ماجرای مخالفت برخی علما با تعطیلی شنبه چیست؟

اقتصاد۲۴- هنوز ساعاتی از مصوبه تعطیلی شنبه‌ها توسط مجلس یازدهم در آخرین روز‌های حیاتش در بهارستان نمی‌گذشت که مخالفت برخی علما شروع شد. تا آنجایی که اشخاصی مانند آیت‌الله سبحانی در بیانیه‌ای‌عدم موافقت خود را بیان کرد و امام جمعه تهران از آن پشت تریبون سخن گفت.

ولی اسماعیلی رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس در روز چهارشنبه، پارلمان از دفتر رهبری استفتا کرده بود و آیت‌الله جوادی‌آملی نیز با این تعطیلی موافقت کرد. حدود ۱۰ روز دیگر شورای نگهبان فرصت دارد تا با این مصوبه مخالفت یا موافقت کند. به هر حال تعطیلی شنبه‌ها، آن هم در این شرایط اقتصادی کشور برای ارتباط بیشتر با جهان بین‌الملل کمک بیشتری به کشور خواهد کرد.

اما نکته جالب توجه این است که اسماعیلی در گفت‌وگویی که با تسنیم داشت، اینکه این کمیسیون در بحث تعطیلی شنبه‌ها به استفتا از دفتر رهبر معظم انقلاب اسلامی استناد داشته است، گفت: «در دفاعیاتی که در صحن علنی داشتیم -که مشروح مذاکرات آن هم وجود دارد- استناد ما در بحث اتاق بازرگانی و اتاق تعاون به صحبت‌هایی بود که با دفاتر برخی مراجع در قم شده بود و اسمی از مراجع هم نبردیم و گفتیم با آن‌ها مشورت شده است و نظر آقایان این بوده که تعطیلی شنبه حرمت شرعی ندارد».

او با تکذیب این حرف که برای تعطیلی از دفتری استفتا انجام گرفته است ادامه داد: «این یعنی مراجع نه مخالف بودند و نه موافق و گفتند: «حرمت شرعی برای تعطیلی شنبه نداریم». ما به این استناد کردیم و نامی از دفتر مقام معظم رهبری در صحن علنی مطرح نبوده است، چون استنادات علمی دقیقی در این خصوص بود و اگر بحث شرعی هم داشته باشد قطعاً شورای نگهبان نظر خاص خود را دارد و هر ایرادی هم داشته باشد، ما موظف هستیم قانوناً و شرعاً آن را برطرف کنیم».

چند روز پس از موافقت آیت‌الله جوادی، آیت‌الله جعفر سبحانی، مرجع تقلید شیعیان در این مورد بیانیه‌ای صادر و اعلام کرد: «در چنین روز‌هایی که دشمن صهیونیست فزون از ۷ ماه به نسل‌کشی پرداخته و هزاران شهروند غزه را به خاک و خون کشیده است، آیا صلاح است در چنین شرایط روز تعطیلی دشمن که شنبه است در جمهوری اسلامی ایران نیز به رسمیت شناخته شود. دنیای خارج که چشمانشان به ایران اسلامی باز است در این مورد چگونه داوری می‌کنند و آیا این نشانه غلبه فرهنگ غربی نیست؟»

در همین راستا حاج علی‌اکبری، خطیب نماز جمعه تهران روز گذشته گفت: «اجازه بدهید از مجلس بابت تعطیلی روز شنبه‌ها گلایه کنیم. به جامعه مومنین برخورد؛ شاید دلایل خود را داشته باشند، اما شورای نگهبان فرصت دارد آن را حل‌وفصل کند».

همان روز که مجلس مصوب کرد و در مجلس از موافقت دفتر رهبری با این تعطیلی خبر دادند، حسین شریعتمداری، مدیرمسئول روزنامه کیهان در یادداشتی با عنوان «چرا به دفتر رهبر انقلاب نسبت خلاف می‌دهید؟» نوشت: «متاسفانه مصوبه مجلس برخلاف نظر نمایندگان موافق آن نه فقط توجیه اقتصادی ندارد بلکه اهانت به نظام مقدس جمهوری اسلامی نیز هست. روال و قاعده در بیت حضرت آقا این‌گونه نیست و به یقین در نقل این خبر اشتباهی رخ داده است که خطایی سوال‌برانگیز است باید هرچه زودتر تکذیب کنند!»

وی همچنین ادامه داد: «همین نسبت خلاف واقع به بیت رهبر معظم انقلاب که نباید بدون بررسی بماند، حکایت از آن دارد که تصویب‌کنندگان این مصوبه از صحت کار خود اطمینان ندارند و برای جبران این نقیصه به نقل خلاف واقع روی آورده‌اند. فاصله زمانی ما با اروپا حدود ۳ تا ۴ ساعت و با آمریکا و اقیانوسیه در مواردی بیش از ۱۵ ساعت است؛ بنابراین هنگام روز ما در ایران با شب آن‌ها همزمان است. آیا باید روز‌ها را تعطیل کنیم و شب‌ها کار کنیم تا از همسویی با کشور‌های غربی و همراهی با یهودیان عقب نمانیم؟»

محمد مهاجری، فعال سیاسی اصولگرا هم که از منتقدان دولت رئیسی است در ایکس (توئیتر) نوشت: «تصویب تعطیلی شنبه موافقان و مخالفان جدی دارد. اما دولتی‌ها در این زمینه سکوت کرده‌اند. لابد به خودشان می‌گویند: ما ۷ روز هفته را کلاً تعطیلیم و اگر شنبه هم اضافه شود ۸ روز را در هفته تعطیل می‌شویم!»

بیشتر بخوانید: مخالفت امام جمعه تهران با تعطیلی روز شنبه

البته روز گذشته دفتر آیت‌الله بیات‌زنجانی با انتشار تصویری؛ استفتای سال گذشته پیرامون تعطیلی شنبه‌ها را عیناً منتشر کرد. در این استفتا، آیت‌الله زنجانی با تعطیلی روز‌های شنبه موافقت کرده بود.

۲۶ اردیبهشت ماه امسال، بهارستانی‌ها در آخرین روز‌های حضورشان در مجلس یازدهم بالاخره پس از مدت‌ها بحث بر سر دو روز تعطیلی آخر هفته به تعطیلی شنبه‌ها در صحن علنی رای مثبت داده بودند؛ بنابراین تقریباً همه کسانی که موافق یا حتی مخالف این مصوبه‌اند، منتظر تصمیم شورای نگهبان هستند. زیرا این شورا با تایید آن، شنبه‌ها را برای اولین بار در جمهوری اسلامی تعطیل رسمی خواهد کرد.

تصمیم‌گیری در جایگزین کردن تعطیلی شنبه به جای پنج‌شنبه‌ها یک تصمیم مهم جهانی برای ایران است ضمن اینکه با توجه به وضعیت دشوار اقتصادی کشور باید کاری برای تحول انجام داد که این بار مجلس به آن عمل کرد. زیرا ما جزو اندک کشور‌هایی هستیم که بنا به تعطیلی روز‌های شنبه در دنیا عملاً از لحاظ اقتصادی این روز را بلااستفاده گذاشته بودیم.

به هر حال طی دو روز، برخی از علما مخالفت‌شان را اعلام کردند. این درحالی است که، ولی اسماعیلی، رئیس کمیسیون اجتماعی همان روز تصویب با اشاره به استفتا از دفاتر ۳ مرجع تقلید همچنین رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره تعطیلی شنبه‌ها گفته بود: هر سه مرجع تقلید همچنین دفتر رهبر انقلاب با تعطیلی شنبه‌ها مشکلی نداشتند، این مساله به معنای آن است که این مصوبه از نظر شرعی مشکل ندارد.

از این‌رو، انتظار این است که شورای نگهبان نسبت به این مصوبه نه از نظر قانونی و نه از نظر شرعی ایرادی وارد نکند. وی تاکید کرد: اگر شورای نگهبان این مصوبه را تایید کند و رئیس مجلس ابلاغ کند، تعطیلی شنبه‌ها از اواخر خرداد امسال باید اجرایی شود.