جن کربی در vox نوشت: وزیر امورخارجه ایران این هفته یک پیغام برای دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا فرستاد: مشکل آنها هستند نه شما.
اقتصاد24 - مایه تعجب نیست که جواد ظریف از سیاست آمریکا نسبت به کشورش ناراضی باشد اما او خود ترامپ را در این امر مقصر نمیداند. او در عوض گروهی از مشاوران و متحدان خارجی را که نام آنها را گروه ب گذاشته است، مقصر میداند: جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل، محمد بن سلمان رهبر غیر رسمی عربستان سعودی و محمد بن زاید آل نهیان ولیعهد ابوظبی.
ظریف طی مصاحبه های متعدد با رسانه های آمریکایی و یک میزگرد با خبرنگاران در نیویورک گفت که این گروه تلاش دارند ایران و آمریکا را به سمت رویارویی نظامی سوق بدهند.
ظریف طی مصاحبه ای با کریس والاس از فاکس نیوز در روز یکشنبه گفت آنها نشان داده اند که تمایل دارند آمریکا را به جنگ بکشانند. من معتقدم که دونالد ترامپ خودش علاقه ای به جنگ ندارد. او در طول مبارزات انتخاباتی وعده میداد که آمریکا را درگیر جنگ دیگری نکند.
ظریف می گوید کمپین فشار حداکثری آمریکا بر ایران محکوم به شکست است. وی با اشاره به گروه ب گفت که به نظرم این چهار نفر نیز این حقیقت را دریافته اند.
پس از اعلام تصمیم کاخ سفید مبنی بر عدم تمدید معافیت خریداران نفت ایران، جواد ظریف در هفته گذشته یک کمپین طوفانی رسانه ای به پا کرد. یک سال پس از خروج آمریکا از برجام، این آخرین دور از تنشها میان دو کشور است. ایران به همراه متحدان اروپایی آمریکا به مفاد برجام پایبند مانده اند اما تحریمهای آمریکا به اقتصاد ایران صدمه میزنند. ایران گفته است که تسلیم فشارهای آمریکا نمیشود اما تنش میان دو کشور در حال اوجگیری است.
نمیتوان با اطمینان گفت که ظریف میخواسته مستقیما پیغامی را به ترامپ برساند اما آنچه مسلم به نظر می رسد، این است که ایران تمایلی به ورود به جنگ ندارد تا در صورت افزایش تنش با آمریکا، تهران مقصر این امر تلقی نشود.
با ورود تندروهای مخالف ایران به دولت ترامپ مانند بولتون و پومپئو، تنش در روابط ایران و آمریکا شدت گرفته است. هر دو نفر پیش از پیوستن به دولت ترامپ خواهان بمباران تاسیسات هسته ای ایران شده بودند. پومپیو در قامت وزیر امورخارجه به پرسش کنگره درباره قابلیت استناد به قانون اعطای اختیار حمله نظامی مصوب سال ۲۰۰۱ علیه ایران نیز پاسخ نداد. کنگره این قانون را برای اعطای اختیار به دولت برای جنگ با القاعده تصویب کرده بود اما بعدها به مبنای حقوقی جنگ علیه ترور در سرتاسر جهان تبدیل شد. پومپئو گفته بود که این مسأله را به حقوقدانان خواهد سپرد اما تاکید کرده بود که در روابط تهران با القاعده هیچ تردیدی نیست.
ظریف در مصاحبه با شبکه سی بی اس آمریکا نیز بار دیگر میان ترامپ و تندروهای اطرافش تمایز قائل شد. او به مارگارت برنان، مجری این شبکه گفت که بولتون، نتانیاهو، بن سلمان و بن زاید همواره به دنبال تنش زایی بوده اند و وجودشان با این رفتار توجیه میشود. ظریف به گروهی از خبرنگاران گفت که معتقد است ترامپ هنوز به وعده های انتخاباتی خود مبنی بر احتراز از جنگ پایبند است حتی اگر اطرافیانش اینگونه نیندیشند. او گفت بولتن اهداف متعددی دارد از جمله تضعیف پایه های توافق هسته ای و تغییر حکومت ایران.
ریچارد نیفیو، کارشناس امور ایران در دانشگاه کلمبیا میگوید این میتواند برداشت واقعی ایران از وضعیت جاری باشد.
او می افزاید نگاه ایران درست یا غلط این است که ترامپ اهل معامله است و به دنبال یک توافق است و اگر تندروهای اطراف او مانع نشوند، این توافق ممکن است. نفیو معتقد است ایرانیها نمیخواهند مقصر رویارویی نظامی احتمالی باشند و مانع از تقویت انزوای بین المللی خود بشوند. به این ترتیب هدف اصلی از کمپین تبلیغاتی ایران این است که بگویند اگر شاهد وقوع برخورد نظامی بودید، ما را مقصر آن ندانید.
ایران به مفاد برجام پایبند مانده است و ظریف مدتهاست به جامعه بین المللی نشان میدهد که ایران، طرف مسئولیت پذیر این توافق بوده است و این آمریکاست که بازیگری غیرقابل اطمینان است. این نقشه بازی ایران پس از خروج ترامپ از برجام را ترسیم میکند یعنی تلاش ایران برای اینکه خود را یک شریک مطلوب بین المللی نشان دهد. اما با توجه به احساس ضرورتی که اخیرا ایجاد شده، ایران بر تلاش خود افزوده است. مسأله دیگر این است که برخی از اعضای گروه ب مانند بن سلمان در شرایط فعلی از محبوبیتی در سطح بینالمللی برخوردار نیستند.
ظریف در سخنانی که هفته گذشته طی سفر به نیویورک بیان کرد، تمایل ایران به مذاکره با دولت ترامپ را نیز نشان داد. او طی سخنانی در «جامعه آسیایی» گفت که میتواند به تسهیل مبادله زندانیان کمک کند. اما در مصاحبه با سی بی اس سخنان خود را اصلاح کرد و گفت آمریکا ابتدا باید جدیت خود را نشان دهد.