۹۰ درصد اقتصاد ایران دولتی و شبه دولتی است

اقتصاد۲۴-یک کارشناس مسائل اقتصادی می‌گوید: در حال حاضر نزدیک به ۹۰ درصد اقتصاد کشورمان دولتی و شبه دولتی است و تنها ۱۰ درصد در دست بخش خصوصی و مردم است. این در حالی است که در برخی کشور‌های همسایه بالای ۹۰ درصد اقتصاد کشورشان در دست مردم و بخش خصوصی است.

متن گفتگو با خشایار نادی کارشناس مسائل اقتصادی به این شرح است:

**افزایش تورم چه تاثیری بر بازدهی و انگیزه نیروی کار دستمزدی دارد؟

در خصوص اینکه تورم چه تأثیری می‌تواند روی انگیزه و دستمزد کارگران و کارمندان داشته باشد خب قاعدتا عامل انگیزشی که برای نیروی کار مطرح هست، قیمت دستمزدش است، یعنی تابع مستقیمی بین دستمزد دریافتی که جبران خدمات نیروی کار محسوب می‌شود با انگیزه نیروی کار برقرار است. حالا در شرایطی که وضعیت کشور تورمی است و تورم تقریبا ۴۰ درصد و در بخشی از زیر گروه‌ها و گروه‌ها حتی بیشتر هم است.

یک مسئله بسیار مهمی که در خصوص نیروی کار می‌شود صحبت کرد و انگیزه نیروی کار را متأثر می‌کند، دستمزد دریافتی یا جبرانی خدماتش است و زمانی که نسبت مستقیمی بین دستمزد دریافتی با انگیزه نیروی کار وجود دارد و حال اگر ارزش دستمزد کارگر و کارمند هر روز و هر لحظه کم شود یا هر سال قدرت خریدش کاهش پیدا کند یعنی تقلیل قدرت خرید دستمزد نیروی کار که به طبع بروز تورم در کشور هست باعث می‌شود کارگر، کارمند و نیروی انسانی کشور قاعدتأ دچار یک بی انگیزگی بشود.

هر چه که بیشتر می‌دود کمتر می‌رسد و این حاصل تصمیمات نیست، بلکه حاصل تورمی است که به او تحمیل شده است. یعنی در بهترین حالت ۲۰ درصد افزایش حقوق دارد در حالی که حداقل ۴۰ درصد افزایش تورم وجود دارد.

همیشه طبقه کارگر و کارمند نیروی کار را عرضه می‌کنند و دستمزد ثابتی دارند، یعنی طبقه حقوق بگیر با دستمزد ثابت و با توجه به وضعیت تورمی که در کشور داریم دیگر انگیزه چندانی برای نیروی کار ما باقی نمی‌ماند تا تلاش و کار بیشتری داشته باشد و کیفیت کارش بیشتر باشد، چون ما می‌دانیم که بهره وری تابعی از انگیزه نیروی کار است.

وقتی کارگر و کارمند انگیزه کمی دارد نتیجتا بهره وری نیروی کار پایین می‌آید. ما می‌دانیم که یکی از عوامل مؤثر در رشد متأثر از بهره وری است و می‌تواند ناشی از بهره وری انسانی باشد. اگر افزایش دستمزد نیروی کار متناسب با تورم نباشد انگیزه‌ها کاهش پیدا می‌کند و شوق و اشتیاقی برای اینکه نوآوری داشته باشد و هزینه‌ها را کم بکند و کار آمدیش در کار بیشتر بشود که برآیند آن بهره وری بالا می‌شود از بین می‌رود. احساس می‌کند دونده‌ای است که هر چه بیشتر زحمت می‌کشد و می‌دود و تلاش می‌کند، ولی از خط پایان دورتر می‌شود قطعا انگیزه اش از بین می‌رود. این رابطه مستقیمی است که به واسطه تورم به نیروی کار در کشور وارد می‌شود.

اگر دستمزد کارگر و کارمند متناسب با تورم افزایش پیدا کند فشار کمتری بر این قشر زحمتکش وارد می‌شود و تجربه نشان داده است که افزایش دستمزد این قشر زحمتکش تأثیر ناچیزی بر تورم دارد و قابل چشم پوشی است، ولی باعث می‌شود انگیزه آن‌ها افزایش پیدا کرده و راندمان بهتری بدست بیاید.

**عواملی که باعث رشد و شکوفایی اقتصاد کشورمان می‌شود را توضیح دهید؟

مشارکت دادن مردم در اقتصاد کشور و حمایت از بخش خصوصی واقعی باعث رقابت سالم و شکوفایی اقتصاد می‌شود. مقام معظم رهبری در ابتدای سال جدید با تاکید بر نقش محوری مردم در اقتصاد کشورمان و با اعلام شعار سال تحت عنوان جهش تولید با مشارکت مردم به این موضوع صحه گذاشتند.

در حال حاضر نزدیک به ۹۰ درصد اقتصاد کشورمان دولتی و شبه دولتی است و تنها ۱۰ درصد در دست بخش خصوصی و مردم است. این در حالی است که برخی کشور‌های همسایه با پر رنگ کردن نقش مردم در اقتصاد باعث شکوفایی سریع اقتصادی و صنعت کشورشان شده اند و بالای ۹۰ درصد اقتصاد کشورشان در دست مردم و بخش خصوصی است.

دولت، مجلس و قوه قضائیه باید نقش حمایت، هدایت و نظارت را بر عهده بگیرند و از بخش خصوصی و اقتصاد مردم محور حمایت قاطع بکنند.

مجلس جدید موظف است با توجه به شعار سال و تأکید رهبری عزیز از دولت بخواهد با رعایت مقررات و ضوابط قانونی بانک‌ها و سایر دستگاه‌ها را ملزم کند که با بخش خصوصی و کارآفرینان همکاری تنگاتنگ داشته باشند و مسیر توسعه اقتصاد کشور حول مردم محور تسهیل یابد و از تولید کنندگان حمایت جدی صورت گیرد و با بانک‌ها و دستگاه‌های متخلفی که همکاری لازم را انجام نمی‌دهند برخورد جدی و قانونی صورت گیرد.

**به نظر شما آیا شاخص کل بورس رشد خواهد کرد؟

به نظرم رشد شاخص بورس به عوامل متعددی بستگی دارد. استفاده از مدیران کارآمد و با تجربه، آموزش به مردم برای چگونگی ورود به بازار بورس، برخورد قاطع با برخی افرادی که از رانت و ارتباطات در بازار بورس برخوردار هستند و در بازار بورس اخلال ایجاد می‌کنند. از عوامل مهمی هستند که در رشد شاخص کل بورس تأثیر به سزایی دارند.
همچنین از متغییر‌های تأثیرگذاری نظیر قیمت کامو دیتی ها، قیمت دلار در بازار کشورمان، سیاست‌های پولی - مالی دولت و لایحه بودجه امسال نیز نباید غافل ماند. مجموع این عوامل وضعیت بورس کشور را مشخص می‌کنند.