قهرمان اصغر فرهادی تبرئه شد

اقتصاد۲۴-پس از طرح شکایت از سوی هنرجوی سابق اصغر فرهادی (آزاده مسیح زاده) مبنی بر نقض حقوق مؤلف در فیلم قهرمان و ادعای وی برای سهیم شدن در کلیه درآمد‌های داخلی، خارجی و جوایز فیلم قهرمان، دادگاه به دلیل برخورد غیرتخصصی در مرحله بازپرسی و صدورکیفرخواست بدون ارجاع به کارشناسان مربوطه، موضوع را جهت بررسی جامع حقوقی در سه مرحله جداگانه به کارشناسی‌های تک نفره و سه نفره و در نهایت به هیئت سه نفره‌ای از اساتید دانشگاه تهران متخصص در حوزه‌ی کپی رایت، ارجاع نمود. هر هفت نفر متخصص، پس از بررسی‌های جداگانه از محتویات پرونده و تحلیل جوانب حقوقی و هنری موضوع، ادعا‌های شاکی (آزاده مسیح‌زاده) را فاقد اعتبار تشخیص داده و اتهامات وارده به سازنده‌ی فیلم قهرمان را ماهیتاَ بی‌اساس دانستند.

در حکم صادرشده بر مبنای نظریات کارشناسان رسمی و متخصصین دانشگاهی، ضمن تشریح مفصل مبانی حقوقی و هنری و با بررسی فیلم قهرمان و هر سه نسخه‌ی متفاوت مستند شاکی، و همچنین ده‌ها ساعت تصاویر ورکشاپ اصغر فرهادی، با قاطعیت تأکید شده است که ساخت هر فیلم یا اثر هنری با الهام از یک اتفاق واقعی یا اخبار منتشر شده از آن، کاملاَ بلامانع است، زیرا یک اتفاق واقعی و اخبار آن جزء حوزه‌ی عمومی (پابلیک دومین) و متعلق به همگان می‌باشد و حق استفاده از آن در انحصار هیچ کس نیست و این امری کاملاَ پذیرفته شده و بدیهی در تمام دنیاست.

مستند شاکی (آزاده مسیح زاده) برگرفته از یک اتفاق واقعی و اخبار منتشرشده از آن در روزنامه‌های جام جم، ایران و سایت تیترآنلاین به تاریخ‌های ۳/۲/۱۳۹۱ و ۴/۲/۱۳۹۱ و همچنین گزارش خبری سیمای استان فارس می‌باشد و صِرف خواندن و بازگو کردن یک خبر منتشرشده برای هیچ شخصی، حق مالکیت ایجاد نمی‌کند؛ بنابراین تشابهات بین این دو فیلم مستند و داستانی، از یک سو از منبع مشترک دو اثر در واقعیت و اخبار رسانه ها، و از سوی دیگر از آموزش‌ها و سبک و سیاق مدرس ورکشاپ اصغر فرهادی ناشی شده‌اند و با قطعیت می‌توان گفت که هیچ گونه تخلف و نقض حقوقی اتفاق نیفتاده و ادعا‌های مطرح شده کاملاَ مردود هستند.

در بخشی دیگر از نظریات کارشناسی تأکید شده که شاکی از مجموع ده‌ها ساعت تصاویر جلسات ورکشاپ اصغرفرهادی، فیلمی یک‌ساعته مونتاژ کرده که در آن جرح و تعدیل‌های یکجانبه‌ای صورت گرفته و تنظیم به نفع شده و تفاوت فاحشی بین تصاویر اصلی ورکشاپ و فیلم ارائه شده توسط شاکی به بازپرس در مرحله تحقیقات وجود دارد؛ لذا این فیلم مونتاژ شده از جلسات ورکشاپ که مبنای اصلی صدور کیفرخواست قرار گرفته، نامعتبر تشخیص داده می‌شود.

بیشتر بخوانید:صربستان به اصغر فرهادی جایزه داد+عکس

همچنین طبق بررسی مدارک پرونده و تصاویر ضبط شده از ورکشاپ، محرز شد که طرح روایی، ساختار، نوع برخورد با سوژه ها، نوع روایت، نحوه به چالش کشیدن ادعای سوژه ها، جای قرار گرفتن دوربین، نوع کادربندی، روش‌های برخورد اولیه و ثانویه با سوژه‌ی مستند، فضاسازی بهینه و حتی پایان‌بندی (پایان باز) و بسیاری دیگر از عناصر تشکیل دهنده‌ی فیلم مستند از طرف فرهادی به هنرجو ارائه و آموزش داده شده، که کلیه آموزش‌ها در فیلم مونتاژشده از جلسات ورکشاپ توسط شاکی حذف شده است. بر همین اساس، طرح ارائه شده به هنرجو از جانب فرهادی، فراتر از یک ایده و طرح اولیه و خام بوده و در واقع نوعی پترن است که چارچوبی کامل برای شکل گرفتن روایت در مستند بوده و راهنمایی‌های جزء به جزء مدرس و تأثیرات مستقیم او در ساخت مستند مذکور کاملاَ مشهود می‌باشد.

در بررسی‌های صورت گرفته تصریح شده که فیلم قهرمان به لحاظ مفهوم، داستان پردازی، ساختار، شخصیت پردازی، اجرا و تمامی عناصر خلاقه‌ی هنری مورد بحث در حوزه حقوق مؤلف مسیری کاملاَ مستقل و متفاوت از مستند - و حتی همان اتفاق واقعی و اخبار منتشر شده - را طی می‌کند و از هیچ زاویه‌ای اتهام نقض کپی رایت به آن وارد نیست.