اقتصاد۲۴- درحالی که عرضه خودروی سواری در بورس پس از حدود پنج ماه دوباره از سر گرفته شده، شورای رقابت اعلام کرد که عرضه خودرو از هر طریقی به غیر از سامانه یکپارچه فروش خودرو تخلف است و عرضه خودرو در بورس کالا باید متوقف شود.
اما از همان ابتدا عرضه خودرو در بورس کالا مخالفانی را هم داشت. بودند نمایندگی که در ابتدا موافق عرضه بودند، اما بعد مخالف آن شدند. برخی نیز از ابتدا قاطعانه مخالفت خود را بیان کردند. شورای رقابت که دم از حمایت از مشتریان خودرو در بازار را میزند این بار میخواهد جلوی عرضه خودرو در بورس کالا را بگیرد؛ بورسی که به گفته خود دولتیها محلی مناسب و دور از دسترس رانت خواران است!
اما از سوی دیگر پافشاری بخش دیگری از دولت و مجلسیها برای عرضه در بورس کالا جای سوال دارد. به اعتقاد برخی از کارشناسان این بخش، هیچ کشوری تاکنون تجربه عرضه خودرو در بورس رانداشته، چطور با بودن این همه مولفه مثبت، کشورهای موفق در صنعت خودرو و همینطور فعال در بازار سرمایه، خودرو را در بورس عرضه نکرده اند؟! پس این نشان میدهد که بورس شاید مکانی برای عرضه مناسب و قیمت گذاری عادلانه باشد، اما برای محصولی مانند خودرو نه و قطعاً اگر در بازاری در گوشه و کنار دنیا اقدام به عرضه خودرو شود با روش مداخله گرانه دولتشان در تعیین قیمت مواجه نمیشوند! جنگ و دعوا بر سر عرضه خودرو در بورس نشان از چیست؟
در همین رابطه احمد نعمت بخش، دبیر انجمن خودروسازان ایران در گفتگو با اقتصاد ۲۴ با بیان اینکه به جای خودروسازان، وزارت صمت مدیر فروش شرکتهای خودروساز شده است، اظهار کرد: در شرایط عدم تصمیمگیری عرضه مستقیم خودرو در حاشیه بازار از سوی خودروسازان، راهکار دیگر ایجاد تعادل در قیمت خودرو، عرضه خودرو در بورس است تا به تکنرخی شدن قیمتهای خودرو نزدیک شویم.
وی درباره اظهارات جدید شورای رقابت مبنی بر ضرورت توقف عرضه خودرو در بورس کالا، عنوان کرد: شخصا معتقد هستم که فروش خودرو باید توسط شرکتهای خودروساز انجام شود و تصمیمهای آن توسط هیات مدیره شرکتها صورت گیرد. در هیچ کجای دنیا دولتها برای فروش تجمعی تصمیمگیری نمیکنند.
دبیر انجمن خودروسازان ایران افزود: با انجمن خودروسازان برای فروشها و تصمیمهایی از این دست مشورت انجام نمیگیرد. این شرکتها هستند که باید برای تولید و فروش خود برنامه داشته باشند و در چارچوب ضوابط سازمان حمایت قیمتگذاری صورت گیرد، اما اینکه برای شرکتها تعیین کنند که چه میزان تولید کند یا فروش با چه شیوههایی انجام شود شیوه متعارف و اقتصادی نیست.
نعمتبخش عنوان کرد: نظر خودروسازان این است که قیمتگذاری و فروش در حاشیه بازار انجام شود تا دست دلالان و واسطهها نیز حذف شود که به این نظر توجهی نشده است. اگر خودرو تکنرخی شود خودروسازان باید فرش قرمز برای مشتریان پهن کنند و انواع و اقسام آپشنها و انتخابها و شرایط نقد و اقساط را در اختیار مشتریان قرار دهند. اینکه در حال حاضر برای خرید خودرو هجوم آورده میشود به دلیل اختلاف بازار و کارخانه است.
وی با بیان اینکه تصمیمگیری در خصوص قیمتگذاری و فروش خودرو در حاشیه بازار از سوی خودروسازان در دولت قبل و دولت فعلی بینتیجه مانده است، اظهار کرد: در دهه ۷۰ این تجربه وجود داشت که خودروسازان خودروها را با قیمتهای حاشیه بازار عرضه میکردند. در این شرایط ۸۰ درصد از تقاضاهای کاذب از بین رفت و خودرو تک نرخی شد و خودرویی مانند پژو ۴۰۵ در یک دهه حدود ۱۲ تا ۱۳ میلیون تومان نرخ گذاری میشد.
دبیر انجمن خودروسازان ایران با مخل دانستن تصمیم شورای رقابت در خصوص محدودیت عرضه خودرو در بورس کالا، عنوان کرد: در شرایط بینتیجهماندن عرضه مستقیم خودرو از سوی خودروسازان به بازار در حاشیه بازار، راهکار دیگر عرضه خودرو در بورس است تا به قیمتهای کارخانه نزدیک شویم. این انتظار وجود دارد که دو ارگان قانونگذاری بتوانند به تصمیمی واحد در این زمینه برسند. بورس نظرات خود را دارد و شورای رقابت نیز حرف خود را مطرح میکند.
نعمت بخش افزود: تا پیش از این شورای رقابت در نرخگذاری خودروهای مونتاژی دخالتی نداشت، اما اکنون میگوید که صنعت خودروی سواری در کشور انحصاری است و باید خودروهای مونتاژی نیز مشمول قیمتگذاری باشد.
وی اظهار کرد: این انتظار وجود دارد که مقام بالادستی در حد معاون اول رئیس جمهوری به تصمیم های شورای رقابت ورود کند. اینگونه نمی شود که بورس موافق عرضه خودرو در بازار سرمایه باشد و شورای رقابت نظر دیگری داشته باشد. واقعیت این است که با این حرفها مردم سرگردان شدهاند.
بیشتر بخوانید: دولت، عامل سفته بازی فعلی در بازار خودرو/ شکست بزرگ تاریخی در سیاستگذاری صنعت خودرو
دبیر انجمن خودروسازان ایران عنوان کرد: شورای رقابت از گذشته نشان داده که در تصمیمهای مرتبط با صنعت خودرو باعث زیان خودروسازان شده است. شورای رقابت در گذشته تنها محصولات ایران خودرو و سایپا را انحصاری میدانست، اما شورای رقابت فعلی کل صنعت خودروی سواری را انحصاری میداند. البته باید گفت که قیمتگذاری کار شورای رقابت نبوده و از آنجا که مدیران شرکتهای ایران خودرو و سایپا را دولتیها انتخاب میکنند مجبور هستند که از دولت حرفشنوی داشته باشند و حتی در شرایط زیان هم باید فروش داشته باشند.
نعمت بخش تصریح کرد: در کدال بورس هم مشخص است که شرکتهای ایران خورو و سایپا زیانده هستند، اما شرکتهای خصوصی با قیمتهای تعیین شده توسط شورای رقابت زیان میکنند و حاضر به فروش خودرو نیستند.
وی افزود: انتقاد ما به شورای رقابت این است که با شرایطی که به خودروسازان خصوصی تحمیل شده، آنها با زیان تولید میکنند و حاضر به تولید با ضرر نیستند که در نهایت به ضرر مردم است.
دبیر انجمن خودروسازان ایران در پاسخ به این پرسش که برخی کارشناسان صنعت خودرو معتقدند که در شرایط پیشفروش محصولات دو سال آینده شرکتهای خودروساز ورود تقاضاهای جدید به بازار موجب تلاطمهای جدید قیمتی در بازار خودرو خواهد شد، نیز اظهار کرد: انتقادها به فروش تجمیعی هم به همین دلیل است. وزیر قبلی صمت اعلام کرد که میخواهد قرعهکشی را حذف کند و نگاهی به آرشیو خبرها هم نشاندهنده این اظهارات است. در وضعیت کنونی هم قرعهکشی با شیوه دیگری در حال انجام است و اظهاراتی از این دست توهین به شعور جامعه است و اگر این روش قرعهکشی نیست پس نام آن چیست؟
نعمت بخش خاطرنشان کرد: مشخص نیست که هیات مدیره شرکتهای خودروساز در این میان باید چه تصمیمی بگیرند. به جای خودروسازان، وزارت صمت مدیر فروش شرکتهای خودروساز شده است.