اقتصاد۲۴- قیمت دلار و انواع ارز در حالی روندی کاهشی به خود گرفته اند که به گفته کارشناسان با عرضه اوراق گواهی مبتنی بر ارز و برنامه ریزی برای کاهش نرخ تورم و نقدینگی میتوان مانع گرانی این کالا در بازار شد.
پس از افزایش قیمتها در بازار ارز طی یکی دو هفته اخیر و رسیدن نرخ دلار آزاد به بیش از ۳۷ هزار تومان، قیمت انواع ارز در آخرین روز کاری معاملات هفته کاهشی شد. آنطور که دلار با افت قیمت به کانال ۳۴ هزار تومان بازگشت. دلاری که طی یک هفته گذشته روند رو به رشدی را طی میکرد و با رکوردشکنی قیمت، ظرف کمتر از ۱۰ روز ۵ هزار تومان برنرخ آن در بازار آزاد افزوده شد، اما هم اکنون مسیر عقب گرد را میپیماید.
نوسان قیمتها در بازار ارز درحالی است که به گفته کارشناسان اقتصادی و بازار مباحث و اتفاقاتی، چون تشدید تحریمهای بین المللی علیه ایران در کنار بروز ناآرامیهای اجتماعی اخیرهمچنین رکود بازارهای سرمایه گذاری موجب شد تا خیلیها برای حفظ سرمایه هایشان اقدام به خرید ارز یا سکه کنند، اقدامی که منجر به افزایش میزان تقاضای کاذب برای تهیه این کالاهای ارزشی شد تا به تبع آن قیمتها در چنین بازاری مسیر صعود را در پیش گیرند و نرخها در این بازار و بازار طلا و ... دچار تغییر و آشفتگی شوند.
البته بانک مرکزی برای جلوگیری از رشد مستمر قیمتها در بازارسکه و ارز اقدامات لازم را به کار گرفت، این بانک با رویکرد عرضه اولیه اوراق سکه در بورس کالای ایران تا حدودی مانع رشد میزان تقاضا و قیمت این کالا در بازار شده. چرا که سکهای که تا یک هفته گذشته در کانال ۱۵ میلیون تومان قرارداشت پس از افزایش نرخ ارز در بازاربه بیش از ۱۷ میلون تومان رسید افزایش قیمتی که با حباب بیش از ۲ میلیون تومان همراه بود، اما اکنون و به دنبال سیاست گذاری عرضه اوراق سکه همچنین روند نزولی قیمت ارز در بازار قیمت سکه تمام بهار آزادی دوباره در آستانه ورود به کانال ۱۵ میلیون تومان قرارگرفته است.
در بازار ارز نیز وضعیت به همین شکل است چرا که بانک مرکزی با اجرای سیاست گذاریهای ارزی به قدری ارز را به بازار تزریق کرده است که این کالا خریدار چندانی ندارد از طرفی ایجاد حساسیت و موانع برای دریافت ارز سهمیهای که بیش از نیمی از متقاضیان این نوع ارز کسانی هستند که توسط دلالان سودجو اجیر میشوند و با ثبت کد ملی آنها اعلام شده است که احتمال دارد به عنوان افراد مرفه در دهک بندیهای شناسایی شوند، موجب شده تا سطح تقاضا برای این کالا نیز تا حدودی کاهشی شود این موضوعات در کنار رصد سری افراد دریافت کننده ارزهای کلان که بخشی از آنها حسابشان مسدود شده است، منجر به کاهش میزان تقاضا برای ارز ودر نهایت سیر نزولی قیمتها در این بازار شده است. آنطور که هم اکنون دلار به کانال ۳۴ هزارتومان باز گشته و سکه نیز مسیر کاهشی را در پیش گرفته است.
حجت الله فرزانی، تحلیلگر مسائل اقتصادی در گفتگو با «بازار» درباره علل کاهش قیمتها در بازار ارزو طلا، پس از رشد بالای این کالاها در یک هفته گذشته گفت: قیمتها چند روزی است که در بازار ارز بر مدار نزول قرار گرفته اند، کاهش قیمتی که ناشی از اجرای سیاستهای ارزی بانک مرکزی با عرضه انبوه این کالا به بازار عمده نیاز متقاضیان واقعی را برآورده کرده است. این اقدام موجب شده تا میزان تقاضا برای خرید ارز نیز کاهش یابد و قیمتها مسیر نزولی را بپیمایند.
بیشتر بخوانید: خبر مهم صالحآبادی برای مهار نوسانات ارزی
وی در پاسخ به این سئوال که چرا با رشد قیمتها در بازار ارز بانک مرکزی قیمت این کالارا در بازار (صرافی ها) پایین در نظر نمیگیرد تا با چنین شیوهای نرخها در بازار آزاد نیز شکسته و کاهشی شود، اظهارداشت: وقتی اختلاف قیمت ارز بین بازار آزاد و رسمی زیاد باشد تقاضای کاذب برای خرید آن کالا در بازار رسمی بشدت افزایش مییابد. از طرفی نیز با توجه به محدودیت منابع ارزی کشور ادامه چنین روندی مشکلات زیادی را به اقتصاد کشور تحمیل میکند، بنابراین نباید زمینه را در بازار طوری ایجاد کرد که همه خریدار ارز شوند درحالی که بخش عمدهای ازهمین خریداران، نیازمند واقعی ارز نیستند و به خاطر وجود فاصله قیمتها برای کسب سود وارد چنین بازاری میشوند.
این کارشناس پولی و بانکی خاطرنشان کرد: چنانچه ارز در بازار رسمی و در چنین شرایطی که تقاضا برای خرید زیاد است پایین درنظر گرفته شود نه تنها مردم و سرمایه گذاران خریدار ارز شده بلکه صادر کنندگان نیز در ارایه ارز ارزان در بازار توافقی خودداری میکنند. این موضوع باعث میشود که واردکنندگان برای تامین نیازهای خود ارز را از کف خیابان با قیمت بالا تهیه کنند نتیجه چنین سیاستی منجر به افزایش نرخ ارز در بازار آزاد و به دنبال آن رشد قیمتها در این بازارخواهد شد.
فرزانی تصریح کرد: بانک مرکزی و تصمیم گیران بازارچنانچه بخواهد بازار ارز را به خوبی مدیریت کنند ونخواهد نرخ این کالا جهشی افزایش یابد بایستی برای تامین نیاز سرمایه گذاران ارزی اقدام به انتشار و عرضه اوراق مبتنی بر ارز کنند این رویکرد بار مراجعه متقاضیان ارز را ازدوش بازار سبک میکند از طرفی نیز با انتشار اوراق مالی با سود مناسب نیز میتوان سرمایه گذاران را به خرید این نوع اوراق ترغیب کرد، علاوه بر این راهکار اقدامات لازم را برای اجرای درست مدیریت شناور شده نرخ ارز به کار گیرد.
وی در ادامه افزود: البته رشد یکباره قیمتها در بازار ارز به دلیل ایجاد انتظارات تورمی است که شکل گرفت در چنین شرایطی برنامه ریزیها و تصمیم گیرها باید طوری باشد که به مهار رشد نرخ تورم و نقدینگی منجر شود تا قیمتها نیز دربازار ارز مسیر سراشیبی را در پیش گیرد.
ایمان اسلامیان، کارشناس بانکی نیز در گفتگو با «بازار» درباره کاهش قیمتها در بازار ارز طی ۲ روز اخیر گقت: علاوه بر عرضه فراوان ارز به بازار ازسوی بانک مرکزی برای تامین نیاز متقاضیان واقعی این کالا که به کاهش صف خریداران منجر شده است، سیاست کاهش موقت نرخ ارز بی تردید ناشی از خبر قطع احتمالی یارانه ازسوی دولت برای خریداران ارز سهمیهای به نفع دلالان، تاثیر بسزایی بر کاهش میزان تقاضا برای ارز شده است و این موضوع قیمتها را در این بازار کاهشی کرد.
وی با بیان اینکه این کاهش قیمت ارز به احتمال فراوان مقطعی است چرا که نرخ تورم در کشور بسیار بالاست گفت: به نظر میرسد ایجاد تغییرات در شاخص پایه پولی به دلیل رشد بالای نقدینگی تورم را تشدید و مانع از کاهش قیمتها بخصوص در بازار ارز خواهد شد. در چنین شرایطی این احتمال وجود دارد که قیمت دلار تا مدتی در کانال ۳۶ هزارتومان باقی بماند. چرا که دولت راه حل درست و اصولی برای مهار رشد نقدینگی و تورم را ندارد آنطور که اکنون با کسری بودجه ۴۰۰ همت مواجه بوده و برآوردهها نشان میدهداگر بخواهد چنین بودجهای را جبران کند باید به قید فوریت جبران غیر تورمی فکر کند، زیرا ارزش پول ملی روز به روز کاهش یافته و بخشی از این کاهش ارزش پول ملی به دلیل افزایش نرخ ارز و رشد نقدینگی و تورم است.
بنابه این گزارش، قیمتها در بازار ارز طی دو هفته اخیر با رکورد زنی رشد قابل توجهی را به ثبت رساند آنطور که دلار آزاد در روزهای گذشته مرز ۳۷ هزار تومان را رد کرد، اما بانک مرکزی با اجرای سیاست گذاری ارزی و عرضه فراوان ارز به بازار مانع از تداوم رشد قیمت این کالا شد تا جایی که اکنون و در آخرین روز کاری بازار ارز، قیمت دلار در آستانه ورود به کانال ۳۴ هزار تومان قرار گرفت. حال معلوم نیست قیمتها در این بازار در پی سیاستهای بانک مرکزی و دولت در روزهای آینده چه رقمی شود.