داود رشیدی کیست و مهمترین آثارش کدامند؟

اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: داود رشیدی از بازیگران برجسته تئاتر، سینما و تلویزیون ایران بود. او با اجرای نقش‌های متنوع و پیچیده، به یکی از ستون‌های اصلی هنر‌های نمایشی ایران تبدیل شد. رشیدی با تحصیلات در رشته‌های تئاتر و سینما از فرانسه به ایران بازگشت و به سرعت در عرصه‌های مختلف هنر ایرانی جایگاه ویژه‌ای پیدا کرد. رشیدی به دلیل دقت و کیفیت بازی‌هایش در تاریخ هنر ایران ماندگار شد.

بیوگرافی داود رشیدی

داود رشیدی در ۲۵ تیر ۱۳۱۲ در تهران متولد شد. او از خاندان حایری مازندرانی و دارای اصالت بابلی است. پدر او عبدالامیر رشیدی و پدربزرگش علامه ابن الشیخ حائری از روحانیان مشروطه خواه و جدش آیت‌الله زین العابدین حائری مازندرانی از مراجع تقلید عصر قاجار است. او تحصیلات متوسطه را به دلیل فعالیت‌های دیپلماتیک پدرش در ترکیه و پاریس به پایان رساند و تحصیلات دانشگاهی را در ژنو ادامه داد و ضمن تحصیل در رشته کارگردانی و بازیگری تئاتر، لیسانس حقوق سیاسی را نیز دریافت کرد. رشیدی علاوه بر بازیگری و کارگردانی در سینما، تلویزیون و تئاتر، تهیه کنندگی سینما را نیز انجام داد. او با خانم احترام برومند، مجری برنامه‌های کودک در تلویزیون ازدواج کرد که لیلی و فرزاد حاصل این ازدواج هنری بودند.

داود رشیدی و ورود به دنیای بازیگری

کندو فیلمی بود که رشیدی در نقش «آقای حسینی» با بهروز وثوقی در سال ۱۳۵۴ بازی کرد و اوج بازیگری او در سینمای پیش از انقلاب به شمار می‌رود. او «کندو» را از موفق‌ترین فیلم‌هایش دانسته و گفته بود که حتی الان بچه‌های نوجوان هم به من «آقا حسینی» می‌گویند. با آنکه داود رشیدی در تعداد کمی از فیلم‌های ایرانی پیش از انقلاب بازی کرد، اما شهرت نسبتاً خوبی به دست آورد. با این حال بخش عمده از فعالیت‌های حرفه‌ای او صرف مدیریت گروه نمایش و سرگرمی در تلویزیون ایران می‌شد.

با تحولات پس از پیروزی انقلاب ایران او را در سال ۱۳۵۸ از تلویزیون ایران اخراج کردند. او درباره سال‌های نخست پس از انقلاب ایران گفته بود: «سال ۵۸ خواستند از تلویزیون تقاضای بازنشستگی کنم، همین کار را کردم اول با تقاضای بازنشستگی موافقت شد و بعد اخراجم کردند تا حقوق نگیرم. بچه‌های جوان در گروه پاک‌سازی بودند، آمدند و گفتند ما شما را پاک‌سازی نمی‌کنیم، اخراج می‌کنیم تا جای دیگر بتوانید کار کنید. من هم خداحافظی کردم و رفتم». با این وجود سال‌های نخستین پس از انقلاب ایران، پرکارترین دوره فعالیت بازیگری او است. او در چهار یا پنج سال اول انقلاب در نزدیک به ۲۰ فیلم بازی کرد. 

«شیلات»، «خانه عنکبوت»، «کمال‌الملک» و «گل‌های داودی» از مشهورترین این فیلم‌ها بودند. در سال ۱۳۶۳ و پس از بازی در دو فیلم کیومرث پوراحمد ناگهان فعالیت سینمایی رشیدی قطع شد و نزدیک به ۱۰ سال متوقف ماند. با این حال او همچنان در اواسط دهه شصت و اوایل دهه هفتاد خورشیدی در حالیکه اجازه فعالیت در سینما را نداشت، حضور پررنگی در سریال‌های تلویزیونی ایران داشت. سریال‌هایی، چون «گرگ‌ها» و «عطر گل یاس» و تله‌تئاتر «یکی از این روزها» تماشاگران زیادی داشت. اما مشهورترین نقشی که از او از آن سال‌ها در خاطره مردم مانده است، مفتش شش انگشتی سریال هزاردستان، به کارگردانی علی حاتمی بود. آوای فاخته، گل پامچال، تنهاترین سردار، ولایت عشق، مختارنامه و کلاه پهلوی از دیگر کار‌های تلویزیونی مشهور او در سال‌های گذشته بوده است. در سال ۱۳۷۰ او پیروزی شیکاگو را در تئاتر شهر تهران به روی صحنه برد که به پرفروش‌ترین تئاتر ایران پس از انقلاب تبدیل شد. در سال ۱۳۹۱ نشان درجه یک فرهنگ و هنر ایران از سوی ریاست جمهوری ایران به او رشیدی اعطا شد. مهمترین ویژگی او فن بیانش بود که کلمات را با دقت خاصی و خیلی شمرده به زبان می‌آورد.

درگذشت داود رشیدی

رشیدی در سال‌های پایانی زندگی دچار آلزایمر شده بود و در بامداد ۵ شهریور ۱۳۹۵ در ۸۳ سالگی در پی ایست قلبی در خانه‌اش درگذشت. در ۷ شهریور ۱۳۹۵ مراسم تشییع پیکرش در تهران (تالار وحدت) برگزار شد. او در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

فیلم شناسی داود رشیدی

داود رشیدی در سینما

•    ۱۳۵۰ میعادگاه خشم
•    ۱۳۵۰ فرار از تله
•    ۱۳۵۱ گذر اکبر
•    ۱۳۵۱ فدایی
•    ۱۳۵۱ جهنم + من
•    ۱۳۵۱ تجاوز
•    ۱۳۵۲ خروس
•    ۱۳۵۴ کندو
•    ۱۳۵۷ قدغن
•    ۱۳۵۹ کرکس‌ها می‌میرند
•    ۱۳۵۹ طلوع انفجار
•    ۱۳۵۹ اعدامی
•    ۱۳۵۹ آقای هیروگلیف
•    ۱۳۵۹ شمر
•    ۱۳۶۰ مرز
•    ۱۳۶۰ بازرس ویژه
•    ۱۳۶۱ رهایی
•    ۱۳۶۱ جایزه
•    ۱۳۶۲ هیولای درون
•    ۱۳۶۲ کمال الملک
•    ۱۳۶۲ شیلات
•    ۱۳۶۲ خانه عنکبوت
•    ۱۳۶۲ تفنگدار
•    ۱۳۶۳ گل‌های داودی
•    ۱۳۶۳ تاتوره
•    ۱۳۶۳ بی بی چلچله
•    ۱۳۷۲ عبور از تله
•    ۱۳۷۳ راه افتخار
•    ۱۳۷۳ خط آتش
•    ۱۳۷۴ بازی‌های پنهان
•    ۱۳۷۵ بزرگ خیلی بزرگ
•    ۱۳۷۸ تهران روزگار نو
•    ۱۳۷۹ تکیه بر باد
•    ۱۳۸۲ ملاقات با طوطی
•    ۱۳۸۵ ماه شب چهارده
•    ۱۳۸۶ پرچم‌های قلعه کاوه
•    ۱۳۸۷ تردید
•    ۱۳۸۸ زمهریر
•    ۱۳۹۰ اکباتان

تهیه کنندگی داود رشیدی

•    ۱۳۷۹ قطعه ناتمام
•    ۱۳۸۰ امتحان
•    ۱۳۸۵ صبحی دیگر

داود رشیدی در تلویزیون

•    ۱۳۹۱ تله فیلم «رویا» 
•    ۱۳۹۱ کلاه پهلوی 
•    ۱۳۸۳-۱۳۸۸ مختارنامه 
•    ۱۳۸۸ خسته دلان
•    ۱۳۸۸ تله تئاتر «آخرین گودو» کارگردان هنری
•    ۱۳۸۶-۱۳۸۷ پاتوق 
•    ۱۳۸۶-۱۳۸۷ بیداری 
•    ۱۳۸۷ تله تئاتر «هنر» 
•    ۱۳۸۶ نشانی 
•    ۱۳۸۴ بچه‌های هور
•    ۱۳۸۴ چه کسی به سرهنگ شلیک کرد؟
•    ۱۳۸۲ مهمانپذیر طوبی 
•    ۱۳۸۱ معصومیت از دست رفته 
•    ۱۳۸۱ آبی مثل دریا 
•    ۱۳۷۹ خانه ما 
•    ۱۳۷۵-۱۳۷۹ ولایت عشق 
•    ۱۳۷۸ ورثه آقای نیکبخت 
•    ۱۳۷۷ پزشکان 
•    ۱۳۷۷-۱۳۷۸ روز‌های زندگی 
•    ۱۳۷۵-۱۳۷۶ بازگشت پرستو‌ها 
•    ۱۳۷۵-۱۳۷۶ تهران ۱۱- ۵۹۵ ج ۴۸، 
•    ۱۳۷۵ خاله خانم 
•    ۱۳۷۴-۱۳۷۵ تنهاترین سردار 
•    ۱۳۷۴ علی آقا ۱۲۱، 
•    ۱۳۷۴ آخرین ستاره شب 
•    ۱۳۷۳ آوای فاخته 
•    ۱۳۷۰ گل پامچال
•    ۱۳۷۰ امام علی 
•    ۱۳۶۹ عطر گل یاس
•    ۱۳۶۶-۱۳۶۷ یکی از این روز‌ها 
•    ۱۳۶۶ گرگ‌ها 
•    ۱۳۶۶ تله تئاتر «یکی از این روزها» 
•    ۱۳۶۳-۱۳۶۶ کوچک جنگلی
•    ۱۳۵۸ هزاردستان 
•    ۱۳۵۵ هوس

داود رشیدی در تئاتر

•    ۱۳۷۰ پیروزی در شیکاگو، کارگردان و بازیگر
•    ۱۳۷۸ ریچارد سوم، کارگردان

کارگردانی داود رشیدی

•    ۱۳۴۹ تله تئاتر «دیکته و زاویه»
•    ۱۳۴۷ تله تئاتر «سیزیف و مرگ» 
•    ۱۳۴۷ تله تئاتر «همسفر» 
•    ۱۳۴۷ تله تئاتر «باج» 
•    ۱۳۴۶ تله تئاتر «خوشا به حال بردباران»
•    ۱۳۴۶ تله تئاتر «صدایی در لیوان» 
•    ۱۳۴۵ تله تئاتر «ریچارد سوم» 
•    ۱۳۴۲ تله تئاتر «سیسیل یا مکتب پدران»