تاریخ انتشار: ۱۱:۳۸ - ۰۲ بهمن ۱۴۰۱
روایت مرکز پژوهش‌های اتاق ایران : دریافت «مالیات تورمی» به معنای کاهش تجهیز واقعی بنگاه‌های اقتصادی است

مالیات تورمی و خروج سرمایه از بخش تولید نتیجه بودجه ۱۴۰۲

صرف‌نظر از اثر عدم تحقق منابع بودجه‌ای بر سلیقه‌ای شدن اجرای بودجه در مرحله اجرا به دلیل سازوکار تخصیص و همچنین اخلال در انجام وظایف دستگاه‌ها، مشکل اصلی بیش برآورد مالیات‌ها، فشار مضاعف ماموران وصول مالیات بر بخش‌خصوصی و نامناسب‌تر شدن فضای کسب‌وکار است

خروج سرمایه از بخش تولید نتیجه بودجه ۱۴۰۲

اقتصاد۲۴ - در سال آتی سرمایه‌های بخش خصوصی به کدام سمت حرکت می‌کند؟ از نگاه فعالان اقتصادی بخش خصوصی حذف معافیت‌های مالیاتی در نظر گرفته شده در قوانین بالادستی لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ در کنار رشد مالیات به تنهایی می‌تواند منجر به خروج سرمایه‌ها از بخش تولید شود. در واقع این بودجه با افزایش ریسک‌های سرمایه‌گذاری در کنار فشار مضاعف ماموران وصول مالیات بر بخش‌خصوصی و نامناسب‌تر شدن فضای کسب و کار، سرمایه و نقدینگی را راهی بازار‌های موازی و غیر مولد می‌کند.

به گزارش اعتماد ، نکاتی که در جدیدترین گزارش بازوی پژوهشی اتاق ایران نیز مطرح شده است. در این گزارش کارشناسان این مرکز با اشاره به اینکه یکی از مهم‌ترین وظایف و نقش‌های بخش خصوصی در توسعه اقتصای کشور پرداخت مالیات است. تاکید می‌کنند، برخی اقلام درآمد‌های مالیاتی پیش‌بینی‌شده در لایحه بودجه ۱۴۰۲، صرف‌نظر از بیش‌برآوردی دارای آثار نامطلوب بر بخش تولید است. یکی از استدلال‌های مهم این کارشناسان این عملکرد سال جاری است. در سال جاری بخشی از عملکرد مالیاتی مربوط به رسیدگی و وصول پرونده‌های سال‌های قبل بوده است که مشخص نیست، چقدر برای سال ۱۴۰۲ هم قابل تکرار است. درضمن بخش مهمی از ارقام پیش‌بینی‌شده برای سال ۱۴۰۲ نیز مالیاتی است که در اثر تورم سال جاری ایجاد شده است. اخذ «مالیات تورمی» به معنای کاهش توان تجهیز واقعی بنگاه‌های اقتصادی است. چون ارقام اگرچه به لحاظ اسمی بالا رفته است، اما به دلیل افزایش قیمت نهاده‌های وارداتی (به دلیل افزایش قیمت ارز) و افزایش قیمت نهاده‌های داخلی به دلیل تورم، توان تولیدی بنگاه‌ها کاهش خواهد یافت و با تخلیه این منابع به دلیل مالیات‌ستانی، نیاز به تامین منابع با استقراض از بانک‌ها که وضعیت مطلوبی ندارند بیشتر خواهد شد.


بیشتر بخوانید: اشتباه استراتژیک تیم اقتصادی دولت؛ تکیه به درآمد‌های ناممکن!


صرف‌نظر از اثر عدم تحقق منابع بودجه‌ای بر سلیقه‌ای شدن اجرای بودجه در مرحله اجرا به دلیل سازوکار تخصیص و همچنین اخلال در انجام وظایف دستگاه‌ها، مشکل اصلی بیش برآورد مالیات‌ها، فشار مضاعف ماموران وصول مالیات بر بخش‌خصوصی و نامناسب‌تر شدن فضای کسب‌وکار است. معمولا سازمان امور مالیاتی تحت فشار دولت برای تحقق منابع پیش‌بینی شده است. از طرف دیگر این موضوع موجب می‌شود که ماموران وصول مالیات به انواع و اقسام روش‌ها، مؤدیان مالیاتی را تحت فشار قرار بدهند. همچنین حذف معافیت‌های مالیاتی در نظر گرفته‌شده در قوانین بالادستی، در قوانین بودجه سالانه باعث تغییر گسترده در برنامه‌ریزی بنگاه‌های فعال در بخش خصوصی و کاهش پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد می‌شود که ریسک‌های سرمایه‌گذاری را افزایش می‌دهد. ضمن اینکه بازار‌های مولد تولید را خالی از سرمایه و نقدینگی را راهی بازار‌های موازی و غیر مولد می‌کند. براین اساس اصلاح رویکرد دولت در مالیات‌ستانی در قالب لوایح قانونی مستقل ضرورت دارد. برهمین اساس بخش خصوصی به نمایندگان مجلس درباره اثرات تصویب بند‌های مربوط به مالیات هشدار می‌دهد و اعلام می‌کند براساس قابلیت وصول منابع مالیاتی در این بند‌ها جرح و تعدیل لازم صورت بگیرد.

عدم وقوع تراز عملیاتی مثبت

یکی از استدلال‌های مهم درباره افزایش مالیات‌ها، تغییر ترکیب منابع دولت به سمت منابع پایدار است. باید توجه داشت که این موضوع زمانی به نتیجه خواهد رسید که اراده کافی برای کنترل سمت هزینه‌های دولت وجود داشته باشد. در غیر این صورت در مسابقه بین افزایش مالیات‌ها و افزایش هزینه‌های دولت همواره کسری تراز عملیاتی تداوم خواهد داشت. همین اتفاق در لایحه بودجه ۱۴۰۲ روی داده است. به رغم افزایش شدید مالیات‌ها، رشد هزینه‌های دولت موجب افزایش کسری تراز عملیاتی شده است. بنابراین شرط کافی برای اثربخشی افزایش مالیات‌ها، کنترل هزینه‌های دولت است که کمتر در لایحه به آن توجه شده است. یکی از مهم‌ترین مسیر‌های نادرست سیاست‌گذاری بودجه‌ای ۵۰ سال اخیر مصرف پول نفت و گاز برای پرداخت حقوق و دستمزد و سایر هزینه‌های جاری کشور توسط دولت بوده است.


بیشتر بخوانید: بدعت جدید سازمان برنامه و بودجه؛ ماجرا‌های بودجه و تورم!


در این مدت بخش اعظم منابع حاصل از صادرات نفت و گاز صرف گسترش دولت و در نتیجه هزینه‌های جاری شده است و بخش اندکی که به مصرف هزینه‌های جاری نرسیده است به شیوه دولتی صرف گزینش و اجرای طرح‌های عمرانی و سرمایه‌گذاری شده است. نتیجه روش فعلی وجود هزاران طرح عمرانی نیمه‌تمام ملی و استانی، کیفیت پایین اجرا و بازده نامناسب طرح‌های اجرا شده است. کارشناسان این مرکز تاکید می‌کنند، در دو سال اخیر نیز نظریه حاکم بر دولت ارجحیت استفاده از منابع حاصل از صادرات نفت و گاز بر استقراض برای تامین هزینه‌ها بوده است. حتی در قالب بودجه ۱۴۰۲ نیز می‌توان بخش مهم‌تری از هزینه‌ها را با انتشار اوراق پوشش داد، اما لازم است درباره این موضوع در برنامه هفتم توسعه، تصمیمات جدی گرفت.

بودجه تورمی

ظاهرا مهم‌ترین هدف دولت در تنظیم لایحه بودجه ۱۴۰۲ مانند ده‌ها سال گذشته تراز کردن بودجه در مرحله تهیه بودجه بوده است. در ایران در عمل ابتدا مصارف دولت برآورد می‌شود و سپس اجزای مختلف منابع برای پوشش هزینه‌ها تنظیم می‌شود. از دیدگاه دانش مالیه عمومی، تنظیم بودجه اقدامی فراتر از تراز کردن جدول منابع و مصارف دولت است. طبق اظهارنظر کارشناسان تصمیم‌های بودجه‌ای به تدریج و با تحقق منابع و مصارف پیش‌بینی شده، اعتبار پیدا می‌کند. بنابراین هر تصمیم هم باید قابل اجرا باشد و هم آثار کوتاه‌مدت و بلندمدت آن بر شاخص‌های اقتصادی و مردم و فعالان اقتصادی دیده شود.

پیش‌تر اتاق پیش‌بینی کرده بود که نتیجه بسیاری از سیاست‌های کلیدی بودجه ۱۴۰۱، ایجاد محیطی تومی و تا حدی رکودی بود که متاسفانه محقق شد. افزایش قیمت‌ها در سال ۱۴۰۱ موجب افزایش درآمد‌های اسمی به ویژه مالیات‌ها از جمله مالیات بر ارزش افزوده و مالیات بر واردات در سال ۱۴۰۲ خواهد شد. هم به دلیل تداوم تحریم‌ها و هم فشار‌های تورمی به دلیل ناترازی ترازنامه‌ای بانک‌ها، همچنان فشار بر نرخ ارز در بازار آزاد وجود خواهد داشت.
بنابراین کارشناسان مرکز پژوهش‌های اتاق ایران به نمایندگان مجلس پیشنهاد می‌دهند، در جریان تصویب بودجه قابلیت اجرای سیاست‌ها و قابلیت تحقق منابع را به صورت واقع‌بینانه مدنظر قرار دهند.

تکرار حقوق گمرگی چالش‌برانگیز

در لایحه بودجه ۱۴۰۲ شاهد تکرار تصمیمات آزمون‌شده قانون ۱۴۰۱ در تعیین حقوق گمرکی نهاده‌های تولیدی هستیم. برهمین اساس کارشناسان اتاق بازرگانی پیشنهاد می‌دهند در بودجه ۱۴۰۲ کاهش ۳ واحد درصدی حقوق گمرکی علاوه بر کالا‌های اساسی و دارو، شامل نهاده‌های تولیدی از جمله «مواد اولیه، کالا‌های واسطه‌ای و سرمایه‌ای و ماشین‌آلات و تجهیزات مورد نیاز خطوط تولید» شود. در نهایت بخش خصوصی اعلام می‌کند، باتوجه به اینکه تصمیم دولت در لایحه پیشنهادی برای توسعه مشارکت با بخش خصوصی در اتمام طرح‌های عمرانی ماهیت بودجه‌ای نداشته و براساس تجربه سنوات گذشته می‌توان نتیجه گرفت که این نوع سیاست‌گذاری اثربخشی لازم را نخواهد داشت و باتوجه به آنکه مجوز مشارکت با بخش خصوصی در اجرای طرح‌های عمرانی، در قالب ماده ۲۷ قانون الحاق ۲ به دولت داده شده است، بنابرایننمایندگان کارشناسان اتاق پیشنهاد می‌دهند، در خصوص توسعه مشارکت بخش خصوصی برای تکمیل طرح‌های عمرانی، تسریع در تکمیل لایحه مشارکت عمومی و خصوصی و تصویب هر چه سریع‌تر این لایحه اقدام کنند.

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت انواع دستگاه ماینر امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز پنجشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ قابی احساسی از ابی و دخترش ۵۳ سال پیش در یک رستوران

عکس/ جولان اتوبوس‌های دو طبقه ۵۱ سال پیش در میدان فردوسی تهران

عکس/ استایل خاص فردین و ناصر ملک مطیعی ۴۳ سال پیش با لباس‌های برند

عکس/ خنده‌های از ته دل بهاره رهنما و دخترش پریا در پشت دیوار

عکس/ تیپ تینیجری فاطمه معتمد‌آریا ۴۴ سال پیش با شلوار پیش بندی و کلاه خاص

عکس/ استقلال در دربی تهران با لباس جدید

عکس/ چهره شوکه کننده نوید محمدزاده با تیپ اجق وجق در دیدار با بهمن مفید

عکس/ سفر مسعود پزشکیان به جنوب غرب تهران

عکس/ لحظه آزادی اسرای فلسطینی

عکس/ توپ فینال جام جهانی فوتبال ۱۹۳۰ در موزه فیفا

عکس/ دل سهراب بختیاری زاده با استقلال است

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

دستگیری قاتل فراری در بروجرد

بلیت کنسرت دوباره گران شد!

چگونه می‌توانیم شبکه‌سازی حرفه‌ای کنیم؟

محمدعلی فردین پشت صحنه فیلم سلطان قلب‌ها

کشف و انهدام انبار بزرگ سوخت قاچاق در بندرخمیر

نباید با استیضاح وزیر اقتصاد، سیاسی برخورد کرد/ اثرات منفی پول‌های زیاد و بی‌برنامه‌ در دولت گذشته امروز مشخص شده است

بهترین رژیم غذایی برای بهبود سرطان پروستات

روش‌های خانگی بجای بوتاکس؟

دمای تهران زیر صفر شد

خیال استقلال از رونالدو و مانه راحت شد

ترامپ: در صورت صلح، روسیه به اوکراین حمله نخواهد کرد

تعطیلی بخش‌های بستری بیمارستان‌ها در نوروز تعیین و تکلیف شد

ضرورت استفاده از هوش مصنوعی برای کاهش تصادفات

واکنش حماس به عملیات جنوب حیفا

یاغی پرسپولیس: بردن دربی لذت بخش است

بحث پزشکیان با امام جمعه اسلامشهر

صحبت‌های جالب رضاییان پس از دربی؛ قول رامین به هواداران استقلال

عکس/ پوستر AFC پس از دربی؛ Tehran is RED

کارشناس داوری دربی ۱۰۵؛ پنالتی استقلال سوخت؟

فیلم/لحظاتی از شادی و غم بعد از سوت پایان دربی ۱٠۵

فیلم/بوژوویچ: استقلال در دربی سزاوار باخت نبود

فیلم/هوادار ناراحت استقلال روی سکوی‌های ورزشگاه بعد از سوت پایان بازی

عالیشاه: یک فینال را بردیم، ۹ تا باقی مانده است

عکس/خوشحالی عابدزاده از برد پرسپولیس در دربی

علی علیپور به رکورد هاشمی‌نسب رسید

فیلم/گل دوم پرسپولیس به استقلال توسط علی علیپور

کارتال دربی تهران را هم برد؛ پرسپولیس دبل کرد و به کورس برگشت!

اوجالان رئیس پ‌ک‌ک: این گروه باید خود را منحل کند

حسینی باید اخراج می‌شد!

کری‌خوانی اسکوچیچ پس از تساوی

اعتراض سریع استقلال به پنالتی دربی: آفساید به نظر می‌رسید!

فیلم/ گل اول پرسپولیس

عالیشاه پنالتی‌زن پرسپولیس را عوض کرد

برد یک نیمه‌ای پرسپولیس در دربی؛ استقلال باز هم پنالتی داد

تصویر جالب از پرتماشاگرترین دربی پایتخت

پزشکیان: از قطعی برق و گاز عذرخواهی می‌کنم

فیروز کریمی: پیشنهاد استقلال را رد کردم

عکس/ رامین رضاییان به سمت نیمکت پرسپولیس رفت

نوشته جالب هوادار پرسپولیس برای سروش رفیعی

پوتین: اولین ارتباطات ما با دولت آمریکا، امید‌هایی را منعکس می‌کند

واکنش کفاشیان به ائتلاف با عابدینی علیه تاج

مرگ مشکوک بازیگر معروف و همسرش

رشد چشمگیر مجتمع تبریز بیمه معلم در رشته‌های اموال، اشخاص و عمر

واحد پول چه کشورهایی پوند است؟

سرمایه‌گذاری مولد؛ سود فردی، رشد جمعی

ماجرای مرگ تلخ ۱۹ ورزشکار ایرانی به خاطر گازگرفتگی

آیا تغذیه سالم در بارداری بر هوش نوزاد اثر دارد؟

جاذبه‌های گردشگری پارک طالقانی تهران

قیمت گوشت امروز چهارشنبه ۸ اسفند اعلام شد

آشنایی با خواص شگفت‌انگیز کنجد برای سلامتی