اقتصاد۲۴-در دهههای اخیر، نگرانیهای جهانی در مورد کاهش کیفیت هوا و تاثیر منفی آن برسلامتی انسان افزایش یافته است. آلودگی هوا یک موضوع بهداشت عمومی و یک عامل خطر برای ابتلا به بیماریهای قلبی و تنفسی است. از جمله اثرات مشاهده شده، در مطالعات تجربی نشان میدهد که قرار گرفتن در معرض آلایندههای مختلف هوا، بیماری زایی عفونتهای تنفسی ویروسی را افزایش میدهد.
این آلایندهها باعث ایجاد گونههای فعال اکسیژن (ROS) و منجر به یک حالت اکسیداتیو میشود و در ادامه منجر به فعال شدن و افزایش فاکتورهای های پیش التهابی مانند IL-۱β، IL-۶ و IL-۸ میشوند. علاوه بر این، آلایندههای هوا میتوانند با القای سمیت سلولی و سمیت ژنی بر چرخه سلولی تأثیر بگذارند. این مکانیسمها با هم، حالت التهابی و واکنش بیش از حد دستگاه تنفسی را تشدید میکنند و حفظ پایداریِ محیط داخلی بدن را تغییر میدهد در نتیجه توسعه بیماریها را تسهیل میکند. اثرات آلایندههای هوا مانند ازن، ذرات معلق (PM۱۰، PM۲.۵ و PM۰.۱) و آلایندههای هوا بر سلامت دستگاه تنفسی به طور گسترده گزارش شده است. به عنوان مثال، مطالعات اپیدمیولوژیک ارتباط بین بستری شدن در بیمارستان برای بیماریهای فردی و افزایش سطح آلاینده هوا را مورد بررسی قرار دادند. این مطالعات نشان داد که ارتباط زیادی بین قرار گرفتن در معرض آلایندههای هوا و عفونتهای ویروسی تنفسی، به ویژه ویروس سنسیشیال (RSV) و ویروس انفلوانزا کروناویروس وجود دارد، چراکه سبب تغییر هموستاز مجاری تنفسی میشود. علاوه بر این، شواهد اپیدمیولوژیک نشان داده است که افزایش تظاهرات بالینی، بستری شدن و مراجعه به اورژانس مربوط به این عفونتها با دورههایی که آلودگی هوا زیاد است همراه میشود.
تحقیقات به طور خاص نشان داده است که قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آلودگی هوا، به ویژه ذرات ریز، زیر ۲.۵ میکرومتر (PM۲.۵) و NO۲، خطر ابتلا به کووید، بستری شدن در بیمارستان و مرگ را افزایش میدهد.
به عنوان مثال، در یکی از مطالعاتی که در دنیا انجام شده نشان داده شده است که قرار گرفتن طولانی مدت در معرض PM۲.۵ و NO۲ به ازای هر میکروگرم اضافی PM۲.۵ یا NO۲ در هر متر مکعب هوا، به ترتیب با ۱۲ و ۵ درصد افزایش در موارد کووید مرتبط است.
یکی از راههای اصلی که آلودگی هوا ممکن است خطر ابتلا به کووید را افزایش دهد، تضعیف سیستم تنفسی در برابر عفونتهای ویروسی است. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض ذرات ریز استنشاقی میتواند پاسخهای ایمنی ریهها را افزایش دهد و به آنها آسیب برساند، که میتواند افراد را در برابر عفونتهای تنفسی مانند کووید و دیگر عفونتهای تنفسی آسیب پذیرتر کند.
با این حال مکانیسمهای درگیر و مکانیسمهای زیربنایی این فعل و انفعالات و درک جامع از پیامدهای آلایندههای هوا در دوره بالینی، بیماری زایی، یا پیش آگهی عفونتهای ویروسی خاص هنوز نیاز به تحقیق دارد؛ بنابراین افزایش مطالعات جدید کمک به اتخاذ تصمیمات بهداشتی و سیاستی کنترل عفونتهای تنفسی، به ویژه در اقشار آسیب پذیر جامعه (کودکان زیر پنج سال و سالمندان بالای ۶۵ سال و افرادی که نقص سیستم ایمنی دارند)، در دورههای حداکثر آلودگی هوا میکند. آلودگی هوا، به عنوان یک تهدید جدی بر سلامتی جامعه چه در حوزه بیماریهای واگیر دار و غیر واگیر محسوب میشود و اهمیت این مسئله ایجاب میکند که مسئولین راهکارهای دقیق و موثری را در کنترل آلودگی هوا به کار ببرند در غیر این صورت در آینده با مشکلات و درگیریهای بیشتری در حوضه بهداشت و درمان مواجه هستیم.