اقتصاد۲۴- امروز برخی کشورها که به اقیانوس دسترسی دارند سعی میکنند در مناطق نزدیک به دریا نظام اقتصادی خاصی را با محوریت دریا طراحی کنند. اقتصاد آبی «Blue Economy» بر همین بخش از اقتصاد دلالت دارد.
بانک جهانی، اقتصاد آبی را چنین تعریف کرده است: «استفاده پایدار از منابع اقیانوسها در جهت تقویت رشد اقتصادی و بهبود معیشت و اشتغال ساکنین آن نواحی در حالی که به سلامت آن زیست بوم آسیبی وارد نشود». در واقع اقتصاد دریا طیف گستردهای از مباحث مثل حمل و نقل دریایی، ساخت کشتی و قایق و تعمیر آنها، صنایع تفریحی، تولید انرژی تجدیدپذیر، آبزی پروری، زیست شناسایی دریایی و معدن کاری را شامل میشود.
در حال حاضر حجم قابل توجهی از اقتصاد کشورهایی که به دریا دسترسی دارند را اقتصاد آبی تامین میکند. به عنوان مثال این بخش ۱.۵ درصد از تولید ناخالص داخلی، ۴.۵ میلیون شغل و ۲.۳ درصد از کل اشتغال اتحادیه اروپا را به خود اختصاص داده است.
با وجود ظرفیت و پتانسیل بالای ایران در حوزه اقتصاد دریا، اما کسب درآمد از این موهبت الهی به سنوات گذشته خیلی ناچیز است.
در همین خصوص، محمدعلی محسنیبندپی، نماینده نوشهر و چالوس در مجلس یازدهم به اقتصاد۲۴ گفت: حدود پنج هزار کیلومتر ساحل در کشور داریم که برنامه مدونی برای بهرهبرداری اقتصادی از این فضا که یکی از مواهب الهی است، نداشته و نتوانستهایم مدیریت مناسبی را تاکنون، اتخاذ کنیم، در حالی که ظرفیت بیشماری در کشور وجود دارد و واقعاً حیف است که از این داشته کشور که میتواند به وضعیت اقتصادی کشور و معیشتی مردم، تا حدی کمک کند، غافل ماندیم.
وی افزود: در استان مازندران، حدود ۴۳۸ کیلومتر ساحل در دسترس داریم که هشت کیلومتر از این میزان هم به طور موثر در اختیار گردشگری نیست و سرمایهگذاران بخش خصوصی و دولتی نتوانستند سرمایهگذاری درستی را برای توسعه گرشگری و جذب گردشگران خارجی داشته باشند. البته خوشبختانه پروژه مجتمع گردشگری مارینا آراد در ساحل نوشهر به عنوان بزرگترین پروژه بخش خصوصی ایران در حال ساخت است که تا پایان سال ۱۴۰۲ به بهرهبرداری خواهد رسید. از اینرو، وزیر گردشگری از این پروژه بازدیدی داشتند و انشاا... تا پایان سال ۱۴۰۲ به بهرهبرداری خواهد رسید. به طور قطع باید از ظرفیتهای ساحل و دریا برای واردات ارز و بهبود وضعیت اقتصاد کشور استفاده و بهره برد.
بیشتر بخوانید: منطقه آزاد انزلی از سرمایه گذاریهای اشتغالزا و دریا محور حمایت میکند
عضو مجمع نمایندگان استان مازندران با اشاره به اینکه ترکیه در سال ۲۰۲۲، ۴۶.۳ میلیارد دلار از گردشگری درآمد داشته است، افزود: آنها بیش از ۳۴ میلیارد دلار از محل سفرهای شخصی و همچنین بیش از ۱۱ میلیارد دلار از محل تورهای گردشگری و شرکتهای گردشگری درآمد داشتند که باید از این مدیریتها تا جایی که امکانپذیر است، الگوبرداری کنیم.
محسنیبندپی یادآور شد: گردشگران کشور ترکیه، عمدتاً از کشورهای انگلستان، آلمان، روسیه، بلغارستان و ایران بودهاند، یعنی کشورهایی که خودشان غیر از ایران، میزبان گردشگران بینالمللی هستند، گردشگران زیادی را به ترکیه فرستادند و عمدهترین جذابیتهای گردشگری ترکیه هم جذابیتهای دریایی است.
نایب رییس فراکسیون گردشگری مجلس، پرورش ماهی در قفس را فرصتی برای توسعه گردشگری دانست و گفت: متاسفانه به این فرصت و ظرفیت هم توجه چندانی نشده است. در این رابطه میطلبد وزارت جهاد کشاورزی برای فروش و صادرات این ماهیها فکری اساسی کند.
وی با یادآوری اینکه در استان مازندران ظرفیتهای بسیار خوبی برای پرداختن به بحث گردشگری و اقتصاد دریا داریم و استاندار برای بهبود وضعیت گردشگری دریا در تلاش است، خاطرنشان کرد: ایشان اخیراً خبر داد که اولین کروز دریایی در استان به آب انداخته خواهد شد که از شرق به غرب استان میتواند مسافران و گردشگران را منتقل کنند. در این رابطه ناگزیریم در کشور و حوزه انتخابیه به سمت گردشگری دریا پیش برویم، زیرا ظرفیتهای خوبی داریم. البته عدمهماهنگی بینبخشی و باور مسئولان به ظرفیت اقتصاد دریا برای کمک به بودجه و درآمد کشور از مشکلات عمده سد راه توجه به اقتصاد دریاست و اگر در مسئولان این باور ایجاد شود، میتوان از این ظرفیت به درستی بهره برد و شاهد اتفاقاتی باشیم که تاکنون نمونه آن را در چهار دهه گذشته ندیده بودیم.