تاریخ انتشار: ۰۹:۴۸ - ۰۶ فروردين ۱۴۰۲

مروری بر مهم‌ترین تحولات دیپلماتیک سال ۱۴۰۱

به هم خوردن مذاکرات وین، نزدیکی بیشتر ایران به غرب، صلح تاریخی ایران و عربستان و وخیم شدن روابط ایران و آذربایجان از جمله مهم ترین تحولات دیپلماتیک ایران در سال 1401 بوده اند.

وزارت امور خارجه

اقتصاد۲۴- وزارت امور خارجه و دستگاه دیپلماسی ایران در سالی که گذشت با فراز و فرود زیادی مواجه بود.

در انتهای سال ۱۴۰۰ بسیاری گمان داشتند که ایران به زودی به برجام باز می‌گردد و روند دیپلماسی کشور به نوعی به اوایل سال ۹۲ باز می‌گردد، اما این اتفاق نیفتاد. مذاکرات وین به سرانجام نرسید. ارتباط ایران و غرب بعد از جنگ روسیه و اوکراین بدتر از همیشه شد و ایران نیز برای جبران، سعی کرد رابطه خود با همسایگان را بهبود بخشد.

در این گزارش قصد داریم مروری بر مهم‌ترین تحولات دیپلماتیک و سیاست خارجی ایران در سال ۱۴۰۱ داشته باشیم. در زیر به مهم‌ترین تحولات در این رابطه اشاره می‌کنیم.

الف. فراز و فرود رابطه با غرب

ایران و غرب قرار بود از طریق احیاء برجام به صلح و ثبات برسند، اما این اتفاق نیفتاد. ابتدا جنگ اوکراین و روسیه باعث دور شدن ایران و غرب از هم شد و سپس، حوادث داخلی ایران، بهانه به دست غربی‌ها داد که میز مذاکره را ترک کنند.

ایران برای مقابله با غرب، شروع به افزایش غنی سازی هسته‌ای خود کرد. شورای حکام چند قطعنامه علیه ایران صادر کرد. در اسفند ماه اختلافات ایران و آژانس و ایران و غرب به اوج خود رسید، اما آخرین دیدار رافائل گروسی با مقامات ایرانی سازنده بود و باعث بهبود اوضاع و عدم صدور قطعنامه علیه ایران یا به کار گرفته شدن مکانیسم ماشه شد. این اتفاق، باعث شد رابطۀ نسبتا بد ایران و غرب در انتهای سال بهبود یابد و حداقل از حالت تنش زای خود دور شود.

ب. نزدیکی ایران به شرق

ایران جهت مقابله با تهدیدات غرب به شرق نزدیک شد. رابطه ایران و چین گسترش یافت. ایران از طریق عضویت در سازمان همکاری شانگ‌های روابط اقتصادی خود با کشور‌های شرقی را افزایش داد و از طرف دیگر، به روسیه و چین بیش از گذشته نزدیک شد.

ایران سعی کرد رابطه خود با چین و روسیه را وارد فاز اقتصادی کند تا بتواند تا حد ممکن اثرات تحریم‌های اقتصادی غرب را کم رنگ کند.

ج. ایران و اسرائیل؛ در آستانه درگیری

روابط ایران و رژیم صهیونیستی در سال ۱۴۰۱ بدتر از همیشه بود. دو طرف بار‌ها تا آستانه جنگ پیش رفتند، اما هر بار اتفاقی افتاد که مانع از این رویداد شد. هم دولت لاپید – بنت و هم دولت نتانیاهو تلاش کردند از طریق آمریکا و به نحو مستقل، مانع از افزایش غنی سازی ایران شوند. ترور‌ها و خرابکاری‌های صهیونیست‌ها افزایش یافت. از طرف دیگر، بین نیرو‌های ایرانی و اسرائیلی در سوریه درگیری‌های مختلفی رخ داد.

با این حال، صهیونیست‌ها نتوانستند مانع از فعالیت هسته‌ای ایران شوند. اسرائیل ایران را تهدید به حملات هوایی هم کرد، اما ایران بی توجه به تهدیدات، به فعالیت هسته‌ای خود ادامه داد.

د. رابطه ایران و آذربایجان؛ بدتر از همیشه

یکی از مهم‌ترین تحولات دیپلماتیک سال ۱۴۰۱ وخیم شدن رابطه ایران و آذربایجان بود. اختلاف ایران و باکو بعد از پایان جنگ دوم قره باغ بدتر از همیشه شد. نزدیکی الهام علی اف به اسرائیل، حمله به سفارت خانه باکو در تهران و به خصوص اقدامات خلاف عرف دیپلماتیک علی‌اف در رابطه با آذربایجان ایران همه و همه باعث تیرگی روابط دوجانبه شدند.


بیشتر بخوانید: جنگ و درگیری‌ میان ایران و اسرائیل چقدر محتمل است؟


مهم‌ترین اختلاف ایران و آذربایجان بر سر کریدور زنگزور است. الهام علی‌اف عزم راسخ دارد که پروژه کریدور زنگزور را نهایی کرده و از این طریق، نخجوان را به بخش اصلی آذربایجان متصل کند.

این اتفاق بدون شک به ضرر ایران است و می‌تواند ضرر و زیان خود را در کوتاه یا بلند مدت نشان دهد. خروج ایران از معادلات منطقه قفقاز به معنی نفوذ بیشتر آذربایجان و باز شدن دست علی‌اف و اردوغان جهت نفوذ در آذربایجان ایران خواهد بود.

ایران از طریق تسلط بر مرز‌های شمالی و نیز از طریق، ایجاد رابطه دوستانه با ارمنستان می‌تواند تا حدی مانع از این نفوذ شده و آذربایجان را تهدید کند، اما از دست رفتن این امتیاز استراتژیک می‌تواند گزینه‌های ایران را برای مقابله از بین برده و دست او را خالی کند.

ه. انقلاب در روابط ایران و عربستان/ رابطه با اعراب بهبود می‌یابد

مهم‌ترین گام تیم دیپلماسی ایران در سال ۱۴۰۱ در زمینه رابطه با عربستان برداشته شد. ایران و عربستان پس از چند سال اختلاف بر سر مسائل مختلف بالاخره در اسفند ماه ۱۴۰۱ شروع به ترک اختلافات و آغاز روند صلح کردند.

تهران و ریاض با وساطت چین، اختلافات خود را کنار گذاشتند و از این طریق، رابطه ایران با کشور‌های عربی دیگر هم بهبود یافت. همچنین، این روند باعث ترک مخاصمه طرفین درگیر در یمن و پایان این جنگ شد. همانطور که حسین موسویان گفته، بعد ازمدت‌ها خصومت و تنش درمنطقه، دوران خرد و دیپلماسی فرارسیده است. زمان آن است که هشت کشور حاشیه خلیج فارس شامل ایران، عراق وشش کشورعضوهمکاری‌های خلیج فارس؛ برای ایجاد یک منطقه قدرتمند، اصل همکاری را ملاک عمل قراردهند.

ی. رابطه ایران و آمریکای لاتین/ اقتصادی و مستمر

رابطه ایران و کشور‌های آمریکای لاتین در سال ۱۴۰۱ مانند چند سال گذشته بر یک مدار ثابت و نسبتا مثبت استوار بود. تبادل قابل توجه هیات‌های ایرانی و ونزوئلایی و برگزاری نمایشگاه‌های متعدد و متنوع دوجانبه در سال گذشته باعث گسترش و تقویت روابط با کشور‌های آمریکای لاتین شد.

منبع: خبر فوری
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت روز روغن خوراکی + جدول

قیمت انواع گوشی موبایل سامسونگ، شیائومی و نوکیا + جدول

قیمت انواع لپ تاپ لنوو + جدول

قیمت سکه و طلا امروز چهارشنبه ۱ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ایسر امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز سه‌شنبه ۳۰ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز سه‌شنبه ۳۰ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز سه‌شنبه ۳۰ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ لباس اجق وجق بهاره رهنما در دیدار با جاری سابقش

عکس/ زنان اصفهانی ۵۸ سال پیش در حال شستن لباس در زاینده رود

عکس/ تیپ دیده نشده محمدرضا شریفی نیا در ۲۵ سالگی با انگشترای عجیب

عکس/ تاج پرنسسی همسر دوم معین در مراسم عروسیشان

تصاویر تکان دهنده از بازداشت قاتلان دانشجوی دانشگاه تهران

عکس/ چهره بامزه علی دایی ۲۳ سال پیش با لباس سربازی

عکس/ پوستر AFC برای بازی بین استقلال و الریان

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

خواص شگفت انگیز رزماری برای لاغری

هشدار فدراسیون کوهنوردی: از ۲ تا ۸ اسفند کوه نروید

آتش استیضاح زیر پای وزیر اقتصاد

اجساد ‌ ۴ اسیر اسراییلی فردا تحویل داده می‌شود

زلنسکی: ترامپ در دام اطلاعات نادرست گرفتار شده است

یک داور در باشگاه پرسپولیس مدیر شد

فیلم/ فیلمی کم‌تر دیده‌شده از تبدیل سفارت اسرائیل به فلسطین

شوک شبانه به استقلال

نقش بختیاری‌زاده در صعود استقلال

رهبر انقلاب: منتظر اقدام قطر برای بازگرداندن مطالبات ایران هستیم

فیلم/ توضیحات فعال سیاسی آمریکایی در مورد چگونگی شهادت سیدحسن نصرالله

محمد حبیبی آزاد شد

منوچهر والی‌زاده صدای جاودان دوبله ایران کیست؟

عکس/ محمدرضا زنوزی در جلسه با مسعود پزشکیان

بیانیه قطر درباره دیدار امیر این کشور با رهبر انقلاب و رئیس‌جمهور

میزان واردات بنزین امسال به سه میلیارد دلار می‌رسد

فیلم/ واکنش عابدینی به طولانی‌شدن ساخت ماکت ساختمان فدراسیون

عدد سبد معیشت مشخص شد

فیلم/ نشست خبری امیر قطر با پزشکیان

فیلم/ قدردانی وزیر علوم از صاحب سوپرمارکت اطراف دانشگاه شریف

بازگشت کریستیانو رونالدو در آستانه دیدار با استقلال + عکس

اعلام محدودیت ترافیکی جاده‌ای تا چهارم اسفند

علی پروین از خودش رفع اتهام کرد

روزنامه اصولگرا: می‌خواهند با پروژه قتل یک دانشجو، ناآرامی خیابانی را شروع کنند

جویباری: منتظر جواب ماتزاری هستیم

سیدمحمد خاتمی یک پیام صادر کرد

سازمان لیگ برای تعویق دربی همراهی کند

نخستین عکس از دیدار امیر قطر با رهبر انقلاب

قدردانی پزشکیان از تلاش امیر قطر برای برقراری آتش بس در غزه

استراتژی ما، هوشمندسازی فرآیند‌ها و خلق ارزش بر مبنای تحلیل نیاز‌های مشتریان است

ورود برنج ۴۸ هزار تومانی به بازار

همدلی قوا باعث خروج از مشکلات اقتصادی کشور می‌شود/ اقدامات مهم غیرتورمی برای رسیدن به رشد اقتصادی

عزم جدی برای تأمین مالی رشد اقتصادی/ تأمین حدود ۸۰ درصد بودجه دولت از سوی وزارت اقتصاد

لزوم حمایت سازمان پدافند غیرعامل کشور برای مدیریت پیشگیری و توسعه زیرساخت‌های کیش

آمار عجیب از شمار مرگ‌و میر‌های جاده‌ای در ایران

بانک صادرات ایران برترین غرفه اولین نمایشگاه دستاورد‌ها و توانمندی‌های حراست

ادارات این استان تا آخر سال پنج‌شنبه‌ها تعطیل شد

حمایت بانک رفاه کارگران از واحد‌های فعال در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی

پزشکیان: قطر جایگاه ویژه‌ای در ایران دارد

شخصی‌سازی بیمه‌نامه‌ها و توسعه خدمات آنلاین چشم‌انداز آینده بیمه نوین

عملکرد مناسب و قابل دفاع شرکت سرمایه‌گذاری دستاورد دی

پاپ فرانسیس رهبر کلیسای کاتولیک کیست؟ / از نگرش‌های نوین در دنیای معاصر تا ترویج هم‌زیستی میان ادیان

60 هزار فروشنده در پیندو تا نیمه بهمن 1403

قیمت حبوبات افزایش یافت

فیلم/ امیر قطر: ما تاکید کردیم که بهترین راه برای حل نزاع‌هایی که در منطقه وجود دارد گفت‌و‌گو‌های سازنده است

اینفوگرافی/ ترفندهای خانه‌تکانی سریع و آسان برای عید

اروپا و خاورمیانه در برابر دو انتخاب

اولین واکنش بازار به استیضاح همتی در بحبوحه فشار‌های خارجی

سالمندان از چه رفتار‌هایی بدشان می‌آید؟

فیلم/ جزئیات کالابرگ قبل از عید از زبان عضو کمیسیون اجتماعی