سازماندهی مقبره‌الشعرا بدون آینده‌نگری

اقتصاد۲۴-مجموعه فاخر تاریخی و فرهنگی «مقبرةالشعرا» تبریز مدفن بیش از ۴۰۰ شاعر بلندآوازه است که با داشتن قابلیت بین‌المللی برای جذب گردشگران به‌ویژه اهالی فرهنگ و ادب به‌علت گرفتار شدن در مدیریت جزیره‌ای برای سامان‌دهی در حد و قواره خود مطرح نشده است.

مجموعه مقبره‌الشعرای تبریز که سالیان گذشته در سایه بی‌مهری و کم‌توجهی متولیان فرهنگی و گردشگری استان آذربایجان‌شرقی در گوشه‌ای از کلان و کهن شهر تبریز که سبقه تاریخی در الگو شدن برای کلانشهر‌های دیگر در عرصه‌های مختلف دارد، به‌حال خود رها شده است. این مجموعه که در سال‌های اخیر تا حدودی مورد توجه مسئولان قرار گرفته، ولی در رقابت با مجموعه‌هایی مانند طوس مشهد، حافظیه و سعدیه شیراز و برخی آثار فرهنگی اصفهان همچنان به‌لحاظ عمرانی عقب مانده است و باید مسیری طولانی را برای رسیدن به این جایگاه طی کند.

البته در سال‌های گذشته اقداماتی برای ساماندهی، محوطه‌سازی و بازسازی این مجموعه فاخر آغاز شده است، ولی نگاه کوتاه‌مدت و بخشی‌نگر به‌جای نگاه بلندمدت و آینده‌نگر به آن موجب شده تا ساماندهی و محوطه‌سازی مقبره‌الشعرا به‌جای اینکه در قالب یک مجموعه بزرگ تاریخی و فرهنگی بین‌المللی برای کلانشهر تاریخی تبریز دیده شود، در حد تنها یک اثر تاریخی و فرهنگی محلی انجام شود.

وضعیت نابسامان مقبرهالشعرای تبریز و حصار‌های گالوانیزه پیرامون آن، در سال‌های گذشته سیما و منظره‌ای زشت و دور از شأن شاعران خفته در این آرامگاه ابدی ایجاد کرده و موجب دلخوری و گلایه گردشگران، دوستداران آثار تاریخی و اهل فرهنگ و ادب شده بود.

اختصاص ردیف بودجه‌ای از محل اعتبارات ملی در اواخر دهه ۱۳۷۰ شمسی برای نخستین‌بار و به‌مدت یکسال برای بازسازی و بهسازی مقبرهالشعرا بارقه امیدی برای سروسامان بخشیدن به این مجموعه در دل اهالی فرهنگ و ادب این سرزمین ایجاد کرد، ولی توقف و رکود این اقدامات در سال‌های بعد این امید را کم‌رنگ کرد.

وضعیت نابسامان مقبرهالشعرای تبریز و حصار‌های گالوانیزه پیرامون آن، در سال‌های گذشته سیما و منظره‌ای زشت و دور از شأن شاعران خفته در این آرامگاه ابدی ایجاد کرده و موجب دلخوری و گلایه گردشگران، دوستداران آثار تاریخی و اهل فرهنگ و ادب شده بود

در سال ۱۳۹۸ تخصیص اعتبار حدود ۹۸ میلیارد ریالی برای اجرای طرح ساماندهی مجموعه فرهنگی و تاریخی دوباره کورسوی امید را در دل دوستداران فرهنگ و ادب این مرزوبوم روشن کرد و تصویب اعتبار یک هزار و ۲۰۰ میلیارد ریالی در مدت سه سال و در سفر استانی به آذربایجان‌شرقی، این روند را هموار کرد.

بیشتر بخوانید:تخریب میراث ایران در دوره انتقالی؛ شدت گرفتن افزایش تخریب و آسیب به بنا‌های تاریخی در دو ماه گذشته

در زمان کنونی ساماندهی بخش شمالی (صفه شمالی) مقبرهالشعرا به بهره‌برداری رسیده است و ساماندهی بخش جنوبی (صفه جنوبی) آن به مساحت دو هزار و ۵۰۰ مترمربع نیز در جریان است که پس از ساماندهی و تکمیل کامل به پروژه صفه شمالی مقبرهالشعرا به مساحت هشت هزار و ۵۰۰ مترمربع الحاق می‌شود.

مجموعه مقبرهالشعرا، باید با نگاه جامع، هماهنگ و آینده‌نگر به مجموعه‌ای فاخر، تاریخی و فرهنگی، به محلی در خور و شأن شاعران و ادیبان خفته در این آرامگاه و کهن شهر تاریخی و فرهنگی تبریز تبدیل شود.

«سیدمحمدحسین بلاغی»، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان‌شرقی به ایرنا می‌گوید: به وضعیت مقبرهالشعرا را باید در بازه‌های زمانی سه‌ساله از سال ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۳ نگاه کرد تا از تغییرات و اقداماتی که در این سال‌ها در جهت ساماندهی این مجموعه انجام شده است، اطلاع کسب و آن‌ها را با هم مقایسه کرد.

او با تأکید بر اینکه مشکلاتی که در زمان کنونی در مقبرهالشعرا به‌وجودآمده از ناحیه ساماندهی این مجموعه است، می‌افزاید: مقبره‌الشعرا در دو سال گذشته در حصار دیوار‌های گالوانیزه بود و برای دیدن موزه آن باید از یک مسیر دشوار و کانال عبور می‌کردیم.

«یعقوب هوشیار»، شهردار تبریز، نیز به ایرنا می‌گوید: مجموعه تاریخی و فرهنگی مقبرهالشعرای تبریز که حدود ۱۵ سال مخروبه و بلاتکلیف باقی مانده بود، اکنون به‌همت شهرداری و سایر دستگاه‌های متولی ساماندهی شده و به مجموعه‌ای در خور شأن شاعران خفته در آن تبدیل شده است.

او با اشاره به وجود برخی مشکلات جزئی در ساماندهی این مجموعه، می‌افزاید: اجرای کامل طرح ساماندهی مقبرهالشعرا و اجرای سنگفرش «حیدر تکیه‌سی» با هدف ارتقای زیرساخت‌های گردشگری و فرهنگی در این مجموعه موجب جذب گردشگران بیشتر به این شهر می‌شود.

حجت‌الاسلام «سیدشهاب الدین حسینی»، مدیرکل اوقاف و امور خیریه آذربایجان‌شرقی، نیز با بیان اینکه اقدامات انجام‌شده در پیرامون مجموعه تاریخی و فرهنگی مقبرهالشعرا براساس مدیریت جزیره‌ای بوده است، می‌گوید: این نوع مدیریت مانع از تبدیل این مجموعه به مانند مجموعه‌هایی مانند حافظیه و سعدیه شیراز و میدان امام‌علی (سبزه میدان) اصفهان می‌شود.

او می‌افزاید: پیرامون مقبرهالشعرای تبریز در مقایسه با حافظیه و سعدیه شیراز که آباد و در شأن حافظ و سعدی و به‌ویژه شهر شیراز است، در شأن حدود ۴۰۰ شاعر مدفون در آن و شهر تاریخی تبریز نیست و نسبت به آن‌ها وضعیت خوبی ندارد.