تاریخ انتشار: ۱۴:۲۴ - ۰۲ فروردين ۱۴۰۳
تعداد نظرات: ۱ نظر

افزایش آسیب‌های اجتماعی با تشدید فقر در ایران

بررسی داده‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که در یک دهه اخیر، آمار آسیب‌های اجتماعی افزایش یافته است. شرایط نابسامان اقتصادی و آسیب‌های اجتماعی چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟

احمد بخارایی

اقتصاد۲۴- بررسی داده‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که در یک دهه اخیر، آمار آسیب‌های اجتماعی افزایش یافته است. شرایط نابسامان اقتصادی و آسیب‌های اجتماعی چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟

پرسش: بررسی داده‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که در یک دهه اخیر، آمار نزاع و خشونت، سرقت (در اشکال مختلف مانند سرقت از منازل، خودرو، احشام و ...)، همسرآزاری و... افزایش یافته است. شرایط نابسامان اقتصادی و آسیب‌های اجتماعی چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟

پاسخ: در جامعه یک مفهوم محوری به عنوان عدالت یا انصاف وجود دارد. البته تعریف عدالت بسیار سخت و دشوار است. اینکه بگوییم هر چیزی در جای خود باشد، تعریف راهگشایی نیست؛ چراکه صرفا یک تعریف لغوی است. برداشتی که ما از عدالت داریم که توزیع عادلانه‌ای در مقوله ثروت و قدرت میان افراد و شهروندان صورت بگیرد. این یک تعریف کلی است و در جا‌های مختلف، مصداق خود را پیدا می‌کند. در آموزش و پرورش، آموزش عالی، اشتغال و همه مواردی که جنبه اقتصادی یا اجتماعی دارند.

ارتباط مستقیم و بدون واسط میان فقر و جرم وجود ندارد. ضریب جینی در ایران سیر صعودی دارد و در حال حاضر نزدیک به ۵۰ درصد است. این یک نقطه بحرانی است. این ضریب جینی در روستا و شهر تقریبا یکسان است.

در روستا شکاف طبقاتی و نابرابری در درآمد منجر به جرم نمی‌شود، اما همین اختلاف در شهر با افزایش نرخ جرایم ارتباط پیدا می‌کند. چراکه یک واسطه میان فقر و جرایم وجود دارد. حلقه رابط هم احساس فقر است. در روستا این احساس فقر کم‌رنگ است، چراکه آن شرایط پذیرفته شده است. یعنی سطح توقع و انتظار مردم در روستا با توقع شهرنشینان متفاوت است.

در شهر‌ها تبعیض دیده می‌شود. به همین دلیل سطح توقع افزایش پیدا کرده و تشدید می‌شود؛ زیرا آنچه از اختلاف طبقاتی ملاحظه می‌شود به احساس فقر دامن می‌زند. یعنی احساس فقر ناشی از وجود تبعیض و بی‌عدالتی است که در شهر‌ها پررنگ است، زیرا افراد ماشین‌ها و خانه‌های لوکس، یک شبه ره صدساله رفتن و... را می‌بینند. این تبعیض را با همه وجود خود احساس می‌کنند. در این شرایط احساس فقر دارند که حلقه رابط میان فقر و جرم است.

طبیعی است در جامعه ما که در چند دهه اخیر هم شاهد بوده‌ایم، کسانی که از توانایی مالی خوبی برخوردار نبودند، اما به واسطه خط و ربط‌هایی که داشتند، خودی و متعهد تلقی شده و وارد باند‌های قدرت شدند. بعد از آن هم با ثروت پیوند خوردند. شاهد بودیم که بسیاری از افراد طی چند شب یا چند ماه، ره صدساله رفتند و یک طبقه نوظهور در جامعه شکل گرفت و فربه شد. همین طبقه هم به واسطه ثروت با قدرت پیوند خورده‌اند؛ چه در انتخابات، چه موارد دیگر مانند انتخاب کابینه و.... مثلا فردی باید خودی تلقی شود، تا بتوانند تائید صلاحیت شود و بعد هم بتواند تبلیغات کند. همه جا این دو مورد (ثروت و قدرت) پیوند خورده‌اند و نفوذناپذیر شده‌اند. اکنون هم می‌بینید کسانی که رسانه دارند؛ در صداوسیما، روزنامه‌های شبه اصلاح‌طلب و... به نحوی با ثروت پیوند خورده‌اند و پژواک دارند.

در شرایط کنونی جامعه که با فروپاشی اجتماعی مواجه است، این گروه‌ها برای آینده ایران برنامه‌ریزی می‌کنند. یعنی به راحتی دست از قدرت نمی‌کشند؛ چراکه ثروت دارند. مقوله ثروت را مطرح کردم؛ به این دلیل که ارتباط تنگاتنگی میان عدالت اقتصادی و ثروت وجود دارد.

عدالت اقتصادی هم با عدالت سیاسی، فرهنگی و اجتماعی در ارتباط است. عدالت یک مفهوم عام است که ابعاد چهارگانه فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دارد. اگر در عرصه سیاسی عدالت نباشد، به عرصه‌های دیگر هم سرایت می‌کند. اگر در عرصه فرهنگی هم عدالت نباشد و خرده‌فرهنگ‌ها آنطور که باید نتوانند در جامعه خود را نشان دهند و میان خرده‌فرهنگ‌ها هم تبعیض وجود داشته باشد، به عدالت اقتصادی تسری پیدا کرده و بی‌عدالتی را تشدید می‌کند. اگر عدالت اجتماعی هم در عرصه آموزش وجود نداشته باشد، کسانی که توانمندتر باشد از شرایط بهتری برخوردار می‌شوند و در نهایت هم به عدالت اقتصادی تسری پیدا کرده و بی‌عدالتی اقتصادی را تشدید می‌کند.

بی‌عدالتی اقتصادی در شهر‌ها تبدیل به کینه، انتقام‌جویی، تشدید احساس فقر می‌شود. افرادی که در این شرایط قرار می‌گیرند هم می‌خواهند به هر طریقی به هدف خود برسند. این «هر طریق» راه‌ها و کار‌های غیرقانونی است، زیرا می‌بینند کسانی که رشد کرده‌اند از راه قانونی نبوده، بلکه از راه رانت بوده است. در جامعه هم می‌بینید که فساد جنبه ریشه‌ای و ساختاری پیدا کرده است. هر دولتی هم می‌خواهد با این فساد مقابله کند، توان آن را ندارد.


بیشتر بخوانید: افزایش ۵۱ درصدی سرقت به روایت مرکز آمار


پس اینگونه است که افراد در شهر‌ها وقتی با بی‌عدالتی و تبیض را می‌بینند دست به هر کاری می‌زنند. شغل داشتن، پولدار شدن و رفاه داشتن یک هدف پذیرفته‌شده اجتماعی است، ولی زمانی که ابزار مناسب برای رسیدن به این هدف به طور مساوی در اختیار همه نباشد، افراد میان‌بر می‌زنند. یکی از این میان‌بر‌ها سرقت است. اینجاست که سرقت معنادار می‌شود. به همین دلیل بار‌ها گفته‌ام که کسانی که سارق می‌شوند، قربانی هستند. رفتار عکس‌العملی دارند.

مهم است که جرم را چگونه تحلیل کنیم. در این شرایط خشونت هم تشدید می‌شود. مشخص است زمانی که فرد بی‌عدالتی را می‌بیند و صدای خود را نمی‌تواند به جایی برساند و اگر اعتراض کند مجرم هم می‌شود، خشونت در او تشدید می‌شود و در انواع مختلف بروز پیدا می‌کند. نزاع میان شهروندان در کف خیابان میان دو راننده تا نزاع در خانواده‌ها و قومی و قبیله‌ای، قتل و همه مواردی که ریشه خشونت دارد در این قالب معنا می‌شود.

پس میان فقر، جرایم و به طور کلی آسیب‌های اجتماعی ارتباط وجود دارد. هر چه فقر بیشتر می‌شود، احساس فقر تشدید شده و به دنبال آن نرخ جرایم افزایش پیدا می‌کند.

مسئله دیگری که طی یک دهه اخیر مشاهده می‌شود، جنسیتی شدن جرایم است. یعنی همین سرکوب زنان در جامعه هم که به نوعی بی‌عدالتی است، در زنانه شدن جرایم خود را بازتولید می‌کند. این موضوع هم جنبه عکس‌العملی دارد.

منبع: تجارت نیوز
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۱
در انتظار بررسی: ۰
غیر قابل انتشار: ۱
شجاع
0
0
يکشنبه ۰۵ فروردين ۱۴۰۳
همه اینهارو دولت و حکومت می‌دونن ولی دو دستگی نیازش همین مشکلات هست تا بتونن همدیگه رو محکوم کنند پس انتظار نداشته باشید که تا دو دستگی میان دولتمردان هست این معضلات حل بشن یا به حداقل برسند خصوصا که در این بین دشمنان هم از مسیرهای دیگه به تشدید این معضلات دامن میزنند و آموزش اشتباه رشد و پرورش فرمالیته هم پایه و بنیان این معضلات هست که نظام غلط آموزشی اجازه تغییر را نمیدهد
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

قیمت روز روغن خوراکی + جدول

قیمت سکه و طلا امروز سه‌شنبه ۵ تیر ۱۴۰۳ + جدول

قیمت انواع خودرو‌های مزدا ۳، بسترن و کاپرا گروه بهمن امروز

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع لپ تاپ لنوو + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز سه‌شنبه ۵ تیر ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز سه‌شنبه ۵ تیر ۱۴۰۳ + جدول

عکس / پورمحمدی گفت که سر قرار می رود

عکس/ قالیباف همه جا با سیسمونی شناخته شد

عکس/ خانواده شهید تندگویان حمایت از قالیباف را تکذیب کرد

عکس/ پاسخ تند مشاور وزیر روحانی به سخنان قاضی زاده هاشمی

عکس / واکنش خبرنگاران به وعده‌های خیالی و توهمی زاکانی و قاضی زا‌ده هاشمی

عکس/ یادآوری به قاضی زاده هاشمی؛ شلیک گاز اشک آور به تجمع جانبازان

عکس/ دروغ دوباره سعید جلیلی درباره صادرات نفت ایران

عکس/ چت جی بی تی هم وعده های زاکانی را خیالی دانست

عکس/ آیا ‌ظریف وزیر خارجه پورمحمدی هم هست؟

عکس/ معاون رئیسی در زمان حمله به سفارت انگلستان

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

خیال خام قالیباف برای بیرون کشیدن دولت از اقتصاد/ واگذاری هر شرکت دولتی یعنی جمع کردن سفره هزاران ذی‌نفع

معرفی یک رژیم غذایی موثر برای مبتلایان به دیابت نوع ۲

عکس/استایل زیبای نعیمه نظام‌دوست در کنسرت بهنام بانی

عکس/تیپ شیک مائده سریال زخم‌کاری در یک مراسم رسمی

عکس/سلفی جواد عزتی و خانم بازیگر در پشت‌صحنه زخم کاری

حساسیت دلار به انتخاب رئیس جمهور آینده بالا رفت/ دولت بعدی نباید با حراج سکه به بازار جهت دهد/ مردم وعده طلایی زاکانی را شوخی می‌دانند

تصویری از زوج بی‌حاشیه سینمای ایران که وایرال شد

فیلم/حضور پزشکیان بر مزار شهید وطن سردار سلیمانی

اینفوگرافی/در آخرین مناظره انتخاباتی چه کسی مورد توجه بود؟

عکس/حمایت نماینده سیلی زن از قالیباف

عکس/این خوش سلیقگی کار کیست؟!

عکس /مهدوی‌کیا مهمان ویژه مراسم فیفا

عکس/توئیت انتخاباتی دختر سردار سلیمانی

محدودیت تازه و خبرساز برای مسافران حج

رئیس موسسه مصباح یزدی: جلیلی گزینه ماست

عکس/کنایه مهاجرانی به اشتباه دوباره قاضی‌زاده

تحریم‌های سفت و سخت و جدید آمریکا علیه ایران

فیلم/ظریف: اجازه نخواهیم داد اقلیت بر اکثریت حکومت کند

عکس/کنایه سنگین محمد فاضلی به نامزد‌های پوششی

عکس / لباس متفاوت قالیباف برای حضور در تبریز!

اکانت منتسب به جلیلی: مصمم ایستاده‌ام / طعنه آذری جهرمی: مگر اکانت فیک هم می‌تواند محکم بایستد؟

مشاور جلیلی: «دکتر» انصراف نخواهد داد

لورکوزن قیمت سردار آزمون را مشخص کرد

عکس /حاشیه مناظره؛ قاضی‌زاده هاشمی یک برنامه اقتصادی خود را خط زد!

جدیدترین خبر درباره افزایش ۹۰ درصدی حقوق بازنشستگان

پیش بینی بورس فردا چهارشنبه ۶ تیر ۱۴۰۳

عکس/توهین وحید یامین‌پور به پزشکیان

پیش بینی قیمت دلار فردا چهارشنبه ۶ تیر۱۴۰۳

عکس/ یک حامی پزشکیان در جشن غدیر آزادی

عکس/چهره جلیلی در لحظه دریافت عیدی، سوژه شده است

عکس/ قاب معنادار و پُربازتابی که امروز از زاکانی شکار شد

فیلم/پیام سیدمحمدخاتمی درباره انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳

عباس عبدی: پزشکیان قویترین تیم سیاست خارجی از جمله ظریف را در اختیار دارد

عکس/بازیگرانی که در فصل جدید پایتخت حذف شدند

عکس/فرزندان مصباح یزدی از سعید جلیلی حمایت کردند؟

پزشکیان: تا اختلافات را حل نکنیم معضلات را نمی‌توانیم برداریم

عکس/ کاندیدای زینب سلیمانی با این توییت لو رفت

فیلم/پورمحمدی: برخی وعده‌هایی که داده شد روی زمین قابل تحقق نیست

مجموعه صحت‌سنجی «خبر فکتیار» سخنان «قاضی‌زاده‌هاشمی» را نادرست و صحبت‌های «آذری‌جهرمی» را تایید کرد

دلار از خط قرمز سیاست‌گذار عبور کرد

روحانی: دولت سیزدهم هنوز به رشد اقتصادی اواخر دولت دوازدهم نرسیده

ممنوعیت فروش طلای دست دوم شامل مردم هم خواهد شد؟

حسن روحانی: در طول ۸ سال شاخص بورس بیش از ۲۰ برابر شد

بیانیه حمایت اقتصاددانان از دکتر مسعود پزشکیان

رضا گلزار هم در شهرت به گرد پای این آقا نمی‌رسد

پزشکیان: آمده‌ام مردم را از تنگنای تحریم برهانم

فیلم / نامزد‌ها جلوی دوربین ژست گرفتند

زاکانی: پزشکیان از افراد گردن‌کلفت دفاع می‌کند

اعتراض داریوش خواننده قبل از انقلاب به یک سریال نمایش خانگی

قالیباف در مناظره آخر درباره فساد چای دبش چه گفت؟