرغ به بیش از کیلویی ۴۵ هزار تومان و شیر به بالای لیتری ۲۴ هزار تومان و پنیر به بالای کیلویی ۸۰ هزار تومان خواهد رسید. حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی یک فاجعه اقتصادی به بار خواهد آورد.

بیشتر بخوانید: دولت چگونه به عدد خط فقر دامن زد؟

مفسدین ارز ۴۲۰۰ تومانی را به سزای عملشان برسانید

توفیقی بیان کرد: مگر قرار نبود که قوه مجریه دست آقای رئیسی قرار بگیرد تا فساد مبارزه شود. اما چگونه است که تمام تریبون‌ها را اکنون به واسطه افزایش بودجه آنچنانی صداوسیما دست قوه مجریه قرار داده‌اند و به تمام کارشناسان دست به قلم مزد بگیر ترییون داده‌اند تا اندر مذمت ارز ۴۲۰۰ تومانی و اندر مدح حذف ارز۴۲۰۰ تومانی صحبت می‌کنند و می‌نویسند. همه این افراد متفق القول می‌گویند که ارز۴۲۰۰ سبب ایجاد رانت می‌شود. این‌ها می‌گویند برخی افراد با این ارز دسته بیل وارد کرده‌اند و یا غذای سگ و گربه وارد می‌کنند. حال سوال این است که آیا مردم عادی این اجناس را وارد کرده اند؟ یکی از نمایندگان مجلس بیان کرده است که عده معدود با ارز ۴۲۰۰ به ثروت ها‌ی افسانه‌ای دست پیدا کرده‌اند.

وی افزود: آقای رئیسی اگر می‌خواهند که با فساد مبارزه کنند باید تمام این افراد را به سزای اعمالشان برسانند، تمام پول‌های بادآورده‌ای که به‌دست آورده‌اند را از آن‌ها بگیرند. بعد از آن باید ارز دولتی را در جامعه هدفگذاری کنند. یعنی اگر ارزی را برای نهاده‌های دامی تعیین کرده‌اند. آن ارز بنشیند درجای خودش و در ادامه آن ارز یک حاصل آورده‌ای ایجاد می‌کند که می‌توانیم آن آورده را برای رسیدن به خودکفایی در تولید نهاده‌های دامی صرف کنیم. آن وقت در عرض ۴ سال به قطع وابستگی به واردات می‌رسیم. اما این کار را هرگز نخواهند کرد.

عضو شورای‌عالی کار اظهار کرد: سوال این است که آیا رانت را مردم عادی خورده‌اند که حالا باید تقاص آنرا پس بدهند. در این میان بار‌ها ادعا کرده‌اند که مارپیچ دستمزد و تورم وجود داد. اما باید بیایند بگویند که آیا در تمام دوزاده سال گذشته یک مقاله و پژوهش وجود دارد که اثبات کند افزایش حداقل دستمزد منجر به تورم شده است. باید عرض کنم که هیچ مقاله و پژوهشی در این راستا وجود ندارد و بنا بر اعتراف خود نمایندگان دولت در قبل از جلسه کمیته دستمزد، همچنین ادعایی در ایران هرگز اثبات نشده است، بلکه برعکس آن اثبات شده است که تورم منجر به افزایش حداقل دستمزد می‌گردد.

کارگر دسترنج خود را می‌گیرد

توفیقی ادامه داد: حال در این میان سوالی مطرح می‌شود که آیا افزایش حقوق سبب چاپ پول یا پول داغ می‌شود که باید گفت، کارگر دسترنج خود را می‌گیرد. یعنی کارگر سبب ایجاد یک محصول از موادخام می‌شود و آن محصول نهایی به بازار راه پیدا می‌کند، در این بین در خوشبینانه‌ترین حالت ۶ الی ۱۴ درصد سهم دستمزد کارگر از نرخ تمام شده کالا است. یعنی کارگر در تولید سبب ایجاد ارزش افزوده می‌شود و سهمش از این ارزش افزوده دو قران و سنار بیشتر نیست.

وی گفت: کارگری که باعث ایجاد کیکی به نام کیک تولید ناخالص می‌شود و صد در صد سهم آن کیک را دارد، چرا باید در قبال دسترنجش پول بی‌پشتوانه چاپ شود. اما کسانی که هیچ سهمی در تولید ملی ندارند و سر سفره کارگر می‌نیشنند. نه تنها بودجه شان ریاضتی و انقباضی نمی‌شود، بلکه افزایش‌های بسیار چشمگیری دارند. سوال این است که این پول‌ها از کجا می‌آید، چرا حقوق کارگر در نظر این‌ها سبب افزایش تورم می‌شود، اما برداشت آن‌ها از بودجه عامل افزایش تورم نمی‌شود؟ لذا باید گفت که ما راه را اشتباه می‌رویم، و جبران مشکلات اقتصادی قوه مجریه را بخاطر خود تحریمی‌ها و تحریم مردم می‌دهند. در دو قوه مجریه قبلی ما دو اشتباه خانمان سوز را تجربه کردیم. یکی غلط اجرا کردن فاز اول هدفمندی یارانه‌ها توسط احمدی نژاد و دیگری بی‌انضباطی مالی روحانی در سال‌های ۹۷ الی ۹۹ سبب هبوط بلا بر سر جامعه کارگری شد.

توفیقی در پایان اظهار کرد: اکنون شکاف سبد معیشت با دستمزد کارگری در حدود ۶۸ درصد است. نکته این است که اکنون کارگر هیچی ندارد که بخواهند از او بگیرند. کارگر توانی ندارد که آن‌ها را به ریاضت اقتصادی مجبور کنند. آن کسی که باید به ریاضت اقتصادی برسد کسانی هستند که سر سفره کارگر می‌نیشنند و سهمی در تولید ناخالص ملی ندارند. مخلص کلام این است که همه این دادوفریادها، این در بوق و کرنا‌ها کردن همگی به علت عدم آگاهی بر علم اقتصاد است. این فاجعه اقتصادی اتفاق خواهد افتاد و این‌ها قبول نخواهند کرد که یک اشتباه را نمی‌توان چندین بار تکرار کرد.