تب یونجه چیست و چگونه درمان می‌شود؟

اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که با علائمی مانند سرماخوردگی به پزشک مراجعه کنید، اما تشخیص او آلرژی باشد. تب یونجه، که به نام رینیت آلرژیک نیز شناخته می‌شود، یک واکنش آلرژیک به مواد آلرژی‌زا در محیط است همچنین علاوه‌بر آلرژن‌ها، عوامل ژنتیکی نیز نقش مهمی در بروز رینیت آلرژیک دارند. این وضعیت بیشتر به دلیل واکنش سیستم ایمنی بدن به گرده گیاهان، گرد و غبار، موی حیوانات و کپک‌ها رخ می‌دهد. برای بعضی افراد، قرار گرفتن در معرض این آلرژن‌ها می‌تواند پاسخ ایمنی بدن را ایجاد کند که منجر به تورم و التهاب در پوشش داخلی بینی (معروف به رینیت) می‌شود. در حقیقت این بیماری در واقع یک آلرژی فصلی است و تب یونجه در ایالات متحده، به عنوان پنجمین بیماری شایع شناخته شده است.

علائم تب یونجه

یکی از علل شایع تب یونجه، واکنش آلرژیک به مواد معلق در هوا مثل گرده‌ها است. در زمان ایجاد این بیماری باید بدانید که بدن فرد مبتلا، به چه ماده‌ای واکنش نشان داده است. بیماری تب یونجه به این معنا نیست که فرد به یونجه حساسیت نشان می‌دهد. حتی داشتن تب نیز یک علامت نیست. در واقع تب یونجه را به شکل یک آلرژی فصلی می‌شناسند. افرادی که به یک گرده معمولی حساسیت دارند، در زمانی که تعدد گرده‌ها افزایش می‌یابد، علائم شدیدتری را نشان می‌دهند. علائم تب یونجه شامل موارد زیر است:

•    عطسه‌های مکرر
•    خارش بینی، چشم‌ها و گلو
•    آبریزش بینی
•    چشم‌های قرمز و اشک‌ریز
•    انسداد بینی و مشکل در تنفس از راه بینی
•    سرفه
•    خستگی و ضعف
•    سردرد
•    عرق کردن
•    درد ناشی از انسداد سینوس‌ها
•    منتشر شدن خارش از گلو به گوش و بینی
•    از دست دادن بویایی
•    گوش درد

علل و عوامل تشدیدکننده تب یونجه

آلرژی زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی بدن شما ماده‌ای را که معمولاً بدون ضرر است و خطرناک است، شناسایی کند. این ماده با آزاد کردن هیستامین‌ها و سایر مواد شیمیایی در جریان خون به آن ماده یا ماده حساسیت‌زا پاسخ می‌دهد. این مواد شیمیایی علائم واکنش آلرژیک را ایجاد می‌کنند. عوامل شایع تب یونجه از فصلی به فصل دیگر متفاوت است.

•     تب یونجه در فصل بهار: در فصل بهار درختان بیشتر مسئول تب یونجه هستند. از درختان آلرژی زا می‌توان به سرو، توسکا، بید و صنوبر اشاره کرد.

•    تب یونجه در فصل تابستان: موارد اصلی ایجاد آلرژی در تابستان، علف‌ها شامل چمن و علف‌های هرز خاص هستند.

•    تب یونجه در فصل زمستان: در زمستان، اکثر مواد حساسیت‌زا در فضای باز خاموش هستند. در نتیجه، هوای سرد بسیاری از افراد مبتلا به تب یونجه را تسکین می‌دهد. تب یونجه معمولاً به دلیل واکنش بدن به مواد آلرژی‌زا ایجاد می‌شود. این مواد می‌توانند شامل:

•    گرده گیاهان: مانند گرده‌های درختان، علف‌ها و گل‌ها

•    گرد و غبار: شامل ذرات موجود در خانه و محل کار

•    موی حیوانات: شامل موی گربه، سگ و سایر حیوانات خانگی

•    کپک‌ها: کپک‌های موجود در محیط‌های مرطوب

تشخیص و درمان تب یونجه

پزشک برای تشخیص رینیت آلرژیک (یا تب یونجه) علاوه‌بر انجام آزمایش‌های حساسیت، تاریخچه آلرژی خانوادگی شما را به‌طور دقیق بررسی خواهد کرد. همچنین محل زندگی در ابتلا به تب یونجه تاثیرگذار خواهد بود. تست پریک یکی از آزمایش‌هایی است که برای تشخیص تب یونجه انجام خواهد شد. در این تست، پزشک مقدار کمی از موادی که ممکن است باعث ایجاد آلرژی شوند را به پوست بازو یا قسمت بالای کمر شما وارد می‌کند. در‌صورتی‌که به هر یک از آلرژن‌ها حساسیت داشته باشید، کهیر یا یک برآمدگی برجسته در آن محل ایجاد خواهد شد. همچنین برای تشخیص حساسیت آزمایش خون گرفته می‌شود. از طریق نمونه خون شما پاسخ سیستم ایمنی بدن به مواد حساسیت‌زا مختلف با اندازه‌گیری میزان آنتی‌بادی‌های ایجاد‌شده توسط آلرژن بررسی خواهد شد. برخی از خانم‌ها هنگام ابتلا به زونا آن را با رینیت آلرژیک شدید اشتباه می‌گیرند؛ دراین‌صورت حتی با مصرف آنتی‌هیستامین‌ها بهبود پیدا نمی‌کنند. درصورتی‌که با مراجعه به پزشک زونا تشخیص داده می‌شود و دارو‌هایی مانند قرص ویرابکس برای درمان این بیماری تجویز خواهد شد. اما درمان‌های معمول تب یونجه شامل این موارد هستند:

•    دارو‌های آنتی‌هیستامین: برای کاهش علائم آلرژی

•    اسپری‌های بینی کورتیکواستروئید: برای کاهش التهاب بینی

•    دکونژستانت‌ها: برای کاهش انسداد بینی

•    ایمونوتراپی: در موارد شدید برای تقویت سیستم ایمنی و کاهش حساسیت به آلرژن‌ها

پیشگیری از تب یونجه

برای کاهش علائم تب یونجه، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

•    اجتناب از مواد آلرژی‌زا: تا حد امکان از موادی که به آن‌ها حساسیت دارید دوری کنید.

•    استفاده از ماسک: در محیط‌های آلوده به گرده یا گرد و غبار از ماسک استفاده کنید.

•    تهویه مناسب: از تهویه مناسب در خانه و محل کار استفاده کنید و محیط را تمیز و خشک نگه دارید

عوارض تب یونجه 

رینیت آلرژیک می‌تواند باعث بروز عوارضی شود که عبارت‌اند از: 

•    افزایش خطر ابتلا به آسم

•    خواب آشفته

•    خستگی در طول روز

•    سردرد

•    تمرکز ضعیف

•    عفونت‌های مکرر گوش مانند اوتیت میانی در کودکان و عفونت‌های سینوسی در بزرگسالان

درمان و پیشگیری‌های خانگی تب یونجه

اگرچه نمی‌توان از ایجاد آلرژی جلوگیری کرد، اما افرادی که تب یونجه را تجربه می‌کنند ممکن است برخی از استراتژی‌ها را برای به حداقل رساندن تأثیرات آن انجام دهند.

•    در ماه‌های حساسیت‌زا از میزان گرده‌های موجود در هوا آگاه باشید. اطلاعات مورد نیاز در این زمینه از طریق اینترنت و سایر رسانه‌ها در دسترس است. میزان گرده در روز‌های مرطوب و بادی و غیربارانی و در اوایل شب بیشتر است.

•    وقتی میزان گرده زیاد است، پنجره‌ها و در‌ها را بسته نگه دارید.

•    از زدن چمن‌ها در ماه‌های حساسیت‌زا خودداری کنید.

•    روز‌هایی که میزان گرده موجود در هوا کم است را برای باغبانی انتخاب کنید و وقتی میزان گرده زیاد است از حضور در مناطق پر گیاه و علف بپرهیزید.

•    به طور مرتب چشم‌ها را با آب خنک بشویید تا آن‌ها را از گرده پاک کنید.

•    وقتی میزان گرده زیاد است، پس از ورود به خانه دوش بگیرید و لباس خود را عوض کنید.

•    برای محافظت از چشم در برابر گرده‌ها از عینکی که اطرافش پوشیده است، استفاده کنید.

•    برای جلوگیری از تجمع گرده‌ها در مو‌ها و ریزش آن‌ها روی چشم و صورت، کلاه بپوشید.

•    اتومبیل خود را به فیلتر گرده مجهز کنید و در زمان‌هایی که میزان گرده زیاد است شیشه‌های ماشین را بسته نگه دارید.

•    سعی کنید در داخل خانه گل نداشته باشید.

•    تمام سطوح، کف و فرش‌ها را تا حد ممکن از گرد و غبار پاک کنید.

•    جاروبرقی با فیلتر مناسب انتخاب کنید.

•    برای جلوگیری از کپک زدن از رطوبت‌گیر استفاده کنید.

•    از دود سیگار دوری کنید و اگر سیگاری هستید، بهتر است اقدام به ترک کنید.

•    اطراف لبه‌های داخلی سوراخ‌های بینی خود را به وازلین آغشته کنید. زیرا این کار از ورود گرده به داخل بینی جلوگیری می‌کند.