استاندارد‌های ایمنی، قربانی واردات

اقتصاد۲۴- چند وقتی است که بحث واردات خودرو به کشور داغ شده، اما این اقدام وزارت صمت با مخالفت‌هایی هم روبه‌رو است. آن‌گونه که برخی منتقدین واردات خودرو‌های اقتصادی ادعا می‌کنند خودرو‌هایی که قرار است از برزیل و هند وارد ایران شود ناایمن هستند. یکی از مخالفان واردات خودرو از این دو کشور جلال رشیدی‌کوچی، نماینده دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی است که به اقدامات وزارت صمت انتقاد داشته و بر این باور است که تعیین سقف مشخص برای واردات خودرو درست نیست و این عدد یا باید بیشتر یا حذف شود. ضمن آنکه او معتقد است خودرو‌های وارداتی که قرار است از هند و برزیل وارد ایران شوند ناایمن بوده و «صفر ستاره» ایمنی دارند و در بسیاری از کشور‌های دنیا هم اجازه تردد به این خودرو‌ها داده نمی‌شود. پیش‌تر نیز سردار سیدکمال هادیانفر، رییس پلیس راهور فراجا در مصاحبه‌ای عنوان کرده بود: انتظار این است که خودرو‌های کیفی و ایمن وارد کشور شود همچنین طرحی تعریف شده که از هند می‌خواهند خودرو شش هزار دلاری وارد کنند؛ اگر اینچنین است که ما پراید و تیبا را در کشور داریم.

حال این سوال مطرح می‌شود که آیا خودرو‌های وارداتی از هند و برزیل توان پاس کردن استاندارد‌های ۸۵گانه کشور را دارند یا قرار است استاندارد‌ها قربانی واردات شوند؟ ضمن آنکه با توجه به قیمت ارز، همین خودرو‌هایی که گفته شده۱۰‌هزار دلار قیمت دارند بدون در نظر گرفتن تعرفه و سود تولیدکننده یا واردکننده، حداقل ۳۰۰میلیون تومان و حتی بیشتر نرخ‌گذاری خواهند شد و این قیمت برای بسیاری از مشتریان ایرانی اصلا ارزان و اقتصادی به شمار نمی‌رود. پس چرا به این خودروها، خودرو‌های اقتصادی گفته می‌شود؟

نباید مردم به سمت وسایل نقلیه ناایمن‌تر بروند

ابوالفضل خلخالی، عضو هیات علمی دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت و کارشناس صنعت خودرو در این خصوص معتقد است؛ هر چند موضوع ایمنی خودرو بسیار مهم است، اما باید در این شرایط اقتصادی به قدرت خرید مردم و سرانه درآمد کشور نیز توجه کرد.

این کارشناس خودرو با بیان اینکه نمی‌توان تنها بحث شاخص ایمنی را برای واردات مدنظر قرار داد، گفت: اگر تنها این مورد را لحاظ کنیم این را هم باید در نظر بگیریم که ممکن است مردم از وسایل نقیله ناایمن‌تری مانند موتوسیکلت استفاده کنند که مسلما ایمنی بسیار پایین‌تری نسبت به خودرو دارد.

بیشتر بخوانید: اما و اگر‌های واردات خودرو

خلخالی تصریح کرد: البته این نکته را هم باید در نظر گرفت که ما چه میزان از کیفیت محصول برای بحث ایمنی را مطالبه می‌کنیم. ضمن آنکه استاندارد‌های ۸۵ گانه‌ای که مدنظر است حتما باید رعایت شوند، اما فراتر از آن باید دید همه محصولاتی که در داخل کشور هم تولید می‌شوند آیا همین میزان از ایمنی را رعایت می‌کنند یا خیر.

مجموعه تحقیقاتی که رنو را از ورشکستگی نجات داد

این فعال در حوزه خودرو خاطرنشان کرد: شرکت رنو در سال ۱۹۹۵ به ورشکستگی نزدیک شد، اما در همان سال‌ها تصمیم گرفت تغییر رویکرد جدی را در پیش گیرد و به همین منظور مجموعه‌ای را به نام «تکنوسنتر» راه‌اندازی کرد که برای طراحی و توسعه محصولات خودرویی شرکت رنو بود و این مجموعه جدید شرکت رنو را از ورشکستگی نجات داد.

او ادامه داد: این در حالی است که زمانی که ما در ایران به یک وضعیت اقتصادی نامطلوب می‌رسیم اولین قسمتی که تعطیل می‌کنیم، مراکز تحقیق و توسعه است. اما در اروپا برای نجات از این وضعیت به دنبال ایجاد یک مرکز برای توسعه و تحقیق و تجهیز آن بودند و امروز در اروپا مجموعه رنو دارای ۲۰۰ هکتار زمین و ۱۱ هزار نیرو و پرسنل است.

خلخالی تصریح کرد: یکی از تز‌های اصلی این شرکت دستیابی به خودرو‌های به اندازه کافی خوب یا good enough بود؛ یعنی خودرو‌هایی که به لحاظ کیفی نه خیلی بالا و نه خیلی پایین هستند. این در حالی است که در ایران دو پارامتر کیفیت و مطلوبیت با هم مطرح است و اگر ما به دنبال مطلوبیت خودرو باشیم باید به دنبال محصولات لوکس برویم که برای مردم بیشترین رفاه و مطلوبیت را به دنبال دارد. اما اگر به دنبال محصولی «به اندازه کافی خوب» هستیم باید تنظیم بازار را برای واردات در نظر بگیریم که در آن بخش قیمتی که فاصله عرضه و تقاضا بیشتر از بقیه است، مطرح است.

برای عموم مردم خودرو نداریم

این کارشناس حوزه خودرو خاطرنشان کرد: ما در بخش ارزان‌قیمت خودرو فاصله عرضه و تقاضای‌مان بالاست و برای عموم جامعه خودرو نداریم؛ پس باید در بخش خودروی ارزان‌قیمت، خودرو وارد شود که به اندازه کافی هم خوب باشد که در این بخش مطلوبیت آنچنانی مطرح نیست.

او ادامه داد: نباید همه راهکار‌ها برای حل مشکلات و چالش‌های صنعت خودرو را در داخل این صنعت جست‌وجو کرد، چراکه بسیاری از این شاخص‌ها در خارج از این صنعت است، به عنوان نمونه تولید ناخالص ملی افت کرده و درآمد سرانه مردم کاسته شده است و نمی‌توان راهکاری برای آن در صنعت خودرو داشت پس مجبوریم راهکار‌هایی را پیدا کنیم تا این شرایط را تسهیل کند.

خلخالی گفت: هر چند در شرایط ایده‌آل بهتر آن است که اگر وارداتی صورت می‌گیرد محصولاتی وارد کشور شود که ایمنی مردم را در اولویت قرار دهد؛ اما در این شرایط بنده معتقدم که در آیین‌نامه واردات خودرو، توجه ویژه‌ای به نیاز عموم افراد در جامعه صورت گیرد و ایران خودرو و سایپا هم باید رقیبی برای‌شان پیدا شود تا از انحصار خارج شوند.

این فعال حوزه خودرو تصریح کرد: البته واقعیت این است که اگر قرار است «رنو کوئید» ساخت برزیل و هند را با محصولات خودروساز داخلی مقایسه کنیم، نمی‌توان این ارزیابی را داشت که این خودرو به لحاظ ایمنی ضعیف‌تر از خودرو‌های ساخت داخل است.

خلخالی در ادامه با اشاره به قیمت این خودرو‌ها که اقتصادی عنوان شده، گفت: اگر قرار است خودروی اقتصادی وارد کشور شود باید قیمت مناسبی داشته باشد هر چند که خودرو‌های خوب اروپایی هم از ۱۳ تا ۱۴ هزار دلار شروع می‌شوند، اما اگر بخواهیم این خودرو را در داخل کشور به ریال محاسبه کنیم و قرار بر این باشد تا عموم اقشار جامعه از آن استفاده کنند همین رقم ۱۰ هزار دلار مناسب است.

این کارشناس خودرو گفت: قطعا محصولی که قرار است وارد کشور شود باید استاندارد‌های ملی ما در داخل ایران را برآورده کند یعنی همان استاندارد‌هایی که تولیدات ایران خودرو و سایپا ملزم به رعایت آن هستند، این در حالی است که شاهد آنیم که برخی تولیدات استاندارد‌های مورد نظر را رعایت نمی‌کنند که به مرور هم از چرخه تولیدات خارج می‌شوند، اما ضرورت دارد تا به تدریج به سطح استاندارد‌های لازم دست یابیم.

منبع: روزنامه اعتماد