تعداد و ارزش چکهای برگشتی یکی از شاخصهای مهم در اقتصاد است؛ شاخصی که یکی از نشانههای اعتماد و همچنین رونق بازار محسوب میشود.
اقتصاد24 - براساس تازهترین آمار ارائه شده از سوی بانک مرکزی در خرداد ماه امسال، حدود ۶۱۷ هزار فقره چک برگشت داده شده که نسبت به ماه قبل از نظر تعداد ۶.۱ درصد کاهش نشان میدهد.
بالغ بر ۶ میلیون و ۵۰۰هزار فقره چک به ارزشی حدود ۸۴۲هزار میلیارد ریال در خردادماه ۱۳۹۸، در کل کشور مبادله شد که نسبت به ماه قبل از نظر تعداد و مبلغ به ترتیب ۹.۲ درصد و ۱۵.۱ درصد کاهش نشان میدهد. در ماه مورد گزارش در استان تهران حدود دو میلیون و ۲۰۰هزار فقره چک به ارزشی بالغ بر ۴۴۰ هزار میلیارد ریال مبادله شد.
در خرداد امسال ۵۰.۹ درصد از تعداد چکهای مبادلهای کل کشور در سه استان تهران، اصفهان و خراسان رضوی مبادله شده که به ترتیب با ۳۳.۱ درصد، ۹.۹ درصد و ۷.۹ درصد بیشترین سهم را در مقایسه با سایر استانها دارا بودهاند. همچنین ۶۴.۲درصد از ارزش چکهای فوق در سه استان تهران (۵۲.۳ درصد)، خراسان رضوی (۶ درصد) و اصفهان (۵.۹درصد) مبادله شده که بیشترین سهم را در مقایسه با سایر استانها دارا بودهاند.
چکهای وصولی
بالغ بر ۵ میلیون و ۹۰۰ هزار فقره چک به ارزشی بالغ بر ۷۴۸ هزار میلیارد ریال در خردادماه ۱۳۹۸، در کل کشور وصول شد که نسبت به ماه قبل از نظر تعداد و مبلغ به ترتیب ۹.۵ درصد و ۱۶.۷ درصد کاهش نشان میدهد. در ماه مورد بررسی، در کل کشور ۹۰.۶درصد از کل تعداد چکهای مبادلهای و ۸۸.۹درصد از کل مبلغ چکهای مبادلهای وصول شد. در خردادماه ۱۳۹۸، در استان تهران حدود دو میلیون فقره چک به ارزشی حدود ۳۹۵ هزار میلیارد ریال وصول شد.
در ماه مورد بررسی در استان تهران از نظر تعداد ۹۱.۴ درصد و از نظر ارزش ۸۹.۸ درصد از کل مبلغ چکهای مبادلهای وصول شده است. در ماه مذکور در بین سایر استانهای کشور بیشترین نسبت تعداد چکهای وصولی به کل چکهای مبادلهای در استان، به ترتیب به استانهای گیلان (۹۲.۹ درصد)، البرز (۹۲.۲ درصد) و یزد (۹۱.۷ درصد) اختصاص یافته و استانهای کهگیلویه و بویراحمد (۸۴.۵ درصد)، کرمان (۸۶ درصد) و چهارمحال و بختیاری (۸۶.۷ درصد) پایینترین نسبت تعداد چکهای وصولی به کل چکهای مبادله شده در استان را به خود اختصاص دادهاند.
در ماه مورد بررسی، در بین سایر استانهای کشور بیشترین نسبت ارزش چکهای وصولی به کل ارزش چکهای مبادلهای در استان به ترتیب به استانهای کهگیلویه و بویراحمد (۹۳.۶ درصد)، ایلام (۹۲.۲ درصد) و گیلان (۹۱.۵ درصد) اختصاص یافته و استانهای کردستان (۸۳.۵ درصد)، هرمزگان (۸۴.۴ درصد) و کرمان (۸۴.۶ درصد) کمترین نسبت ارزش چکهای وصولی به کل ارزش چکهای مبادله شده در استان را به خود اختصاص دادهاند.
چکهای برگشتی
حدود ۶۱۷ هزار فقره چک به ارزشی حدود ۹۴ هزار میلیارد ریال در خردادماه ۱۳۹۸، در کل کشور برگشت داده شده که نسبت به ماه قبل از نظر تعداد ۶.۱ درصد کاهش و از نظر مبلغ ۱.۲ درصد افزایش نشان میدهد. در ماه مورد گزارش، در استان تهران بالغ بر ۱۸۶ هزار فقره چک به ارزشی بالغ بر ۴۵ هزار میلیارد ریال برگشت داده شد.
در ماه مورد بررسی، در کل کشور ۹.۴درصد از کل تعداد چکهای مبادلهای و ۱۱.۱ درصد از کل مبلغ چکهای مبادلهای برگشت داده شده است. در ماه مورد بررسی، در استان تهران ۸.۶درصد از کل تعداد چکهای مبادلهای و ۱۰.۲ درصد از کل مبلغ چکهای مبادلهای برگشت داده شده است. در ماه مذکور در بین سایر استانهای کشور بیشترین نسبت ارزش چکهای برگشتی به کل ارزش چکهای مبادله شده در استان به ترتیب به استانهای کردستان (۱۶.۵ درصد)، هرمزگان (۱۵.۶ درصد) و کرمان (۱۵.۴ درصد) اختصاص یافته و استانهای کهگیلویه و بویراحمد (۶.۴ درصد)، ایلام (۷.۸ درصد) و گیلان (۸.۵ درصد) کمترین نسبت ارزش چکهای برگشتی به کل ارزش چکهای مبادله شده در استان را به خود اختصاص دادهاند.
علل برگشت خوردن چک
حدود ۵۹۳ هزار فقره چک به ارزشی بالغ بر ۸۸ هزار میلیارد ریال در خردادماه ۱۳۹۸، در کل کشور به دلایل کسری یا فقدان موجودی برگشت داده شده است. در واقع در کل کشور از نظر تعداد ۹۶.۱ درصد و از نظر ارزش ۹۴.۴درصد از کل چکهای برگشتی به دلایل کسری یا فقدان موجودی بوده است.
در ماه مورد بررسی، در استان تهران حدود ۱۷۶ هزار فقره چک به ارزشی حدود ۴۲ هزار میلیارد ریال به دلایل کسری یا فقدان موجودی برگشت داده شده است. در واقع در استان تهران از نظر تعداد ۹۴.۳ درصد و از نظر ارزش ۹۳.۱ درصد از کل چکهای برگشتی به دلایل کسری یا فقدان موجودی بوده است.
رکوردداران چک بیمحل
طبق آمار بانک مرکزی در خرداد ماه امسال بیشترین تعداد چکهای برگشتی با 186 هزار و 100 فقره متعلق به استان تهران است که ارزش آن نیز به 4 هزار و 508 میلیارد و 800 هزار تومان میرسد. براین اساس استان تهران 30.2 درصد کل چکهای برگشتی از نظر تعداد و 48.2 درصد از نظر ارزش را به خود اختصاص داده است.
اصفهان رتبه دوم چکهای برگشتی را دراختیار دارد. در این ماه فعالان اقتصادی این استان 67 هزار و 700 فقره چک بیمحل صادر کردهاند که 11 درصد کل چکهای برگشتی کشور را شامل میشود. ارزش این چکها نیز به 695 میلیارد و 900 هزار تومان میرسد که 7.4 درصد از کل چکهای برگشتی کشور است.
همچنین خراسان رضوی با سهم 7.4درصدی از نظر تعداد و 6.7درصدی از نظر ارزش در رتبه سوم قرار دارد. دراین استان 45 هزار و 700 فقره چک برگشتی به ارزش 628 میلیارد تومان صادر شده است. آذربایجان شرقی هم با 38 هزار و 900چک برگشتی به ارزش 353میلیارد تومان که 6.3 درصد از تعداد چکهای برگشتی و 3.8 درصد از ارزش آن را در اختیار دارد چهارمین استان صادرکننده چکهای برگشتی است. در رتبه پنجم نیز استان یزد قرار دارد که دراین ماه 37 هزار و 500 فقره چک به ارزش 294میلیارد تومان برگشت داده شده است. این استان 6.1 درصد از تعداد کل و 3.1 درصد از ارزش چکهای برگشتی کل کشور را شامل میشود.
کمترین چکهای برگشتی
برپایه این آمار کمترین تعداد چکهای برگشتی با 400 فقره به مناطق آزاد کشور اختصاص دارد که ارزش آن 8.8 میلیارد تومان بوده است. این مناطق یک دهم درصد از تعداد و مبلغ چکهای برگشتی کشور را داشتهاند. پس از مناطق آزاد، استان ایلام با 500 فقره چک به ارزش 4.4میلیارد تومان قرار دارد که سهم این استان نیز به یک دهم درصد میرسد. استان کهگیلویه و بویراحمد نیز با 600 فقره چک برگشتی و ارزش 4 میلیارد تومان جزو استانهایی با کمترین چک برگشتی بوده است که سهمی برابر با یک دهم درصد داشته است. این درحالی است که هرچند از نظر تعداد چک برگشتی این استان در رتبه سوم کمترین دارندگان چک بیمحل قرار دارد ولی از نظر ارزش چکها رتبه نخست کمترین را به خود اختصاص داده است.
سیستان و بلوچستان نیز با سهم 3دهم درصدی رتبه بعدی را دراختیار دارد. دراین ماه هزار و 900 فقره چک به ارزش 25 میلیارد تومان دراین استان برگشت خورده است. همچنین خراسان شمالی با 2 هزار و 100 فقره چک و 23.3 میلیارد تومان 3 دهم درصد کل تعداد چکهای برگشتی و 2دهم درصد از مبلغ چکهای برگشتی کل کشور را دراختیار دارد.