جنگ اوکراین چگونه به پایان می‌رسد؟

اقتصاد۲۴-حمله روسیه به پایتخت اوکراین، کیف، با شکست مواجه شد. جنگ توپخانه‌ای آن نیز برای تصرف منطقه شرقی دونباس متوقف شده است. این کشور بخشی از قلمرو مسروقه اوکراین را در جنوب شهر خارکیف از دست داده است و این هفته نیز از خرسون، تنها مرکز استانی که از زمان تهاجم خود در فوریه به تصرف درآورده بود، عقب‌نشینی کرد.

با هر شکست، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، به دنبال راه‌های جدیدی برای شکنجه اوکراین است. آخرین مورد، بمباران به قصد تخریب زیرساخت‌های اوکراین است. به ساکنان پایتخت گفته شده است که در صورت فروریختن شبکه برق و توقف خدمات آب و فاضلاب، ممکن است مجبور به تخلیه خانه شوند. اما قطع برق نیز اراده اوکراین برای مبارزه را خدشه‌دار نکرده است. برخی نگرانند که او ممکن است سدی را بر روی رودخانه دنیپر منفجر کند، همان کاری استالین در سال ۱۹۴۱ انجام داد تا پیشروی دشمنانش را کند کند.

موضع غرب نسبت به اوکراین تغییر می‌کند؟

حمله مداوم روسیه یک سوال ناخوشایند را ایجاد می‌کند: تا چه زمانی آمریکا و اروپا به ارائه میلیارد‌ها دلار کمک نظامی و اقتصادی به اوکراین برای دفع حملات روسیه ادامه می‌دهند؟ رهبران غربی می‌گویند: «تا زمانی که نیاز باشد». اما بسیاری از شهروندان آن‌ها تامین مالی درگیری که پایان آن معلوم نیست را رد می‌کنند.

سیاست آمریکا در مورد اوکراین ممکن است پس از انتخابات ریاست جمهوری بعدی در دو سال آینده به طرز چشمگیری تغییر کند. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی دولت بایدن، در ۴ نوامبر سفری ناگهانی به کیف داشت تا اطمینان بخش حمایت تزلزل‌ناپذیر آمریکا از اوکراین باشد. اما از اوکراین خواست که در مورد شرایط صلح در آینده نیز فکر کند. از آن زمان مشخص شد که او با همتایان روسی خود در تماس بوده است تا به آن‌ها هشدار دهد که از سلاح هسته‌ای استفاده نکنند. در ۹ نوامبر بایدن گفت که روسیه و اوکراین پس از نبرد برای خرسون ممکن است برای سازش آماده شوند.

سرنوشت اوکراین چه می‌شود؟

مقامات غربی و اوکراینی به چگونگی یک نتیجه پایدار نیز فکر می‌کنند. آیا اوکراین به فنلاند جدیدی تبدیل خواهد شد که مجبور به واگذاری زمین به مهاجمان و چند دهه بی‌طرفی خواهد شد؟ یا آلمان غربی دیگر که قلمرو ملی آن با جنگ تقسیم شده و بخش نیمه دموکراتیک آن جذب ناتو شده است؟

شرایط دقیق هر توافقی به آنچه در میدان نبرد روی می‌دهد بستگی دارد. قبل از اینکه هر یک از طرفین آماده پایان دادن به جنگ شوند، احتمال درگیری‌های بیشتری وجود دارد. از هر دو سمت تقریباً صد هزار سرباز کشته یا زخمی شده‌اند، اما هر دو هنوز امیدوارند که در موقعیت مطلوب‌تری به دست بیاورند.

عقب نشینی از خرسون برای پوتین شکست سختی بود. اما به نیرو‌های روسی خط دفاعی آسان‌تری در امتداد رودخانه دنیپر می‌دهد. پوتین صد‌ها هزار نیروی دیگر را بسیج کرده است. برخی از آن‌ها با آموزش یا تجهیزات اندک برای حفظ خط مقدم به نبرد فرستاده شده‌اند.

اوکراین به نوبه خود امیدوار است که آهنگ حرکت خود را حفظ کند. ارتش این کشور در زمستان امسال در قالب هزاران سربازی که توسط بریتانیا و دیگر کشور‌های غربی آموزش دیده‌اند، تقویت می‌شود. تسلیحات غربی همچنان وارد می‌شوند و در ۴ نوامبر، پنتاگون بسته تسلیحاتی دیگری را اعلام کرد. اماذخایر تسلیحاتی غرب نامحدود نیست. با این حال به نظر می‌رسد این روسیه است که با کمبود‌های جدی مواجه است. این کشور بیشتر بمب‌ها و موشک‌های خود را مصرف کرده است و به دلیل تحریم‌ها در تلاش است تا آن‌ها را جایگزین کند.

اشتباه محاسباتی پوتین

پوتین امیدوار است که تلاش وی برای از بین بردن شبکه برق اوکراین، کشور را در معرض تسلیم قرار دهد، یا حداقل آن را به یک کشور ضعیف و در حال شکست تبدیل کند. اما شواهد درگیری‌های گذشته نشان می‌دهد که بمباران هوایی غیرنظامیان، بدون یک نبرد زمینی مؤثر، پیروزی را تضمین نمی‌کند. نزدیک به ۹۰ درصد اوکراینی‌ها می‌خواهند کشور به جنگ ادامه دهد.

در روسیه، اما تنها ۳۶ درصد مردم خواهان ادامه جنگ هستند، در حالی که ۵۷ درصد طرفدار گفتگو‌های صلح‌آمیز هستند. در عین حال، حمایت از پوتین در حد ۷۹ درصد باقی مانده است. حامیان غربی اوکراین فکر می‌کنند که با گذشت زمان، اوکراین قوی‌تر و روسیه ضعیف‌تر می‌شود. اما پوتین امیدوار است که فرا رسیدن زمستان به نحوی ثروت او را احیا کند.

پوتین ادعا می‌کند که آماده مذاکره است، اما این اربابان غربی اوکراین هستند که مانع از گفتگو شده‌اند. ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، این هفته پیشنهاد کرد که مذاکرات می‌تواند احیا شود، اما تنها در صورتی که روسیه زمین‌های اوکراین را پس بدهد، غرامت بپردازد و مسئولیت جنایات جنگی را بپذیرد.

غرب در مورد اهداف خود ابهام دارد. بایدن اهداف خود را به وضوح مشخص کرده: «یک اوکراین دموکراتیک، مستقل، مقتدر و مرفه با ابزاری برای بازدارندگی و دفاع از خود در برابر تجاوزات بیشتر». نکته قابل توجه این است که مسئله مرز‌های اوکراین کنار باقی مانده است. رهبران غربی می‌گویند که این تصمیم اوکراین است و هدف آن‌ها تقویت قدرت مذاکره این کشور است.

بیانیه گروه ۷ در خصوص جنگ پوتین و زلنسکی

در بیانیه‌ای در ۱۱ اکتبر، رهبران گروه G۷ از کشور‌های صنعتی حمایت کامل خود را از استقلال، تمامیت ارضی و حاکمیت اوکراین در مرز‌های شناخته شده بین‌المللی آن ارائه کردند. آن‌ها خواستار این شدند که روسیه به طور کامل و بدون قید و شرط از تمام اراضی تصرف شده خارج شود. از جمله، آن‌ها متعهد شدند که راه‌هایی برای استفاده از دارایی‌های توقیف شده روسیه برای کمک به تامین مالی برای بازسازی اوکراین بیابند.

بیانیه گروه ۷ اساساً خواستار تسلیم کامل روسیه است که برخی می‌گویند یک نتیجه دیپلماتیک قابل قبول نیست. دیپلماسی بنا به تعریف مستلزم امتیاز دادن و امتیاز گرفتن است. بسیاری نیز مخالف هستند و می‌گویند به فشار خود ادامه دهید و برای کشیدن خطوط روی نقشه عجله نکنید، زیرا این خودکشی بوروکراتیک خواهد بود.